ترکش جنگ‌های تجاری
چین از قبل در اروپا جای پا برای خود ایجاد کرده است. برای مثال هلدینگ جیلی در سال ۲۰۱۰ شرکت ولوو را از فیات خرید. جیلی همچنین مالک شرکت لوتوس انگلستان است که خودروهای ورزشی تولید می‌کند. اما تاثیر تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا فراگیرتر از آن است که بتوان با برخی اقدامات آن را از میان برد. جنگ تجاری بین چین و آمریکا در ماه‌های اخیر شدت یافته و دو طرف اقداماتی علیه کالاهای صادراتی طرف مقابل انجام داده‌اند.
دولت ترامپ باید امیدوار باشد مناقشه‌های تجاری با چین خیلی طول نکشد. اگر این تنش‌ها به کاهش قابل‌ملاحظه صادرات خودرو به چین منجر شود در چند ماه آینده تعداد زیادی فرصت شغلی در آمریکا از میان خواهد رفت و این به زیان ترامپ و حزب جمهوری‌خواه است؛ زیرا در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری نباید به صنایع و بازار کار لطمه وارد شود. از پیش برخی برنامه‌های خودروسازهای آمریکایی برای گسترش فعالیت‌ها کنار گذاشته شده است. چین در واکنش به تعرفه‌های اخیر آمریکا بر ۱۶ میلیارد دلار از کالاهای صادراتی این کشور از جمله ۱۰ میلیارد دلار خودروی آمریکایی که انتظار می‌رفت امسال در چین به فروش برسد تعرفه بیشتری اعمال کرده است. از قبل چین بر اتومبیل‌های وارداتی از آمریکا تعرفه ۲۵ درصدی اعمال کرده بود. برای مثال بر یک مدل خودروی فورد که ۳۵ هزار دلار قیمت دارد از پیش ۸۷۵۰ دلار تعرفه وجود داشت و اکنون این رقم بالاتر رفته و دو برابر شده است. به این ترتیب احتمال آنکه آمریکا دیگر نتواند خودرو به بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان صادر کند زیاد است. اگر شرکت فورد یا دیگر خودروسازهای آمریکایی نتوانند بازار جایگزین پیدا کنند بازار کار آمریکا زیان خواهد دید.
سال گذشته ۲۷۶ هزار خودروی آمریکایی به چین صادر شد. به دلیل تعرفه‌هایی که از پیش وجود داشت خودروسازهای آمریکایی مدل‌های لوکس و گران قیمت را به چین صادر می‌کنند؛ زیرا حاشیه سود این مدل‌ها بالاست. فورد سومین صادرکننده بزرگ خودرو به چین است. در صدر این فهرست شرکت بی‌ام‌و قرار دارد. این شرکت شبیه اکثر خودروسازهای دیگر، شبکه‌های بین‌المللی از کارخانه‌ها ایجاد کرده که بسیاری از آنها تولیدکننده محصولات اصلی هستند و آن را به دیگر کشورها صادر می‌کنند. شرکت مرسدس بنز نیز رویکردی مشابه اتخاذ کرده است. اما تنش‌های تجاری که ممکن است از سوی آمریکا علیه خودروسازی اروپا آغاز شود، کل صنعت خودرو جهان را تحت‌تاثیر قرار داده و خواهد داد.
رقابت بین خودروسازهای بزرگ بسیار شدید است و آنها مجبورند برای حفظ و گسترش سهم خود در بازار سرمایه‌گذاری کنند و شبکه‌های عرضه، تولید و فروش‌شان را گسترده‌تر کنند. تنش‌های تجاری در این روندها اختلال پدید می‌آورد. برای مثال شرکت بی‌ام‌و اخیرا برنامه یک میلیارد دلاری توسعه کارخانه خود را در ایالت کارولینای جنوبی آمریکا تصویب کرده بود. این کارخانه بزرگ‌ترین کارخانه بی‌ام‌و در جهان است و قرار بود با اجرای برنامه یاد شده ۱۱۰۰ فرصت شغلی در آمریکا ایجاد و مدل‌های جدید تولید شود. اما شرکت بی‌ام‌و اعلام کرده این برنامه را به تعویق انداخته تا شرایط مشخص شود. به‌ویژه سرنوشت روابط تجاری چین و آمریکا بسیار مهم است؛ زیرا قرار بود محصولات جدید شرکت بی‌ام‌و که در آمریکا تولید می‌شوند به چین صادر شوند.
دولت آمریکا همچنین تهدید کرده تعرفه‌هایی علیه خودروهای صادراتی اروپا به آمریکا اعمال خواهد کرد. اگر چنین اقدامی انجام شود اروپا نیز اقدامات تلافی‌جویانه انجام می‌دهد و شرایط نگران‌کننده‌تر خواهد شد. شرکت مرسدس بنز دومین تولیدکننده خودرو در آمریکاست که محصولات خود را به چین صادر می‌کند. مقامات این شرکت نیز برنامه‌های خود را متوقف کرده‌اند، زیرا تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین بر صادرات خودروهای ساخته شده در آمریکا به چین اثر منفی می‌گذارد. چینی‌ها همچنین ممکن است در برابر واردات خودروهای شرکت‌های خودروسازی فورد، جنرال‌موتورز و فیات کرایسلر مانع‌تراشی کنند. جنرال‌موتورز پس از فولکس واگن دومین تولیدکننده بزرگ خودرو در چین است و دائما به بروز رسانی و توسعه کارخانه‌های خود اقدام می‌کند. فورد و فیات کرایسلر دیرتر وارد بازار چین شده‌اند و برای توسعه سهم خود در این بازار بزرگ با مشکلاتی مواجه هستند.
چین می‌تواند ترتیبی دهد تا هر سه شرکت یاد شده برای ادامه فعالیت با مشکلاتی مواجه شوند، البته اگر چنین شود تعداد زیادی فرصت شغلی در داخل چین به خطر می‌افتد. در حال حاضر خودروسازان چین تعداد کمی خودرو به آمریکا صادر می‌کنند، اما قصد دارند بر صادرات خود بیفزایند. سال ۲۰۱۷ آمریکا ۵۰ هزار خودروی ساخت چین خریداری کرد، اما پیش‌بینی شده این رقم امسال به ۲۲۵ هزار و در سال ۲۰۲۳ به ۵۵۰ هزار دستگاه برسد. در ماه‌ها و سال‌های آینده تحولات بزرگی در بازار خودرو جهان رخ خواهد داد که عموما از سرنوشت تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا اثر می‌پذیرد. تقاضای داخلی برای خودرو در چین بسیار بالاست، بنابراین خودروسازهای چینی عمدتا به این تقاضا پاسخ می‌دهند و از تنش‌های تجاری لطمه شدید نمی‌بینند. خودروساز اروپایی و آمریکایی که قصد حضور فراگیرتر در بازار چین دارند احتمالا با مشکلاتی مواجه خواهند شد. خودروسازهای اروپایی به‌ویژه آلمانی نیز از تنش‌های کنونی بین آمریکا و چین در امان نیستند.
تغییر موازنه قدرت در صنعت خودرو، از پیش بر زندگی ده‌ها هزار نیروی کار فشار وارد کرده است. جنرال‌موتورز یک کارخانه خود در ایالت اوهایو را تعطیل و ۱۰ هزار کارگر و کارمند را اخراج کرده است. همچنین شرکت فولکس واگن اعلام کرده ۴هزار شغل را حذف می‌کند، زیرا اتوماسیون از نیاز به نیروی کار کاسته است. واقعیت این است که صنعت خودرو از پیش دچار مشکلات عمیقی بوده و برنامه‌های تجاری ترامپ بر این مشکلات افزوده است. اگر شرایط دشوارتر شود خودروسازها مجبور هستند تغییراتی در روش‌های کار، برنامه‌ها و محصولات خود ایجاد کنند البته عرضه‌کنندگان قطعات و دیگر دست‌اندرکاران صنعت خودروی جهان نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد گرفت و بر ضعف اقتصاد جهان افزوده خواهد شد. ده‌ها میلیون نفر در جهان به‌طور مستقیم و غیر‌مستقیم از تحولات بازار خودرو تاثیر می‌پذیرند. تعداد خودروهای صادراتی چین به آمریکا کمتر از خودروهای صادراتی آمریکا به چین است؛ اما چین پس از مکزیک دومین صادرکننده بزرگ قطعات خودرو به آمریکاست. شبکه‌های عرضه در صنعت خودروی جهان بسیار پیچیده و درهم تنیده هستند در نتیجه بخشی از اثرات تنش‌های تجاری بر صنعت خودرو تنها با گذشت زمان مشخص خواهد شد.
ارسال نظر