مسیر فولاد مبارکه؛ تولید باارزش افزوده بالاتر
در ابتدا قدری درباره دستاوردهای سال ۱۴۰۱ شرکت و گروه فولاد مبارکه توضیح دهید!
در سال قبل با وجود تمام محدودیت‌ها در زمینه‌های مختلف، در بخش تولید به اهداف کلان شرکت و گروه فولاد مبارکه دست‌یافتیم.
در سال گذشته، همه فولادسازان ازجمله فولاد مبارکه و سایر شرکت‌های زیرمجموعه در حوزه انرژی با محدودیت بیشتری نسبت به سال‌های قبل مواجه بودند. با وجود این، تجربه سال‌های پیش در ذخیره‌سازی مواد اولیه، انجام و مدیریت تعمیرات اساسی و آماده‌سازی خطوط تولید در دوره‌های محدودیت مصرف انرژی و با همت کارکنان در قسمت‌های مختلف، علاوه بر ثبت رکوردهای جدید، برای نخستین بار از میزان ۷.۲ میلیون تن که ظرفیت اسمی فولاد مبارکه در تولید تختال است، عبور کردیم. همچنین در فولاد سبا با رکورد ۱.۴۹ میلیون تن تختال، مجموع تولید فولاد مبارکه و سبا از ۸.۷ میلیون تن فراتر رفت و با رشد ۱۰.۳ درصدی تولید نسبت به سال قبل، سال ۱۴۰۱ را به پایان رساندیم. همچنین در کنار رکوردهای مذکور، در تولید گندله رشد ۳.۸ درصدی و در تولید آهن اسفنجی رشد ۱۰.۳ درصدی و در تولید کلاف گرم رشد ۷.۱ درصدی را شاهد بودیم. شرکت فولاد مبارکه برای پایداری در مبحث آب، پیش‌تر عملیاتی را آغاز کرده بود و در ادامه این اقدامات، با جمع‌آوری پساب‌های شهری از ۹ شهر و تصفیه و به گردش درآوردن آن‌ها در سیکل تولید، به موفقیت‌های ارزنده‌ای دست یافت. در زمینه برق و گاز، از سال گذشته پروژه بلندمدت انرژی الکتریکی آغاز شد. همچنین نیروگاه سیکل ترکیبی در حال احداث است و پیش‌بینی می‌شود خرداد امسال بتوانیم از این نیروگاه، برق بگیریم و خطوط تولید شرکت را پشتیبانی کنیم.
عملیات کلنگ‌زنی نیروگاه خورشیدی نیز در سال ۱۴۰۱ انجام شد و پیش‌بینی می‌شود امسال فاز اول آن مورد بهره‌برداری قرار گیرد. احداث این نیروگاه خورشیدی از این نظر بسیار حائز اهمیت است که فولاد مبارکه در مسیر تأمین انرژی پاک، بهبود فرایندهای زیست‌محیطی، تولید فولاد سبز و پایداری تولید گام برداشته است، زیرا برند فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان برتر فولاد نیاز داشت که انرژی پاک را در مجموعه خود داشته باشد.
توسعه و افزایش توان حمل‌ونقل شرکت یکی دیگر از اقدامات شرکت در سال قبل بود، زیرا برای ورود مواد اولیه و خروج محصولات به زیرساخت‌های قوی‌تری در حوزه حمل‌ونقل نیاز داریم. در حال حاضر، حدود ۱۷ میلیون تن مواد اولیه، کمک‌ذوب و مواد مصرفی وارد فولاد مبارکه می‌شود و درنهایت ۷.۲ میلیون تن فولاد خام و انواع محصولات فولادی از شرکت و ۱۰ میلیون تن از گروه خارج می‌شود. در این خصوص برای کاهش هزینه‌ها و دست‌یابی به تولید بیشتر به توسعه ریلی و افزایش ظرفیت حمل نیاز داریم. برای حمایت از زیرساخت‌های حمل‌ونقل، قرارداد خرید ۵۰ واگن بسته شد. بیست‌وسومین واگن را اواخر سال گذشته تحویل گرفتیم و سعی داریم تا پایان سال ۱۴۰۲ تمامی واگن‌های خریداری‌شده را در راستای تسهیل حمل‌ونقل به مجموعه وارد کنیم.
فولاد مبارکه در سال ۱۴۰۲ بر تولید چه محصولاتی تمرکز دارد؟
شعار امسال «مهار تورم و رشد تولید» است که نشان می‌دهد همچنان سیاست‌های کلان کشور متمرکز بر تولید است. تولید به‌منزله راه برون‌رفت از مشکلات کشور است و قطعاً با افزایش هدفمند و برنامه‌ریزی تولید، می‌توان شرایط اقتصادی کشور را بهبود بخشید و به مهار تورم تا حد زیادی کمک کرد.
در گروه فولاد مبارکه برای سال ۱۴۰۲ عبور از ۷.۵ میلیون تن تختال هدف‌گذاری شده است. البته سایر رقبا نیز خود را برای حضور قدرتمندتر آماده کرده‌اند؛ بااین‌حال سعی کرده‌ایم بامطالعه بازار و با حفظ میزان و تناژ تولید، برای تولید فولادهای کیفی و خاص نیز برنامه‌ریزی‌های بهتری داشته باشیم. نکته قابل‌توجه این است که در زمان تصمیم‌گیری برای توجه بیشتر به به کیفیت، هنوز به رکورد ۷.۲ میلیون تن در فولاد مبارکه و ۱۰.۲ میلیون تن گروه هلدینگ نرسیده بودیم و این سبب شده بود همچنان تولیدمحور باقی بمانیم، اما امروز کیفیت برای ما اهمیت بیشتری دارد؛ به‌ویژه اینکه در حوزه تولیدات دانش‌بنیان، از چند سال قبل، سرمایه‌گذاری و اقدامات خوبی در شرکت به عمل آمده است. در این راستا، چند پروژه در نواحی تولیدی انجام شد که جنس آن دانش‌بنیان بود، با این تفاوت که این پروژه‌ها توسط کارشناسان خود فولاد مبارکه مدیریت شد، نه با وابستگی به شرکت‌های دانش‌بنیان.
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای فولاد مبارکه در زمینه تولید محصولات جدید، تولید ورق فولاد الکتریکی و فولاد زنگ‌نزن در دو نوع مطرح ۴۰۹ و ۳۰۴ بود که طراحی متالورژیکی، طراحی هیدرولیکی، طراحی مکانیک، برق و اتوماسیون خاصی داشت و اجرای آن به‌طور کامل به دست همکاران و بدون حضور کارشناسان خارجی انجام شد. در این فرایند، شرکت‌های دانش‌بنیان را برای تولید فولاد زنگ نزن فراخواندیم؛ به این صورت که قالب را خودمان طراحی کردیم و مرحله ساخت را به دانش‌بنیان‌ها سپردیم. موضوع بعدی پشتیبانی از خطوط تولید و پایداری تولید بود که در مورد اول تا سال گذشته کار مهمی انجام نگرفته بود و در زمان محدودیت‌های برق و گاز، چاره‌ای جز متوقف کردن خطوط تولید نداشتیم؛ اما در سال ۱۴۰۲ تکمیل فرایندها و انجام اقدامات لازم جهت رسیدن به تولید انبوه هدف‌گذاری شده است.
فولاد مبارکه سال‌هاست گریدهای تجاری را تولید کرده؛ اما با توجه به اینکه رقبای جدیدی در حال ورود به این عرصه هستند، لازم است از این سطح بالاتر رویم. معتقدیم اگر همچنان به تولید محصول تجاری ادامه دهیم، نمی‌توانیم بازار و روند سودآوری شرکت را حفظ کنیم؛ بنابراین لازم است تولید محصولات ویژه باارزش افزوده بیشتر را با قوت دنبال کنیم.
کشور ما به فولادهای خاص نیاز روزافزون دارد. در حال حاضر بسیاری از این محصولات، از طریق واردات تأمین می‌شود و باید چنین محصولاتی تولید کنیم تا صنایع پایین‌دست آن را جذب کنند. حتی ممکن است در ابتدای کار، سفارش‌ها شبیه سال‌های ابتدایی تأسیس شرکت فولاد مبارکه باشد که ظرفیت کشور به ۲.۴ میلیون تن هم نمی‌رسید و بازار مناسبی وجود نداشته باشد. نباید فراموش کنیم که امروز اگر محصولات فولاد مبارکه یک ماه در بورس عرضه نشود، شاهد التهاب شدید بازار خواهیم بود.
طبیعتاً فولاد زنگ‌نزن که سال ۱۴۰۱ تولید کردیم برای ما بسیار جذاب بود؛ چراکه فرمول ساخت آن در دست چند شرکت محدود است؛ اما در همین شرایط کارکنان توانستند این محصول را بدون عیب تولید کنند.
در آینده نزدیک ورق جدید دوفازی فولاد سبا را به صنایع خودروسازی کشور عرضه خواهیم کرد. همچنین در زمینه محصولات پوشش‌دار که مطالبه اغلب مصرف‌کنندگان است ورود کرده‌ایم و تا دو سال دیگر نیاز بازار را تأمین می‌کنیم.
در خصوص تولید سایر محصولات موردنیاز صنایع خودروسازی و لوازم‌خانگی و سایر صنایع پایین‌دست توضیح دهید.
بررسی‌های تقاضای بازار و نیز جلسات تخصصی برگزارشده با خودروسازان داخلی و همچنین ارزیابی روند مصرف جهانی خودروسازان نشان می‌دهد که در دهه آینده عمده نیاز خودروسازان معطوف به گریدهای فولادی پر استحکام پیشرفته (advanced high-strength steels) سرد نوردیده و گرم نوردیده و فولادهای فوق کششی خواهد بود. این محصولات به‌صورت پوشش‌دار و بدون پوشش موردنیاز خواهد بود. به‌علاوه، جهت مصارف مرتبط با بدنه نمایان خودرو، کیفیت‌های MB و MC موردنیاز صنایع خودروسازی کشور خواهد بود که برای آن برنامه‌ریزی جامعی صورت گرفته است.
