وی با اشاره به اینکه در مقابل حدود ۲۸۰ هزار کیلومتر انواع راه و جاده در کشور تنها ۱۱ هزار و ۵۰۰ کیلومتر راه آهن در اختیار داریم، افزود: همچنین ۴۰ درصد درآمد شرکت‌های حمل و نقل ریلی نیز به‌عنوان حق لکوموتیو به شرکت راه آهن پرداخت می‌شود. طلوعی گفت: شرکت‌های حمل و نقل ریلی با احتساب هزینه حق دسترسی به شبکه ریلی، تنها در ۳۰ درصد هزینه‌ها (که مربوط به مبحث واگن است) حق تصمیم‌گیری دارند. این موضوع قدرت چانه‌زنی شرکت‌های بخش خصوصی حمل و نقل ریلی را به شدت کاهش داده است. وی افزود: درحالی‌که حمل و نقل ریلی در تمام دنیا به‌عنوان حمل و نقل ارزان قیمت تلقی می‌شود، در کشور ما قیمت آن در بعضی از مسیرها حتی بیشتر از حمل و نقل جاده‌ای شده است. طلوعی درباره سایر مشکلات شرکت‌های حمل و نقل ریلی گفت: در حال حاضر حدود ۷۰ درصد لکوموتیوهای موجود در کشور متعلق به شرکت راه آهن است. شرکت حمل و نقل ریلی برای تامین نیاز لکوموتیو خود یک ارتباط تجاری با شرکت راه آهن دارد که عادلانه و در فضای باز اقتصادی نیست.

وی افزود: هر نوع رابطه تجاری بین دو طرف باید در قالب یک قرارداد تعریف شود و تعهدات طرفین مشخص باشد. در حالی که به‌صورت ابلاغ، دستورالعمل از ناحیه کارفرما به بخش خصوصی است و شرکت‌های ریلی بخش خصوصی تحت فشار قرار می‌گیرند.  مدیر عامل شرکت ریل‌پردازسیر گفت: در صنعت حمل و نقل ریلی، رگولاتوری وجود ندارد؛ یعنی اگر یک طرف تجاری اعتراضی به قرارداد با شرکت راه آهن داشته باشد یا آن شرکت به تعهدات خود عمل نکند، باید به خود شرکت راه آهن شکایت کند و خود شرکت راه آهن هم باید قضاوت کند و رای صادر کند. این موضوع باعث می‌شود که انگیزه بخش خصوصی در توسعه این صنعت تقریبا از بین برود. وی افزود: با گذشت ۱۴ سال از خصوصی شدن صنعت حمل و نقل ریلی، یکی از اصلی‌ترین دلایل عدم توسعه صنعت ریلی در کشور این است که شرکت راه آهن به شرکت‌های حمل و نقل ریلی بخش خصوصی به‌عنوان یکی از واحدهای مربوط به خود نگاه می‌کند و نگاه بالا به پایین دارد. برای حل این مشکل اعتقاد دارم که شرکت راه آهن باید از تصدی‌گری به‌طور کلی خارج شود و فقط وظیفه حاکمیتی و نظارتی در این حوزه داشته باشد.

طلوعی درباره مزایای ورود به بورس برای شرکت‌های حمل و نقل ریلی گفت: شرکت‌های حمل و نقل ریلی شرکت‌هایی خدماتی و «دارایی محور» هستند و به سرمایه زیادی نیاز دارند. امروزه با مشکلات نقدینگی بانک‌ها، آنها عملا از تامین نیازهای مالی شرکت‌های حمل و نقل ریلی عاجز هستند. شرکت‌های ریلی برای سرمایه‌گذاری و فعالیت، نیاز به ورود به بازار بورس دارند. در بازار بورس انواع و اقسام روش‌های تامین مالی را داریم که شرکت‌های حمل و نقل ریلی می‌توانند از این ظرفیت برای تامین نیازهای مالی خود استفاده کنند. وی افزود: یکی از ارکان انتشار اوراق در بورس بحث ضامن است. یعنی باید یک بانک یا موسسه مالی اعتباری، انتشار اوراق را به نفع سهامداران ضمانت می‌کردند که این موضوع را از توجیه می‌انداخت؛ زیرا اگر شرکت‌های حمل و نقل ریلی قادر به تامین ضمانت‌های مورد نیاز بانک بودند دیگر به سمت انتشار اوراق نمی‌رفتند و از بانک وام می‌گرفتند. خوشبختانه سازمان بورس و اوراق بهادار از سال گذشته مانند همه کشورهای توسعه‌یافته، به یکسری از شرکت‌ها به‌عنوان شرکت اعتباری مجوز داد تا شرکت‌های فعال در حوزه‌های مختلف را اعتبارسنجی کنند. این اعتبارسنجی که بر اساس دارایی‌ها، فعالیت‌های گذشته، قراردادهای جاری، درآمدهای پیش‌بینی شده، استراتژی‌ها و ساختار منابع انسانی شرکت است، جایگزین رکن ضامن در بحث تامین مالی می‌شود.

اخبار مرتبط