وزارت «صمت» منتشر کرد
جغرافیای استانی دو وام تولید
اواخر سال گذشته بود که در راستای افزایش اشتغال، شرایط جدید شارژ مالی واحدهای صنعتی با هدف تولید و اشتغال برای سال‌جاری از سوی متولیان این بخش ابلاغ شد. طرحی که براساس آن سیاست‌گذاران صنعتی کشور در قالب موضوع بند «الف» تبصره ۱۸ قانون بودجه، ثبت‌نام از متقاضیان بنگاه‌های تولیدی در جهت اجرای برنامه تولید و اشتغال بخش صنعت و معدن را در دستور کار قرار دادند. تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام صنعتی و معدنی و بازسازی و نوسازی واحدهای تولیدی از مهم‌ترین برنامه‌های تبصره ۱۸ برای سال‌جاری به‌شمار می‌رود و براساس جزئیات اعلام شده، برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت و معدن حدود ۲۰هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شده که ۱۰ هزار میلیارد تومان آن از طریق منابع بانکی و ۱۰هزار میلیارد تومان باقی مانده نیز از طریق منابع صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد. البته در این طرح هزار میلیارد تومان هم برای یارانه سود تسهیلات از سوی سیاست‌گذار منظور شده است. در این برنامه همچنین با تخصیص یارانه سود پیش‌بینی شده، نرخ نهایی سود تسهیلات طرح‌ها و واحدهای تولیدی در صورت تحقق اهداف مربوط، برای مناطق برخوردار به ۱۴ درصد و برای مناطق کم‌برخوردار به ۱۲ درصد کاهش می‌یابد.
رصد ثبت‌نام‌های صورت گرفته برای دریافت تسهیلات از طریق طرح مذکور نشان‌دهنده آن است که هرچند از آغاز ثبت‌نام (اسفند سال گذشته) تا پایان بهار سال‌جاری در مجموع ۲۷۹۵ درخواست برای تولید و اشتغال در قالب تبصره ۱۸ قانون بودجه در کشور ثبت شده است، اما هنوز هیچ پرداختی به متقاضیان صورت نگرفته و با این شرایط می‌توان گفت با وجود استارت اجرای طرح از اسفند سال گذشته هنوز این طرح به‌صورت رسمی اجرایی نشده است. داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که برای ۲۷۹۵ درخواست ثبت‌نام شده در مجموع تسهیلات حدود ۲۳ هزار میلیارد ریالی پیش‌بینی شده است. از سوی دیگر با توجه به آمار اعلام شده می‌توان گفت از مجموع درخواست‌های ثبت شده ۳۴۰ درخواست برای اخذ تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند.
کاهش نرخ بیکاری را می‌توان یکی از اهداف اصلی دولت‌ها دانست، هدفی که برای رسیدن به آن تاکنون گام‌های بسیاری برداشته شده، گام‌هایی که با توجه گزارش سازمان بین‌المللی کار می‌توان گفت نتوانسته است موفقیت چندانی را به دست بیاورد. بر اساس گزارش اتاق تهران به نقل از سازمان بین‌المللی کار آمار اعلام شده نشان‌دهنده آن است که به‌صورت میانگین در بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۹ میزان نرخ بیکاری در کشور ۷/ ۱۱ درصد بوده است. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که در چهار ماه اول سال ۲۰۱۹، نرخ بیکاری در کشور ما با حدود ۲/ ۱۲ درصد نسبت به سال گذشته در همین دوره زمانی ۵/ ۰ درصد رشد داشته است. طبق آمارهای سازمان بین‌المللی کار ایران جزو ۱۰ کشور اول جهان از نظر بالابودن نرخ بیکاری است و در جایگاه نهم جدول از نظر نرخ بیکاری قرار دارد. در مقابل مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود اعلام کرد که نرخ بیکاری در بهار سال‌جاری افت قابل‌توجهی داشته و با افت ۳/ ۱ درصدی به ۸/ ۱۰درصد رسیده است. این در حالی است که با توجه به کاهش شدید رشد اقتصادی و تعطیلی تعداد زیادی از واحدهای تولیدی پیش‌بینی می‌شد کشور با موج جدیدی از بیکاری رو‌به‌رو شود؛ اما آمارهای جدید نشان می‌دهد که همه چیز برخلاف این پیش فرض‌ها رخ داده است و به اعتقاد کارشناسان بخش مهمی از آن به دلیل اجرای طرح‌های خوداشتغالی و ایجاد استارت‌آپ‌های بسیار زیاد و اشتغال جوانان در این مشاغل بوده است.
پیشتازان درخواست تسهیلات
رصد آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که استان‌های اصفهان، آذربایجان شرقی، یزد، مازندران و خراسان رضوی در این دوره زمانی بیشترین درخواست را برای دریافت تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۹۸) ثبت کرده‌اند. با توجه به آمار اعلام شده در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع استان اصفهان با ثبت ۲۶۴ درخواست در سایت بهین‌یاب بیشترین درخواست را برای دریافت تسهیلات این طرح ثبت کرده که از این تعداد ۱۸ طرح به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند. در رده دوم نیز استان آذربایجان شرقی با ثبت ۲۵۱ درخواست قرار دارد، اما با توجه به داده‌های اعلام شده هنوز درخواستی برای این استان به بانک‌های عامل معرفی نشده است. استان یزد نیز در این مدت ۲۰۲ درخواست برای دریافت تسهیلات از طریق تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۹۸ ثبت کرده، اما هیچ درخواستی برای این استان نیز به بانک‌های عامل معرفی نشده است. مجموع درخواست‌های ثبت شده برای استان مازندران نیز برابر با ۱۷۷ طرح بوده و برای استان خراسان رضوی نیز در مجموع ۱۷۲ طرح در این بازه زمانی ثبت شده، اما با ارزیابی آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌توان گفت هیچ درخواستی از سوی این استان‌ها نیز به بانک‌های عامل معرفی نشده است. رصد آمار اعلام شده نشان‌دهنده آن است که بیشترین درخواست معرفی شده به بانک‌های عامل به استان زنجان با ۵۷ درخواست اختصاص داشته است.
شروط دریافت تسهیلات
براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته متقاضیان دریافت تسهیلات می‌توانند با مراجعه به سایت بهین‌یاب اقدام به ثبت‌نام برای دریافت تسهیلات کنند. در این سایت برای دریافت وام چه در بخش «شرایط متقاضی» و چه در بخش «شرایط تسهیلات» شروط و اولویت‌هایی برای بنگاه‌های متقاضی در نظر گرفته شد. در بخش «شرایط متقاضی» شروط در نظر گرفته شده به سه بخش «برنامه تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام صنعتی و معدنی»، «برنامه توسعه واحدهای موجود (بازسازی و نوسازی)» و «برنامه تامین سرمایه در گردش» تفکیک شده‌اند، اما در بخش «شرایط تسهیلات» هم اولویت‌ها و شرایطی برای فعالان اقتصادی در نظر گرفته شده است که براساس آن اولویت اصلی پرداخت تسهیلات با آن دسته از متقاضیانی است که عمدتا دارای مشکلات نقدینگی بوده و از لحاظ ظرفیت تولید، دانش فنی، توان مدیریت و بازار، مشکلی که مانع راه‌اندازی یا افزایش تولید باشد، نداشته و با دریافت این تسهیلات قادر به راه‌اندازی سریع، انجام نوسازی و بازسازی لازم و تثبیت یا افزایش تولید و اشتغال باشند. همچنین میزان تسهیلات قابل‌پرداخت به هر بنگاه اقتصادی، براساس نیاز واقعی بنگاه و تایید کارگروه استانی خواهد بود.
از سوی دیگر نرخ سود تسهیلات، براساس مصوبه شورای پول و اعتبار تعیین خواهد شد که در صورت تحقق اهداف پیش‌بینی شده و تایید کمیته نظارت، مشمول دریافت یارانه خواهد بود و با توجه به پیش‌شرط‌های درنظر گرفته شده تسهیلات سرمایه در گردش مشمول دریافت یارانه نخواهد بود. براساس سومین شرط در نظر گرفته شده مدت‌زمان بازپرداخت تسهیلات، برای سرمایه در گردش حداکثر یک سال و برای تکمیل طرح‌های نیمه تمام صنعتی و معدنی و توسعه واحدهای موجود (بازسازی و نوسازی) مدت اجرای طرح و تنفس حداکثر یک سال و دوره بازپرداخت حداکثر پنج سال خواهد بود.
جزئیات طرح رونق
در کنار طرح اعطای تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (موضوع بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۹۸) به بنگاه‌های تولیدی، از سال ۹۵ و در قالب طرح رونق تولید اعطای تسهیلات ویژه به بنگاه‌های تولیدی واجد شرایط پیش‌بینی شد. طرحی که در ابتدای امر پرداخت تسهیلات به ۷۵۰۰ بنگاه تولیدی در آن مدنظر قرار گرفته بود، اما به مرور این تعداد افزایش یافت تا بنگاه‌های بیشتری بتوانند از این تسهیلات استفاده کنند. براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در بهار سال‌جاری (به همراه طرح‌های انتقالی از سال گذشته) و از مجموع تسهیلات پیش‌بینی شده برای تامین مالی بنگاه‌های تولیدی کوچک، متوسط و طرح‌های نیمه تمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد در راستای اقتصاد مقاومتی، بیش از ۲۵۶ هزار میلیارد ریال تسهیلات به ۳۷ هزار و ۵۳۷ بنگاه متقاضی پرداخت شده است. براساس هدف‌گذاری صورت گرفته برای سال‌جاری پرداخت ۳۶۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات در راستای «استمرار رونق تولید، حفظ اشتغال فعلی، ایجاد اشتغال جدید و افزایش رشد اقتصادی کشور» در دستور کار قرار گرفت. نحوه توزیع این وام‌‌‌‌ها برای تامین سرمایه در گردش، تکمیل طرح‌های نیمه تمام و بازسازی و نوسازی واحدهای اقتصادی است. پیش از این اعلام شده بود که هیچ سقفی برای استان‌ها وجود ندارد و هر واحدی که توانایی جذب داشته باشد، می‌تواند از این تسهیلات استفاده کند. البته اعطای تسهیلات به بنگاه‌های تولیدی متقاضی در سال‌جاری شامل بنگاه‌هایی می‌شود که از سوی کارگروه استانی مشروط به احراز توجیه فنی، مالی و اقتصادی مناسب به بانک‌های عامل معرفی شوند. در عین حال، محصولاتی را تولید کنند که بازار فروش قابل‌‌قبولی داشته باشند و منجر به انباشته شدن محصولات در انبار نشوند.
روند پرداخت تسهیلات
کارنامه پرداخت تسهیلات از طریق طرح رونق تولید نشان‌دهنده آن است که تا پایان بهار سال‌جاری در مجموع ۳۷هزار و ۵۳۷ متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند که بخشی از این متقاضیان از طریق فرآیند رونق (ثبت‌نام در سایت بهین یاب) یا مراجعه مستقیم به بانک خواستار دریافت تسهیلات شده‌اند و بخشی دیگر بازماندگان سال گذشته‌اند که امسال به لیست طرح رونق افزوده و موفق به اخذ تسهیلات شده‌اند. از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده از مجموع درخواست‌های ثبت شده ۳ هزار و ۴۵۹ فقره تسهیلات پرداخت شده به متقاضیانی اختصاص یافته که از طریق فرآیند رونق (ثبت‌نام در سایت بهین یاب) ثبت‌نام کرده بودند. از سوی دیگر، ۳۲ هزار و ۴۳۳ متقاضی نیز به‌صورت مستقیم به بانک‌های عامل مراجعه کرده‌اند، اما تعداد متقاضیان انتقالی سال ۹۷ نیز برابر ۱۶۴۵ فقره درخواست است.
استان‌های پیشتاز
آمار اعلام شده بیانگر آن است که بیشترین پرداخت تسهیلات طرح رونق تولید مربوط به استان‌های آذربایجان غربی، تهران، یزد، گلستان و زنجان است. براساس آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۳۳۲۹ متقاضی در استان آذربایجان غربی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند. تسهیلات پرداختی به این استان در بهار سال‌جاری برابر ۱۰ هزار و ۹۷۳ میلیارد ریال بوده است، که بخشی از این تسهیلات به انتقالیهای سال ۹۷ اختصاص داشته است. در استان تهران ۲ هزار و ۶۹۴ متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند که بخشی از این تعداد انتقالیهای سال گذشته محسوب می‌شود. براساس آمار اعلام شده تسهیلات پرداختی به این استان در دوره زمانی مورد بررسی بیش از ۳۶ هزار میلیارد ریال بوده است. تسهیلات پرداختی به استان یزد به‌عنوان سومین استان در مدت زمان مورد بررسی برابر بیش از ۱۳ هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به دو هزار و ۴۳۸ فقره در خواست ثبت شده پرداخت شده است. انتقالیهای سال ۹۷ این استان نیز برابر با ۱۱۹ فقره ثبت شده است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان گلستان بیش از ۱۵ هزار میلیارد ریال بوده که مربوط به دو هزار و ۴۱۶ فقره درخواست است. مجموع تسهیلات پرداختی به استان زنجان نیز در این مدت بیش از ۱۳ هزار میلیارد ریال بوده که این میزان تسهیلات به دو هزار و ۳۲۶ متقاضی پرداخت شده است. مجموع انتقالی سال ۹۷ این استان برابر با ۱۲ فقره بوده است. استان‌هایی که بیشترین رقم دریافتی تسهیلات برای طرح رونق تولید با احتساب انتقالیهای سال ۹۷ در دوره زمانی مورد بررسی را داشته‌اند نیز استان‌های تهران، البرز، گلستان، مرکزی و زنجان است.
ارسال نظر