گزیده شاخص‌ها و نما گرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان اصفهان
گزیده شاخص‌ها و نما گرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان اصفهان در سه ماه دوم سال جاری در پایگاه اینترنتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان منتشرشده که بر اساس آن آمار و اطلاعاتی در زمینه‌های مختلف مانند نرخ تورم، نرخ بیکاری، اشتغال، موالید، مرگ‌ومیر و تعداد گردشگران قابل‌استخراج است.
این شاخص‌ها در ۳۲ جدول مشتمل بر طیف متنوعی از گزیده شاخص‌ها و نما گرهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان درج‌شده است که تحلیل آن‌ها متناسب با شرایط موجود در جامعه به تدوین و اجرای سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های توسعه کمک بسیاری می‌کند.
نگاهی به این شاخص‌ها نشان می‌دهد که در فصل تابستان امسال تغییرات بسیاری در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی استان اصفهان به وقوع پیوسته و عوامل مختلفی در آن‌ها دخالت داشته است که ازجمله آن‌ها می‌توان به فروکش کردن همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ و همچنین تلاطم ناشی از حذف ارز ترجیحی اشاره کرد.
یکی از بخش‌های مهمی که از کاهش محدودیت‌های دوران کرونا در اصفهان تاثیر بسیاری گرفت مشاغل خدماتی و صنعت گردشگری بود که با توجه به ماهیت و ظرفیت‌های فراوان استان در این عرصه، این موضوع دور از ذهن نیست.
بررسی آمار شاغلان بخش‌های مختلف در فصل تابستان امسال نشان می‌دهد که بیشترین شاغلان با ۴۸.۲ درصد در بخش مشاغل خدماتی مشغول به کار بودند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳.۵ درصد افزایش‌یافته است و پس‌ازآن شاغلان بخش صنعت با ۴۱.۶ درصد و بخش کشاورزی با ۹.۸ درصد قرار دارند.
همچنین نگاهی به بخش گردشگری نشان می‌دهد که اعداد و ارقام عجیب و چشمگیر در برخی از آمار ثبت‌شده که بدون شک، مهم‌ترین عامل آن، رفع محدودیت‌های کرونا و افزایش سفر گردشگران داخلی و خارجی به اصفهان در مقایسه با رُکود سال گذشته بوده است.
افزایش مشاغل خدماتی و گردشگران تا کاهش موالید در آیینه آمار اصفهان
تعداد کل بازدیدکنندگان از آثار تاریخی استان اصفهان نیز در بهار امسال یک‌میلیون و ۳۱۰ هزار و ۱۶۰ نفر بود که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یک هزار و ۱۱۹ درصدی را نشان می‌دهد.
در تابستان امسال تعداد کل گردشگران داخلی بازدیدکننده از آثار تاریخی اصفهان ۴۸۶ هزار و ۲۱۰ نفر با افزایش یک هزار و ۶۴۷ درصدی و تعداد گردشگران خارجی بازدیدکننده ۲۵ هزار و ۸۸۸ نفر با افزایش ۹ هزار و ۴۸۸ درصدی نسبت به تابستان پارسال بوده است.
به گفته معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان، با توجه به شرایط حاکم بر دوران کرونا، تاثیر بسزای آن بر بخش گردشگری و تعطیلی بسیاری از واحدهای تفریحی و گردشگری و کاهش شدید تعداد گردشگران به‌ویژه خارجی، لازم است که آمار گردشگری با دوران قبل از کرونا و در طول پنج سال گذشته سنجیده شود تا تصویر درستی از چگونگی رشد و توسعه آن به دست آورد.
محمدرضا لعلی افزود: درصدهای بسیار بزرگی که در آمار بهار و تابستان امسال در بخش گردشگری به‌دست‌آمده به دلیل شکست آمار در دوران کروناست.
نگاهی به آمار گردشگری استان اصفهان در سال‌های قبل از کرونا نشان می‌دهد که در سال ۹۷ که با اوج‌گیری تعداد گردشگران مواجه بود، بازدیدکنندگان داخلی از آثار تاریخی اصفهان ۲ میلیون و ۷۵۸ هزار و گردشگران خارجی ۴۲۱ هزار و ۵۹۰ نفر بودند که این تعداد در سال‌های ۹۸ و ۹۹ به دلایل مختلفی ازجمله تحریم‌ها و شیوع کرونا به‌مرور کاهش یافت و به ترتیب به ۱۹۹ هزار گردشگر داخلی و ۶۸۳ گردشگر خارجی در سال ۹۹ رسید.
هرچند در سال ۱۴۰۰ این آمار مقداری بهبود یافت و تعداد گردشگران داخلی و خارجی به ترتیب به حدود ۶۵۸ هزار و ۱۰ هزار نفر رسید اما همچنان با شرایط مطلوب سال ۹۷ فاصله بسیاری دارد.
همچنین شاخص‌های گردشگری امسال نشان می‌دهد که درصد اِشغال اتاق‌های اقامت در فصل بهار ۱۶ و در تابستان ۱۶.۵ درصد بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب چهار و ۴.۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
متوسط روزهای اقامت گردشگران داخلی در تابستان امسال در استان اصفهان ۱.۶ روز و گردشگران خارجی ۲.۱ روز بود که درباره گردشگران داخلی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بدون تغییر و برای گردشگران خارجی با کاهش ۲۲.۲ درصدی همراه بود.
افزایش ۱۷۲۲ هزار درصدی بازدیدکنندگان از آثار تاریخی اصفهان
ازجمله آمار جالب‌توجه و بسیار متفاوتی که در جداول شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی استان اصفهان در فصل تابستان امسال به چشم می‌آید می‌توان به افزایش بازدیدکنندگان از آثار تاریخی اصفهان اشاره کرد به‌طوری‌که در تابستان سال جاری تعداد کل بازدیدکنندگان از آثار و بناهای تاریخی استان به ۵۱۲ هزار و ۹۸ نفر رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یک هزار و ۷۲۲ درصدی را نشان می‌دهد.
کاهش نرخ بیکاری جوانان
شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی استان اصفهان نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در تابستان امسال در این خطه به ۱۰.۶ درصد رسید و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲ درصد و نسبت به فصل گذشته ۱.۷ درصد کاهش یافت، همچنین نرخ بیکاری در بین جوانان ۱۸ تا ۳۵ سال معادل ۱۷.۶ درصد بود که نسبت به تابستان سال گذشته ۲.۹ درصد کاهش‌یافته است.
نرخ بیکاری در بین مردان در تابستان امسال ۸.۵ درصد و در بین زنان ۲۰ درصد بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۲.۳ و ۰.۱ درصد کاهش نشان می‌دهد، همچنین نرخ بیکاری مناطق شهری ۱۱.۳ و نرخ بیکاری مناطق روستایی ۵.۸ درصد است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب با ۲.۶ درصد کاهش و ۲.۶ درصد افزایش مواجه بود.
نرخ تورم نیز در ماه‌های تیر، مرداد و شهریور امسال در استان اصفهان به ترتیب ۴۰.۱، ۴۰.۴ و ۴۰.۵ درصد بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۲.۱، ۳.۱ و ۴.۲ درصد کاهش‌یافته است.
مانده کل سپرده‌ها در بانک‌های استان اصفهان در تابستان امسال ۳۱۰ هزار و ۸۲ میلیارد تومان بود که نسبت به تابستان پارسال ۴۳.۵ درصد افزایش‌یافته است، همچنین میزان تسهیلات به منابع بانکی در این فصل در استان اصفهان ۷۳ درصد بود که نسبت به بهار امسال ۱۷ درصد و نسبت به مدت مشابه سال گذشته هشت درصد رشد نشان می‌دهد.
حجم صادرات از مبدا تولید در استان اصفهان در تابستان سال جاری معادل یک‌میلیون و ۸۳۰ هزار تُن با افزایش ۲۶.۴ درصدی نسبت به بهار امسال و افزایش ۱۹.۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بود.
همچنین ارزش صادرات از مبداء تولید در استان اصفهان در تابستان امسال به ۸۵۸ میلیون دلار رسید که نسبت به فصل بهار امسال ۷.۷ درصد و تابستان پارسال ۹.۴ درصد افزایش‌یافته است.
درآمدهای مالیاتی استان اصفهان در تابستان سال جاری معادل ۹ هزار و ۱۶۶ میلیارد تومان بود که نسبت فصل بهار امسال ۶۱ درصد و نسبت به مدت مشابه پارسال ۵۰ درصد افزایش نشان می‌دهد.
کاهش موالید و مرگ‌ومیر در اصفهان
نگاهی به نما گرهای حیاتی استان اصفهان در تابستان امسال نیز نشان می‌دهد که شاخص‌های موالید و مرگ‌ومیر کاهش داشته است.
بر این اساس، در تابستان امسال ۱۴ هزار و ۱۴۶ ولادت در استان ثبت شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶.۷ درصد کاهش‌یافته است، همچنین در این مدت هفت هزار و ۲۴ نفر فوت کردند که نسبت به تابستان پارسال ۳۶.۴ درصد کاهش نشان می‌دهد.
به گفته لعلی، معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان، به نظر می‌آید یکی از عواملی که در کاهش ۳۶ درصدی میزان مرگ‌ومیر تاثیر داشته، فروکش کردن دوران کرونا نسبت به تابستان پارسال است.
تابستان ۱۴۰۰ و هم‌زمان با موج پنجم کرونا میزان مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ در استان اصفهان روزانه بین ۳۰ تا ۶۰ نفر بود اما تابستان امسال با توجه به کاهش همه‌گیری کووید-۱۹ و همچنین واکسیناسیون بخش عمده جامعه، میزان مرگ‌ومیر ناشی از کرونا بسیار کاهش یافت و به کمتر از پنج نفر در روز رسید.
لازم به یادآوری است که ۲ شاخص موالید و مرگ‌ومیر در استان اصفهان در تابستان نسبت به بهار امسال روند افزایشی داشت که به ترتیب با ۵.۹ و ۸.۵ درصد رشد همراه بود.
بررسی آمار مخابراتی و ارتباطی نیز نشان می‌دهد که ضریب نفوذ تلفن ثابت در استان اصفهان در تابستان امسال به ۴۶.۲ درصد رسید که نسبت به بهار امسال با رشد ۰.۲ درصدی و نسبت به تابستان سال گذشته با افزایش ۰.۶ درصدی مواجه بوده است.
همچنین ضریب نفوذ تلفن همراه اول در تابستان امسال در این خطه به ۱۰۷.۴ درصد، ایرانسل به ۵۶.۳ درصد و رایتل به ۶.۲ درصد رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۷.۲، ۳.۳ و ۰.۴ درصد افزایش نشان می‌دهد.
افزایش تولید شیر و تخم‌مرغ در اصفهان
در بین محصولات گوشت قرمز، گوشت مرغ، شیر و تخم‌مرغ بیشترین میزان رشد تولید در تابستان امسال مربوط به شیر بود به‌طوری‌که تولید آن به ۴۶۲ هزار تُن رسید که نسبت به بهار امسال ۲.۷ درصد و نسبت به تابستان پارسال ۲۴.۹ درصد افزایش‌یافته است.
افزایش مشاغل خدماتی و گردشگران تا کاهش موالید در آیینه آمار اصفهان
همچنین در تابستان امسال ۳۰ هزار و ۷۰۰ تن تخم‌مرغ در استان اصفهان تولید شد که نسبت به بهار امسال ۲ درصد و تابستان سال قبل ۱۱.۶ درصد افزایش نشان می‌دهد.
میزان تولید گوشت قرمز در تابستان امسال در اصفهان رشد چندانی نیافت به‌طوری‌که با میزان تولید ۱۷ هزار و ۷۵۰ تن نسبت به بهار امسال تغییری نیافت و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۰.۹ درصد رشد یافته است.
این در حالی است که تولید گوشت مرغ در تابستان سال جاری روند کاهشی داشت و با میزان تولید ۴۱ هزار و یک‌صد تن نسبت به بهار امسال ۲۱.۷ درصد و تابستان سال قبل ۱۹.۶ درصد کاهش داشته است.
به گفته معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان، یکی از دلایل اصلی کاهش میزان تولید گوشت مرغ در سه‌ماهه دوم امسال مساله حذف ارز ترجیحی و تغییر قیمت مرغ بود هرچند در بلندمدت در این زمینه تعادل برقرار می‌شود و میزان تولید به روند قبل، بازخواهد گشت.
لعلی بابیان اینکه در اقتصاد، شاخص‌های کلیدی مانند نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و میزان تسهیلات بانک‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است، تصریح کرد: این آمار وضعیت کلی جامعه را در بخش اقتصاد نشان می‌دهد و لازم است با توجه به آن‌ها، برنامه‌ریزی‌های لازم برای آینده و بهبود شرایط انجام شود. رییس گروه آمارهای ثبتی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان نیز بابیان اینکه آمار و اطلاعات شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان در سه‌ماهه دوم امسال به مسوولان اعلام‌شده است، گفت: امید است که این اطلاعات در تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری برنامه ریزان نقش بسزایی داشته باشد.
سید علی قرشی افزود: ازجمله تغییرات قابل‌توجه در آمار تابستان امسال می‌توان به افزایش اشتغال در بخش خدمات، کاهش نرخ بیکاری جوانان و کاهش موالید اشاره کرد.
وی درباره اینکه چرا آمار برخی از شاخص‌ها در جدول سه‌ماهه دوم امسال نیامده است، اظهار داشت: در برخی شاخص‌ها، دستگاه‌های اجرایی در چند ماه اخیر آمار و اطلاعات را به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی اصفهان تحویل ندادند که لازم است این معضل به‌طور اساسی برطرف شود زیرا ما آمار محرمانه نداریم.
