مهندس رضا پیرودین، مدیرعامل شرکت ساختمانی ژیان:
حیات صنعتی نیازمند پرورش نیروی انسانی مجرب است
اکثر پروژه‌هایی که انجام می‌دهید معمولاً به عنوان پروژه‌های برتر کشور انتخاب می‌شوند و به لحاظ کیفیت، استاندارد بالایی دارند. چه عواملی در این موفقیت نقش داشته است؟
از ابتدای تأسیس شرکت ژیان تاکنون بیش از یکصد پروژه عمرانی با موفقیت اجرا شده است. ما برای زمان‌بندی مناسب پروژه و همین‌طور ارتقای دانش فنی از آخرین فناوری ها و زبده‌ترین نیروهای فنی و تخصصی استفاده می‌کنیم. در نتیجه رکوردهایی چه از نظر زمان اجرا و چه از نظر کمیت، کیفیت و روش اجرا به جا گذاشته‌ایم و نوآوری‌هایی داشته‌ایم که در نهایت باعث شده تعداد زیادی از پروژه‌های شرکت در مجامع مختلف به عنوان پروژه برتر انتخاب شود.
برخی از پروژه‌های برتر شرکت را معرفی کنید؟
از جمله کارهای موفق شرکت در پروژه‌های دریایی، احداث اسکله‌های لافت و پهل در قشم بوده که در آن، برای اولین بار در تاریخچه اسکله‌سازی ایران، از فناوری جدید بتن پیش ساخته استفاده شده است. سد جگین در منطقه محروم بشاگرد نیز به عنوان اولین سد بتن غلطکی خاورمیانه جزو پروژه‌های برتر شرکت شناخته می‌شود. همچنین پروژه مخزن آب هوایی کیش که روش خاصی برای قالب‌بندی و آب‌بندی داشته، جزو پروژه‌های برتر بتنی است. سد آرسی‌سی ژاوه واقع در منطقه مرزی کردستان، با ۱۲۳هزار متر‌مکعب بتن‌ریزی در ماه، رکورد بتن‌ریزی روزانه و ماهانه را هم در کشور و هم در خاورمیانه به خود اختصاص داده است.
یکی از معضلات صنعت ساختمان کشور، عمر پایین سازه‌هاست که از جمله علل آن استفاده شرکت‌ها از فناوری و روش‌های قدیمی برای ساخت‌وساز است. رویکرد شرکت ژیان در خصوص افزایش عمر مفید سازه‌ها و پروژه‌ها چیست؟
در بحث طول عمر مفید سازه، یک عامل مهم، کیفیت مصالح، مواد و وسایل مورد استفاده در طرح‌های عمرانی است که در سال‌های اخیر با استانداردسازی و کنترل مناسب روبرو بوده است. عامل دیگر، دیدگاه و رویکردی است که شرکت‌های پیمانکاری دارند. ما همواره اولویت نخست را به کیفیت داده‌ایم، نه به استفاده مالی. به همین خاطر پروژه‌های شرکت از نظر فنی و اجرایی کیفیت خوبی داشته‌اند. کارفرماهایی هم که الان این پروژه‌ها را بهره‌برداری می‌کنند یا در اختیار دارند، به تدریج رویکردشان به این سمت رفته که بتوانند پروژه‌ها را نه فقط از لحاظ مالی و اقتصادی بلکه شرکت‌های مجری را هم از نظر فنی و کیفی ارزیابی، شناسایی و انتخاب کنند.
یکی از مشخصه‌های توسعه‌یافتگی یک کشور وجود کارآفرینان تحصیل‌کرده، ماهر و متخصص در عرصه‌های اقتصادی است. چگونه می‌شود تجربیات مدیران موفق را به دانشجوها و مدیران جوانی که تازه وارد این عرصه می‌شوند انتقال داد؟
در ایران، اگر به گذشته مراجعه کنید می‌بینید کمتر شرکت‌هایی هستند که تجربیات موفق آنها از یک نسل به نسل دیگر انتقال پیدا کرده باشد. در حالی که در خیلی از کشورهای پیشرفته جهان، قدمت بسیاری از برندها و شرکت‌هایی که در زمینه تجاری یا در عرصه پیمانکاری و صنعت فعالیت می‌کنند، به صد سال یا بیشتر می‌رسد، اما در ایران کمتر شرکت‌هایی هست که عمرشان به ۵۰ سال و بیشتر برسد. یک علت تحولات سیاسی در کشور بوده است. شرکت‌های زیادی داشته‌ایم که در دوره‌هایی منحل شدند یا مشکلات دیگری برایشان به وجود آمد و نتوانستند فعالیت خود را ادامه دهند. اما یک دلیل عمده آن، فرهنگی است که باعث می‌شود استمرار فعالیت شرکت‌ها یا بنگاه‌های اقتصادی و صنعتی را در اولویت قرار ندهیم. یکی از پایه‌های استمرار و ثبات شرکت‌ها، نیروی انسانی است؛ نیروی انسانی‌ای که بتواند ادامه‌دهنده راه آن مجموعه باشد و در جهت رسیدن به اهداف و آرمان‌های آن قدم بردارد، نه اینکه فقط نگاه اقتصادی و دید کوتاه مدت و منفعت طلبانه داشته باشد. پرورش نیروی انسانی، نوآوری و استفاده از تجربیات مهندسی نیروهای قبلی باید استمرار پیدا کند. این یکی از جنبه‌های موفق شرکت ما بوده است. شرکت ژیان توانسته بیش از ۵۰ سال با تمام فراز و نشیب‌ها، دوام پیدا کند. یکی از پایه‌های اصلی این دوام، نیروی انسانی مجرب بوده است.
ارزیابی شما از صنعت احداث کشور چیست و برای خروج صنعت ساختمان از رکود چه راهکاری پیشنهاد می‌کنید؟
صنعت احداث در کشور ما از چند پارامتر تاثیر می‌گیرد. یک سری از پارامترها بیرونی هستند، از جمله اقتصاد بین‌المللی، نوسانات قیمت نفت، انتقال سهم بازارها از نقاطی به نقاط دیگر و حتی بروز جنگ‌های منطقه‌ای. یک سری از پارامترها داخلی هستند از جمله تحریم‌ها و مسائل سیاسی کشور. طی سال‌های اخیر بخشی از موانع برطرف شده و در عین حال این رویکرد هم به وجود آمده که فعالیت‌های اقتصادی شفاف‌سازی شود. همین باعث می‌شود صنعت احداث کشور، تا حدی به تدریج از حالت رکود خارج شود. یک بخش هم به خود سازندگان و مجریان صنعت احداث بر می‌گردد که باید همت لازم را به کار ببرند و با توجه به شرایط روز، سبدهای اقتصادی را تغییر دهند. شاید در شرایط کنونی بخشی از صنایع مانند صنعت ساختمان در رکود باشد ولی بخش‌های دیگر از جمله صنعت آب و فاضلاب با سرمایه‌گذاری روبرو بوده و از رکود خارج شده اند. در بخش ارتباطات و حمل‌ونقل به صورت منطقه‌ای درهای امیدی باز شده و این‌ها سبدهایی است که باید با توجه به شرایط جامعه حرکت را به سمت آنها تغییر دهیم و تمرکز خود را از یک سبد به سبد دیگر منتقل کنیم تا خروج از رکود استمرار پیدا کند. رکود در صنعت احداث نیز زیاد دوام پیدا نخواهد کرد.
آیا در کشورهای دیگر هم پروژه‌ای اجرا کرده‌اید یا برنامه‌ای برای صدور خدمات فنی مهندسی به کشورهای دیگر دارید؟
بله، در کشورهای همجوار از جمله ترکمنستان و عراق پروژه‌های موفقی داشته‌ایم. الان هم در اکثر مناقصات و بازارهای مهندسی فنی - حرفه‌ای که می‌توانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم، حضور داریم. ایران در صنعت سدسازی جزو چند کشور مطرح در دنیاست. بنابراین شرکت ما در اکثر مناقصات سدسازی بین‌المللی و منطقه‌ای که شرکت‌های ایرانی اجازه فعالیت دارند، حضور پیدا می‌کند. از طرف دیگر، ما در اروپا شرکت‌هایی در اختیار داریم که به خصوص در دوران تحریم می‌توانستند چه در پروژه‌های داخلی و چه در پروژه‌های خارجی فعالیت اقتصادی داشته باشند. ما توانستیم در ده سال گذشته یک سری از پروژه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی را توسط آن شرکت‌ها در خارج از ایران انجام بدهیم.
چه مولفه‌هایی نیاز است تا شرکت‌های ایرانی بتوانند با شرکت‌های مطرح خارجی برای اجرای پروژه‌های بین‌المللی رقابت کنند؟
تعدادی از پروژه‌های شرکت ما در سال‌های اخیر از طریق منابع خارجی تامین مالی شده است، منابعی مثل بانک جهانی یا بانک توسعه اسلامی. شرایط جذب سرمایه یا وام و تسهیلات مالی در اغلب این پروژه‌ها به گونه‌ای بوده که حتما می‌بایست یک شرکت از کشور اعطا کننده تسهیلات در پروژه داخلی ما حضور می‌یافت. بنابراین در سال‌های گذشته پروژه‌های زیادی داشته‌ایم که در قالب کنسرسیوم با شرکت خارجی اجرا شده است. در این پروژه‌ها همواره سعی کرده‌ایم پارامترهایی را که می‌تواند پروژه را ارزان کند و توسط خود ما انجام شود در کار لحاظ کنیم و فقط قسمت‌هایی را که الزاماً نیاز به فناوری خارجی دارد یا حداقل درصدی را که باید آن شرکت سهم داشته باشد، به طرف خارجی بسپاریم تا بتوانیم از تسهیلات مالی استفاده کنیم. پروژه‌های متعددی را به شکل مشارکت و کنسرسیوم با شرکت‌های انگلیسی، آلمانی، اتریشی، سوئدی، ایتالیایی و چینی اجرا کرده‌ایم که تجربیات ارزشمندی برایمان بوده‌اند.
وزارت امور خارجه و سفارتخانه‌های ایران در این موارد چه کمکی می‌توانند بکنند؟
وقتی برای اجرای یک پروژه به کشورهای محروم و در حال توسعه می‌روید، می‌بینید یک سری کشورها از طریق سفارت‌ها یا دفاتر بازرگانی‌شان آنجا حضور پررنگی دارند و توانسته‌اند شرکت‌های پیمانکاری خود را حمایت کنند. این حمایت‌ها یا جنبه مالی دارد و در قالب سرمایه‌گذاری یا اعطای وام انجام می شود و یا حمایت دیپلماتیک است که ریسک‌های سیاسی را پوشش می‌دهد و این ریسک‌ها را از طریق موسسات بیمه یا بانک تبدیل به ریسک مالی می‌کند. این در حالی است که در دفاتر بازرگانی و سفارت‌های ایران در کشورهای دیگر کمتر شاهد چنین تخصص و تحرکی هستیم. دانش فنی، بازرگانی و مالی برای اشراف کامل سفارت‌خانه‌ها و دفاتر بازرگانی به فعالیت‌ها و پروژه‌های اقتصادی در کشورهای خارجی کمتر وجود دارد، مگر در یک سری کشورها که از نظر سیاسی خیلی روی آنها نفوذ داریم. این خلأ باعث می‌شود که غیر از شرکت‌های وابسته به دولت، بقیه شرکت‌هایی که توان اجرایی بالایی در بازارهای بین‌المللی دارند، نتوانند آن طور که باید، از حمایت سفارت‌خانه‌ها و دفاتر بازرگانی ما برخوردار شوند. به عنوان مثال، کشورهایی در اطرافمان داریم که از نظر اقتصادی برایشان به صرفه است که شرکت ایرانی درآنجا کار کند؛ به خاطر مواد، مصالح، نزدیکی منابع، سهولت حمل‌ونقل و دیگر مزیت‌های فرهنگی و جغرافیایی. اما الان شرکت‌هایی از آن طرف دنیا مثل استرالیا پروژه‌های بزرگی را در کشورهای همجوار ما می‌گیرند. در حالی که از نظر فنی و اقتصادی برای کشورهایی که پروژه‌های بزرگ تأسیسات عمرانی و زیربنایی دارند، به صرفه‌تر است که از شرکت‌های ایرانی استفاده کنند. ولی به خاطر نبود حمایت مجموعه‌های سیاسی ما در این کشورها، نمی‌توانیم حضور پررنگی داشته باشیم. البته با توجه به شرایط جدید در دوران پسا برجام این راه تا حدی باز شده، ولی لازم است از نظر فنی و تخصصی سفارت‌خانه‌ها و دفاتر بازرگانی ایران تقویت شوند.
به نظر شما همایش روز ملی بتن می‌تواند به شرکت‌های بتنی یا به صنعت بتن کشور کمک کند؟
این همایش‌ها با توجه به این که طیف وسیعی از دانشجویان و استادان دانشگاه و جوانان را در بر می‌گیرند، می‌توانند ارتباط خوبی بین دانشگاه و صنعت ایجاد کنند. همچنین برای فعال شدن در بخش بتن و آشنایی با روش‌های روز می‌توانند انگیزه‌بخش جوان‌ها باشند. در این همایش‌ها تعاملاتی بین بخش‌های مختلف بازرگانی به ویژه در بحث مواد و مصالح جدید در بازار شکل می‌گیرد.
چه پیشنهادی برای بهتر برگزار شدن همایش دارید؟
با توجه به تجربیات سال‌های گذشته، بهتر است زمان‌بندی همایش اصلاح شده و از فشردگی آن کاسته شود و مخاطبان و شرکت‌کنندگانی که از همایش استفاده می‌کنند، به تناسب موضوعات و محورها تقسیم‌بندی شوند. مثلا دانشجویان باید از مباحث ویژه دانشجویی استفاده کرده و سازندگان و تولید‌کنندگان هم در بخش‌های خاص خود شرکت کنند. به این شکل می‌توان از سردرگمی و ازدحامی که پیشتر شاهد بوده‌ایم، جلوگیری کرد. به نظر من، پس از احداث و بهره‌برداری از ساختمان انجمن بتن، بخش زیادی از مباحث این‌گونه همایش‌ها را که الان به شکل فشرده در یکی دو روز مطرح می‌شود، می‌توان در طول سال به شکل مفصل‌تر در انجمن بتن مطرح کرد.
ارسال نظر