صنعت ماکارونی نیازمند فرهنگ سازی است

 در ابتدای مصاحبه مقداری در خصوص تاریخچه انجمن ماکارونی ایران توضیحاتی بفرمایید.

این انجمن از چند دهه قبل و اوایل انقلاب به عنوان سندیکا وجود داشته و تا امروز مشغول به فعالیت است. ضمن اینکه در این سال‌ها انجمنی نیز توسط اتاق بازرگانی ایران تشکیل شده که انصافا عملکرد بسیار خوبی در این مدت داشته است. بنده به عنوان فردی که در هر دو نهاد حضور دارد، انجمن ماکارونی اتاق را به مراتب اثرگذارتر و موثرتر از انجمن وابسته به وزارت کار می‌دانم، زیرا اساسا مراودات فعالان و اتاق به مراتب بیشتر از مراوداتشان با دولت است. با این حال تاریخچه شکل گیری انجمنی ماکارونی که بنده دبیر آن هستم بسیار طولانی تر است.

 این انجمن در سال‌های اخیر چه کمک‌هایی را به تولیدکنندگان و فعالان این حوزه ارائه کرده است؟

اساسا به دلیل اینکه گندم یا آرد جزو نهاده‌های اصلی تولید ماکارونی محسوب می‌شود، در نتیجه یکی از موفقیت‌های انجمن در سال گذشته را شاید بتوان تفکیک گندم مورد نظر صنعت گران ماکارونی از گندم و آرد مورد نیاز نانوایی‌ها دانست تا آردی با سطح کیفیت بالا را در اختیار فعالان قرار دهیم. تبدیل گندم مورد نیاز تولیدکنندگان ماکارونی به سمولینا در ۴ کارخانه انجام می‌شود و ما توانسته ایم با کمک‌ها و ارتباطاتی که با سازمان غله و وزارت جهاد و کشاورزی ایجاد کرده‌ایم، این گندم را به طور منظم تامین و در اختیار چرخه تولید ماکارونی قرار دهیم و در نتیجه تولید هم در این مدت بدون هیچ نوسانی ادامه یافته است.

 انجمن تا چه میزان توانسته به اهداف و چشم‌اندازهای اولیه خود دست یابد؟

یکی از مهم‌ترین اهدافی که صنعت تولید ماکارونی نتوانسته به آن دست یابد، مصرف سرانه است. مصرف سرانه ماکارونی اصولا در کشورهای مختلف بالاست و به عنوان مثال در ترکیه این میزان برابر ۱۵ کیلوگرم است، حال آنکه این میزان برای کشور ما حدود ۶ کیلو برآورد می‌شود. نظر بنده به عنوان یک کارشناس این است که رسیدن به شاخص‌های جهانی بدون حمایت‌های دولتی میسر نخواهد شد. هرچند که تمام کارخانه‌های بزرگ ما در امر تبلیغات فعال هستند ولی با این حال افزایش سرانه نیاز به تبلیغاتی فراتر از توان کارخانه‌ها دارد. ایجاد موجی توسط کارشناسان و مسئولان دولتی و غیر دولتی برای تبلیغ ماکارونی و تاکید بر ویژگی‌های مثبت این محصول، موجب می‌شود تا مصرف کالاهای جایگزین آن نظیر نان هم کمتر شود و حساسیت‌های جامعه پیرامون آن کاهش یابد. البته ما دست روی دست نگذاشته ایم و پیگیر این موضع هستیم و تلاش می‌کنیم با همکاری انجمن ماکارونی اتاق بازرگانی و سایر نهادهای مرتبط، تا حد ممکن کار را جلو ببریم و فرهنگ سازی انجام دهیم. هرچند که در گذشته هم اقداماتی توسط انجمن صورت گرفت اما به دلیل بار مالی بسیار سنگینی، ادامه مسیر میسر نشد.

 با توجه به شعار «حمایت از تولید داخلی» برای سال جاری، دولت در حوزه فعالیتی شما چه اقداماتی را جهت تحقق آن انجام داده است؟

در ابتدای سال دولت کمک‌هایی را برای کارخانه‌ها در نظر گرفت و مقداری آگهی در اختیار آنها گذاشت، اما واقعیت این است که کمک‌هایی اینچنینی کارکرد خاصی نداشته و لازم است حرکتی بزرگ‌تر برای تغییر فرهنگ مصرفی ماکارونی صورت بگیرد. از این لحاظ امیدواریم که دولت با کمک سایر نهادها، زمینه تبلیغات ارزانتر را برای تقویت این کالا در سبد مصرفی خانوارها فراهم آورد.

 صنعت ماکارونی در حال حاضر با چه مشکلات و چالش‌هایی روبه‌روست؟

مشکلاتی که ما امروزه با آن مواجهیم به نوعی مشابه مشکلات سایر فعالان اقتصادی است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. کمبود نقدینگی، گرانی نهاده‌های تولید، مشکلات واردات تجهیزات مورد نیاز، افزایش حقوق کارگری و مسائلی از این دست در شرایطی که قیمت ماکارونی تغییر نداشته، موجب اختلاف بین درآمدها و مخارج شده است و شرایط را مقداری سخت کرده است. البته لازم به گفتن است که پیشنهادی برای افزایش قیمت هم از طرف ما صورت نگرفته و معتقدیم که در این شرایط افزایش ناگهانی قیمت محصولات ممکن است عواقبی در بر داشته باشد.

 خودکفایی کشور در تولید گندم چه تاثیری بر فعالیت شما داشته است؟

اصولا موضوعی که تحت عنوان خودکفایی مطرح می‌شود بیشتر به حوزه نان مربوط می‌شود. اما در گذشته که کشور به این سطح از تولید نرسیده بود هم تولید داخلی کفاف نیاز تولیدکنندگان را می‌کرد و فعالان دغدغه ای در این خصوص نداشتند.

 به نظر شما ماشین‌آلات مورد استفاده در کارخانه‌های تا چه حد مطابق استانداردهای روز دنیاست؟

بهترین سازنده در سطح دنیا برای کارخانه‌های آرد و ماکارونی شرکت بولر سوئیس است و هر تولیدکننده‌ای که ماشین‌آلات ساخت این کارخانه را در اختیار داشته باشد به طور قطع در زمینه تولید ماکارونی در سطح بالایی از استاندارد فعالیت می‌کند. اما برخی کارخانه‌ها هم از برندهای دیگری استفاده می‌کنند که هرچند در سطح کیفی پایین‌تری قرار دارند، اما با این حال کیفیتی مناسب را ارائه می‌دهند. در این شرایط تولیدکنندگانی که خط تولید خود را از برندهای مطرح تامین نکرده‌اند کم کم از چرخه تولید خارج می‌شوند.

 انجمن چه برنامه‌هایی برای بهبود وضعیت کلی صنعت ماکارونی اجرا کرده است؟

وجود آرد خوب از گندم خوب در کارخانه‌ای خوب؛ این مهم‌ترین اصلی است که در تولید نهایی گندم وجود دارد. تلاش‌های فعلی انجمن و سایر دست‌اندرکاران، رساندن گندم خوب به کارخانه‌های آردسازی است تا بتوانند آرد خوبی به کارخانه‌های ماکارونی تحویل دهند. موضوعی که تا حدود زیادی هم محقق شده است.

 چه راهکارهایی برای رفع مشکلاتی که اشاره فرمودید وجود دارد؟

به عنوان مثال کمبود نقدینگی مربوط به حوزه بانکی می‌شود که به دلایل مختلف ممکن است موجب شود اعتبارات در اختیار بنگاه کاهش پیدا کند. موضوعی که در صنایع دیگر هم وجود دارد، اما یکی از بزرگترین دغدغه‌هایی که ما وخیلی فعالان دیگر اقتصادی با آن دست به گریبان هستیم، سیستم دارایی است. مراحل رسیدگی مالیاتی تبدیل به پروسه‌ای طولانی شده که ارزش افزوده، مالیات سالانه، بررسی‌های سه ماهه و چند ماهه و غیره که عملا وقت بسیار زیادی از ما را به خودش اختصاص می‌دهد. بارها از زبان مسوولان شنیده شده که برای یکپارچه‌سازی تمامی ‌موارد اقداماتی انجام خواهد گرفت، اما چیزی که شاهدش هستیم درجا زدن و تکرار رویه‌های سال‌های گذشته است. موضوعی که در گذشته در خصوص تامین اجتماعی هم وجود داشت اما با پیگیری‌های انجمن‌ها و اتاق بازرگانی مرتفع شد.

 چه انتظاراتی از دولت دارید؟

بارها از طرف انجمن ماکارونی، انتظارات به مسئولان مربوطه منتقل شده و حتی در مقطعی گفته شد که ماکارونی، مالیات ارزش افزوده نخواهد داشت، اما عملی نشد. در عین حال ما ناامید نمی‌شویم و از راه‌های مختلف نظیر مجلس اقدامات لازم را انجام خواهیم داد.

 شما خودتان چند سال در این صنعت مشغول به فعالیت هستید؟

بنده از سال ۶۲ وارد صنعت ماکارونی شدم و امروزه مدیریت دو کارخانه مانا و سمیرا را به عهده دارم.

 این دو برند چه وضعیتی دارند و چه سهمی‌از بازار را به خود اختصاص داده اند؟

در مورد سهم بازار تحقیقات مشخصی صورت نگرفته است، اما این دو برند مشکل خاصی ندارند و با تجهیزاتی که از بولر سوئیس خریده شده و امیدواریم که به زودی مورد بهره‌برداری قرار گیرد، انتظار داریم تولید محصولات با کیفیتی بهتر و با حجمی ‌بیشتر را روانه بازار کنیم.

 چشم‌انداز این صنعت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

به شخصه چشم‌انداز را روشن می‌بینم، زیرا امروزه ماکارونی به عنوان غذایی شناخته شده، محسوب می‌شود. البته ما هم باید در داخل کشور مقداری بر روی فرهنگ‌سازی آن سرمایه‌گذاری کنیم.