رشد اقتصادی

نفرین منابع که به‌عنوان پارادوکس فراوانی یا پارادوکس فقر هم شناخته شده است به پدیده‌ای اطلاق می‌شود که کشورهای دارای منابع طبیعی فراوان (مانند منابع فسیلی یا معدنی) نسبت به کشورهای دارای منابع طبیعی محدود، از رشد اقتصادی پایین‌تر، حکمرانی نامناسب‌تر و توسعه‌یافتگی کمتر برخوردار هستند.

دنياي اقتصاد: تحریم‌ها طی دو دهه گذشته چالش برانگیزترین بحث در سیاست خارجی و روابط اقتصادی ایران بوده است. به گزارش روابط عمومی بیمه حافظ، فراگیری و درهم‌تنیدگی تحریم‌ها، ارکان مختلف سیاسی و اقتصادی کشور را درگیر و رشد اقتصادی را با موانع بسیار مواجه ساخته است. توافق برجام و بازگشت احتمالی طرفین به آن و در نتیجه رفع تحریم‌ها و ورود کشور به جامعه بین‌المللی، فرصت‌های جدید و پیامدهای مهمی را برای صنعت بیمه به همراه خواهد داشت.

نقش و اهمیت نظام مالی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کشورها به صورتی است که می‌‌‌توان تفاوت اقتصادهای توسعه‌‌‌یافته و توسعه‌‌‌نیافته را در درجه کارآمدی و کارآیی نظام مالی آنها جست‌وجو کرد. هرچه بازارهای مالی توسعه‌‌‌یافته‌‌‌تر باشند و به‌‌کارآمدتر عمل کنند، بنگاه‌‌‌های اقتصادی نیز از فرصت‌‌‌های بیشتری برای تامین مالی طرح‌‌‌های خود بهره‌‌‌مند می‌شوند و به‌‌‌این‌‌‌ترتیب فرآیند رشد اقتصادی تسهیل خواهد شد.

«هنگامی‌که دو نفر سوار اسب می‌شوند تنها یکی می‌تواند جلو بنشیند.» روزی که کنفوسیوس این سخن را بر زبان راند نمی‌دانست که این فرزندان «فرزند آسمان»، این سخن را سرلوحه خود قرار خواهند داد و به دومین قدرت اقتصادی دنیا تبدیل خواهند شد. چینی‌ها بازیگران زیرکی هستند.

دنیای‌اقتصاد- گروه اقتصاد بین‌الملل: تازه‌ترین گزارش سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (OECD)، تولید ناخالص داخلی G۲۰ پس از کاهش ۳/ ۰درصدی در سه‌ماه دوم۲۰۲۲، در سه‌ماه سوم ۳/ ۱درصد رشد کرده است. در مقابل، رشد تولید ناخالص داخلی OECD در سه‌ماه سوم۲۰۲۲ همچنان ضعیف باقی مانده است و حدود ۴/ ۰درصد برآورد شده است.

عربستان و چین در یک مورد مهم با یکدیگر هم‌‌‌سویی و هم‌‌‌جهتی پیدا کرده‌‌‌اند و آن اولویت قائل‌بودن برای مولفه اقتصاد در قدرت ملی است. چین طی چهار، پنج‌دهه گذشته، همیشه اولویتش اقتصاد بوده و به دنبال رشد صلح‌‌‌آمیز بوده است. یعنی مگااستراتژی آن، این بوده که در شرایط صلح و آرامش بر توسعه و رشد اقتصادی متمرکز شود و وارد منازعات، اختلافات سیاسی و ژئوپلیتیک نشود. در دوره اخیر، به‌ویژه از زمانی که محمد بن‌سلمان رهبری در عربستان را برعهده گرفته، عربستان هم اولویت را به اقتصاد داده و مولفه اقتصاد را…

دنیای‌اقتصاد: در نشست شورای راهبری بهبود محیط کسب‌وکار تاکید شد که اتاق‌‌‌های سه‌‌‌گانه به دیدگاه مشترک درباره اولویت‌‌‌های برنامه هفتم توسعه رسیده‌ و این اولویت‌‌‌ها را یک‌‌‌صدا دنبال کنند.

دنياي اقتصاد: ارزش جهانی بازار کریپتو با ثبت ۹/ ۸۱۰ میلیارد دلار نسبت به روز گذشته خود در ۱۲ دسامبر شاهد رشد ۵/ ۱ درصدی بود و بازار رمزارزها از جمله بیت‌کوین و اتریوم را نیز در مسیر صعودی قرار داد. از این رو لیدر ارزهای پرریسک(بیت‌کوین)، ابتدای روز گذشته با رشد ۲/ ۲ درصدی به کانال ۱۷هزار دلاری هدایت شد و در میانه روز توانست قیمت ۱۷هزار و ۴۰۰ دلار را در بازارهای جهانی به ثبت رساند.

در یک‌دهه گذشته بر اقتصاد ایران چه رفته که رشد و رفاه ایجاد نکرده است؟ این سوال، سوالی مهم است؛ از این منظر که بدانیم چه عواملی باعث کندی و حتی توقف رشد اقتصادی شده‌‌‌اند؟ در این بین، پرسش از بخش صنعت، به‌عنوان موتور اصلی رشد اقتصادی کشور ضرورت دوچندانی دارد.

فرهنگ در گذشته چگونه بر توسعه اقتصادی تاثیر گذاشته است؟ قبل از اینکه به این سوال بپردازیم، باید به یک موضوع اولیه پرداخت. وقتی درباره ریشه‌های فرهنگی رشد اقتصادی بحث می‌کنیم، از فرهنگ چه کسی صحبت می‌کنیم؟ به‌طور کلی وقتی ریشه‌های تغییرات تکنولوژیکی را بررسی می‌کنیم، فرهنگ نخبگان تحصیل‌کرده مهم است. پیشرفت در دانش مفید توسط درصد نسبتا کمی از جمعیت، آموزش‌دیده و باسواد، و تعداد کمی از نابغه‌های فنی با شهود مکانیکی غیرمعمول ایجاد می‌شود. آن‌طور که لین وایت گفته است در اروپای قرون وسطی، فرهنگ…

نسیم زمانی: بر اساس آمار موجود در ایران فقط ۱۰ درصد از صنایع را صنایع بزرگ و حدود ۹۰ درصد از صنایع کشور را صنایع کوچک و متوسط شامل می‌شوند. با این اوصاف است که اولویت نخست سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی توانمند کردن صنایع و واحدهای کوچک است. صنایعی که نقش مهمی در اقتصادهای دنیا و سهم بالایی در اشتغال دارند و حدود ۱۴ درصد از آن‌ها در اصفهان استقراریافته‌اند. این نوع صنایع به دلیل اینکه نقش بسیار مهمی در افزایش تولید، اشتغال و درنتیجه رشد اقتصادی دارد همواره مورد تائید سران کشورها بوده است چراکه…

دنیای‌اقتصاد- گروه اقتصاد بین‌الملل: بزرگ‌ترین بانک‌های مرکزی جهان این هفته تهاجمی‌ترین سال افزایش نرخ بهره در چهار دهه اخیر را به پایان خواهند رساند؛ در شرایطی که حتی با وجود کاهش رشد اقتصادی مبارزه با تورم هنوز به پایان نرسیده است.

دنیای اقتصاد: مدیر اجرایی شرکت جنرال‌موتورز گفت تقاضا برای خودروهای این خودروساز آمریکایی همچنان قوی است و انتظار می‌رود فروش خودروهای جدید در سال آینده افزایش یابد. به گزارش «ایسنا»، مری بارا گفت انتظار دارد فروش خودروهای جدید و کامیون‌های سبک در سال ۲۰۲۳ به ۱۵‌میلیون دستگاه برسد. موسسه S&P Global Mobility اظهار کرد این رقم در مقایسه با ۷/ ۱۳میلیون در سال ۲۰۲۲ و با پیش‌بینی ۷/ ۱۴میلیون در سال ۲۰۲۳ مطابقت دارد. بارا در گفت‌وگو با انجمن مطبوعات خودرو در دیترویت گفت: ما شاهد تقاضای زیادی برای وسایل نقلیه خود…

دنیای‌اقتصاد- سارا اصغری: در هر کشوری پایدارترین رشد اقتصادی را شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان رقم خواهند زد. در ایران با وجود تحریم و ایجاد محدودیت‌ها، این فرصت برای شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان ایجاد شده تا بتوانند خود را جایگزین تامین‌‌‌کنندگانی کنند که بازار داخل ایران را در دست گرفته بودند. حدود ۸‌هزار شرکت دانش‌‌‌بنیان در داخل کشور مشغول فعالیت هستند. در این میان برخی از شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان داخلی در زمینه تامین صنایع معدنی و زنجیره فولاد، قادر به طراحی و ساخت شده‌‌‌اند که می‌توانند بازار داخلی را پوشش دهند و از واردات برخی…

دنیای‌اقتصاد: اقتصاد حوزه یورو در سه ‌ماه سوم سال‌جاری میلادی فراتر از انتظار ظاهر شد و ۳/ ۰‌درصد رشد را تجربه کرد. این در حالی است که پیش از این برآوردها از افزایش ۲/ ۰‌درصدی اقتصاد این منطقه در بازه زمانی مذکور خبر می‌‌‌داد. عملکرد بهتر اقتصاد آلمان نسبت به پیش‌بینی‌‌‌ها عامل اصلی این افزایش رشد در اقتصاد اروپا به شمار می‌رود. تشکیل سرمایه ثابت و مصرف خانوار از جمله مواردی هستند که بر رشد اقتصادی اروپا در این مدت اثر مثبت گذاشتند. در عوض در این دوره خالص صادرات اروپا منفی بود. به نظر می‌رسد با وجود بازگشت…

ایسنا: رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۳ به ۱/ ۴‌درصد خواهد رسید. به گزارش اکونومیک، رتبه‏‏‌بندی موسسه فیچ در جدیدترین پیش‌بینی خود تخمین زد که رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۳ به میزان ۱/ ۴‌درصد خواهد بود. رقم منتشرشده توسط این موسسه نسبت به ۸/ ۲‌درصد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته اما هر دو رقم بسیار کمتر از رقم ثبت شده قبل از شروع همه‌گیری کووید-۱۹ است. فیچ پیش‌بینی کرد که این رشد تحت‌تاثیر اقدامات این کشور در برابر گسترش کووید-۱۹ همچنین رکود در ایالات‏‏‌متحده و منطقه یورو قرار دارد. عامل دوم ذکر شده…

دنیای‌اقتصاد: بانک جهانی از بحران بدهی کشورهای درحال‌توسعه ابراز نگرانی کرد و درباره آن هشدار داد. بر اساس جدیدترین گزارش این سازمان بین‌المللی میزان بدهی این کشورها در سال‌۲۰۲۱ به رقم ۹‌تریلیون دلار رسیده است. بانک جهانی در این برآورد جدید خبر می‌دهد کشورهایی که مشمول دریافت وام از این سازمان هستند در حال‌حاضر ۱۰‌درصد از درآمد صادرات خود را برای بازپرداخت وام‌های بلندمدت هزینه می‌کنند. برای نمونه بدهی خارجی نیجریه که در سال‌۲۰۱۰ معادل ۸/ ۱۸میلیارد دلار بود، در سال‌۲۰۲۱ به رقم ۲/ ۷۶میلیارد…

ایبنا: اقتصاددانان چینی خواستار کاهش محدودیت‌های کووید برای حمایت از رشد هستند. به گزارش الامارات الیوم، ۶اقتصاددان برجسته چینی، از جمله هوانگ لیپینگ مشاور سابق بانک مرکزی و یائو یانگ استاد دانشگاه پکن، خواستار کاهش قوانین تحمیلی کووید در کشور برای حمایت از رشد اقتصادی شده‌اند. این گروه از کارشناسان در گزارشی که در حساب وی چت رن چیپینگ، اقتصاددان ارشد این شرکت خدمات مالی منتشر شد، اعلام کردند که از سرگیری فعالیت‌های اقتصادی باید در کوتاه‌مدت اولویت اصلی کشور باشد. بر اساس این گزارش، با توجه به اینکه…

دنیای اقتصاد: درحالی‌که یک دهه نرخ بهره پایین موجب شده بود تا مدیران مالی شرکت‌های جهانی با سهولت بیشتری دست به استقراض بزنند، افزایش نرخ بهره و رکود احتمالی متعاقب آن موجب شده است ماه عسل مالی شرکت‌ها به پایان خود نزدیک شود. یک دهه نرخ بهره پایین ساختار سرمایه شرکت‌ها و اولویت‌های مدیران مالی آنها را تحت تاثیر قرار داد؛ اما کاهش احتمالی درآمدها و افزایش نرخ استقراض از شروع دورانی سخت خبر می‌دهند که نقش مدیران مالی و حسابداری مطمئن در اخذ تصمیمات صحیح اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.

دنیای اقتصاد- البرز نظامی: به‌طور معمول، مورخان اقتصادی در مطالعات و پژوهش‌های خود درخصوص دوران استعمار، بر آثار این دوره روی کشورهای مستعمره متمرکز هستند. به عبارت دیگر، در این آثار مورخان اقتصادی به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که دوران استعمار چه تاثیری بر عدم توسعه اقتصادی یا تغییر مسیر توسعه اقتصادی کشورهای مستعمره داشته ‌است؟

ترجمه و گردآوری: دکتر جعفر خیرخواهان: نقطه‌عطف توسعه بنگلادش دهه ۱۹۸۰ بود زمانی‌که «چانه‌زنی توسعه‌ای» بین فرادستان این کشور شروع شد، کشوری که اینک موردحسادت سایر کشورهای کم‌درآمد از حیث ثبات اقتصاد کلان، رشد اقتصادی و کاهش فقر قرار گرفته‌است. تا پیش از دهه ۱۹۸۰ فرادستان صاحب قدرت و نفوذ، گرفتار چنددستگی و تفرقه بودند، اما از آن پس با وجود دموکراسی شکننده و جابه‌جایی قدرت بین دو جناح، همه فرادستان به رشد و توسعه بنگلادش متعهد ماندند. به بیان روشن‌تر، سیاست و اقتصاد توامان به سمت طرفداری از اقتصاد باز و آزاد و عدم‌تصرف رانت‌های…

دنیای اقتصاد: اقتصاد جهانی از نیمه دوم قرن بیستم تا امروز به شدت تغییر کرده است. جامعه به مرحله فراصنعتی منتقل شده است،‌‌‌ جایی که خدمات بر تولید با توجه به تولید ثروت‌‌‌، تعداد افراد شاغل و ... تغییر پیدا کرده است. عملکرد جامعه مدرن کنونی مبتنی بر دانش است،‌‌‌ بنابراین توسعه و رشد اقتصادی امروزی عمدتا به نوآوری و خلق ایده‌‌‌های جدید بستگی دارد. از آنجا که این تغییر طی چند دهه رخ داده است،‌‌‌ بسیاری از زیرساخت‌‌‌ها و حوزه‌‌‌های زندگی،‌‌‌ زمان کافی برای انطباق کامل با این تغییر را نداشته‌‌‌اند. این موضوع…

دنگ شیائو پینگ معمار چین جدید گفته است «رشد اقتصادی حقیقت غیر قابل انکار است» و اینکه گربه باید موش بگیرد و به سیاه یا سفید بودن گربه ربطی ندارد؛ یک سیستم اقتصادی باید سبب رشد و توسعه اقتصادی شود وگرنه فایده‌ای نخواهد داشت. برای رشد اقتصادی به دو عامل اساسی دولت (حاکمیت) مقتدر توسعه‌گرا و بخش خصوصی متشکل و منسجم نیاز داریم.

 هانا پاكمند: از تامین مالی تولید تا هدایت نقدینگی، فاصله بسیار است. واژه تامین مالی در حالی مفهومی متعارف در علم اقتصاد است که بحث بر سر صحت و سقم مفهوم هدایت نقدینگی بالاست. اما عمده دولتمردان ایرانی طی سالیان اخیر بر ایجاد سازوکارهای موثر برای هدایت نقدینگی به بخش تولید تاکید کرده و کمتر به تامین مالی مطابق معیارهای جهانی آن پرداخته‌‌‌اند.

دنیای‌اقتصاد: تلفات رویکرد چین برای مبارزه با کووید چند ماه است که در دومین اقتصاد بزرگ جهان موج می‌زند: بیکاری جوانان به رکورد ۲۰درصد رسید، سود شرکت‌ها کاهش یافت و رشد اقتصادی بسیار کمتر از پیش‌بینی‌های خود پکن بود. درد اقتصادی، فشار را برای کاهش محدودیت‌های همه گیر جهت نجات اقتصاد در حال رشد و بازگشت ظاهری به زندگی عادی تشدید کرده است.

دوره‌‌‌ای که اقتصاددانان آن را «قرن بیستم طولانی» می‌‌‌نامند و از ۱۸۷۰ تا ۲۰۱۰ میلادی را دربرمی‌گیرد، برجسته‌‌‌ترین دوران تاریخ اقتصاد جهان بوده است. نرخ رشد اقتصادی از میانگین ۴۵/ ۰درصدی در سال‌های پیش از ۱۸۷۰ به۱/ ۲درصد در سال جهش کرد (بر اساس گزارش‌های اقتصاددان دانشگاه کالیفرنیا، برادفورد دی‌‌‌لانگ). با اینکه در این دوران، رشد جمعیتی هم شتاب گرفت، باز یک فرد متوسط در سال ۲۰۱۰ حدود ۹ برابر ثروتمندتر از ۱۸۷۰ شده بود.

دنیای اقتصاد-امیررضا انگجی: گرمایش جهانی مانند هر رخداد دیگری در عرصه اقتصاد، برندگان و بازندگان خود را دارد. اگرچه تاکنون گزارش‌های بسیاری نوشته شده‌اند تا نشان دهند همه ما در برابر گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی بازنده‌ایم، اما یک گزارش کارشناسی نشان می‌دهد که شاید کشورهای فقیر بر خلاف کشورهای ثروتمند تنها بازندگان تغییرات اقلیمی بوده‌اند.

 طرح‌های عمرانی در حکم نبض اقتصاد جامعه هستند. به اعتبار این طرح‌ها سرمایه‌گذاری‌های دولتی محقق و به همراه سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی رشد اقتصادی کشور را موجب می‌شوند. فعالیت‌های مربوط به طرح‌های عمرانی کشور عمدتا پس از شکل‌گیری برنامه‌های توسعه اقتصادی - اجتماعی دنبال و از محل درآمدهای عمومی مربوط به بودجه دولت تامین شده است، از این رو موفقیت طرح‌های مزبور به معیار برجسته‌ای در سنجش و قضاوت در عملکرد دولت‌ها تبدیل می‌شود و بازتابی از کارآیی و اثربخشی شیوه‌های مدیریت در کشور به شمار می‌رود.

دنیای‌اقتصاد: درحالی‌که اقتصاد ترکیه سطح ۸۶درصدی تورم را تجربه می‌کند، روز پنج‌شنبه بانک مرکزی این کشور نرخ بهره را یک‌درصد دیگر کاهش داد و به سطح ۹درصد رساند. ترکیه در حال حاضر ارزان‌ترین وام جهان را ارائه می‌کند. گزارش‌ها حاکی از ارائه گزینشی این وام‌ها به کسب‌وکارهای اولویت‌دار است که با هدف افزایش رشد بدون تحریک تورم انجام می‌شود. کارشناسان این اقدامات را در چارچوب انگیزه‌های انتخاباتی اردوغان با توهم حفظ رشد اقتصادی در آستانه انتخابات تحلیل می‌کنند.