جهان برق
بزرگ‌ترین تولیدکنندگان برق در جهان کدام کشورها هستند؟
بزرگ‌ترین‌های تولید برق
در رده‌بندی تولید برق در جهان بعد از چین، کشوری قرار دارد که طلایه‌دار لیبرالیسم و بازار آزاد است: ایالات‌متحده آمریکا. اما آمریکا با همه بزرگی و قدرتش در اقتصاد، حدوداً ۳۰ درصد کمتر از چین برق تولید می‌کند. در ایالات‌متحده آمریکا سالانه بیش از چهار هزار میلیارد کیلووات ساعت برق تولید می‌شود. اینکه آمریکا از چین تا این اندازه کمتر برق تولید می‌کند در حالی که تولید ناخالص داخلی‌اش بیشتر از چین است (تولید ناخالص داخلی آمریکا در سال ۲۰۱۸ بیش از ۱۸ تریلیون دلار بود در حالی که تولید ناخالص داخلی چین ۱۱ تریلیون دلار بود و این یعنی یک اختلاف هفت تریلیون‌دلاری) دلایل بسیاری دارد که به چند مورد از آنها اشاره می‌کنیم. اولین دلیل این است که جمعیت چین یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر است در حالی که ایالات‌متحده تنها ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد. اهمیت اختلاف یک میلیاردی یعنی چین نیاز دارد نسبت به آمریکا برای یک میلیارد نفر دیگر هم برق تولید کند در حالی که آمریکا مجبور به این کار نیست. البته جالب است بدانید که سرانه مصرف برق در سال در آمریکا تقریباً سه برابر چین است. سرانه مصرف برق در آمریکا ۱۲ هزار کیلووات ساعت در سال است. این عدد برای چین چهار هزار و ۵۰۰ کیلووات ساعت در سال است. یکی از دلایل دیگری که برق بیشتری در چین نسبت به آمریکا تولید می‌شود، تبدیل شدن چین به مرکز کارخانه‌های جهان است. نیروی کار ارزان چین باعث شده که شرکت‌های بسیاری از جمله شرکت‌های آمریکایی تولیدات کارخانه‌ای خود را در چین انجام دهند و تقریباً به جز مدیریت کارها، بقیه چیزها را به چینی‌ها بسپارند.
بعد از چین و آمریکا، هند با تولید ۱۲۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال در رده سوم قرار دارد. روسیه با تولید هزار میلیارد کیلووات ساعت جایگاه چهارم را از آن خود کرده است. بعد از روسیه نوبت به ژاپن می‌رسد. ژاپن با تولید بیش از ۹۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال پنجمین کشور بزرگ تولیدکننده برق در جهان است. همسایه شمالی ایالات‌متحده آمریکا، با تولید نزدیک به ۶۵۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال بعد از ژاپن، ششمین تولیدکننده بزرگ برق در جهان است. کانادا که در جایگاه ششم است، تقریباً یک‌دهم چین برق تولید می‌کند. آلمان، با تولید ۵۸۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال، هفتمین کشور بزرگ تولیدکننده برق در دنیاست. بعد از آلمان، برزیلی‌ها قرار دارند. برزیل با تولید سالانه بیش از ۵۵۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال، در جایگاه هشتم قرار دارد. کشور نهم، فرانسه است که سالانه بیش از ۵۳۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال تولید می‌کند. شاید بتوانید دهمین کشور بزرگ تولیدکننده برق در جهان را حدس بزنید. شاید به بریتانیا فکر کرده باشید. اما بریتانیا در جایگاه دوازدهم قرار دارد. استرالیا هم می‌تواند گزینه خوبی باشد اما این کشور با تولید ۲۳۷ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال در جایگاه نوزدهم است. عربستان سعودی هم پاسخ درست نیست. این کشور با تولید حدود ۳۲۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال در جایگاه یازدهم است. ایران نیز با تولید حدود ۲۶۵ میلیارد کیلووات ساعت برق در جهان در جایگاه شانزدهم است. شاید درست حدس زده باشید. دهمین کشور بزرگ تولیدکننده برق در جهان کره جنوبی است. کره جنوبی سالانه بیش از ۵۲۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در جهان تولید می‌کند.
از ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۸
البته وضعیت همیشه به همین منوال نبوده است. در سال ۱۹۹۰ ایالات‌متحده آمریکا قهرمان بدون رقیب تولید برق در جهان بود. آمریکایی‌ها در سال ۱۹۹۰ بیش از ۳۲۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید کردند و چین در برابر آمریکا ابداً حرفی برای گفتن نداشت. چین تنها ۶۲۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال ۱۹۹۰ تولید کرد و در جایگاه چهارم قرار داشت. بعد از آمریکا، روسیه با ۱۰۸۲ میلیارد کیلووات ساعت تولید برق در سال ۱۹۹۰ در رده دوم و ژاپن با ۸۸۲ میلیارد کیلووات ساعت تولید برق در آن سال در جایگاه دوم و سوم قرار داشتند. چین در جایگاه چهارم بود و بعد از چین هم آلمان، کانادا، فرانسه، بریتانیا، اوکراین، هند، برزیل و ایتالیا قرار داشتند. تا سال ۱۹۹۴ ترتیب آمریکا، روسیه، ژاپن و چین تغییری نداشت. اما در سال ۱۹۹۴ هم ژاپن و هم چین از روسیه پیشی گرفتند. در سال ۱۹۹۶ چین از ژاپن هم پیشی گرفت و با تولید ۱۰۸۰ میلیارد کیلووات ساعت برق در آن سال در جایگاه دوم ایستاد. در آن سال آمریکا هنوز بیش از سه برابر چین برق تولید کرده بود. از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ رده‌بندی چهار کشور بزرگ تولیدکننده برق در دنیا به این ترتیب بود: آمریکا، چین، ژاپن و روسیه. طی این سال‌ها تولید برق در یک کشور به شدت افزایش یافته بود. تولید برق در هند طی این سال‌ها به هزار میلیون کیلووات ساعت در سال ۲۰۱۰ رسید و این عدد هند را درست پشت سر روسیه قرار می‌داد. همچنین فاصله چین و ایالات‌متحده نیز از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ تقریباً از بین رفته بود. سال ۲۰۱۱ برای بزرگ‌ترین تولیدکنندگان برق در جهان یک‌سال پر از تغییرات جدی بود. چین در این سال از ایالات‌متحده پیشی گرفت و روسیه هم جای خودش را به هند داد. اعداد تولید برق برای چین، آمریکا، ژاپن، هند و روسیه در سال ۲۰۱۱ به ترتیب برابر با ۴۷۱۶، ۴۳۴۹، ۱۰۸۳، ۱۰۷۵ و ۱۰۵۵ تریلیون‌وات ساعت (TWh) بود. در سال ۲۰۱۲ هند از ژاپن هم جلو زد و روسیه نیز دوباره جلوتر از ژاپن قرار گرفت. البته در سال ۲۰۱۷ ژاپن مجدداً جلوتر از روسیه بود اما سه کشور اول همچنان به ترتیب چین، ایالات‌متحده و هند بودند. شاید بزرگ‌ترین عدد در تولید برق در جهان این باشد که تولید برق در چین از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ حدود ۵۰ درصد افزایش یافت.
اینکه هر یک از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان برق در جهان چه سهمی از تولید کل برق منطقه جغرافیایی خود را دارند نیز موضوعی قابل توجه است. چین در سال ۲۰۱۷ حدود ۵۸ درصد از تولید برق آسیا را داشت. این عدد برای هند ۱۴ درصد و برای ژاپن ۱۰ درصد بود. همچنین سهم کره جنوبی از تولید برق در آسیا در سال ۲۰۱۷ حدوداً پنج درصد بود. سهم روسیه از تولید برق کشورهای مشترک‌المنافع در سال ۲۰۱۷ بیش از ۷۰ درصد بود.
سهم آلمان، فرانسه و بریتانیا نیز از تولید کل برق اروپا در سال ۲۰۱۷ به ترتیب ۱۷، ۱۴ و ۹ درصد بود. در خاورمیانه و شمال آفریقا، سهم عربستان سعودی و ایران از تولید کل برق این منطقه به ترتیب ۲۹ و ۲۶ درصد در سال ۲۰۱۷ بود. در آمریکای شمالی، آمریکا ۸۶ درصد و کانادا ۱۴ درصد سهم داشتند. در آمریکای لاتین نیز برزیل و مکزیک هر کدام بیش از ۲۰ درصد در تولید برق این منطقه نقش داشتند.
نوین‌ترین‌های تولید برق در جهان
زمین با مشکل روبه‌روست و به نظر می‌رسد که در این نقطه از زمان، روش‌های مرسوم تولید برق ناپایدار هستند و کفاف مصرف را هم نمی‌دهند. البته پیش از این از انرژی خورشیدی، توربین‌های بادی و موج دریاها و اقیانوس‌ها برای تولید برق استفاده شده است. با این حال روش‌های جدیدتری نیز برای تولید برق وجود دارند.
گرمای بدن
تولید برق از گرمای بدن (Harvesting Body Heat): تعدادی از شهرهای بزرگ جهان اقدام به تولید برق از گرمایی که در سیستم مترو حبس می‌شود کرده‌اند. رفت و آمد مسافران در خطوط مترو منجر به ایجاد تفاوت دمای فاحشی با فضای خارج از سیستم مترو می‌شود که می‌توان از آن برای تولید برق استفاده کرد. شهرهای بزرگ همچون لندن از گرمای حبس‌شده در سیستم مترو برای تامین برق آپارتمان‌ها، شرکت‌ها و... استفاده می‌کنند. همچنین یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های ایالات‌متحده به نام مال آمریکا (Mall of America) که ۵/ ۲ میلیون متر فوت‌مربع مساحت دارد، از گرمایی که در نتیجه رفت و آمد مشتریانش در این مال تولید می‌شود برای تولید برق استفاده می‌کند.
الکل
الکل توقیف‌شده (Confiscated Alcohol): دولت سوئد در سال ۲۰۱۴ به میزان ۱۸۵ هزار گالن الکل قاچاق‌شده را توقیف و ضبط کرد. سوئد از این الکل‌ها برای تامین انرژی هزاران اتوبوس و حتی قطار بهره برد.
رآکتورهای توریومی
رآکتورهای توریومی (Thorium Reactors): برق رآکتورهای هسته‌ای مینیاتوری می‌تواند با استفاده از توریوم رادیواکتیو تامین شود. یک «مدل الکترونی با کاربردهای بسیار» (EMMA). تولید برق با رآکتورهای توریومی که به عنوان یک نمونه اولیه ساخته شده است برق زیادی تولید می‌کند.
انرژی خورشیدی
انرژی خورشیدی در فضا (Solar Power in Space): محققان می‌گویند می‌توان با استفاده از پلت‌فورم‌های شناور در فضا و انرژی خورشید، برق تولید کرد و آن را به صورت بی‌سیم به زمین منتقل کرد. از جمله مزیت‌های این روش این است که دیگر به دلیل تغییرات آب و هوایی تولید برق با استفاده از انرژی خورشید مختل نمی‌شود. محققان می‌گویند همان‌طور که انرژی هسته‌ای حاصل پنج دهه تحقیق و میلیاردها دلار هزینه است چرا نباید برای تولید برق در فضا و انتقال بی‌سیم آن به زمین وقت گذاشت و هزینه کرد؟
در عمل یک پروژه تولید برق با استفاده از انرژی خورشیدی در فضا می‌تواند چیزی شبیه به این باشد:
۱- تعدادی ماهواره فضایی که در یک نقطه ثابت هستند انرژی خورشید را می‌گیرند و آن را در یک نقطه متمرکز می‌کنند.
۲- سلول‌های خاصی این نور را به الکتریسیته بدل می‌کنند.
۳- از این الکتریسیته برای تامین انرژی یک لیزر الکترومغناطیسی ریزموج استفاده می‌شود و این لیزر انرژی الکترومغناطیسی را به ایستگاهی در زمین منتقل می‌کند.
۴- آنتن‌های مخصوصی این انرژی الکترومغناطیسی را دریافت و آن را به الکتریسیته تبدیل می‌کنند.
بادهای خورشیدی
بادهای خورشیدی (Solar Wind): بادهای خورشیدی شامل تعداد بی‌شماری ذرات باردار است که با سرعت بسیار بالا از سطح خورشید ساطع می‌شوند. با استفاده از یک بادبان خورشیدی (Solar Sail) بسیار بزرگ و یک سیم باردار می‌توان از این ذرات برای تولید برق استفاده کرد. طبق تحقیقات انجام‌شده از سوی دانشگاه واشنگتن میزان برقی که می‌توان از بادهای خورشیدی تولید کرد نامحدود است و بستگی به اندازه بادبان خورشیدی مورد استفاده دارد. سازمان تحقیقات فضایی ژاپن موفق شد در سال ۲۰۱۰ از بادهای خورشیدی برق تولید کند. یک سیم مسی ۳۰۰متری که به یک رسیور دومتری و یک بادبان ۱۰متری وصل است می‌تواند برق مورد نیاز هزار خانوار را تامین کند. همچنین یک ماهواره با هزار متر کابل و یک بادبان به طول ۸۴۰۰ کیلومتر می‌تواند «یک میلیارد میلیارد» گیگاوات برق تولید کند.
ستاره دریایی
ستاره دریایی (Jellyfish): روزبه‌روز اقیانوس‌ها اسیدی‌تر می‌شوند. به همین دلیل تعداد ستاره‌های دریایی در حال افزایش است. بیشتر این ستاره‌های دریایی مورد استفاده انسان قرار نمی‌گیرند و نمی‌توان به عنوان ماده غذایی به آنها نگریست اما می‌توانند برای حل یکی دیگر از مشکلات بشر استفاده شوند. محققان سوئدی در تلاش برای تولید برق با استفاده از ستاره‌های دریایی هستند.
آنها با استفاده از الکترودهای آلومینیومی و تابش اشعه فرابنفش از ستاره‌های دریایی برق تولید می‌کنند. البته هنوز مقیاس تولید بالا نیست اما اگر این تکنولوژی گسترش یابد می‌تواند در بلندمدت به شدت سودمند باشد به‌خصوص در زمانی که اقیانوس‌ها روزبه‌روز اسیدی‌تر می‌شوند.
ارسال نظر