دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: بودجه شهرداری‌های ۵کلان‌شهر کشور با سه منبع اصلی تامین می‌شود که دو مورد آن از «بازار املاک» تغذیه می‌کند. نتایج آنالیز بودجه اداره تهران، اصفهان، شیراز، مشهد و تبریز نشان می‌دهد، پایتخت براساس مقایسه «سرانه مصارف هزینه‌ای»، گران اداره می‌شود. این موضوع باتوجه به مازاد نیرو و نحوه مواجهه با پیمانکاران شهری مشهود است.

در چند دهه گذشته به بخش ساختمان (اعم از املاک یا زیرساخت) به عنوان موتور محرک تولید ملی نگاه شده است به‌ویژه در حوزه املاک و مستغلات با این تصور اشتباه که زمینه‌‌ساز رشد اقتصادی و در نتیجه افزایش اشتغال می‌شود. این تصور نابجا سبب شده تا سیاستگذاری در بخش ساختمان و به‌ویژه مسکن به دنبال افزایش تولید باشد و نه شناسایی مسکن به مثابه یک حق اجتماعی و کالای مصرفی که حاکمیت در قبال ایجاد امکان دستیابی آحاد مردم به آن وظیفه دارد.

دنیای‌اقتصاد، گروه مسکن و شهری: وزیر راه و شهرسازی روز گذشته در حاشیه نشست هیات‌‌دولت، به پرسش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» درباره «برنامه احتمالی دولت چهاردهم برای اجاره‌‌نشین‌‌ها» پاسخ داد. ماجرا از این قرار است که دولت قبل بر اساس قانون مصوب ساماندهی مسکن، زمین و اجاره‌‌بها، برای «رشد اجاره‌‌بهای ۱۴۰۳ در قراردادهای اجاره آپارتمان»، نرخ ۲۵‌درصد را تصویب کرد. بر اساس آن قانون، دولت باید بر اساس «نرخ تورم عمومی در استان‌‌ها»، میزان رشد مجاز اجاره‌‌بها در هر سال را بر اساس ضریبی معادل ۵۰ تا ۱۰۰‌درصد نرخ تورم، تعیین و به بازار ابلاغ کند.

رئیس اداره پایش اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان تهران گفت: بیشترین سهم اخطاریه زیست‌‌‌محیطی به واحدهای صنعتی یا خدماتی استان تهران مربوط به موضوع تولید فاضلاب با حدود ۱۴۰۰ مورد در ۶ ماه اول سال‌جاری است. به گزارش «ایسنا»، الهه بیگی درباره میزان اخطاریه‌‌‌های صادر شده طی ۶ ماه اول سال‌جاری اظهار کرد: ابتدا واحد آلاینده شناسایی و اخطاریه به آن واحد داده می‌شود. طی نیمه اول امسال حدود ۲۱۰۰ مورد اخطاریه صادر شد که با توجه به موضوع آلایندگی دسته‌‌‌بندی شده است. آلودگی آب، آلودگی هوا، آلودگی خاک، آلودگی فاضلاب و آلودگی سربی از انواع این آلودگی‌‌‌ها هستند. در متن اخطاریه به واحد صنعتی یا خدماتی نوع اخطاریه مشخص می‌شود.

آلودگی هوای پاییزی شهر تهران وارد سومین روز متوالی شد. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» و بر اساس داده‌‌‌های شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، پایتخت‌‌‌نشین‌‌‌ها در سه روز گذشته هوای ناسالم برای گروه‌‌‌های حساس تنفس کرده‌‌‌اند و وضعیت نارنجی در زمان نگارش این خبر همچنان با شاخص لحظه‌‌‌ای ۱۰۲ واحد پابرجا بود. به این ترتیب به احتمال زیاد امروز سریال آلودگی مهر ۱۴۰۳ به چهارمین قسمت متوالی می‌‌‌رسد. میانگین ۲۴ ساعته این شاخص نیز در روزهای منتهی به صبح دوشنبه تا چهارشنبه به ترتیب ۱۰۵، ۱۱۶ و ۱۱۳ بوده است.

دنیای اقتصاد-صدیقه نژادقربان: آمریکا طی دوره ۹۴ساله خود از زمان شروع سیاست‌‌‌‌‌های اصلاحی برای عبور از بحران رکود، تاکنون حداقل ۹ سیاست برای تامین مسکن را اجرایی کرد، اما این سیاست‌‌‌‌‌ها بیش از آنکه مسکن حمایتی برای افراد کم‌‌‌‌‌درآمد و کم‌‌‌‌‌برخوردار جامعه آمریکا باشد بیشتر شکل دولتی داشته که آن را می‌‌‌‌‌توان بیش از هر چیزی ناشی از منابع محدود دولت در سرمایه‌‌‌‌‌گذاری دانست که امکان «ادامه ساخت یا عرضه مسکن دولتی» را سلب کرده است. سیاست‌‌‌‌‌های مربوط به تامین مسکن دولتی عمدتا منجر به «گسترش محله‌‌‌‌‌های فقیرنشین» شد.

دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: متولی مسکن با وجود «صف انبوه تقاضای وام اجاره» قصد دارد «امتیاز مضاعف» به گروه اول منتفع از این تسهیلات بدهد. براساس این تصمیم، تعداد محدودی از مستاجرها می‌توانند ۲بار از وام ودیعه مسکن استفاده کنند. تاکنون از هر ۵مستاجر مشمول، یک نفر موفق به اخذ وام شده و تصمیم تازه، یعنی محروم‌تر شدن مستاجراولی‌ها از حمایت بانکی.

دنیای‌اقتصاد، گروه مسکن و شهری: متوسط «قیمت فروش» آپارتمان‌‌‌های ریزمتراژ در تهران برخلاف انتظار، کمتر از میانگین قیمت مسکن شهر است. نتایج تحقیقات میدانی خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» از وضعیت فایل‌‌‌های فروش آپارتمان‌‌‌های با مساحت ۵۰ تا ۶۰ مترمربع در محله‌‌‌های منتخب مناطق ۲۲گانه تهران حاکی است، در حال حاضر میانگین «قیمت پیشنهادی» یک‌متر مربع از این واحدهای مسکونی در تهران ۸۵ میلیون تومان است که نزدیک به ۳ میلیون تومان از سطح میانگین «قیمت پیشنهادی» کل بازار مسکن پایتخت، کمتر است.

دنیای اقتصاد: هزینه مسکن در سبد هزینه خانوار از اواخر دهه۹۰ به «غول درآمدخوار» تبدیل شد؛ این غول امروز در مناطق شهری، دوپینگ کرده و در حال بلعیدن نزدیک به نیمی از کل هزینه زندگی ماهانه و سالانه شهروندان است. اطلاعات رسمی از آخرین وضعیت «بزرگی هزینه تامین مسکن» در زندگی خانوارهای شهری ۳۱ استان کشور نشان می‌دهد سهم این فاکتور اصلی و غیرقابل حذف در سبد هزینه شهرنشین‌ها از ۳۸درصد سال۱۴۰۱ به ۴۲.۴درصد در سال۱۴۰۲ افزایش پیدا کرده است. این سهم در استان‌ تهران بسیار بیشتر از سطح کشوری و ۵۶درصد است. اوضاع در استان‌های دارای کلان‌شهر نیز وضعیت خوبی ندارد و تقریبا شبیه تهران است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» در این‌باره حاکی است، اجاره‌نشین‌ها در دهه۸۰ تنها ۲۸درصد از هزینه‌های زندگی‌شان را صرف مسکن می‌کردند. از ابتدای دهه۹۰ این فاکتور، بزرگ و بزرگ‌تر شد. سطح متعارف «هزینه مسکن» در سبد خانوار براساس توصیه جهانی، حداکثر ۳۰درصد باید باشد. در غیر این‌صورت، «کیفیت زندگی» آسیب می‌بیند و رفاه کاهش پیدا می‌کند. وضع موجود ریشه در دو علت دارد.

دنیای اقتصاد- گروه مسکن و شهری: دولت برای دخالت در بازار مسکن بهانه‌‌‌های خاص خود را دارد؛ بهانه‌‌‌هایی مانند اینکه زمین کالای قابل تولید نیست و شباهتی به دیگر بازارها ندارد. در نتیجه نیاز است که دولت دخالت‌‌‌های به‌‌‌خصوصی در بازار زمین و مسکن داشته باشد. برخی بهانه‌‌‌های دیگر این است که بازار مسکن از معدود حوزه‌‌‌هایی است که حتی در همه کشورهای توسعه‌‌‌یافته، دولت‌‌‌ها به شکل‌‌‌های گسترده و متنوع از قبیل یارانه وام‌‌‌های رهنی، معافیت‌‌‌های مالیاتی وسیع، بیمه بازار وام‌‌‌های رهنی، تثبیت اجاره، قرعه‌‌‌کشی منازل ارزان برای اقشار کم‌‌‌درآمد، اجبار سازندگان تجاری برای فروش برخی واحدها به قیمت پایین و... در آن مداخله می‌‌‌کنند. در واقع پایه این استدلال‌ها این است که مسکن کالای خصوصی صرف نیست و با سایر کالاها فرق می‌کند. اما مرز باریک مداخله دولت در بازار مسکن چگونه تعیین می‌شود و به عبارت دیگر، سوزن‌‌‌بان سیاستگذاری مسکن چیست؟

دنیای اقتصاد: بازار معاملات مسکن در روزهای گذشته به «ریسک تشدید تنش در منطقه» واکنش نشان داده است. نتایج تحقیقات میدانی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، ۴تغییر رفتار را می‌توان در سمت فروشنده، خریدار و حتی موجر مشاهده کرد. جو بازار نسبت به ماه‌های تابستان، «سرد» شده است و انتظار می‌رود این اتفاق روی روند قیمت اثر بگذارد.

دنیای‌اقتصاد- گروه مسکن و شهری: در تهران به‌رغم «سلب قدرت خرید مسکن» برای طیف وسیعی از خانوارهای همه دهک‌‌‌های اقتصادی و حتی پردرآمدها هنوز هم تحت شرایطی می‌شود «آپارتمان با قیمت ۳ میلیارد تومان یا حول و حوش آن»، در بازار عرضه دید و برای خرید اقدام کرد. گزارش خبرنگار گروه مسکن «دنیای‌اقتصاد» از وضعیت فایل‌‌‌های فروش آپارتمان در پنج منطقه جنوبی شهر تهران یعنی مناطق ۱۵ تا ۱۹ حاکی است، در این مناطق بر اساس سطح فعلی «قیمت پیشنهادی»، میانگین قیمت یک مترمربع آپارتمان در نوبت فروش، ۵۲ میلیون تومان در مترمربع است.

دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: سقوط مرتب سهم مسکن از تسهیلات بانکی طی نیمسال اول –در ادامه ریزش در سال‌های اخیر- از «ضعف پنهان» بانک‌ها در تامین مالی بخش مهم اقتصاد حکایت دارد. این سهم از ۷درصد سال گذشته به ۶درصد در ۴ماه اول امسال و ۵.۶درصد در ۶ماه تنزل کرده؛ سهم متعارف حداقل ۲۰درصد است. رکوردهای جدید نیز از ناکارآمدی وام خرید و نپرداختن وام تعمیرات ثبت شده است. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از راز این سقوط نشان می‌دهد، منبع شارژ مسکن، خودش دشارژ شده و با «جریمه» هم برنمی‌گردد. بانکدارها سه راهکار پیشنهاد می‌کنند.

دنیای‌اقتصاد: تامین مسکن، مشکلی جهانی است؛ اما شدت و ضعف آن در نقاط مختلف دنیا متفاوت است. بررسی شدت چالش مسکن برای ساکنان ایران و مقایسه آن با داده‌‌های سایر نقاط دنیا از آن حکایت دارد که چالش تامین سرپناه مناسب و تامین هزینه‌‌های آن معضلی به مراتب جدی‌‌‌‌تر برای ایرانی‌‌ها و در نگاهی کلی‌‌تر ساکنان کشور است. این در حالی است که بخش قابل‌توجهی از ساکنان هلند، کانادا و استرالیا نیز در زندگی خود به‌‌طور جدی با چالش هزینه تامین مسکن مواجه هستند.

تدوین ویرایش جدید مبحث ۳ مقررات ملی و کنترل ساختمان با موضوع محافظت ساختمان‌‌‌ها در برابر آتش در همکاری با دفتر مقررات ملی به زودی آغاز خواهد شد؛ اجبار تمامی ‌‌‌ساختمان‌‌‌ها برای مقاوم‌‌‌سازی در مقابل آتش‌‌‌سوزی بخشی از این ویرایش خواهد بود. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در ویرایش سال ۱۳۹۵ از مقررات ملی و کنترل ساختمان بر موارد مهمی از جمله ضوابط آتش برای مصالح، ضوابط آتش برای نما، مقاومت در برابر آتش، ضوابط نصب سیستم‌های اطفای حریق و بسیاری از موارد مرتبط و مهم تاکید شد. با وجود این حوادثی نظیر حادثه چالوس و بیمارستان گاندی، باعث شد تا ویرایش و به‌روزرسانی از این مقررات در دستور کار قرار گیرد. در ویرایش سال ۱۳۹۵ ضوابط مرتبط با آتش در برخی از ساختمان‌‌‌ها از جمله ساختمان‌‌‌های مسکونی با ارتفاع کم اجباری نشده بود که در ویرایش جدید این موضوع بررسی و به احتمال زیاد حوزه اجباری مقررات در این زمینه توسعه خواهد یافت. در نهایت اجباری شدن ضوابط آتش برای تمامی ساختمان‌‌‌ها مدنظر است. همچنین موضوعاتی از جمله تخلیه دود و موضوع طراحی پایه عملکردی در ویرایش جدید همراه با ضوابط نما در ویرایش جدید به‌روز خواهد شد.