نو ریسک
چگونه تبعات منفی ریسکهای نوظهور را به حداقل برسانیم؟
در این نوع ریسکها میتوان شدت و فراوانی وقوع ریسک را تاحدی پیشبینی کرد و دامنه، شدت، مقیاس و برد آن را محدود کرد. این نوع ریسکها از آنجا که یک شناخت قبلی نسبت به آن از گذشته وجود داشته، بنابراین نسخههای مقابله با آن وجود دارد و میتوان با ارائه روشهای عملی و فنی، با ابزارهای در اختیار و با فنون تصمیمگیری مدیریتی و ساختارهای مالی و نیروی انسانی آن را کنترل و جبران کرد. اما در این میان ما با خطرات و ریسکهای در حال ظهور یا نوظهور هم روبهرو هستیم که مرتبط با ریسکهایی است که در حال حاضر وجود ندارد، اما ممکن است در برهههای زمانی مختلف با توجه به تغییرات در محیط ایجاد شوند. این نوع خطرات، ریسکهای خاصی هستند که ممکن است تاکنون رخ نداده باشند یا به صورت معنادار اتفاق نیفتاده باشند یا اگر هم وجود داشتهاند خیلی در زندگی ما اثرگذار نبوده است. بنابراین وقتی صحبت از ریسکهای نوظهور میشود نباید همه توجهها معطوف به ریسکهای شناختهنشده شود. ریسکهای نوظهور را میتوان اینگونه تعریف کرد که این ریسکها ممکن است پیرامون ما قرار داشته باشند اما چون ما با حدود و دامنه و شدت و فراوانی آن آشنا نیستیم بنابراین از آن به عنوان ریسکهای نوظهور یاد میکنیم. این موضوعی است که سبب میشود نتوانیم برای اینگونه ریسکها تابع توزیع ریسک مناسبی را متصور باشیم. اما در مجموع موضوع مهم این است که تمامی ریسکها، چه شناختهشده باشند چه ناشناخته، اگر رخ دهند سبب اتفاقاتی میشوند که در نهایت زیانهای جانی و مالی زیادی را به شکل مستقیم و غیرمستقیم به بشریت وارد کند. از اینرو برخی اقدامات و شناسایی درست خطرات میتوانند در مدیریت ریسکهای در حال ظهور یا نوظهور موثر باشند. از اینرو بسته به شکل تابع توزیع زیان و در نظر گرفتن پارامترهای میانگین میتوان نسبت به استراتژی توزیع ریسک، استراتژی مرتبط با آن را اتخاذ کرد. به این ترتیب با توجه به شدت و فراوانی ریسک در زمان وقوع آن در گام نخست میتوان ریسک را نگهداری کرد، و اگر ریسک ابعاد گستردهتری به خود گرفت میباید برای آن ذخیره دریافت کنیم و در صورت تداوم و گستردگی آن، باید از محل داراییها و سرمایهها خسارتهای احتمالی آن را تامین یا از ناحیه افزایش سرمایه یا سایر ابزارهای انتقال ریسک از جمله بیمه، اوراق بهادارسازی، اوراق مشتقه و... بهره گرفت.
بیتردید با استفاده ازاین ابزارها و بهکارگیری روشهای مناسب میتوان ریسکهایی را که در برهههای زمانی مختلف بروز پیدا میکنند کنترل کرد. اما در این میان ممکن است تغییراتی در محتوای ریسکها ایجاد شود یا محدوده، ابعاد، مقیاس و برد آنها نیز دستخوش تغییر شود که اگر برای آن برنامهریزی نشود میتواند ما را با مشکل
روبهرو کند. در این میان ریسکهای نوظهور همگام با پیشرفت دنیا و ظهور فناوریهای جدید، ظاهر میشوند یا تواتر یا شدت برخی از آنها افزایش مییابد که در این راستا باید با نحوه برخورد با آن آشنا شد و برای آن آمادگی پیدا کرد. در این راستا ما میتوانیم با شبیهسازی تابع توزیع ریسک، فضای ایمنسازی اقدامات مقابله با ریسک را انجام دهیم و تحلیل بهتری از ریسکها داشته باشیم. همانطور که در دنیایی زندگی میکنیم که به لطف پیشرفتهای فناوری و تکنولوژی تغییرات سریع اتفاق میافتند، و در دورهای که بروز همهگیری کرونا، شرایط جدیدی را ایجاد کرده است، از اینرو الزام به توسعه دنیای مجازی و استفاده از هوش مصنوعی برای شبیهسازی کردن این ریسکها به ضرورت تبدیل شده است. به هرحال اگر بخواهیم ریسکهای نوظهور را تقسیمبندی کنیم میتوان این ریسکها را در دو بعد کلان و خرد دید. در حوزه ریسکهای خرد، این ریسکها منطبق با سبک زندگی بشر و کسبوکار آنهاست که در برهههای زمانی مختلف بروز پیدا میکند. در سطح کلان هم این ریسکها شامل ریسکهای اقتصادی، ریسکهای جغرافیای سیاسی، ریسکهای زیستمحیطی، ریسکهای اجتماعی و ریسکهای فناوری میشود. در ریسکهای اقتصادی، به عنوان یکی از ریسکهای حائز اهمیت، نوسانات و تغییرات ناگهانی قیمت مواد غذایی، نوسانات قیمت نفت، کند شدن رشد اقتصادی، سقوط بازارهای مالی که در نهایت میتواند باعث افزایش نرخ بهره، فشار تورمی شود، مشکلات ناشی از مقررات، ریسکهای نوسانات اقتصادی در آینده و... قرار دارد. در ریسکهای جغرافیای سیاسی نیز با ریسکهایی روبهرو هستیم که از اهمیت زیادی برخوردار است که صنعت بیمه میتواند با شناسایی و پوشش این ریسکها گام موثری در توسعه این صنعت بازی کند. در این میان، سایر ریسکها هم وجود دارند که زیرمجموعه ریسکهای کلان قرار میگیرند که ریسک حریم خصوصی از جمله آنهاست که میتوان گفت مسائل مرتبط با حریم خصوصی میتواند حوزه نوظهور و در حال رشد ریسک صنعت بیمه باشد. نگرانیهای مرتبط با حریم خصوصی مختص بسیاری از شرکتهاست که حجم وسیعی از اطلاعات مشتریان را در دست دارند. ریسک اقدامات دولت، ریسک مترتب بر محیط اجتماعی، ریسکهای پزشکی و بهداشتی، ریسکهای دارویی، ریسکهای کهنسالی جمعیتها، ریسکهای فرهنگی؛ ریسک تغییر اقلیم و آبوهوایی نیز از دیگر ریسکهای نوظهوری هستند که با بروز آنها، بیمه میتواند ریسک و عدم اطمینانی را که افراد با آن مواجه میشوند کاهش دهد. ولی باید قبول کرد که همه ریسکها شاید به آسانی بیمهپذیر نباشند که به این ترتیب در دنیایی که به سرعت درحال تغییر است، برای اینکه بتوان ریسکها را بیمه کرد، دراین زمینه نیاز است که بیمهگران به توسعه خدمات جدید در صنعت بیمه و نوآوری توجه بیشتری داشته باشند. برای بیمهپذیر نگه داشتن ریسکها، صنعت بیمه باید به نوآوری برای پاسخ به نیازهای مردم، کسبوکار و جامعه توجه کند. به این ترتیب موفقیت آینده بیمهگران به تواناییشان در تطبیق با برآورده کردن این نیازها با توسعه خدمات جدید و ورود به بازارهای جدید بستگی دارد.