دکتر امیرحسین مهدویعرب
پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
تحمیل نزدیک به چهار دههتحریم کشورهای غربی بهویژه آمریکا بر اقتصاد ایران، فراز و نشیبهای فراوانی در عرصه سیاست خارجی دولتهای وقت بههمراه داشتهاست. چالشها و فرصتهایی که هریک به نوبه خود موجب گشودن فصلی جدید در توسعه اقتصادی و سیاست تجاری ایران شد و حاصل آن کسب تجربههایی بدیع در عرصه تعاملات بینالمللی خصوصا در زمینه دیپلماسی اقتصادی بودهاست.
دنیایاقتصاد:
امروزه تقریبا این اجماع وجود دارد که سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا وارد دوران تازهای شده است اما چندان روشن نیست که چگونه باید این مرحله را تعریف و از آن گذر کرد. ریچارد فونتاین، مدیرعامل کنونی موسسه امنیت نوین آمریکا، در مصاحبه با فارن افرز میگوید: در روابط با چین، ما بیشتر میدانیم که چه چیزهایی را نمیخواهیم. ما نمیخواهیم که کاملا از چین جدا شویم، نمیخواهیم که آنها از فناوریهای ما برای اهداف نامناسب استفاده کنند، نمیخواهیم این کار را بکنند، آن کار را بکنند اما نگرش و چشمانداز…
صنم وکیل/ مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقای چتم هاوس
رسیدن به توافق نشاندهنده پیروزی مهم در انتخابات سال ۲۰۲۴ خواهد بود. اما دولت بایدن باید زمان لازم را برای ایجاد حمایت دوحزبی بادوام لحاظ کند. در صورت دستیابی به این رویداد، توافق به طور چشمگیری همسوییهای خاورمیانه را تغییر میدهد و میتواند بهعنوان پیروزی تاریخی برای رئیسجمهور جو بایدن در سیاست خارجی در زمان نامزدی مجدد در انتخابات ۲۰۲۴ فروخته شود. صدای طبل بحثهای عمومی حاکی از آن است که با حمایت و تعهد ایالاتمتحده، معاملهای در حال انجام است؛ فارغ از اینکه باید منتظر نتایج حاصل از جنگ…
الجزیره:
یک پرونده جدید باب منندز، سناتور دموکرات ایالات متحده را متهم کرده که بهعنوان یک ماموریت ثبتنشده به مصر خدمترسانی کرده و این خطر قانونی را که او هم اکنون با آن مواجه است، تشدید میکند. منندز ۶۹ساله و همسرش نادین قبلا به اتهامات فدرال مربوط به دریافت رشوه در ازای استفاده از موقعیت رسمی سناتور به نفع دولت مصر متهم شده بودند. اما در کیفرخواست جدید که روز پنجشنبه در دادگاه فدرال منهتن تنظیم شد، خطرات را بیشتر کرد: این اتهام اضافه میکند که منندز توطئه کرده است تا به عنوان «عامل خارجی» عمل کند.…
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود در خصوص گفتههای مسوول سیاست خارجی اروپا در بحث عدماجرای توافق برجام توسط ایران گفت: «برجام توافقی چندجانبه است و همه متعهد به اجرای توافقات هستند و باید همه تعهدات خود را انجام دهند، آنکه از انجام تعهدات خود شانه خالی کرده نه ایران بلکه آمریکا و دیگر اعضای اروپایی بودهاند.» وی درباره مذاکرات رفع تحریمها و اخبار منتشره برای برگزاری دور جدید مذاکرات در عمان گفت: «من اطلاعی از تاریخ تعیین شده برای برگزاری دور جدید گفتوگوها…
دنیایاقتصاد:
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه در مقالهای با عنوان «سیاست خارجی ترک: چالشها، چشمانداز، اهداف و تحول در قرن ترکیه» برای مجله Insight Turkey با تشریح سیاست کلی آنکارا در منطقه و جهان، به ارزیابی ازسرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی و روابط با جمهوری آذربایجان پرداخت. در بخشی از این مقاله آمده است: «خاورمیانه در سالهای اخیر روند تحولی را پشتسر گذاشته است؛ ازسرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان سعودی نقطه عطفی در روند سازش و عادیسازی روابط در منطقه بود.»
ایسنا:
سردار سرلشکر یحیی صفوی، دستیار و مشاور عالی فرمانده معظم کل قوا در دیدار وزیر امور خارجه کشورمان، از سیاست خارجی دولت سیزدهم تمجید کرد. سردار صفوی با مهم ارزیابی کردن عضویت دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان همکاری شانگهای که در نتیجه دیپلماسی موفق دولت سیزدهم رقم خورد، گفت: «جمهوری اسلامی ایران با عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای میتواند این سازمان را از مسیر ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، بریکس و کریدورهای ترانزیتی جنوب به شمال و شرق به غرب متصل کند.» وی در این دیدار ضرورت فعالسازی…
دنياي اقتصاد:
چهار پیشفرض عمیقا آزادانه در رسانهها و در میان صاحبنظران مطرح میشود و گفتمان موجود درباره توافق آمریکا، عربستان و اسرائیل را به شیوهای بسیار تحریف شده شکل میدهند. به گزارش هاآرتص، این چهار پیش فرض بدین شرح هستند: بایدن، رئیسجمهور آمریکا واقعا خواستار توافق با عربستان سعودی است، زیرا او نسبت به کسب دستاوردی در عرصه سیاست خارجی ناامید است، زیرا هدف اصلیاش محافظت از نفوذ چین به خاورمیانه است و این بدیهی است که کسب دستاورد برایش به منظور پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ اهمیت دارد.
دنیایاقتصاد:
گزارش رسانه آمریکایی سمافور درخصوص عملیات نفوذ ایران با راهاندازی ابتکار کارشناسان ایران، جنجالها بر سر موضوع لابیگری و نقش لابیها در سیاست خارجی کشورها را مجدد به میان آورده است. این گزارش مدعی است که وزارت خارجه ایران از ۲۰۱۴ تلاشی آرام را برای تقویت وجهه و مواضع تهران بهویژه برنامه هستهای از طریق ایجاد روابط با شبکهای از دانشگاهیان و محققان با نفوذ خارج از کشور آغاز کرد. بار دیگر نقش دو نوع لابیگری به میان آمده است.
دنیایاقتصاد:
عصام عبد الشافی در یادداشتی برای العربی الجدید نوشت: «یکی از مشکلات واقعی حاکم بر روابط مصر و ایران در طول هفت دهه گذشته بهویژه از سال ۱۹۵۲ و وقوع تحولات سیاسی در مصر نقش برخی کشورهایی است که طرف سوم را در این روابط تشکیل میدهند و بر روند این روابط تاثیرگذار بودهاند.» به گزارش دیپلماسی ایرانی در این مطلب آمده است: «پس از موفقیت انقلاب مصر در سرنگونی مبارک، میزانی از استقلال در سیاست خارجی مصر در قبال ایران پدیدار شد. محمد مرسی، رئیسجمهور فقید مصر در سال ۲۰۱۲ برای مشارکت در نشست عدمتعهد…
دنیایاقتصاد: اعلام شراکت راهبردی چین و سوریه در هفته گذشته، دومین مشارکت دیپلماتیک جامع در نظام سیاست خارجی چین، پیامی سیاسی به غرب فرستاد. این همچنین برای بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، درحالیکه دولت او از انزوا در صحنه جهانی خارج میشود، خبر و خوشامدگویی خوبی بود.
دنیای اقتصــاد :
روز گذشته شاخص کل بورس تهران کانال حمایتی مهم ۲میلیون و ۱۰۰هزار واحدی را از دست داد تا امیدها را برای برد بازار در نیمه دوم سال با شک و تردید مواجه کند. در این میان بازار سرمایه که مدتها با انتشار اخبار سبزپوش میشد، نسبت به اخبار مثبت بینالمللی و داخلی ظاهرا کماعتنا شده است. با وجود این روز گذشته دو نماد «خزامیا» و «خودرو» جزو سه نماد پرتراکنش بازار بودند و تحرکات مثبت در گروه خودروییها جو متعادل مثبتی را در این گروه حکمفرما کرد.
خبر آنلاین:
سفیر پیشین ایران در کویت گفت: اقدامات بن سلمان در راستای سند توسعهای ۲۰۳۰ چندان هم نمایشی نیست و تحولات اخیری که در راستای این سند انجام شده مورد استقبال جوانان عربستان و نخبگان این کشور است که عمدتا در خارج از عربستان تحصیل کردهاند
روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشت خود با تیتر «تقویت انعطاف در سیاست خارجی» نوشت: درپیش گرفتن سیاست تعادل و انعطاف رضایت مردم ایران را به دنبال داشته است. این سیاست توانسته تا حدودی در قیمت ارز تاثیر بگذارد و جلوی وارد شدن آسیب بیشتر به پول ملی را بگیرد.
دنیایاقتصاد:
رئیسجمهور ایران در جریان سفر به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دیدارهای حاشیهای به موضوع تبادل زندانیان اشاره کرد و گفت: مذاکراتی بهواسطه برخی کشورها انجام شد که تبادل اخیر زندانیان نیز یکی از آثار آن بود. سیدابراهیم رئیسی در دیدار با اندیشمندان سیاست خارجی آمریکا تاکید کرد که جمهوری اسلامی هرگز میز مذاکره را ترک نکرده است. رئیسی همچنین تصریح کرد آنچه میتواند موجب جلب اعتماد ما شود، تغییر رفتار زورگویانه آمریکا است.
نیویورکتایمز:
گفتوگوهای جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و وانگ یی، دیپلمات ارشد چین در حالی انجام شد که دو دولت در تلاش برای برگزاری دیدار بایدن و شی هستند. جیک سالیوان مشاور امنیت ملی و وانگ یی وزیر امور خارجه چین توافق کردند که دولتهای آنها «مشارکت و رایزنیهای سطح بالا را در زمینههای کلیدی دنبال کنند.» کاخ سفید روز یکشنبه اعلام کرد که مشاور امنیت ملی این کشور در اول هفته با دیپلمات ارشد چین در مالت بهعنوان بخشی از تلاشها برای باز نگه داشتن ارتباطات بین دو کشور، دیدار کرد. این دیدار در شرایطی…
سخنگوی وزارت امورخارجه گفت: انتقال داراییها و افزایش فروش نفت ایران، گسترش روابط خارجی و حضور ایران در مجامع بینالمللی همه نشاندهنده نتیجهبخش بودن سیاست خارجی دولت است. به گزارش «شانا»، ناصر کنعانی در نشست خبری درباره نگاه متفاوت سیاست خارجی دولت سیزدهم اظهار کرد: استیفای حقوق ملت وظیفه همه دولتهای جمهوریاسلامی ایران است و دولتها طبیعتا برای احقاق حقوق ملت ایران روشهای خاص خودشان را دنبال کردند.
گیلبرت در این کتاب شرح منسجم و آسانیابی از چیستی سوسیالیسم به دست میدهد و این عقیده بنیادی که انسانها زمانی میتوانند بر کیفیت زندگی خود اضافه کنند که بهجای رقابتی پنهان یا آشکار برای دستیابی به منابع قدرت، در جهت منافع عمومی بکوشند.
خبرانلاین:
یک کارشناس مسائل سیاست خارجی گفت: به دلیل آنکه آمریکا در حال مذاکره با ما است قطعنامه شورای حکام علیه ما صادر نمیشود فقط به یک بیانیه بسنده میکنند. بنابراین تا زمانی که آژانس گزارش مطلوب و رضایتبخشی از ایران ندهد، امکان شروع مذاکرات بر سر برجام میسر نخواهد بود.
فارس:
علی باقری تصریح کرد: دولت تحت هیچ شرایطی وارد سیاسی بازی برخی جریانهای سیاسی در عرصه سیاست خارجی نشده و با اهتمام تمام تلاش کرده تا سیاست خارجی در تراز یک موضوع ملی بماند و به سطح مسأله یک جریان سیاسی تقلیل نیابد.
دنیایاقتصاد-سعیده سادات فهری:
دنیای اقتصاد: ۲۲سال پیش نومحافظهکاران آمریکایی، سیاستی را در منطقه غرب آسیا در پیش گرفتند که هیچگاه فکر نمیکردند برنده این سیاست، ایران باشد. بعد از حملات ۱۱سپتامبر۲۰۰۱، آمریکا که بهزعم خود هژمون بینالمللی بود و قدرت نظامیاش رقیبی نداشت، به منطقه یعنی عراق و افغانستان لشکرکشی کرد. این جنگهای بیپایان برای آمریکا فقط خسران و هزینههای گزاف به بار آورد. اما این سیاست نومحافظهکاران آمریکایی، فرصتهایی برای ایران داشت که از جمله میتوان به شکلگیری شبکه بازدارندگی منطقهای اشاره کرد.
دنیای اقتصاد:
شهریور برای ایران ماه پرماجرایی در عرصه سیاست خارجی است؛ از یکسو به زودی رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش فصلی خود را درباره برنامه هستهای ایران منتشر خواهد کرد و پس از آن هم نشست ماه سپتامبر شورای حکام برگزار میشود. از سوی دیگر در ۱۹سپتامبر برابر با ۲۸ شهریور، ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک میرود.
محمدحسین باقی:
میدان گازی لویاتان در ۱۳۰ کیلومتری ساحل حیفا و منطقه انحصاری اقتصادی اسرائیل قرار دارد. مالک این میدان شرکتهای شورون، گروه دِلِک و ریتو انرژی هستند. پروژه لویاتان بزرگترین پروژه انرژی در اسرائیل است. تخمین زده میشود که ارزش کنونی ذخایر آن ۵/ ۱۲ تریلیون مترمکعب است که افزایش ۱۰ درصدی نسبت به تخمینهای قبلی دارد. با این حال، برآوردها از ذخایر این میدان گازی متنوع است.
دنیایاقتصاد:
اقتصاد ایران طی سالهای اخیر از سوی دو نیروی مهم از حرکت بازایستاده است. نیروی نخست تحریمهای بینالمللی است که با منزوی ساختن اقتصاد ایران و کاهش مراودات مالی و تجاری کشور به تضعیف اقتصاد دامن زده است. نیروی دوم که به مراتب اهمیت بیشتری دارد، نوع نگاه در میان سیاستگذاران کشور است که توسعه تجارت و تلاش برای ایفای نقش موثر اقتصاد ایران در زنجیره تولید جهانی را دستکم گرفتهاند. به نظر میرسد عامل دوم ریشه در نگاه سیاستگذاران نسبت به از دست رفتن جایگاه خود دارد. این در حالی است که بررسی…
راشا تودی:
دیپلمات ارشد چین هشدار داد، کشورهای جنوب شرق آسیا باید از پیروی از اوکراین اجتناب کنند و مراقب باشند که از آنها بهعنوان مهرههای ژئوپلیتیک توسط نیروهای خارجی که در حال ایجاد اختلاف در این منطقه برای منافع خود هستند، استفاده نشود. «وانگ یی» وزیر خارجه چین در جریان کنفرانس ویدئویی به میزبانی جامعه سیاست خارجی اندونزی در جاکارتا گفت: «بحران اوکراین زنگ خطر را برای بشریت به صدا درآورده است و تراژدیهای مشابه نباید در آسیا رخ دهد. ما باید امنیت منطقه را از طریق گفتوگو و همکاری ارتقا دهیم و با…