سه خودروساز بزرگ کشور حدود ۲۲هزار میلیارد تومان در سال گذشته ضرر کردند
ثانیه‌شمار زیان خودروسازان
۶۰ میلیارد تومان زیان روزانه در خودروسازی
مجمع سالانه خودروسازان بزرگ کشور در شرایطی هفته گذشته برگزار شد که طبق گزارش‌های رسمی ارائه‌شده، سه شرکت بزرگ خودروساز کشور، سال ۱۴۰۰ را نیز با زیانی هنگفت پشت سر گذاشته‌اند. بنابر آمار و ارقام منتشره در صورت‌های مالی خودروسازان پس از برگزاری مجامع، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع نزدیک به ۲۲هزار میلیارد تومان زیان طی سال گذشته به ثبت رسانده‌اند تا جمع زیان انباشته آنها به بالای ۱۱۵هزار میلیارد تومان برسد. با یک محاسبه سرانگشتی مشخص می‌شود با توجه به زیان حدودا ۲۲هزار میلیارد تومانی خودروسازان بزرگ در سال ۱۴۰۰، آنها عملا به طور متوسط روزی نزدیک به ۶۰میلیارد تومان زیان در سال گذشته ثبت کرده‌اند.
زیان‌دهی خودروسازان البته موضوع تازه‌ای نیست و در این سال‌ها تقریبا در صورت‌های مالی آنها خبری از سوددهی که نبوده هیچ، زیان‌هایی هنگفت نیز به ثبت رسیده است. ادعای خودروسازان این است که سیاست‌های دستوری دولت به‌خصوص در حوزه قیمت، اصلی‌ترین دلیل زیان‌دهی هنگفت آنها در این سال‌ها از جمله سال گذشته بوده است. این البته در حالی است که کارشناسان معتقدند علاوه‌بر قیمت‌گذاری دستوری، عوامل مهم دیگری مانند ساختار مالی ناکارآمد و ریخت‌و‌پاش‌ها و عدم انضباط خودروسازان در مدیریت هزینه‌ها نیز در این زیان‌دهی هنگفت نقش دارند.
ثبت این زیان هنگفت در کارنامه خودروسازان این پرسش را برای افکار عمومی ایجاد کرده که اصلا ادامه فعالیت این صنعت توجیهی دارد؟ آنها می‌پرسند وقتی خودروسازان نه محصولات مناسبی را عرضه می‌کنند، نه صادرات دارند، نه سود می‌دهند و ضرر هم می‌کنند، چه توجیهی برای ادامه فعالیت آنها هست؟ در پاسخ به این پرسش‌ها خودروسازان و تصمیم‌سازان دست روی اشتغال می‌گذارند و می‌گویند با توجه به اینکه ده‌ها هزار نفر به صورت مستقیم و صدها هزار نفر نیز به شکلی غیر‌مستقیم از خودروسازی نان می‌خورند، ادامه حیات این صنعت به اندازه کافی توجیه دارد. آنها همچنین تاکید می‌کنند که می‌توان با تغییر سیاست‌های دستوری به‌خصوص در حوزه قیمت، خودروسازی را از زیان‌دهی خارج کرد. بنابراین وقتی امکان نجات این صنعت از بحران و سودده کردن آن هست، دلیلی ندارد تعطیل شود.
مواضع خودروسازان در شرایطی است که آنها منهای زیان‌دهی سنگین، بدهی‌های هنگفتی نیز به سیستم بانکی و قطعه‌سازان دارند. طبق آخرین آماری که منتشر شده، میزان بدهی خودروسازان به قطعه‌سازها به بالای ۴۰هزار میلیارد تومان رسیده است. همچنین خودروسازان بزرگ کشور حدود ۴۵هزار میلیارد تومان نیز به سیستم بانکی بدهکارند. بنابراین با تجمیع این دو، صنعت خودرو علاوه بر زیان انباشته بالغ بر ۱۱۵هزار میلیارد تومانی، ۸۵هزار میلیارد تومان نیز بدهی دارد. به عبارت بهتر، خودروسازان در مجموع ۲۰۰هزار میلیارد تومان زیان و بدهی در کارنامه‌شان به ثبت رسیده، موضوعی که ادامه حیات آنها را با علامت سوالی بزرگ روبه‌رو کرده است.
با وجود این شرایط وخیم، دولت همچنان بر سیاست‌های دستوری در خودروسازی اصرار دارد و اقدام خاصی نیز در راستای تغییر وضع این صنعت صورت نگرفته است. به اعتقاد کارشناسان، هرچند شاید بتوان با اقداماتی مانند کمک‌های دولتی، تجدید ارزیابی دارایی‌ها و... خودروسازی را برای مدتی سرپا نگه داشت، با این حال ممکن است سرانجام روزی برسد که دیگر امکان جبران زیان و بدهی خودروسازان نباشد و این صنعت بزرگ زمین بخورد. از همین رو توصیه کارشناسان این است که بهتر است قبل از وقوع شرایطی که امکان جبران آن و نجات خودروسازی از نابودی نباشد، فکری به حال اصلاح این صنعت کرد. اقداماتی مانند اصلاح شیوه قیمت‌گذاری، خروج دولت از صنعت خودرو (به شرط واگذاری سهام خودروسازان به خریدارانی اصلح) می‌تواند به نجات خودروسازی کشور کمک کند.
جزئیات زیان‌دهی خودروسازان
اما نگاهی بیندازیم به جزئیات زیان‌دهی خودروسازان در سال گذشته تا مشخص شود آنها در هر فصل، ماه، هفته، روز، ساعت، دقیقه و ثانیه چقدر زیان داده‌اند. طبق آنچه در صورت‌های مالی خودروسازان آمده، ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع طی سال گذشته ۲۱هزار و ۸۵۵میلیارد تومان زیان کرده‌اند. برای انجام محاسبات، عدد موردنظر را به اصطلاح گرد کرده و ۲۲هزار میلیارد تومان در نظر می‌گیریم. با ملاک قرار دادن این عدد، سه خودروساز بزرگ کشور در مجموع طی هر فصل از سال گذشته حدود پنج هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان زیان کرده‌اند. این در شرایطی است که زیان آنها در هر ماه حدود هزار و ۸۳۰ میلیارد تومان بوده است. با در نظر گرفتن ۵۲ هفته سال، خودروسازان بزرگ کشور در سال گذشته هفته‌ای ۴۲۳ میلیارد تومان زیان حاصل کرده‌اند. همچنین زیان آنها در هر روز چیزی حدود ۶۰میلیارد تومان بوده است. اگر ملاک محاسبه را «ساعت» در نظر بگیریم، ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو در مجموع ساعتی دو و نیم میلیارد تومان در سال گذشته ضرر کرده‌اند. همچنین میزان زیان آنها در هر دقیقه طی سال گذشته ۴۲میلیون تومان محاسبه شده است. در نهایت اینکه غول‌های جاده مخصوص طی سال گذشته هر ثانیه حدود ۷۰۰هزار تومان زیان دیده‌اند.
اما در حالت تفکیکی، ایران خودرو دارای بیشترین زیان در سال گذشته بوده و پس از این شرکت، سایپا و پارس‌خودرو در رده‌های بعدی ضرردهی قرار دارند. طبق صورت‌های مالی ایران‌خودرو، بزرگترین خودروساز ایران در سال گذشته بالغ بر ۱۱هزار میلیارد تومان (۱۱هزار و ۹۳ میلیارد تومان) زیان دیده است.
با توجه به اینکه کل زیان سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۴۰۰ چیزی حدود ۲۲هزار میلیارد تومان بوده، سهم ایران‌خودرو از کل ضرر موردنظر، کمی بیش از نصف به دست می‌آید. اگر زیان ایران‌خودرو را گرد کرده و ۱۱هزار و ۱۰۰میلیارد تومان در نظر بگیریم، این شرکت در هر فصل از سال گذشته حدود دو هزار و ۷۷۰میلیارد تومان زیان دیده است. زیان ایران‌خودرو در هر ماه از سال ۱۴۰۰ نیز نزدیک به ۹۲۵میلیارد تومان محاسبه شده است. با ملاک قرار دادن «هفته» اما زیان هفتگی ایران‌خودرویی‌ها در سال گذشته ۲۱۳میلیارد تومان بوده است. آبی‌های جاده مخصوص همچنین طی سال گذشته در هر روز نزدیک به ۳۰ میلیارد تومان زیان به ثبت رسانده‌اند. میزان زیان بزرگترین خودروساز ایران طی هر ساعت از سال گذشته نیز حدودا یک میلیارد و ۲۶۶میلیون تومان بوده است. این شرکت در هر دقیقه از سال ۱۴۰۰ حدود ۲۱میلیون تومان زیان دیده و میزان ضرردهی‌اش در هر ثانیه از پارسال نیز ۳۵۲هزار تومان محاسبه شده است.
از ایران خودرو بگذریم و به سایپا برویم؛ دومین خودروساز بزرگ ایران که زیان‌دهی کمتری نسبت به رقیب آبی‌پوش خود در سال گذشته داشته است. طبق صورت‌های مالی سایپا، این شرکت در سال گذشته بالغ بر ۹هزار و ۳۰۰میلیارد تومان (۹هزار و ۳۳۴میلیارد تومان) زیان دیده است. با در نظر گرفتن اینکه طبق صورت‌های مالی ارائه‌شده به بورس، کل زیان سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۴۰۰ نزدیک به ۲۲هزار میلیارد تومان بوده، سایپایی‌ها سهمی ۵/ ۴۲درصدی از این ضرر هنگفت داشته‌اند.
اگر زیان سایپا را گرد کرده و ۹هزار و ۳۴۰میلیارد تومان در نظر بگیریم، این شرکت در هر فصل از سال گذشته حدود دو هزار و ۳۳۰میلیارد تومان زیان دیده است. زیان سایپا در هر ماه از سال ۱۴۰۰ نیز نزدیک به ۷۷۹میلیارد تومان محاسبه شده است. با ملاک قرار دادن «هفته» اما زیان هفتگی دومین خودروساز بزرگ ایران در سال گذشته ۱۸۰میلیارد تومان بوده است. نارنجی‌های جاده مخصوص همچنین طی سال گذشته در هر روز نزدیک به ۲۵میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان زیان به ثبت رسانده‌اند. میزان زیان سایپا طی هر ساعت از سال گذشته نیز حدودا یک‌میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان بوده است. این شرکت اما در هر دقیقه از سال ۱۴۰۰ نیز حدود ۱۸میلیون تومان زیان دیده است. در نهایت اینکه میزان ضرردهی خودروساز دوم ایران در هر ثانیه از سال گذشته نیز ۲۹۶هزار تومان محاسبه شده است.
اما به پارس‌خودرو برویم و ببینیم سومین خودروساز بزرگ ایران در سال گذشته طی هر فصل، ماه، هفته، روز، ساعت، دقیقه و ثانیه چه مقدار زیان دیده است. پارس‌خودرو از نظر میزان زیان‌دهی طی سال گذشته پشت سر ایران‌خودرو و سایپا قرار گرفته است، زیرا تولید کمتری در مقایسه با این دو شرکت دارد و طبیعی است که کمتر زیان بدهد. طبق صورت‌های مالی پارس‌خودرو، سومین خودروساز بزرگ ایران در سال گذشته بالغ بر هزار و ۴۲۶میلیارد تومان زیان دیده است. با توجه به اینکه کل زیان سه خودروساز بزرگ کشور در سال ۱۴۰۰ چیزی حدود ۲۲هزار میلیارد تومان بوده، سهم پارس‌خودرو از کل ضرر موردنظر، کمتر از هفت درصد است. اگر زیان پارس‌خودرو را گرد کرده و هزار و ۴۳۰میلیارد تومان در نظر بگیریم، این شرکت در هر فصل از سال گذشته حدود ۳۵۷میلیارد تومان زیان دیده است.
زیان پارس‌خودرو در هر ماه از سال ۱۴۰۰ نیز نزدیک به ۱۱۹میلیارد تومان محاسبه شده است. با ملاک قرار دادن «هفته» اما زیان هفتگی پارس‌خودرویی‌ها در سال گذشته ۲۷میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان بوده است. پارس‌خودرویی‌ها همچنین طی سال گذشته در هر روز نزدیک به سه‌میلیارد و ۹۰۰میلیون تومان زیان به ثبت رسانده‌اند. میزان زیان سومین خودروساز بزرگ ایران طی هر ساعت از سال گذشته نیز حدودا ۱۶۳میلیون تومان بوده است. این شرکت اما در هر دقیقه از سال ۱۴۰۰ حدود دو میلیون و ۷۰۰هزار تومان زیان دیده است. در نهایت اینکه میزان ضرردهی پارس‌خودرو در هر ثانیه از سال ۱۴۰۰ نیز ۴۵هزار تومان محاسبه شده است.
