۱۶کشتی غلات در انتظار ترک اودسا
حمله و محاصره روسیه، همراه با تحریمهای غرب که مانع صادرات روسیه میشود و عواملی مانند خشکسالی و تغییرات آب و هوایی، عرضه جهانی غلات را بهشدت کاهش داده است و تهدیدی برای قحطی برای دهها میلیون نفر، بهویژه در خاورمیانه و آفریقا است. میانجیهای سازمان ملل و ترکیه که سواحل دریای سیاه را با روسیه و اوکراین مشترک است، بر مذاکرات ماهها در استانبول نظارت داشتند. اگرچه به نظر میرسید که بحثها برای هفتهها بهطور ناامیدکننده بهنظر میرسید، در اواخر ژوئیه، طرفین قراردادی را برای آزادسازی بیش از ۲۰میلیون تن غلات منعقد کردند. این توافق میتواند یک موضوع را به راحتی فاش کند: کشتی رازونی در حال عبور از یک منطقه جنگی است که در معرض خطر حمله یا حادثه قرار دارد و نقض اعتماد یا اختلافنظر بین بازرسان و مقاماتی که عملیات چندملیتی را اداره میکنند، میتواند بار دیگر کشتیها را در بنادر منجمد کند. اما اگر سفری که روز دوشنبه آغاز شد بدون مشکل پیش برود، میتواند گام مهمی در جهت کاهش کمبود و کاهش قیمتها باشد؛ اگرچه به تنهایی نمیتواند علل بحران جهانی گرسنگی را حل کند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز دوشنبه گفت: «اطمینان از اینکه غلات، کودها و سایر اقلام مرتبط با مواد غذایی با قیمت مناسب در دسترس کشورهای در حال توسعه هستند، یک ضرورت بشردوستانه است. افرادی که در آستانه قحطی قرار دارند، برای بقای خود نیاز به این توافقات دارند.» با چنین ریسکهای زیاد و بیاعتمادی شدید غربیها و اوکراینیها مبنی بر اینکه روسیه واقعا به محمولهها اجازه خروج از بندر را میدهد، خروج کشتی از اودسا در روز دوشنبه به دقت زیر نظر گرفته شد. کشتی رازونی که اکثرا توسط یک دریانورد سوری و خدمه سوری اداره میشود، توسط یک یدککش به خارج از بندر هدایت شد.
این کشتی و یدککش با حمل ۲۶هزار تن ذرت، ابتدا مینهای دریایی را دور زد که توسط اوکراین برای جلوگیری از هرگونه حمله آبی خاکی توسط روسیه بهکار گرفته شده است و سپس از کنار کشتیهای نیروی دریایی روسیه که عمدتا دریای سیاه را کنترل میکنند، عبور کرد و عبور امن را در نهایت بهدست آورد. این کشتی روز سهشنبه برای بازرسی توسط تیم مشترک ترکیه، سازمان ملل، اوکراین و روسیه در آبهای ترکیه توقف کرد و سپس به سمت بندر طرابلس لبنان حرکت خود را ادامه میدهد. الکساندر کورباکوف، وزیر زیرساخت اوکراین، گفت که رازونی حدود ساعت ۹:۳۰صبح به وقت محلی حرکت کرد. او گفت که ۱۶ کشتی دیگر در انتظار ترک اودسا در روزهای آینده هستند. در صورت موفقیت، قرارداد صادرات غلات میتواند عواقب اقتصادی قابل توجهی برای اوکراین داشته باشد. وزیر کشاورزی این کشور، میکولا سولسکی هفته گذشته گفت که ۱۰میلیارد دلار غلات در اوکراین ذخیره شده است و در برداشت آینده، ۲۰ میلیارد دلار دیگر به این مقدار اضافه خواهد کرد. اوکراین صادرکننده اصلی گندم، جو، ذرت و روغن آفتابگردان است.
در کنار توافق روی محصولات اوکراین، توافق دیگری روسیه را قادر میسازد تا غلات و کود را صادر کند و فشار شدید بر بازارها و کشاورزان، بهویژه در کشورهای در حال توسعه را کاهش دهد. روسیه که صادرات آن بهدلیل تحریمهای غرب محدود شده است، تامینکننده اصلی کود است و با اوکراین بیش از یک چهارم گندم جهان را تامین میکند. اما ازآنجاکه گذرگاه رازونی در دریای سیاه امیدها را برای درجاتی از همکاری بین دو کشور متخاصیم افزایش داد، درگیریها در چند جبهه در اوکراین شدت گرفت. اوکراین در یک حمله متقابل در منطقه خرسون جنوبی، از تسلیحات دقیق دوربرد که اخیرا توسط غرب تهیه شده است، برای مختل کردن خطوط تدارکات و لجستیک روسیه استفاده کرده است. نیروهای اوکراینی به مراکز فرماندهی و کنترل روسیه حمله کردهاند، مسیرهای تدارکاتی را هدف قرار دادهاند و سعی کردهاند نیروهای روسی را متوقف کنند.