اصفهان؛ محور انرژی سبز
فولاد مبارکه بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی کشور را می سازد
بهره‌مندی از تجدید پذیرها چالش قرن ۲۱
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در همین دو تا سه سال گذشته به‌طور قابل‌توجهی از میزان تقاضا برای خرید سوخت‌های فسیلی مانند نفت، گاز و زغال‌سنگ کاسته و منابع تجدید پذیر جایگزین شده‌اند.
انرژی پایدار یا پاک از منابع تجدید پذیری است که استفاده از آن‌ها در دهه‌های اخیر بسیار موردتوجه قرار داشته است.
منابعی چون باد، آب، خورشید که هرکدام به‌تنهایی می‌تواند جایگزینی برای سوخت‌های فسیلی باشد و البته در میان همه تجدید پذیرها، انرژی خورشیدی برای کل جهان نامحدود و به‌صورت دائم در دسترس است.
تحقیقات انجام‌گرفته توسط محققان نیز بیانگر آن است که زمین حدود ۱۲۰ هزار تراوات انرژی از تابش خورشیدی دریافت می‌کند که این میزان ۲۰ هزار برابر، بیشتر از نیاز واقعی جهان است و در صورت استفاده مطلوب از این انرژی نگرانی برای به اتمام ذخایر نفت، زغال‌سنگ و گاز طبیعی معنایی ندارد.
به‌این‌ترتیب و با توجه به مزایای بی‌شمار بهره‌مندی از منابع تجدید پذیر، استفاده از این نوع انرژی‌ها برای تأمین نیازهای جهان به برق، گرمایش، سرمایش و نیرو، به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی بشریت در قرن ۲۱ تبدیل‌شده است.
که البته باوجود اهمیت یافتن چنین مهمی، تاکنون تأمین چیزی حدود ۱۰ درصد از انرژی کلی تولیدی در دنیا با روش‌های تجدید پذیر به انجام رسیده است.
حال‌آنکه کشور ایران هم می‌تواند باوجود بیش از ۳۰۰ روز آفتابی، از این فرصت استفاده برد اما ظرفیت نیروگاه‌های موجود نصب‌شده آن در قسمت تجدید پذیر، حدود یک درصد از کل ظرفیت کشور است که به‌شدت، ناکافی به نظر می‌آید.
کشوری که ازنظر جغرافیایی در منطقه‌ای واقع‌شده است که به سبب دریافت انرژی خورشیدی در بین نقاط جهان در بالاترین رده‌ها قرار دارد و میزان تابش خورشید در آن حدود یک هزار و ۸۰۰ تا دو هزار و ۲۰۰ کیلووات ساعت بر مترمربع در سال تخمین زده‌شده است.
همچنین به سبب برخورداری از چهارفصل سال، زمینه تولید انواع انرژی‌های تجدید پذیر ازجمله بادی، آبی، خورشیدی را دارد و می‌تواند انرژی‌های موردنیاز را به پاک‌ترین روش‌ها تولید کند. قطعا بهره‌مندی از انرژی‌های تجدید پذیر به غیرازآنکه موجب کاهش هزینه‌ها و حتی فروش برق اضافه‌تولیدی می‌شود مهم‌ترین منفعت آن تأثیر در کاهش آلاینده‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی است.
اصفهان صاحب بزرگ‌ترین نیروگاه تجدید پذیر می‌شود
با توجه به اینکه گزارش بانک جهانی، عمده مشکلات آلودگی هوای کلان‌شهرها را ناشی از آلاینده‌های خودروها به‌ویژه خودروهای سنگین و نیمه سنگین فرسوده عنوان می‌کند و نیروگاه‌های فسیلی هم در این فرایند تاثیر بسیار، دارند؛ بنابراین با حرکت به سمت انرژی‌های تجدید پذیر، می‌توان تا میزان زیادی از این چالش عبور کرد.
از طرفی هم کارشناسان معتقدند کشور ایران، به‌تنهایی می‌تواند کل انرژی دنیا را با استفاده از انرژی خورشیدی تأمین کند. و اکنون بحث بر سر این موضوع است که باوجود چنین پتانسیل بزرگی در ایران تا چه حد به بهره‌مندی از این منابع توجه شده است و کدام استان‌ها تاکنون، توانسته‌اند از این منابع پاک وبی پایان برای تأمین بخشی از انرژی خود استفاده برند؟
باوجود کاهلی در استفاده از این منابع پاک، اما اقداماتی در چند استان آفتابی اصفهان، یزد و کرمان برای تولید انرژی‌های تجدید پذیر شروع‌شده است. که در این میان، استان اصفهان در چند سال اخیر به مبحث انرژی خورشیدی ورودی جدی‌تر را داشته است. استانی که بنا بر گفته مسوولانش در پیک مصرف حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات به‌ویژه در فصل تابستان مصرف انرژی برق دارد و با وارد مدار شدن این میزان انرژی تجدید پذیر می‌تواند کسری موجود را جبران کند ضمن آنکه میزانی از آلودگی هوا را هم به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد.
تقریباً از سال ۱۳۹۲ به بعد، شهرداری اصفهان با عزم جدی برای معرفی این شهر به‌عنوان شهری پیشرو درزمینه استفاده از انرژی‌های پاک در کشور، پروژه خورشیدی کردن برق ساختمان‌های شهرداری را در دستور کار قرار داده بود تا بخشی از برق مصرفی با استفاده از انرژی خورشیدی تأمین‌شده و در مصرف برق تأمینی از منابع فسیلی صرفه‌جویی شود. و حالا هم‌سخن از تولید هزار مگاوات تولید انرژی پایدار در این استان است.
بر طبق اظهارات و گزارش‌های موجود، چهار هزار مگاوات تکلیف کشور در این حوزه است که طی تفاهم‌نامه‌ای که سال گذشته با سازمان انرژی‌های تجدید پذیر کشور منعقدشده است قرار بر آن شده از این میزان تعیین‌شده برای کل کشور، استان اصفهان در راستای تولید یک هزار مگاوات آن گامی اساسی را بردارد.
واقعیت آن است باوجود آلاینده‌های خطرناکی که درزمان هایی از سال، جان و سلامت مردم اصفهان را تهدید می‌کند شاید راهکار و تدبیری جامع‌تر و معقولانه‌تر از روی‌آوری به انرژی‌های تجدید پذیر وجود نداشته باشد.
و ازاین‌رو متولیان این استان نیز با آگاهی از این مهم، مصمم به افزایش سهم تولید برق از محل انرژی‌های پاک‌شده‌اند؛ که برای این منظور، منطقه شرق اصفهان را به‌عنوان بهترین محل برای استقرار نیروگاه خورشیدی برگزیدند.
اتفاقی خوشایند که بخش مهمی از تحقق آن بر عهده شرکت فولاد مبارکه است. به‌گونه‌ای که با سرمایه‌گذاری این شرکت احداث بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی کشور، به ثمر می‌نشیند.
فولاد مبارکه پیشگام توسعه انرژی‌های تجدید پذیر
ماجرا ازاین‌قرار است که در ۶ بهمن سال ۱۴۰۱ عملیات اجرایی احداث ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه برق خورشیدی در استان اصفهان کلید خورد و شرکت فولاد مبارکه با پیش‌قدم شدن برای توسعه انرژی‌های تجدید پذیر، در راستای توسعه انرژی‌های تجدید پذیر کشور گامی بزرگ را برداشت.
این پروژه طی مدت ۳۶ ماه و با سرمایه‌گذاری ۱۶.۵ هزار میلیارد تومانی کلید خورده و پس از بهره‌برداری ۶۰۰ مگاوات برق به ظرفیت شرکت فولاد مبارکه اضافه می‌کند.
البته در حالی از این چشم‌انداز مثبت، خبر داده می‌شود که در شرایط فعلی ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی کل کشور، حدود ۴۵۰ مگاوات است و فقط ۵۰ مگاوات انرژی خورشیدی در استان تولید می‌شود اما قرار است با بهره‌برداری از ۱۰۰۰ مگاوات انرژی پاک در این استان، در این حوزه جهشی ۲۰ برابری را داشته باشیم.
پروژه‌ای که به‌تنهایی ۶۰۰ مگاوات، انرژی تجدید پذیر به برق خورشیدی کشور اضافه می‌کند و البته تأکید می‌شود با توجه به مطالعات و برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، امکان توسعه ظرفیت این نیروگاه تا ۱۰۰۰ مگاوات نیز وجود دارد.
مدیرعامل فولاد مبارکه با تأکید بر پیشگامی استان اصفهان در حوزه‌های بسیاری اظهار می‌کند: درزمینه تولید انرژی‌های پاک نیز با اجرای این پروژه پیشگام است. طیب نیا معتقد است تا پایان سال آینده حدود ۱۰۰ مگاوات از آن به بهره‌برداری می‌رسد و توضیح می‌دهد: این نیروگاه در زیربنایی به وسعت ۱۲۰۰ هکتار و در طول سه سال با استفاده از پیمانکاران داخلی ساخته می‌شود.
به گفته این مسوول با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده احداث این نیروگاه می‌تواند از انتشار ۸۱۰ هزار تن دی‌اکسید کربن در سال جلوگیری کند. به‌علاوه اجرای این پروژه برای بیش از ۶۰۰ نفر در زمان ساخت و ۷۰ نفر در زمان بهره‌برداری به‌صورت مستقیم اشتغال‌زایی خواهد داشت. همچنین با توجه به اینکه بسیاری از تجهیزات این نیروگاه از تولیدکنندگان داخلی تأمین می‌شود شاهد اشتغال‌زایی غیرمستقیم و رونق صنعت برق کشور در حوزه تجدید پذیر خواهیم‌بود.
ضرورت فراهم‌سازی زیرساخت‌ها
بدون هیچ تردیدی استفاده از انرژی‌های پاک و تجدید پذیر مانند برق، باد و خورشید و استفاده از سوخت مناسب برای خودروها، راهکارهای مؤثری برای حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی است.
و به دلیل همین موضوع بسیاری از کشورهای دنیا به‌سوی تأسیس و استفاده از نیروگاه‌های انرژی‌های تجدید پذیر حرکت کرده‌اند.
اما در ایران با توجه به شرایط اقلیمی مناسب برای بهره‌مندی از این پتانسیل، لازمه روی آوردن بیشتر به استفاده از انرژی‌ها تجدید پذیر، تأمین زیرساخت‌های لازم است که این اقدام نه در کوتاه‌مدت بلکه نیازمند مدت‌زمان نسبتاً طولانی خواهد بود. به‌علاوه برای فراگیر شدن بهره‌مندی از انرژی‌های پایدار، فرهنگ‌سازی گسترده‌ای لازم است تا به‌تدریج مسوولان، فعالان و مردم جامعه استفاده از چنین انرژی‌های پایدار وبی پایانی را بر دیگر انرژی‌ها ترجیح دهند. در آن زمان می‌توان به‌سوی تأمین کل انرژی موردنیاز از نیروگاه‌ها و انرژی‌های تجدید پذیر حرکت کنیم.
