تحولسازان سازمانی
یاریو کوهن: برقرسانی به بیش از یک میلیون نفر
چشمانداز روشنی که کوهن به آن اعتقاد دارد، بیدلیل و منطق نیست. او برای امیدوار بودن و القای حس خوب به دیگران، دلایل خوبی دارد. او که ۴۴ ساله و دانشآموخته مدرسه کسبوکار لندن است، یک شرکت انرژی تجدیدپذیر به نام ایگنایت پاور (Ignite Power) تاسیس کرده و مدیر عامل آن است. این شرکت اثرگذاری عمیقی در کل آفریقا دارد و باعث ثبات اقتصادی، بهبود سلامت و تامین مواد غذایی باکیفیت در این قاره و حتی کل جهان شده است. کوهن برای رسیدن به این جایگاه، مسیر سختی را پشت سر گذاشته است. قبل از تاسیس ایگنایت، او دو دهه مدیر چند استارتآپ در حوزههای هوش مصنوعی و انرژی بوده است. همچنین تجربه کارآفرینی، حسابداری حرفهای، سخنران، مدیر پروژه و سرمایهگذاری را هم داشته است. شرکت ایگنایت پاور پنج سال پیش در کشور رواندا با پشتیبانی کامل دولت تاسیس شد و از آن موقع، بیش از ۱/ ۱ میلیون نفر را در آفریقا به انرژی خورشیدی، متصل کرده است. اثرات این اتفاق بر زندگی مردم، بسیار انقلابی بوده است. خیلی از مردم آفریقا در مناطق دورافتاده و روستایی زندگی میکنند و پیشتر هیچگونه دسترسی به برق نداشتند یا اگر داشتند، برای آنها بسیار گران تمام میشد.
همچنین چراغهای نفتی که خیلی از آنها مجبور به استفاده از آن بودند، یا کافی نبود یا خطرناک بود؛ بانک جهانی ارزیابی کرده که تنفس دود چراغ نفتی معادل کشیدن دو پاکت سیگار در روز است. بنابراین انرژی خورشیدی علاوه بر روشن کردن خانههای مردم، سلامت آنها را بهبود میدهد. همچنین برای محیط زیست مفیدتر است. مشتریان شرکت ایگنایت، از سال ۲۰۱۵ به میزان ۱۲۰ هزار تن در انتشار کربن صرفهجویی کردهاند. در رواندا که میانگین دستمزد ماهانه ۶۰ دلار است، ایگنایت فقط با مبلغ ۴ دلار در ماه خانوارها را به انرژی خورشیدی متصل میکند. مشتریان یک پنل خورشیدی به اندازه لپتاپ، یک شارژر باتری، تنظیمکننده شارژ، پورت تلفن و سه لامپ LED مناسب خانه، به اضافه خدمات نصب و پشتیبانی در صورت نیاز، دریافت میکنند. بعد از ۲۴ ماه قسط، آنها مالک این تجهیزات میشوند. بسیاری از مردم روآندا، اولین بار است که وارد چنین طرح پرداخت منظمی میشوند. کوهن میگوید در واقع او کسانی را که از بانک هیچ استفادهای نمیکردند، بانکی کرده است. «از لحظهای که قسطهای خود را به ما میدهند، وارد یک اقتصاد رسمی شده و یک امتیاز اعتباری ایجاد کردهاند.»
انقلاب انرژی خورشیدی ایگنایت، به سرعت در آفریقا در حال گسترش است. این شرکت در حال حاضر در موزامبیک، سیرالئون، نیجریه و چند کشور دیگر هم فعالیت خود را آغاز کرده است. کوهن میگوید: «این کسبوکار به سرعت و بدون مرز رشد میکند. مردم ابتدا خیلی به آن مطمئن نیستند اما وقتی یکی از خانوارهای یک روستا به برق خورشیدی وصل میشود، همسایهها هم آن را مطالبه میکنند و بعد ناگهان کل روستا خواهان آن میشوند. هر قدر ایگنایت بیشتر رشد میکند، خدمات آن ارزانتر میشود. این به دلیل روند کاهشی قیمت انرژی خورشیدی است که هر سال حدود ۱۵ درصد ارزانتر میشود. کوهن میگوید هدف آنها این است که هزینهها را به حداقل برسانند و به همه افراد برق بدهند. به جز اینها، ایگنایت تاکنون ۳۵۰۰ شغل محلی ایجاد کرده که بیشتر آنها را نصابها تشکیل میدهند. هدف این است که هر خانهای ظرف ۲۴ ساعت بعد از ثبت سفارش خود، به برق حاصل از انرژی خورشیدی وصل شود. هر قدر تعداد افرادی که به برق دسترسی دارند بیشتر باشد، برای اقتصاد کشورها مفیدتر است. این موضوع به خصوص برای زنانی که در خانه کار میکنند، خبر خوبی است. در کشورهایی که شرکت ایگنایت در حال حاضر فعالیت میکند، زنان بیشتر به مشاغل خانگی مثل سبدسازی، صنایع دستی و خیاطی مشغولند تا آنها را در بازارهای محلی به فروش برسانند. با داشتن برق، آنها میتوانند بعد از تاریک شدن هوا هم به فعالیتهای خود ادامه دهند.
کوهن میگوید: «خیلی از مشتریان به ما میگویند که فرزندانشان حالا میتوانند با راحتی بیشتری تکالیف خود را انجام دهند و درس بخوانند. اگر بتوانیم این خدمت را به همه کودکان ارائه کنیم، میتوانیم همه کشورها را متحول کنیم. ما در حال حرکت به سوی اقتصاد دانشمحور هستیم و اگر به دانش متصل نباشید، فرصتهای آینده بسیار کمتر خواهد بود.» انقلاب انرژی خورشیدی چقدر میتواند رشد کند؟ کوهن تاکید دارد که: «میتواند کل قاره آفریقا را متحول کند چون اگر برق داشته باشید، میتوانید گوشی و اینترنت داشته باشید و با همه دنیا در ارتباط باشید. همچنین میتوانید از آب سالمتری برخوردار شوید.» لازم به ذکر است که ایگنایت پمپهای آب خورشیدی هم تولید کرده که به اندازه یک خودروی بسیار کوچک است و با هزینه ماهانه ۲۰ دلار آن را عرضه میکند. کوهن معتقد است خیلی از کشورهای آفریقایی میتوانند ظرف مدت یک دهه ۱۰۰ درصد انرژیهای تجدیدپذیر داشته باشند. برای ۱۳ درصد از جمعیت کره زمین که هنوز به انرژیهای ثابت و مقرون به صرفه دسترسی ندارند، این خبری شگفتانگیز است. ایگنایت نوآوریهایی هم داشته است. مثلا تولید سیستمهای آبیاری خورشیدی پیشرفته که کشاورزان از آن برای آبیاری قطرهای استفاده میکنند و با مصرف آب کمتر، محصول و درآمد خود را دو برابر میکنند و این موضوع به بیرون آمدن آنها از فقر و حرکت به سوی یک زندگی پایدار، کمک میکند.