کشور ایران با دارا بودن ۸۳۶ میلیارد بشکه ذخایر نفت درجا۱ و حدود ۱۷۷ میلیارد بشکه ذخایر نفت قابل استحصال۲، چهارمین کشور دارنده ذخایر نفتی و با دارا بودن ۳۳ تریلیون مترمکعب گاز طبیعی قابل استحصال، دارنده رتبه دوم دنیا در ذخایر گازی است و در مجموعِ ذخایر نفت و گاز نیز در رتبه اول جهان قرار دارد.
شرکت ملی صنایع پتروشیمی از دی ماه سال ۱۴۰۰ تدوین سند تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمیرا آغاز کرد و طی یک برنامه فشرده در پایان سال ۱۴۰۱ آن را به سرانجام رساند. طبق گفته مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمیایده اصلی طرح این بوده که همه صنایع داخلی و سازندگان کنار یکدیگر قرار گیرند تا بتوانند با توجه و محوریت تامین پایدار خوراکها در حوزه تکمیل زنجیره به نتیجه برسند. مرتضی شاهمیرزایی میگوید، بر این اساس ۲۱ محصول برای تولید به صورت تفکیک شده بین هلدینگها تقسیم شده است.
دنیای اقتصاد: فریبرز کریمایی با بیان اینکه کشور در سالهای اخیر و حداقل در چند سال آینده با ناترازی گاز مواجه است و هر سال این ناترازی را در ماههای پایانی سال تجربه میکنیم، گفت: این به این معناست که رویکرد توسعهای ما در صنعت پتروشیمی نمیتواند حداقل در میانمدت بر پایه گاز باشد، این در حالی است که در خوراکهای مایع از جمله میعانات و برخی از خوراکهای دیگر این مشکل را نداریم.
با ابر طرحهای اجرا شده در طول ۲۴ماه فعالیت دکتر محسن قدیری در هلدینگ پتروپالایش اصفهان گامهای پیشرفت چنان با شتاب برداشته شد که نام پالایشگاه اصفهان در بین تمام پالایشگاههای کشور در سکوی اول قرار گرفت و رتبه برتر سوددهی را به خود اختصاص داد. سود پتروپالایش اصفهان در میان آمارهای منتشر شده نه تنها کاهشی نبوده بلکه با افزایشی ۲هزار میلیارد تومانی روبه رو بوده است.
عرضه و جریانهای جهانی انرژی درحال رویارویی با دگرگونیهایی گسترده هستند. این دگرگونیها عمدتا ناشی از تغییر قابل توجه جایگاه ایالات متحده در دنیای انرژی، نقش روبه رشد انرژیهای تجدیدپذیر در سطح جهان و سیاستهای جدید آب و هوایی و اقلیم است.
در سال ۲۰۲۴، برای همه روشن است که یک بار دیگر چشمانداز چالشهای زیست محیطی در حال تغییر است. جای تعجب نیست که نگرانیهای زیستمحیطی ما تحت تسلط تغییرات آبوهوایی، کاهش سرعت تغییرات و سازگاری با آن متغییر است. هیات بیندولتی تغییر اقلیم (IPCC) در یک بیانیه مطبوعاتی برای آخرین گزارش ترکیبی خود، اظهار کرد که «انتخابهای انجام شده در چند سال آینده نقش مهمی در تصمیمگیری در مورد آینده ما و نسلهای آینده خواهند داشت.» خراب شدن برج آب آسیا یا ریشهکن کردن شعله فلر گاز در صنعت نفت، همه اینها بخشی از یک بحران است، بحران آبوهوا، و فشار واقعا زیاد است. با در نظر گرفتن این موضوع، بیایید نگاهی به چالشهای بزرگ زیست محیطی سال ۲۰۲۴ بیندازیم.
نفت در اعماق زمین شناسایی و برای دسترسی به آن اکتشاف انجام میشود، برای استخراج آن از دکل های حفاری خشکی و دریایی استفاده تا نفت استخراج شده جهت تصفیه توسط خطوط لوله به پالایشگاه رفته و در برج تقطیر تبدیل به انواع فراورده های هیدروکربوری سبک و سنگین گردد.
صنعت پتروشیمی، سنگ بنای تولید مدرن، بر سر دوراهی قرار دارد. با افزایش پیچیدگی عملیات و فشار برای ماندن در رقابت، نیاز به تجزیهوتحلیل پیشرفته هرگز اینقدر مبرم نبوده است گویی جمعآوری و تحلیل ابر داده، به یکی از ارکان تولید در صنعت پتروشیمی بدل شده است؛ نکته مهمی که در پتروشیمیهای ایرانی گویی توجهی به آن نشده است ولی نمیتوان از کنار آن به سادگی عبور کرد.
در جریان بازدید رییسجمهور از وزارت نفت، موضوع تکیه بر کیفیسازی تولیدات صنعت نفت، موردتوجه قرار گرفته بود. برای مثال صنعت پتروشیمی ایران دارای سبقه-ی طولانی در بهبود بهرهوری و عملیاتی بوده که این مهم از طریق مهندسی فرآیندهای استاندارد پیگیری میشده است. به نظر میرسد منظور رییسجمهور از این رهنمود، اساسا ناظر بر صنایع با ارزش افزوده بالا در صنعت پتروشیمی باشد. اما دلیل اهمیت این موضوع در صنعت پتروشیمی چیست و چرا ایشان چنین رهنمودی ارائه داده است. برای پاسخ به این سوال باید چند دهه به عقب بازگشت.
چالشهای رشد پایین (اقتصادی)، عدم اطمینان ژئوپلیتیک و بحران ابوهوا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهند داشت. این سه روند به عنوان الزامات استراتژیک برای صنایع شیمیایی شناخته شدهاند.