تولیدکننده حمایت نمی‌خواهد دخالت نکنید

 از تاریخچه مهرام و نحوه شکل‌گیری آن بگویید.     

مهرام اولین برند صنایع غذایی در گروه‌ها سس‌ها، به خصوص سس مایونز و کچاپ است که در سال ۱۳۴۶ ایجاد شد. با توجه به تبادلات فرهنگی و غذایی که در آن سال‌ها با دنیا وجود داشت کارخانه مهرام با هدف ارائه محصولاتی که می‌تواند در ایران هم بازار پیدا کند با تولید ۳ محصول با ظرفیت ۳ هزار تن در سال کار خود را آغاز کرد که در حال حاضر این ظرفیت به ۳۶ تا ۴۰ هزار تن در سال رسیده است و روز به روز با توجه به نیازهای جامعه به ارائه محصولات جدید و با کیفیت می‌پردازد.

 محصولات شما شامل چه مواردی است؟

محصولات ما شامل ۴ دسته کلی است: انواع مایونزهای سرد و گرم، درسینگ‌ها یعنی همان سس‌های سالاد، ترشیجات و انواع رب، مرباجات و کنسروها .

 با توجه به اینکه حدود نیم قرن در صنایع غذایی ایران فعالیت می‌کنید، تا چه اندازه به روزرسانی سیستم‌ها و استفاده از تکنولوژی‌های نوین را دنبال کرده‌اید؟

اصلا بدون تکنولوژی این صنعت از بین می‌رود. درسینگ‌ها، کچاپ و سس‌ها لحظه به لحظه در حال تغییر و تفاوت هستند در نتیجه در چنین شرایطی نمی‌توان با سیستم‌ها و روش‌های سنتی در این زمینه فعالیت کرد، مهرام در این زمینه عقب نیست.

 با توجه به اینکه در سال‌های اخیر برخی از برندها از بین رفته‌اند، برای حمایت و حفظ برندهای ملی چه اقدامی ‌باید انجام شود؟

ما وقتی می‌گوییم که می‌خواهیم برندهایمان را حفظ کنیم باید از فضای حرف و شعار خارج شویم، باید وارد عمل شویم؛ اولین گام این است که باید احترام و اعتبار این برندها را برگردانیم. آیا این با حرف امکان پذیر است؟ خیر، باید جلوی تولید کالای بی‌کیفیت را بدون ترحم بگیریم. وقتی کالای بی‌کیفیت تولید می‌شود، فضا برای ورود کالای خارجی فراهم می‌شود؛ مواد اولیه ارزشمند ما هدر می‌رود، ضایعات بالا می‌رود و قیمت و هزینه تمام شده بالاست و قدرت خرید کمتر است و در عین حال کالایی که باید یک سال برای شما کار کند، یک هفته هم کار نمی‌کند، اما شما نمی‌توانید آن را به سرعت جایگزین کنید. بنابراین باید در قدم اول جلوی کالای بی کیفیت را ولو به قیمت تعطیلی چندین واحد تولیدی بگیریم. در گام بعدی سازمان‌های نظارتی مانند سازمان استاندارد، سازمان حمایت یا سازمان تعزیرات به جای اینکه روی قیمت متمرکز شوند، باید کیفیت محصولات را مورد توجه قرار دهند.

 به عنوان یک تولیدکننده که سال‌ها در این صنعت حضور دارید، با چه چالش‌ها و مسائلی روبه‌رو بودید؟

موانع زیاد است. چندی پیش در جلسه‌ای که برخی وزرا حضور داشتند نکته‌ای را گفتم که بد نیست اینجا هم تکرار کنم. نگهبانی در سرمای ۴۰- درجه در زمستان و در گرمای تابستان، کار خود را انجام می‌داد، ارباب آن خانه شبی که بی‌خواب شده بود و در حال گشت‌زنی اطراف خانه بود با نگهبان و لباس‌های ژنده و وضعیت نامناسب او روبرو شد. ارباب به او قول داد که فردا پوستینی گرم و نرم به مانند آنچه خود داشت برای نگهبان می‌فرستد. فردا آمد و خبری از پوستین نبود چراکه ارباب موضوع را فراموش کرده بود و نگهبان فردای آن روز از دنیا رفت.چند سال سرما را تحمل کرد و نمرد اما وعده عملی نشده یکشبه او را کشت این وضعیت امروز صنعت ماست. هر سال کلی وعده به صنایع می‌دهند اما دریغ از حمایت واقعی. در سال ۹۶ درحالی که رشد صنایع تبدیلی، تکمیلی یک‌درصد بوده ما در مهرام رشد ۱۱ درصدی را تجربه کردیم و امیدوار بودیم که در سال جدید با ادامه این روند، به ارقام رشد بالاتری نیز دست یابیم، اما با شروع سال جدید مساله ارز و نوسانات آن شرایط را به کلی تغییر داده است و هر لحظه با قیمت‌های جدید روبرو هستیم و هیچ کس هم پاسخگو نیست. حالا ما باید دوباره مثل قبل برای زنده ماندن به تولید و فعالیت ادامه دهیم، نه برای زندگی بهتر.

 دولت چه حمایتی از شما انجام داده است؟

هیچی.

 چه انتظاری از دولت دارید؟

باز هم هیچ. ما فقط می‌خواهیم دولت وعده ندهد. ما بخش خصوصی هستیم، اگر همه چیز خصوصی شود و دولت در امور دخالت نکند، خود بخش خصوصی دلش می‌سوزد و می‌تواند از پس کار بربیاید. ما برای بقای خودمان سعی می‌کنیم همه نیازها و چارچوب‌ها را رعایت کنیم و بهترین خدمات را ارائه کنیم، اما ما تحت تاثیر قوانین و مقررات بیرونی هستیم که بر روند کار ما اثر می‌گذارد. ما با چالش‌های سیاسی روبرو هستیم، به ما ۱۵ روز مواد اولیه نمی‌فروختند چرا که قرار بود ترامپ از توافق برجام خارج شود. این شرایط تولید است.

 اصولا سیاست‌های حمایتی دولت‌ها را از صنایع داخلی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به آمار بیکاری یا آمار تعطیل شدن کارخانه‌ها مراجعه کنید تا نتایج این سیاست‌ها را ببینید. سیاست‌های ما در رابطه با تولید داخل، سیاست‌های درستی نیست، ما مقوله کیفی را کنار گذاشته‌ایم و به این ترتیب تولید داخلی را بی اعتبار کرده‌ایم. همین الان اگر تعرفه‌ها را کنار بگذاریم با وجود افزایش نرخ ارز، کمترکسی حاضر است خودروهای داخلی ما را سوار شود. تولیدکننده خودرو ما هم راضی به تولید خودروهای بی‌کیفیت و این حجم از ناراحتی و انتقاد نیست، اما آیا راهی دارد؟ باید تکنولوژی بیاورد، باید سرمایه گذاری بکند، باید نیروی خود را با علم روز آموزش دهد، اما آیا این سیاست‌ها را دنبال می‌کنیم؟

 برای رفع این موانع و مشکلات چه راهکارهایی دارید؟         

برای ارائه راهکار باید ببینیم آیا گوش شنوایی وجود دارد؟  کالای خارجی با فرمولاسیون خاص اجازه توزیع در کشور را دارد، اما همان کالا با همان فرمولاسیون برای تولیدکننده داخلی، ممنوع است. کالای خارجی از دایره قیمت گذاری معاف است اما کالای داخلی باید قیمت‌گذاری شود. اول باید متولی کیفیت کشور را حداقل در صنعت غذا مشخص کنیم، بعد تعیین شود که کیفیت چه جایگاهی در قیمت‌گذاری دارد. ما باید سیاست واحد داشته باشیم و هر روز سیاست جدیدی را اعلام نکنیم.

 وضعیت صادرات مهرام به سایر کشورها چطور است و به طور کلی صنایع ما چه جایگاهی در بازارهای صادراتی دارد؟

جایگاهی که نداشتیم. اما بعد از برجام صنایع لبنی مثل میهن و کاله تلاش‌های خوبی انجام دادند و بازارهای خوبی پیدا کردند. یکی از مشکلات ما حمایت سیاسی از صادرات است. صادرات نفت همواره برای ما اهمیت دارد، اما صادرات سایر محصولات که باید حمایت شود و به تدریج وابستگی ما را به نفت از بین ببرد را هیچ حمایتی نمی‌کنیم. برندهای ما در کشورهای مختلف توسط افراد سودجو به نام خودشان ثبت شده است. مثلا ما نمی‌توانیم مهرام را به کانادا صادر کنیم، چرا که برند ما در آنجا به نام فرد دیگری است. در آمریکا هم به همین شکل بود که به تازگی توانستیم آن را پس بگیریم، اما به محض شروع به صادارت با مساله تحریم جدید روبه‌رو شدیم. در مورد قطر با وجود اینکه در شرایط بحران به درخواست مسوولان، به داد آنها رسیدیم و قراردادهای حتی تا ۵ میلیون دلار هم بستیم، اما به محض اعلام تحریم‌های آمریکا، قطری‌ها اعلام کردند ما نمی‌توانیم با شما تراکنش مالی داشته باشیم. اینجا چه کسی باید از ما حمایت کند؟ آیا زور ما تولیدکنندگان به دولت قطر می‌رسد؟

 شما به چه کشورهایی صادارت دارید؟

در حال حاضر به استرالیا، امارات، آلمان و به تازگی بازار روسیه.

 تصمیم اخیر ترامپ و بی ثباتی بازار ارز چه تاثیری در فعالیت شما داشته است؟

بی‌ثباتی، ارتباطی به ترامپ نداشت و ناشی از عملکرد خود ما بود. موضوعی که مسوولان ما هم به آن اشاره کردند. ما در این یک سال و نیم اخیر هم تحریم بودیم و بی‌ثباتی، ارتباطی به خارجی‌ها نداشت و ناشی از نقدینگی سرگردانی بود که هر روز از جایی سر بر می‌آورد. ما نخواستیم به سرنوشت ارج و آردل دچار شویم و امیدوارم که سیاست گذاران به درد دل‌های ما توجه کنند.