سازندگان در محاصره گزینه‌های بد

محمد رستمی/ مدیرعامل مجتمع فولاد و آلومینیوم امیدالبرز در حال حاضر، تورم از دو ناحیه سازندگان بخش ساخت‌وساز را تحت فشار قرار داده است. از یک سو با کاهش شدید قدرت خرید طیف مصرف‌کننده موجب از بین رفتن حلقه آخر زنجیره ساخت و ساز یعنی امکان فروش سریع با حاشیه سود مورد انتظار شده است و دوره خواب سرمایه را طولانی کرده است. از سوی دیگر تورم شدید، ادامه دار و با شیب صعودی در قیمت زمین، مصالح ساختمانی و هزینه‌های ساخت باعث کاهش توان سازندگانی شده است که اتفاقا بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری‌های قبلی شان به همان علت کاهش توان خرید مصرف‌کننده حبس شده و عملا از چرخه گردش نقدینگی سرمایه‌گذاری‌های جدید خارج شده است.

همچنین ریسک ناشی از روند تغییرات احتمالی غیرهم‌جهت در حوزه قیمت فروش و قیمت ساخت در سال‌جاری به گونه‌‌‌ای شده که در صورت حل و فصل ریسک‌‌‌های تورم‌‌‌سازدر قیمت فروش مسکن، مسیر رشد قیمت مسکن در جهت کاهشی شکل خواهد گرفت، اما درباره اینکه هزینه‌‌‌های ساخت نیز در مقطع فعلی به‌طور همسو با قیمت فروش کاهش پیدا کند، اما و اگرهای متعددی وجود دارد که یکی از آنها، بهبود فضای تولید و کاهش هزینه‌های صنعتی و مواد اولیه تولید است.  کاهش عرضه مسکن جدید باعث رونق سفته بازی ملکی در ساختمان‌های موجود و افزایش قابل تامل نسبت حاشیه سود معاملات واحدهای مسکونی موجود (فعالیت غیر مولد ملکی) نسبت به حاشیه سود ساخت و ساز ملک جدید (فعالیت مولد ملکی) شده است و توجیه و امکان ادامه فعالیت‌های ساخت و ساز را کمرنگ کرده است.

بنابراین می‌توان گفت چالش‌های اصلی بازار مسکن عبارتند از:

تورم، کمبود سرمایه‌گذاری و تغییر مسیر سرمایه‌گذاری‌ها از ساخت و سازهای با جامعه هدف طبقه متوسط به ساخت و سازهای گران قیمت و لوکس، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های نامناسب و عدم هماهنگی برنامه‌ریزی‌های شهری و آمایش سرزمینی با نیازهای جمعیتی کشور برای مواجهه با چالش‌های فوق و بهره‌برداری از فرصت‌های پیش رو لازم است به موارد زیر توجه داشته باشیم:

  استفاده از فناوری‌های نوین در ساخت و ساز که منجر به بهبود کیفیت مسکن، کاهش هزینه‌ها و زمان ساخت شود.   اختصاص زمین‌های با قیمت مناسب و با سطح مناسب از خدمات شهری، انشعابات و تاسیسات شهری و دسترسی به بازارچه‌های محلی در راستای تراکم‌زدایی و با رویکرد نزدیکی به محل‌های تراکم اشتغال    توسعه و اصلاح روش‌های تامین منابع مالی برای ساخت و ساز هدفمند   بهبود برنامه‌ریزی‌های کلان شهری متناسب با نیازهای جمعیتی   تشویق سرمایه‌گذاری خصوصی با کمک ایجاد انگیزه‌های مالیاتی، ارائه تسهیلات و تامین زمین ارزان قیمت برای سرمایه‌گذاران خصوصی برای ساخت و ساز‌های ارزان‌قیمت‌تر مناسب طبقه متوسط   حمایت از تولیدکنندگان مصالح ساختمانی بارویکرد کاهش هزینه‌های تولید و حمایت از مصرف‌کننده نهایی   برقراری همکاری‌های بین‌المللی در زمینه مواد اولیه و فناوری‌های مرتبط با ساخت و جذب سرمایه خارجی