میزبانی دیروز حناچی از جهانگیری چه دستاوردی برای پایتخت داشت؟
۲ قول مترویی به پایتخت‌نشین‌ها
تهران با «نه» دولت به «عوارض سبز» از سه امتیاز محروم شد
پیشنهاد شهرداری تهران درباره اخذ عوارض سبز و صرف آن برای توسعه حملونقل عمومی به دلیل آنچه مخالفت مجلس اعلام شده است، وتو شد. با این حال معاون اول رئیس‌جمهور روز گذشته دو تصمیم جدید برای شارژ متروی پایتخت اتخاذ کرد که هر دو ناظر بر جبران کاستی ناوگان برای سرویس‌دهی با حداکثر ظرفیت در شبکه خطوط موجود مترو است. به این ترتیب مقرر شد از یکسو فاینانس ۵۵۰ میلیون یورویی برای اجرای قرارداد تامین ۶۳۰ واگن مترو توسط دولت هر چه زودتر به جریان بیفتد و از سوی دیگر موانع پرداخت تسهیلات بانکی داخلی به شهرداری تهران با پیگیری دولت برطرف شود تا با اخذ وام جدید، مدیریت شهری نسبت به خرید ۲۱۰ واگن از شرکت واگن‌سازی تهران نیز اقدام کند. اسحاق جهانگیری یک وعده دیگر هم داده که شهرداری به عملیاتی شدن آن امیدوار است. این وعده ناظر بر بررسی امکان پرداخت ۵۰ درصد از بدهی شهرداری تهران به شبکه بانکی بابت مترو است که به پشتوانه قانون حمایت از سامانه‌های حملونقل ریلی، دولت می‌تواند پرداخت آن را تقبل کند. البته تصمیم‌گیری نهایی در این رابطه منوط به نتیجه جلسات کارگروه دوجانبه مشترکی است که مقرر شده برای بررسی سازوکار این امر تشکیل شود. به گزارش «دنیای اقتصاد»، پیشنهاد شهرداری تهران مبنی بر اخذ عوارض سبز در پایتخت به ازای میزان مصرف سوخت خودروها در معابر شهر در حالی وتو شده که عملیاتی شدن آن می‌توانست یک منبع درآمدی پایدار برای توسعه حملونقل عمومی فراهم کند. بر اساس این پیشنهاد اخذ ۲۰۰ تومان مالیات به ازای هر لیتر مصرف بنزین مطرح و قرار بود منابع حاصل از آن صرف تامین اتوبوس و واگن مترو شود، اما عملا به دلیل مخالفت نمایندگان مجلس با تغییر نرخ سوخت در سال جاری وتو شد. به این ترتیب یک راهکار موثر برای کمک به توسعه شبکه کاهنده آلودگی هوا عملا از دستور کار دولت و مدیریت شهری خارج شده است.
اگرچه این پیشنهاد کارشناسی در بازدید روز گذشته اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از شرکت واگن‌سازی تهران که به دعوت شهردار پایتخت صورت گرفت، جایی در تصمیمات اتخاذ شده پیدا نکرد، اما این بازدید برای شهر تهران دستاوردهایی از جنس توسعه ناوگان حملونقل عمومی داشته است. محسن پورسیدآقایی، معاون حملونقل و ترافیک شهردار تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» درباره جزئیات دستاورد تهران از بازدید یکی از عالی‌ترین مقامات اجرایی کشور از شرکت واگن‌سازی تهران، گفت: طی این بازدید دو تصمیم مشخص برای توسعه مترو اتخاذ شد. تصمیم اول ناظر بر تسریع در اجرای قرارداد تامین ۶۳۰ واگن مترو از محل منابع دولتی برای شبکه متروی پایتخت بود که مناقصه آن مدت‌ها قبل برگزار شده اما پس از اعلام برنده و در حالی که قرار بود با مشارکت چینی‌ها به سرانجام برسد، تامین مالی برای شروع اجرای قرارداد عملا پیشرفتی نداشته است. به گفته پورسیدآقایی، معاون اول رئیس‌جمهور قول داد تامین مالی برای این موضوع را از محل منابع قبلی فاینانس چین که برای پروژه‌های دیگری در دولت به جریان افتاده بود، اما اکنون به هر دلیل قابل استفاده نیست یا پروژه‌های مربوطه در اولویت اجرا قرار ندارد، در دستور کار قرار دهد تا واگن‌سازی تهران بتواند امسال ساخت این واگن‌ها را کلید بزند.
ارزش قرارداد ساخت ۶۳۰ واگن ۷۸۰ میلیون یورو است که اجرای آن طبق قول جهانگیری، از محل اختصاص فاینانس ۵۵۰ میلیون یورویی چینی به این پروژه توسط دولت، در اسرع وقت کلید خواهد خورد.
علاوه بر استفاده از منابع حاصل از گشایش خط اعتباری بانک‌های خارجی، قول دومی هم در موضوع رفع موانع پرداخت تسهیلات داخلی از سوی معاون اول رئیس‌جمهور مطرح شد. آن‌گونه که پورسیدآقایی توضیح داد، مقرر شد جهانگیری در دولت ساز و کاری تدارک ببیند تا طی هماهنگی با بانک مرکزی، موانع اخذ تسهیلات جدید بانکی برای شهرداری تهران برطرف شود. ماجرای بدحسابی شهرداری تهران در بازپرداخت تسهیلات ریالی اخذ شده طی دوره گذشته مدیریت شهری موجب شده بانک‌ها نه تنها از پرداخت تسهیلات جدید به این نهاد سر باز بزنند، بلکه حتی تمایلی برای پذیرش عاملیت انتشار اوراق مشارکت شهرداری تهران نداشته باشند. حالا جهانگیری طی بازدید اخیر خود که با هدف بررسی راه‌های کمک دولت به توسعه فعالیت‌های شرکت واگن‌سازی مترو و ناوگان ریلی پایتخت انجام شد، قول داده رفع این موانع را از طریق بانک مرکزی دنبال کند تا شهرداری تهران بتواند از یک بانک داخلی ۲۰۰ میلیون یورو تسهیلات ارزی یا معادل ریالی آن را دریافت و از آن برای خرید فوری واگن از شرکت واگن‌سازی تهران در نیمه دوم سال جاری استفاده کند.
معاون اول رئیس‌جمهور در کنار این دو قول، یک وعده همکاری هم داده که شهرداری تهران به آن امید بسته است. این وعده به ماجرای اختلاف دیرینه دولت و مدیریت شهری بر سر سهم دولت از توسعه حملونقل عمومی پایتخت باز می‌گردد. بر اساس قانون حمایت از سامانه‌های حملونقل ریلی، دولت مجاز است تا ۵۰ درصد از هزینه‌های ساخت مترو در کلان‌شهرها را تقبل کند. اما به دلیل اختلاف میان دولت و مجلس در دوره‌های قبلی مدیریت شهری این قانون عملا سال‌هاست که اجرا نمی‌شود. در واقع دولتی‌ها با استناد به اینکه مجاز هستند، اما مکلف نیستند، از پرداخت بخشی از هزینه‌های ساخت مترو سر باز می‌زنند. اما در دوره کنونی مدیریت شهری که دولت و شهرداری تهران از نظر نگرش سیاسی با یکدیگر همسو هستند، انتظار می‌رود این اختلاف دیرینه حل شود. روز گذشته موضوع بدهی ۲۱ هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران به بانک‌ها بابت مترو مطرح و از دولت برای بازپرداخت آن از طریق اجرای همان بند قانونی که برای دولت تا ۵۰ درصد از هزینه‌های ساخت و توسعه مترو سهم قائل است، مطرح شد.
پورسیدآقایی در این باره توضیح داد: به دولت پیشنهاد داده شد که ۵۰ درصد از این بدهی را پرداخت کند تا به این ترتیب شهرداری از اعتبار مضاعف برای دریافت تسهیلات بانکی جدید به منظور اجرای دیگر پروژه‌های شهری برخوردار شود. معاون اول رئیس‌جمهور وعده داد یک کارگروه دوجانبه با حضور بانک مرکزی و سازمان برنامه و بودجه تشکیل شود و بررسی کند که با چه سازوکاری این پیشنهاد عملی است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، عملیاتی شدن تصمیمات جدید جان تازه‌ای به متروی پایتخت می‌دهد و تقریبا نیمی از نیاز فوری مترو به واگن برای سرویس‌دهی مطلوب به شهروندان را برطرف می‌کند. در عین حال کارشناسان همچنان بر ضرورت اجرای پیشنهاد «عوارض سبز» به منظور تامین مالی توسعه حملونقل عمومی اصرار دارند. معاون حملونقل و ترافیک شهردار تهران با بیان اینکه اگر عوارض سبز ۲۰۰ تومانی تصویب می‌شد، سالانه ۵۰۰میلیارد تومان درآمد پایدار برای توسعه حملونقل عمومی فراهم می‌شد، افزود: با این رقم می‌توان سالانه ۲۵۰دستگاه اتوبوس گازسوز نقدی یا تعداد بیشتری اتوبوس به شکل اقساطی از خودروسازان داخلی خریداری کرد. این رقم همچنین معادل بهای تامین ۳۳ واگن مترو در هر سال است.
اما با وتو شدن این پیشنهاد عملا تهرانی‌ها از سه امتیاز عوارض سبز شامل کاهش ترافیک تحت تاثیر اصلاح سبک غلط وابستگی به خودروی شخصی در سفرهای درون‌شهری پایتخت‌نشینان، بهبود کیفیت هوا و نیز ایجاد درآمد پایدار برای توسعه شبکه مترو و اتوبوسرانی محروم شدند.
دولت در دوره جدید مدیریت شهری قصد دارد از توسعه حملونقل عمومی حمایت کند، اما به دلیل تنگنای مالی که با آن روبه‌رو است، در عملیاتی کردن این هدف موفق نبوده است. عوارض سبز می‌توانست گره مالی دولت را بگشاید و یک مسیر پایدار برای تامین مالی این بخش فراهم کند، اما با مخالفت مصرانه برخی از تصمیم‌سازان از دستور کار خارج شده است. با این وجود اظهارات معاون اول رئیس‌جمهور نشان می‌دهد دست‌کم در مقام «نظر» همفکری با مدیریت شهری درباره اهمیت حملونقل عمومی وجود دارد. جهانگیری حملونقل عمومی را از جمله حوزه‌های پیشران تولید می‌داند که توسعه آن ده‌ها مشکل از جمله آلودگی هوا و ترافیک را حل می‌کند. وی گفت: اگر کامیون‌های فرسوده فعلی کشور نوسازی شوند می‌توانیم حدود نیمی از تولید فعلی بنزین و گازوئیل کشور را صادر کنیم. جهانگیری با خطاب قرار دادن مدیران کارخانه واگن‌سازی تهران گفت: برنامه جامعی تهیه و ارائه کنید که در آن مشخص شده باشد برای استفاده حداکثری از ظرفیت خطوط فعلی مترو تهران چه میزان سرمایه‌گذاری لازم است و پیشنهادهای اجرایی را نیز در آن لحاظ کنید. دولت مجوزی صادر کرده که بر اساس آن شهرداری می‌تواند به میزان ۵۰ میلیارد تومان از بدهی سازمان‌های مختلف به دولت را برای پیشبرد برنامه‌های خود استفاده کند که می‌توانید این موضوع را نیز در آن برنامه جامع مورد توجه قرار دهید.
نقطه بحران مترو از نگاه شهردار تهران
پیروز حناچی، شهردار تهران نیز در حاشیه بازدید معاون اول رئیس‌جمهور از کارخانه واگن‌سازی تهران، بر ضرورت استمرار حمایت دولت از متروی پایتخت تاکید کرد. به گزارش شهرنوشت، حناچی با اشاره به اینکه این کارخانه ٧٠ درصد واگن‌های متروی تهران را تامین می‌کند، اظهار کرد: ٣۶ تا ۴٠ درصد از این تعداد واگن، بومی است و تلاش می‌شود میزان تولیدات داخلی افزایش یابد. امروز نیز به مناسبت ترخیص ٧٠ واگنی که در گمرک مانده بود، ٣ قطار آماده به ناوگان شبکه شهری پایتخت الحاق می‌شود. حناچی با بیان اینکه برنامه ما این است که هر ماه یک قطار به ناوگان حملونقل عمومی اضافه کنیم، گفت: نقطه بحرانی مترو تعداد قطارهاست؛ برای افزایش راندمان و رسیدن به ٧ میلیون سفر روزانه با مترو -درحال حاضر ٢ میلیون سفر روزانه با مترو انجام می‌شود- باید سرفاصله قطارها را کم و تعداد آنها را بیشتر کنیم؛ این همان هدف اصلی است که در حوزه مترو پیگیری می‌کنیم. به این ترتیب طبق گفته شهردار تهران راندمان مترو در حال حاضر ۲۹ درصد است که تامین واگن تنها راه افزایش آن است. وی با اشاره به اینکه برای رساندن سرفاصله قطارها به ٢ دقیقه به ٢ هزار واگن نیاز داریم، افزود: در حال حاضر ظرفیت کارخانه واگن‌سازی تهران کم تر از ٣٠ درصد است که امیدواریم توسعه یابد؛ اصلی‌ترین مشکل برای رسیدن به این هدف نیز محدودیت مالی است. وی افزود: احتمال دارد پیشنهاد استفاده از ظرفیت صندوق توسعه ملی نیز مطرح شود.
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران نیز از معاون اول رئیس‌جمهور درخواست کرد در مدت باقیمانده همین دولت، تامین قطار برای مترو به نتیجه برسد. وی ادامه داد: از سال ۱۳۸۲ تاکنون، این کارخانه توانسته ۱۱۰۰ دستگاه واگن تولید کند، از جمله برای مشهد نیز علاوه بر متروی تهران واگن تولید شده است، البته در سال‌های اخیر به‌دلیل عدم تامین اعتبارات ارزی از ظرفیت این کارخانه که اتفاقا کارکرد ویژه و موثری در رونق و تولید اقتصاد مقاومتی، صرفه‌جویی ارزی و کاهش مصرف سوخت دارد، استفاده نشده است. هاشمی اضافه کرد: از نظر مقررات بانک مرکزی ۱۵ مرحله برای تخصیص اعتبارات فاینانس ارزی به بخش دولتی وعمومی وجود دارد که در هریک از این بخش‌ها از چند روز تا چند ماه زمان می‌برد و برخی مراحل هم که به گلوگاه تبدیل شده است و چند سال است که انجام نشده است.
ارسال نظر