دکتر ایرج حریرچی - قائم مقام وزیر بهداشت در نشست خبری وزارت بهداشت با اشاره به کلیات بودجه سال ۹۷، گفت: بودجه کل کشور در سال ۹۵، ۹۷۸۰ میلیارد تومان بود که ۵.۷ درصد آن به وزارت بهداشت تعلق داشت. در سال ۹۶ نیز بودجه کل کشور ۱۱ هزار و ۵۲ میلیارد تومان بود و در سال ۹۷ میزان بودجه کل کشور به ۱۲۱۷ هزار میلیارد تومان رسید که از این میزان ۵.۵ درصدش برای وزارت بهداشت در نظر گرفته شده است. ۶۹ درصد بودجه کل کشور نیز برای شرکت‌ها و بانک‌هاست. همچنین در بودجه عمومی دولت نیز ۲۴ درصد هزینه‌های عمومی، پنج درصد برای پروژه‌های عمرانی و چهار درصد به عنوان درآمد اختصاصی است. به طور کلی بودجه کل کشور شش درصد رشد داشته و بودجه عمومی هم رشدی ۱۱ درصدی داشته است. بر همین اساس بودجه وزارت بهداشت نیز ۹ درصد رشد کرده است.

بودجه ۹۷ وزارت بهداشت و کاهش اعتبارات پزشک خانواده

وی با بیان اینکه مصارف عمومی دولت ۱۱ درصد رشد داشته است و از ۳۴۶ هزار میلیارد تومان به ۳۸۶ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است، افزود: به طور کلی ما سه سطح بودجه‌ای شامل بودجه عمومی، درآمد اختصاصی و تملک دارایی داریم و بودجه ما عمدتا در دانشگاه‌های علوم پزشکی و سپس در ردیف‌های ستادی و بیمه سلامت قرار می‌گیرد. در سال ۹۷ بودجه دانشگاه‌های علوم پزشکی ۱۹ درصد و بودجه ردیف‌های ستادی یک درصد رشد داشته است؛ به طوریکه از ۱۰ هزار میلیارد تومان به ۱۰ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان رسیده است. بودجه یک درصد ارزش افزوده نیز بین دو تا سه درصد رشد داشته است. همچنین ۲۵۰ میلیارد تومان هم از محل قانون الحاق بودجه داده شده است.

وی ادامه داد: البته به دلیل کاهش بودجه پزشک خانواده دچار مشکل هستیم، اما امیدواریم با تخصیص به موقع منابع بتوانیم خدمت رسانی به مردم را بیش از پیش ادامه دهیم.

ایرانیان ۴۰درصد بیشتر از حد مطلوب غذا می‌خورند

حریرچی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به میزان غذایی که ایرانیان می‌خورند، گفت: متوسط کالری دریافتی غذای ما ایرانیان بیش از مقدار توصیه شده است. در گذشته ایرانیان در روز ۲۰۰۰ کیلوکالری مصرف می‌کردند و این میزان به تدریج به ۲۶۵۰ کالری رسید، اما در حال حاضر ایرانیان ۳۰۵۰ کالری در شبانه روز مصرف می‌کنند. این در حالیست که میزان مطلوب دریافت کالری در زنان ۲۰۰۰ و در مردان ۲۳۰۰ کالری است، اما به طور متوسط ایرانیان ۴۰ درصد بیشتر از مقدار مطلوب غذا می‌خورند.

وی ادامه داد: همچنین مصرف سرانه قند و شکر ایرانیان ۳۸ درصد بیشتر و مصرف روغن ایرانیان ۲۰ درصد بیشتر و مصرف نان، غلات و برنج و نشاسته ایرانیان پنج درصد بیشتر از حد مطلوب است. مجموع این غذای اضافی در کنار کم تحرکی، منجر به چاقی و اضافه وزن در ایرانیان شده است.

سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه با اشاره به اجرای قانون بیمه همگانی و نظام اداره نوین بیمارستان‌ها و پرداخت کارانه در بیمارستان‌های دولتی از سال ۱۳۷۴ گفت: از آن زمان همواره با معضل تاخیر در پرداخت‌ مطالبات بیمارستان‌ها مواجه بوده‌ایم که این تاخیرها از سه ماه تا ۱۶ ماه بوده است و متوسط تاخیر در پرداخت‌ها طی ۲۰ سال گذشته ۸.۵ ماه بوده است.

وی با بیان اینکه تاخیر در پرداخت مطالبات و خرج از آینده نظام سلامت مشکل مزمن نظام سلامت ایران در ۲۰ سال گذشته بوده است، گفت: طرح تحول سلامت در یک دوره یک ساله توانست تاخیرها را به چهار ماه کاهش دهد، اما مجددا شاهد افزایش آنها بودیم.

میانگین مراجعه به پزشک عمومی در ایران کمتر از کشورهای مشابه

حریرچی ادامه داد: هر ایرانی در سال دو بار به پزشک عمومی و ۱.۸۷ به پزشک متخصص مراجعه می‌کند. همچنین از هر ۱۰۰۰ نفر ایرانی ۱۱۸ نفر در سال بستری می‌شوند و ۱.۲ درصد از درآمد ناخالص ملی نیز صرف دارو می‌شود. بر این اساس میانگین مراجعه به پزشکی عمومی در ایران کمتر از کشورهای مشابه است، اما میزان مراجعه به پزشکی متخصص و میزان هزینه کرد برای دارو بیش از کشورهای مشابه‌مان است. این در حالیست که میانگین بستری نیز کمتر از کشورهای مشابه با ماست. بسته خدمات سلامت ایرانیان نیز که شامل خدمات بهداشتی، درمانی، دارویی و ... است تحت پوشش بیمه‌های پایه قرار دارد و در مراکز درمانی ارائه می‌شود نیز بیشتر و وسیع‌تر از بسته خدماتی در کشورهای مشابه ایران است.

لزوم ارزان کردن هزینه‌های درمان و افزایش نقش دولت و بیمه‌ها

وی با بیان اینکه در کلیه کشورها از جمله ایران بحث عدم توان اقتصاد ملی اعم از منابع دولتی یا بیمه‌ها در تامین هزینه‌های رو به رشد سلامت وجود دارد، گفت: مجموع هزینه کرد بیمه‌ها و دولت در کشور در سال‌های قبل از طرح تحول نظام سلامت کمتر از کشورهای مشابه بوده و بعد از اجرای طرح تحول علی رغم رشد قابل توجه این هزینه‌ها و رسیدن‌شان به سطح ۵۱.۳ درصدی باز هم میزان هزینه کردمان در حوزه سلامت کمتر از کشورهای مشابه است. همچنین میزان پرداخت از جیب مردم در سال‌های قبل از طرح تحول بیش از کشورهای مشابه بوده و علی رغم کاهش قابل توجه پرداخت از جیب از ۵۱ درصد به ۳۷.۷ درصد باز هم این میزان بیش از کشورهای مشابه است. به نظر می‌رسد راه حل این موضوع ارزان کردن هزینه‌های درمان، افزایش نقش دولت و بیمه‌ها در هزینه‌های بهداشتی درمانی و کاهش پرداخت از جیب مردم است.

حریرچی در ادامه صحبت‌هایش در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره چهارشنبه سوری گفت: به عنوان یک ایرانی و یک پزشک از همه هموطنانم می‌خواهم که این رسم دیرینه را طوری برگزار کنند که به خودشان و دیگران آسیبی نرسد.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره تجویز دارو و مکمل‌های دارویی در اماکن ورزشی، گفت: تجویز هر چیزی به اسم دارو توسط افراد غیرپزشک و در هر جایی اعم از اماکن ورزشی ممنوع بوده و تخلف محسوب می‌شود. باید توجه کرد که اکثر موارد مکملی که خارج از زنجیره توزیع قانونی یعنی داروخانه و مراکز مجاز عرضه می‌شوند، قاچاق هستند. حال گاهی قاچاق فرآورده اصلی است که از جای غیر قانونی آمده و در اکثر موارد هم قاچاق فرآورده تقلبی است و می‌تواند مضر باشد.

عملکرد وزارت بهداشت در حوزه اقتصاد مقاومتی

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره اقدامات وزارت بهداشت در حوزه اقتصاد مقاومتی، گفت: وزارت بهداشت در طول دوره اخیر و در سال‌های گذشته مهم‌ترین اقدامش این بود که کشور را در حوزه خدمات بهداشتی و درمانی و در اکثر موارد دارویی و تجهیزات پزشکی مستقل و بی‌نیاز کرده است. معنای اقتصاد مقاومتی این است که اقتصاد توانایی تاب‌آوری در برابر تکانه‌های شدید اقتصادی غیرقابل کنترل را داشته باشد. ما نیز علی رغم همه تحریم‌هایی که طی ۳۰ سال گذشته در کشور وجود داشت، توانستیم از کشوری که پزشکی از خارج وارد می‌کرد به یک کشور صادر کننده کادر سطح بالای پزشکی و به محلی برای توریسم درمانی تبدیل شویم. همچنین از نظر عددی ۹۸ درصد داروهای مورد نیازمان را در داخل تولید می‌کنیم و از نظر ریالی نیز ۷۰ درصد داروها را در کشور تولید می‌کنیم.

"سلامت"؛ نیاز آینده

وی افزود: بنابراین علی‌رغم شوک‌های اقتصادی که ناشی از تحریم‌ها و کاهش قیمت نفت بود، عملکردمان نه تنها تحت تاثیر این موارد قرار نگرفت، بلکه روند فزاینده و رو به رشدی را طی کرد. باید توجه کرد که یکی از زمینه‌های مهم اشتغال در آینده سه موضوع سلامت، گردشگری و انفورماتیک است. بنابراین سلامت نیاز آینده است و اشتغال‌زایی آن هم زیاد خواهد بود. در همین دوره ما با اضافه کردن کارشناس تغذیه، روانشناس، به ورز و ... در سیستم سلامت، اشتغال زایی ایجاد کردیم اما برای توسعه بیشتر اشتغال زایی نیازمند حمایت هستیم. به عنوان مثال در حال حاضر یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها نگهداری از افراد سالمند، کم توان و معلول است که ما می‌توانیم این موضوع را با حمایت ساماندهی کنیم.

کمبود پزشک فعال در کشور

وی در ادامه صحبت‌هایش گفت: واقعیت این است که ما به دلایل متعددی مانند کمبود پزشک فعال از نظر شاخص‌های پزشکی عمومی و متخصص نسبت به کشورهای مشابه با کمبود مواجه‌ایم. در عین حال در گذشته مطالعاتی در کشور انجام شده که نشان می‌دهد توان مردم در مراجعه به بخش خصوصی بسیار کم است. در حال حاضر ۶۵ درصد خدمات سرپایی از بخش خصوصی دریافت می‌شود. حال در بخش بستری دولتی، بیمه‌ها ۹۰ درصد هزینه‌ها را تحت پوشش قرار می‌دهند. بنابراین بیمه در تمام خدمات فقط سهم خودش را از قیمت دولتی پرداخت می‌کند و اگر بیمار به بخش خصوصی مراجعه کند باید علاوه بر فرانشیز سهم بیمار، مابه‌التفاوت تعرفه بخش دولتی و خصوصی را هم بپردازد. در ویزیت هم بیمه ۷۰ درصد هزینه ویزیت در بخش دولتی را پرداخت می‌کند و ۳۰ درصدش فرانشیز سهم بیمار است. حال اگر بیماری برای ویزیت به بخش خصوصی مراجعه کند، بیمه ۷۰ درصد هزینه را پرداخت می‌کند و بیمار علاوه بر ۳۰ درصد فرانشیز باید مابه‌التفاوت تعرفه خصوصی و دولتی را هم بپردازد. بنابراین ۳۷ درصد پرداخت از جیب مردم از همین محل‌ها حاصل می‌شود. حال از آنجایی که ۸۰ درصد مردم ما توان پرداخت هزینه‌های بخش خصوصی را نداشتند برای تکریم افراد ۲۵۰ کلینیک ویژه با ۶۵۰۰ مطب راه‌اندازی کردیم و یا در حال راه‌اندازی است. همچنین تعداد پزشک متخصص در بخش دولتی را افزایش دادیم و با استفاده از اهرم‌های قانونی میزان تمام وقتی پزشکان را از ۱۵ الی ۱۷ درصد به ۵۰ درصد رساندیم و در روستاها هم تعداد پزشک را افزایش دادیم.

ویزیت همزمان بیماران در بخش دولتی و خصوصی

وی با بیان اینکه بسته ویزیت نیز در این دوره ارتقا پیدا کرد، گفت: گاهی با پدیده‌هایی مانند ویزیت همزمان دو بیمار مواجهیم. شاید این موضوع در بخش دولتی به دلیل تراکم جمعیت وجود داشته باشد اما اصلا نباید چنین موضوعی را در بخش خصوصی ببینیم.

اصلاح اعتباربخشی بیمارستان‌ها با محوریت ایمنی بیمار

وی درباره نحوه آشنایی بیماران با حقوق‌شان در بیمارستان‌ها گفت: مهمترین اقدام‌مان برای حفظ حقوق بیمار اصلاح اعتباربخشی بیمارستان‌ها با دو رویکرد ایمنی بیمار و تکریم ارباب رجوع بود. همچنین اقداماتی مانند ارتقای هتلینگ بیمارستان‌ها و بازسازی ۵۰ درصد تخت‌ها نیز انجام شده است. در عین حال اقدامات آموزشی هم در این زمینه اتفاق افتاده است، اما باید توجه کرد که آموزش‌های ما به دو پیش زمینه نیاز دارد. باید بدانیم کسانی که به رشته‌های پزشکی وارد می‌شوند باید دوستدار جامعه و مردم باشند و با مردم ابراز همدردی کنند. ما هم با آموزش‌هایمان باید این زمینه را افزایش دهیم تا به هم افزایی برسیم.

هزینه‌های "تامین اجتماعی" پس از "تحول سلامت" افزایش یافت؟

حریرچی در پاسخ به سوالی درباره افزایش هزینه‌های تامین اجتماعی بعد از طرح تحول نظام سلامت گفت: کارگران عزیز در بیمارستان‌ها و مراکز تامین اجتماعی به صورت رایگان خدمت دریافت می‌کنند و در بیمارستان‌های دولتی هم متوسط پرداخت از جیب کارگران تامین اجتماعی ۳۷ درصد بوده که در حال حاضر به شش درصد کاهش یافته است. از طرفی اگر می‌خواهیم بودجه‌های سازمان تامین اجتماعی را مقایسه کنیم، باید یک سال پایه برای آن مشخص کنیم. متاسفانه دوستان سالی را به عنوان سال پایه در نظر می‌گیرند که خود تشکل‌های کارگری و تامین اجتماعی شدیدا مدعی بودند که در آن سال‌ها ۹ - بیست و هفتم بهداشت و درمان در جاهای دیگری هزینه می‌شده و پرداخت از جیب کارگران به طور متوسط در حوزه بستری و سرپایی ۵۴ الی ۵۵ درصد بوده است. بنابراین نمی‌توان آن سال را به عنوان سال پایه تلقی کرد. باید توجه کرد که به قیمت ثابت، هزینه‌های تامین اجتماعی به روش معقولی افزایش یافته است.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره جلسه روز گذشته کمیسیون بهداشت و درمان درباره کتاب تعرفه‌ها گفت: طبق مصوبه ۳۰ آبان شورای عالی بیمه اعضا به اتفاق آرا مصوب کردند که نظام پزشکی به نمایندگی از دبیرخانه شورا و با توافق کلیه ذینفعان، ویرایش بعدی کتاب ارزشگذاری نسبی خدمات را بدون ایجاد بار مالی جدید برای دولت، سازمان‌های بیمه‌گر و مردم تدوین و جهت بررسی به دبیرخانه شورا ارسال کنند. بنابراین ما منتظریم کار نهایی با خصوصیاتی که شورای عالی بیمه مشخص کرده تدوین شود و جلسه روز گذشته نیز در همین باره بود.

تصادفات اصلی‌ترین عامل از دست رفتن سال‌های عمر

حریرچی در پاسخ به سوال دیگری درباره انتقاداتی که به صنعت خودروسازی می‌شود، گفت: باید توجه کرد که عامل سوم مرگ و میر در کشور ما تصادفات هستند و تصادفات اصلی‌ترین عامل سال‌های از دست رفته عمر و سال‌های سپری شده با بیماری یا معلولیت به ویژه برای اقشار جوان محسوب می‌شوند. از طرفی یکی از عوامل مهم اجتماعی موثر بر سلامت، حوادث ترافیکی به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر نظام سلامت تاثیر می‌گذارد. البته وزارت بهداشت تنها می‌تواند در این زمینه اطلاع رسانی کرده و درخواست داشته باشد و برای پروژه‌های بزرگ نیز پیوست سلامت تعریف کند و مستقیما در این حوزه دخالت اجرایی ندارد.

۵۰درصد بخش سرپایی غیردولتی در نوروز فعال باشد

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره اقدامات وزارت بهداشت برای تعطیلات نوروز گفت: مشکل اصلی ما در تعطیلات نوروز رسیدگی به بیماران اورژانس نیست، از آنجایی که قسمت قابل توجهی از ظرفیت‌مان را به اورژانس اختصاص می‌دهیم و تمام بخش‌های ویژه ما هم فعالند، مشکلی در این زمینه نداریم بلکه مشکل مردم بیماری‌های معمولی است که نیازمند بستری هستند؛ چرا که بسیاری از مراکز خصوصی تعطیلند و همه مردم برای بیماری‌های معمولی به اورژانس می‌آیند. بنابراین درخواستمان این است که بیمارستان‌های بخش خصوصی و دولتی با توان کامل فعالیت کنند و ۵۰ درصد بخش‌های سرپایی بخش غیردولتی نیز فعال باشند.

وی درباره انتقادات اخیر به طرح تحول نظام سلامت گفت: بالاخره هر کار بزرگی مخالفینی هم دارد. در حال حاضر هم هر کسی می‌خواهد در هر حوزه‌ای به وزارت بهداشت حمله کند اسم طرح تحول نظام سلامت را می‌برد. بخشی از این موضوع هم در رسانه‌ها سیاسی شده یعنی وقتی کسی در رسانه می‌خواهد به دولت حمله کند به مهمترین دستاورد دولت یعنی طرح تحول سلامت حمله می‌کند.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره درخواست مناظره افراد معتقد به طب اسلامی با وزارت بهداشت، گفت: برخی از این آقایان حتی جراحی، واکسیناسیون و ... را مغایر با اسلام اعلام کرده و حتی مصرف دارو را هم حرام می‌دانند. البته در این زمینه منافعی هم وجود دارد مثلا فردی با عنوان طب اسلامی می‌گوید همه بیماران را به صورت رایگان ویزیت می‌کنم اما نسخی که به بیمار ارائه می‌دهد حداقل قیمتش ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است.

حریرچی با بیان اینکه طب سنتی ما طب پیشگیری بوده است، گفت: اگر در حال حاضر ابن سینا حضور داشت، چه می‌کرد؟ ابن سینا طب زمان خود را ارتقا داد و اگر دوباره به دنیا می‌آمد حتما طب را ارتقا می‌داد. بنابراین از این افراد می‌خواهیم که حرمت اسلام و عقاید مردم را نگهدارند و چیزی را که برای خودشان نمی‌پسندند، برای دیگران هم نپسندند. ما در زمینه‌های علمی حاضر به تبادل نظر هستیم، اما کسی که حکم کفر می‌دهد و پدیده‌های واضح را مضر می‌داند، نمی‌توان با او مناظره کرد؛ چرا که مناظره برای اقناع است نه برای وقت تلف کردن.

کنترل سبد دارویی

حریرچی در پاسخ به سوالی درباره افزایش قیمت دارو، گفت: وزارت بهداشت سبد دارویی را کنترل می‌کند در مجموع با اقداماتی که انجام شده قیمت سبد دارویی مصرفی علی رغم تورم و افزایش نرخ ارز، بالا نرفته، البته در برخی موارد اگر ماده اولیه‌ای گران شود، هزینه آن بالا می‌رود. اما در مجموع سبد دارویی ما با توجه به اینکه کاهش قابل توجهی در داروهای خارجی داشته است، قیمتش بالا نرفته است.

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره ۹ - بیست و هفتمی که تامین اجتماعی باید به عنوان سهم بهداشت و درمان به حساب خزانه واریز کند، گفت: به هر حال هر چیزی یک روال منطقی دارد موضوع ۹ - بیست و هفتم نیز پیشنهاد مجموعه دولت، مصوب مجلس و مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفته است. بنابراین نباید آنچه را که قانونی شده، اجرا نکرد. باید بدانیم که وزارت بهداشت هم از این مسئله نفعی نمی‌برد بلکه ۹ - بیست و هفتم به خزانه واریز می‌شود و دوباره به تامین اجتماعی باز می‌گردد و هزینه درمان بیمه شدگان تامین اجتماعی خواهد شد. این موضوع ربطی به طرح تحول، هزینه‌های وزارت بهداشت، دستمزد پزشکان، طرح تحول و ... ندارد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.