تهدیدات هوش مصنوعی برای مشاغل

ندا عبدالوند/دانشيار مديريت فناوري دانشگاه الزهرا(س) این روزها کم نیستند کسانی که هنوز هوش مصنوعی از راه نرسیده، نگران کسب و کار یا شغلی هستند که با ان خو گرفته اند، آنها شب‌ها خواب می بینند، یک ربات یا رایانه و حتی شمایلی فاقد صورت و اندام، دارد به جای او کار می کند و حالا دیگر نه پولی در بساط دارد و تن و جانی برای کارهای سختِ مثلا ساختمانی! این نگرانی ها البته پر بی راه هم نیست، در بسیاری نقاط جهان که فناوری های نوین در حال بهبود انواع فرآیندها هستند، چنین بحثی به طور جدی شکل گرفته و در بعضی موارد گویا تحقق هم یافته است، با این حال اگرچه ورود فناوری و ابزار نوین، بخشی از تغییر به مثابه تنها امر قطعی به شمار می رود اما برای شناخت مخاطره ها و چالش های واقعی هوش مصنوعی در برابر مشاغل و کسب و کارها می توان از اینجا شروع کرد. ندا عبدالوند در همایشی که با همکاری همکاران سیستم و انجمن مدیران مالی اصفهان برگزار شد در مورد تهدیدات هوش مصنوعی برای مشاغل به دنیای اقتصاد گفت:

خطرات امنیت سایبری

حملات سایبری مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند پیچیده‌تر، هدفمندتر و تشخیص آن دشوارتر از حملات سنتی باشد. بازیگران مخرب می‌توانند از هوش مصنوعی برای دورزدن اقدامات امنیتی، خودکارسازی حملات یا ایجاد دیپ‌فیک برای اهداف مهندسی اجتماعی استفاده کنند.

نگرانی‌های حفظ حریم خصوصی داده‌ها

ازآنجایی‌که کسب‌وکارها داده‌های بیشتری را با استفاده از هوش مصنوعی جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل می‌کنند، با خطرات نقض داده‌ها، دسترسی غیرمجاز و سوءاستفاده از اطلاعات حساس مواجه می‌شوند. نقض مقررات حفظ حریم خصوصی داده‌ها می‌تواند منجر به جریمه، مسوولیت‌های قانونی و آسیب به شهرت شود

مسائل تعصب و انصاف

سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند ناخواسته سوگیری‌های موجود در داده‌های مورداستفاده برای آموزش آن‌ها را بیاموزند و تداوم بخشند که منجر به نتایج یا تصمیم‌های تبعیض‌آمیز می‌شود. این می‌تواند به اعتبار یک شرکت آسیب برساند، اعتماد را تضعیف کند، و پیامدهای قانونی و اخلاقی را در پی داشته باشد

جابه‌جایی شغلی

ازآنجایی‌که هوش مصنوعی وظایف مختلف را خودکار می‌کند، ممکن است برای برخی از کارمندان منجر به ازدست‌دادن شغل یا منسوخ‌شدن مهارت شود. کسب‌وکارها باید به تأثیر بالقوه بر نیروی کار خود رسیدگی کنند و استراتژی‌های بازآموزی یا استقرار مجدد را در نظر بگیرند

خطرات نظارتی و انطباق

با توسعه سریع هوش مصنوعی، چارچوب‌های نظارتی ممکن است برای همگام‌سازی با مشکل مواجه شوند که منجر به چالش‌های قانونی و انطباق می‌شود. کسب‌وکارها باید از قوانین در حال تحول هوش مصنوعی مطلع باشند و شیوه‌های خود را براین‌اساس تطبیق دهند

عدم شفافیت و توضیح‌پذیری

بسیاری از سیستم‌های هوش مصنوعی، به‌ویژه مدل‌های یادگیری عمیق، می‌توانند پیچیده و غیرشفاف باشند و درک نحوه رسیدن به تصمیم‌ها یا پیش‌بینی‌هایشان را دشوار می‌کنند. این عدم شفافیت می‌تواند مانع اعتماد به سیستم‌های هوش مصنوعی شود و انطباق با مقررات یا حسابرسی‌ها را پیچیده کند

قفل فروشنده

کسب‌وکارها ممکن است بیش از حد به یک فروشنده یا پلتفرم هوش مصنوعی خاص وابسته شوند و تغییر به ارائه‌دهنده دیگر یا پذیرش فناوری‌های جدید را دشوار و پرهزینه کند. این می‌تواند انعطاف‌پذیری، نوآوری و مزیت رقابتی را در درازمدت محدود کند. برای کاهش این تهدیدات، کسب‌وکارها باید شیوه‌های هوش مصنوعی مسوولانه را اتخاذ کنند، روی اقدامات امنیت سایبری و حفظ حریم خصوصی سرمایه‌گذاری کنند و شفافیت و توضیح‌پذیری را در سیستم‌های هوش مصنوعی خود تقویت کنند. نظارت منظم، ارزیابی ریسک، و مطلع ماندن از روندها و مقررات هوش مصنوعی در حال ظهور نیز برای مقابله مؤثر با تهدیدات بالقوه هوش مصنوعی ضروری است.