روایت ظریف از ماجرای «دو دریا»

وزیر امورخارجه ایران در جریان یک برنامه تلویزیونی از آینده برجام، شکاف اروپا و آمریکا، رژیم حقوقی دریای خزر و حضور کشتی‌های چینی در جنوب گفت. محمدجواد ظریف روز یکشنبه در برنامه تلویزیونی «حالا خورشید» همچنین از تلاش سازمان یافته داخلی برای نابودی اعتماد و امید مردم سخن به میان آورد. ظریف در این برنامه در پاسخ به سوالی درباره تفاوت شرایط دوران امضای توافق هسته‌ای و امروز گفت: آن گفت‌وگو در شرایطی بود که تازه برجام به نتیجه رسیده بود و توقعات جامعه از برجام بسیار بالا بود. شاید ما هم در دولت و بعضی رسانه‌ها در بالا رفتن توقعات نقش داشتیم. البته من همیشه سعی کرده‌ام که واقع‌بینانه به شرایط نگاه کنم اما با توقعات بالا و امید بسیاری به آینده با مردم مواجه بودیم.

ظریف ادامه داد: امروز شرایط با توجه به خروج آمریکا و فضای روانی که ایجاد شده، بسیار تفاوت کرده است. متاسفانه تلاشی هم در داخل شد برای اینکه امید مردم را به یاس تبدیل کنند و حرف‌های نامناسبی زده شد. وزیر امورخارجه گفت: من فکر می‌کنم در مورد برجام در کشور در سطح بالا توافق شده بود و قرار بود ما مشکل را حل کنیم البته هیچ توافق چندجانبه تمامی آن چیزی نیست که شما می‌خواهید. او اضافه کرد: می‌بینید که آمریکایی‌ها می‌گویند بدترین توافق در تاریخ است به خاطر اینکه آمریکایی‌ها عادت ندارند به توافقی بپیوندند که تمامی منافع آنها را در بر نداشته باشد، حتما منافع آمریکا را آن‌طور که می‌خواستند در بر نداشت. رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: به جای اینکه از امکاناتی که فراهم شده بود استفاده کنیم دعوای سیاسی را ادامه دادیم و این دعوای سیاسی باعث یأس و ناامیدی در بین مردم شد.

ظریف افزود: البته بی‌اعتمادی ما به آمریکایی‌ها امر واضحی است. ما یک تفاوتی با همه در منطقه داریم و آن این است هر کسی را در منطقه نگاه کنید یا فکر می‌کند از طریق خرید امنیت می‌تواند برای خود امنیت و پیشرفت حاصل کند یا از طریق خرید تسلیحات یا سلاح‌های هسته‌ای اما جمهوری اسلامی هیچ کدام از اینها نیست. جمهوری اسلامی در حوزه امنیت و پیشرفت خود وابسته به مردم است. برای همین است که ۴۰ سال است همه جور فشار به مردم آوردند. او تصریح کرد: البته وظیفه دولت این است که بر این فشارها نیفزاید و باعث شود فشارها کم شود. وظیفه وزارت‌خارجه هم همین است که فشارها را کم کند اما این وجه تمایز ما با کشورهای همجوار است که همه چیز را از مردم داریم، بنابراین امید مردم به آینده از هر چیزی مهم‌تر است.

وزیر امورخارجه اضافه کرد: الان آمریکایی‌ها بیشترین تمرکز را روی جنگ روانی دارند و بیشترین کار آنها فشار روانی روی ایرانی‌ها و هم روی شرکای بین‌المللی ما است. آنها تلاش می‌کنند به آنها بگویند آیا نمی‌خواهید به آمریکا بیایید، چرا با ایرانی‌ها معامله می‌کنید.

دعوای بی‌معنای داخلی و تکمیل جو روانی آمریکا

ظریف درباره نگاه به خارج یا استفاده از توان داخلی کشور گفت: برخی از کشورها همه چیزشان خارجی است؛ اما اگر به تحولاتی که در داخل کشور در طول این چهل سال اتفاق افتاده، نگاه کنید یا به تحولات ۶ – ۵ سال اخیر هم نگاه کنید، اگر از همکاران من در بخش‌های مختلف بپرسید، در مورد خودکفایی، در حوزه‌های مختلف نیازهای غذایی کشور و اقدامات دیگری که در حوزه صنعت یا در حوزه نفت و پتروشیمی انجام شده، می‌گویند تحولات بسیار مهمی رخ داده است. وزیر امورخارجه تصریح کرد: در دنیای کنونی هر قدر هم کار کنیم کافی نیست، به‌خاطر اینکه سرعت تحولات بین‌المللی بسیار زیاد است و ما در شرایط خاصی این کارها را انجام می‌دهیم که محدودیت‌هایی برای ما وجود دارد. ظریف افزود: «ما از این فشارها تا حد زیادی مصون بودیم؛ البته این بار یک مجموعه‌ای از اختلافات داخلی، یک دعوای بی‌معنی داخلی و آن جو روانی که ایجاد شد، به‌وجود آمده است، این ترکیب جو روانی را تکمیل کرد و باعث شد که این فشارهای جدید به نظر، اقتصادی بیاید؛ درحالی‌که مبنای اقتصادی چندانی ندارد.»

۱۸ میلیون یورو برای همکاری شرکت‌های متوسط

وزیر امورخارجه در ادامه به کمک ۱۸ میلیون یورویی اروپایی‌ها به شرکت‌های کوچک و متوسط اشاره کرد و گفت: اقدامی که اروپایی‌ها کردند اقدام خیلی جزئی در حوزه به‌خصوص بود. آنها برای حفظ برجام ۱۲ تعهد داده‌اند که یکی از آنها حمایت از شرکت‌های کوچک و متوسط است. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: اروپایی‌ها مبلغی را تعیین کردند برای اینکه از شرکت‌های کوچک و متوسط حمایت کنند بعضی‌ها خیال کردند این ما به ازای برجام است. در داخل کشور نیز هم بعضی‌ها در این بوق ناامیدی می‌دمند که کار خوبی نیست. او خاطرنشان کرد: در اروپا موتور پیشرفت، شرکت‌های کوچک و متوسط هستند. به‌طوری که بعضی کشورها ۹۰ درصد اقتصاد آنها را شرکت‌های کوچک و متوسط اداره می‌کنند. نقش شرکت‌های بخش‌خصوصی بسیار حیاتی است، اما گروهی در داخل می‌گویند این ما به‌ازای برجام است. او گفت: از آن طرف نماینده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا مسوول به اصطلاح «گروه اقدام» هم می‌گوید چرا اروپایی‌ها سیگنال غلط به ایران می‌دهند.

آمریکا به اهداف خروج از برجام نرسیده است

ظریف در بخش دیگر از این برنامه تصریح کرد: از زمانی که ترامپ اعلام کرده که از برجام خارج می‌شود آمریکایی‌ها به آن اهدافی که می‌خواستند نرسیدند؛ مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا دو، سه سخنرانی کرد یا ترامپ نیز یک نمایش اجرا کرد و گفت که «می‌خواهیم مذاکره کنیم» اما آنها بعد گروه اقدام را تشکیل دادند. بعضی از دوستان این اقدامات را یک سلسله اقدامات از پیش تعیین شده می‌دانند، در صورتی که این طور نیست.

تشکیل اتاق جنگ اقتصادی و روانی

وزیر امورخارجه در پاسخ به سوالی درباره درخواست مسوولان ترکیه برای حمایت مردم از لیر و اینکه چرا چنین اتفاقی در ایران نمی‌افتد، گفت: به نظر من باید بررسی شود، چرا این وضعیت در ایران پیش نیامد و البته در زمان دفاع مقدس این وضعیت وجود داشت. او اضافه کرد: واقعیت این است که آمریکایی‌ها اتاق جنگ اقتصادی و روانی برای ما سامان دادند مهم است ما هم توجه داشته باشیم به این واقعیت که ما در آن اتاق بازی نکنیم، هم جناح‌های داخلی در آن اتاق بازی نکنند و هم مردم این توجه را داشته باشند. ظریف گفت: البته نمی‌شود توقع داشت در شرایطی که مردم با فساد مواجه هستند، آن ایثاری که دوران جنگ از مردم می‌دیدیم را ببینیم، بنابراین ما (مسوولان) هم باید یک بازگشت به خویشتن خویش داشته باشیم و ببینیم چه اقداماتی ما انجام دادیم که باعث شده این میزان ایثارگری مردم کم بشود.

مردم برجام را فراهم کردند

وزیر امورخارجه با بیان اینکه «مردم اصلا مقصر نبودند و اتفاقا مردم بودند که برجام را فراهم کردند» از برخی موضع‌گیری‌های داخلی در مورد برجام انتقاد کرد و افزود: معتقدم اینکه ترامپ می‌گوید «برجام یک کلاه بزرگ بر سر آمریکا بود» و بعضی از دوستان می‌گفتند «آمریکا هیچ وقت از برجام خارج نمی‌شود و آن قدر برجام به نفع آمریکا است که خارج نمی‌شود»، اما دیدیم که این اتفاق افتاد و آمریکا از برجام خارج شد.

ظریف تاکید کرد: وقتی آمریکا می‌گوید ۶ تریلیون دلار در منطقه هزینه کردیم و سود آن به جیب ایران رفته همه دوستان ما تیتر می‌کنند، ولی وقتی می‌گوید برجام کلاه بزرگی بر سر آمریکا بود آن را کسی تیتر نمی‌کند، بالاخره کدام درست است؟

او در پاسخ به این سوال که آیا ما خود بازرگان‌ها و تجار را امیدوار نکردیم، گفت: هنوز هم امیدوار می‌کنیم به‌خاطر اینکه امکانات کشور بسیار زیاد است. وظیفه مسوولان و جناح‌های سیاسی این است  که در مردم امید ایجاد کنند.

وزیر امورخارجه در پاسخ به اینکه پس از امضای برجام یک نفر، هزار تومانی و یک دلاری را دست گرفته است گفت: دولت چنین کاری نکرده است چنین پیش‌بینی هم نکرده است؛ آن اتفاق هم اگر می‌افتاد برای ما سم مهلک بود و به گفته اقتصادی‌ها زمینه صادرات ما را نابود می‌کرد و امکانات اقتصادی کشور را از بین می‌برد. ظریف تصریح کرد: الان اگر از اقتصاددانان سوال کنید دلایل نوسانات و وضعیت بازار ارز چیست، اولین ایرادی که می‌گیرند حتی قبل از حجم نقدینگی می‌گویند «نداشتن امید و اطمینان نسبت به آینده»؛ این اطمینان را چه کسی از بین برده است؟

نباید همه چیز را گردن استکبار جهانی انداخت

ظریف درباره نقش کشورهای دیگر و دشمنان در به‌وجود آمدن شرایط کنونی گفت: همیشه معتقدم یکی از عوامل کشورهای خارجی است و نباید همیشه همه چیز را به گردن استکبار جهانی انداخت. وزیر امورخارجه افزود: همیشه (در کلاس‌های درس) گفته‌ام که راحت‌ترین کار این است که همه مشکلات را به گردن استکبار جهانی و آمریکا و اسرائیل بیندازیم و خود را راحت کنیم. آنها یکی از عوامل مشکلات کشور هستند که نباید از آنها غافل شویم، اما آنهایی که در داخل این امید نسبت به آینده را نابود می‌کنند، آنهایی که در داخل دستاوردها را فراموش می‌کنند، آنها هم نقش دارند. ظریف با ذکر مثالی توضیح داد: آقای اوباما یک جمله معروف دارند «اگر من می‌توانستم اجازه نمی‌دادم حتی یک پیچ و مهره از برنامه هسته‌ای ایران باقی بماند» (با کمال احترام به رسانه ملی) این تیتر روزنامه‌ها و تیتر صداوسیما شد، اما آقای اوباما یک جمله هم بعد از آن گفت که «اما نتوانستیم»؛ ما می‌توانستیم اولین بخش جمله اوباما را تیتر کنیم یا دومی را؟ اما چرا اولی را انتخاب کردیم؟

رئیس دستگاه دیپلماسی با طرح این سوال که ما می‌توانستیم در مردم امید یا ناامیدی را تزریق کنیم، اظهار کرد: یک برنامه حساب‌شده‌ بود برای اینکه مردم را ناامید کنند؛ هرچه مقام معظم رهبری تاکید می‌کردند که ما در کشور امکاناتی داریم که اسم آن اقتصاد مقاومتی است و می‌توانیم با تکیه بر آن امکانات پیش رویم، یک گروه در کشور تلاش می‌کردند که بگویند کشورهای خارجی فشار می‌آورند، امروز آمریکایی‌ها این کار را کردند، دیروز این تحریم را اضافه کردند، پریروز هم آن کارها را انجام دادند.

آمادگی اروپا برای هزینه کردن

وزیر امورخارجه تاکید کرد: به‌نظر من تلاش اروپا کافی نبوده و حاضر نشده‌اند هزینه مورد نیاز را بپردازند. هیچ‌کس در دنیا از رفتار آمریکا رضایت ندارد، اما آیا آمادگی دارند این عدم رضایت خود را به هزینه تبدیل کنند؟ یعنی برای نشان دادن این عدم رضایت خود هزینه‌ای دهند تا مانع آینده‌ای شوند که در آن یک نفر در کاخ سفید، در شرایطی که تنها به مشکلات شخصی و کشور خود توجه دارد، برای حل این مشکلات که به وفور هم وجود دارد، یک بحران جهانی ایجاد کند؟ دنیا از این موضوع قطعا رضایت ندارد. اما آیا آمادگی هزینه دادن برای آن را نیز دارد؟ باید گفت نه، آماده نشده است. اینها واقعیاتی است که در صحنه بین‌المللی وجود دارد.

بهترین سند دروغگویی آمریکا

ظریف درباره حضور یا عدم حضور شرکت‌های هواپیمایی بوئینگ و ایرباس گفت: بوئینگ و ایرباس تعهد ایالات‌متحده بود که هواپیمای این شرکت‌ها وارد ایران شود. اتفاقا این عدم حضور بهترین سند دروغگویی مقامات آمریکا است؛ چون مقامات آمریکایی خود را طرفدار مردم ایران می‌دانند.

پیامدهای حقوقی خروج از برجام

وزیر امورخارجه درباره مبنای پاسخگویی ایران به تخلفات آمریکا هم گفت: ما در مقابل تخلف آمریکا یک مبنای برجامی داشتیم، اما مبنایی هم به اسم قرارداد ۱۹۵۵ وجود دارد که مبنای بسیاری از دعاوی ما با آمریکایی‌ها است. ظریف افزود: دیوان بین‌المللی دادگستری تنها محکمه جهانی است که می‌تواند بر مبنای قرارداد ۱۹۵۵ قضاوت کند، البته قدرت اعمال مصوبات خود را ندارد و رای این دادگاه از نظر سیاسی می‌تواند مهم باشد. ظریف درباره پیامدهای حقوقی خروج از برجام برای آمریکا گفت: دنیا متوجه شود که این مانع وجود دارد. از نظر حقوقی، اقدام آمریکا غیرقانونی است؛ اقدام آمریکا نه‌تنها نقض برجام بود بلکه نقض قرارداد ۱۹۵۵بین ایران و آمریکا نیز بود بنابراین براساس آن دعوایی را در دیوان مطرح کردیم که در همین هفته مرحله اولیه‌اش استماع خواهد شد و این یک حرکت بسیار مهم بود.

برجام توانست موانع را بردارد

وزیر امورخارجه درباره اینکه «برنده شدن در دیوان دادگستری بین‌المللی اگر چه امتیاز حقوقی و دیپلماتیک به‌دنبال دارد، اما مردم اقتصاد پویا، درآمد و حقوق خوب می‌خواهند و ...»، گفت: ابزارهایی که ما در روابط بین‌الملل داریم مشخص است و از آن ابزارها باید استفاده کنیم. الان ایران به‌عنوان قدرت منطقه‌ای یک واقعیت است و دنیا نیز باید با این واقعیت تعامل کند. برجام چه کاری می‌توانست بکند، برجام می‌توانست موانعی را که به هردلیل ایجاد شده بود بردارد؛ برای دو سال و نیم آن موانع برداشته شد.  وزیر امورخارجه در پاسخ به این پرسش که کدام موانع برداشته شده است، تصریح کرد: خیلی از موانع برداشته شده بود، من از شما سوال می‌کنم که الان چه تفاوتی با دوسال و نیم قبل دارد، در این دوسال و نیم چه اتفاقاتی افتاده است؟ اگر موانعی برداشته نشد، الان خروج آمریکا نباید تاثیری گذاشته باشد، من متوجه نمی‌شوم که چطور وقتی برجام تصویب می‌شود می‌گویند «هیچ اتفاقی نیفتاده است، اما وقتی آمریکا از برجام خارج می‌شود می‌گویند چه شد؟»

اجماع جهانی علیه آمریکا است

ظریف با تاکید بر اینکه «مهم این است که مردم واقعیت‌ها را بدانند که روندها است که این وضعیت را شکل می‌دهد»، گفت: این روند‌ها با برجام، روندی که به‌صورت بسیار شدید به سمت فشارهای مضاعف بین‌المللی حرکت می‌کرد، متوقف شد و امروز به‌رغم دست و پا زدن‌های آمریکا هنوز اجماع جهانی علیه آمریکا است و هنوز ما روی این اجماع جهانی کار می‌کنیم.

انتخاب گزینه کم‌هزینه در برجام

ظریف درباره این نظر که «مردم در فضای مجازی می‌گویند اگر متحد شدن جهان علیه آمریکا به ۱۸ میلیون یورو پول و ارتباط چند شرکت متوسط اروپایی محدود شود، همان را هم نمی‌خواهیم»، گفت: حتما این‌طور نیست، ببینید اگر اروپایی‌ها تعهدات خود را اجرا کنند،- البته ما انتخاب‌های متفاوتی داریم و این انتخاب کم‌هزینه‌ترین برای مردم و سخت‌ترین برای ما است- ما انتخاب‌های خیلی راحت‌تری داشتیم و انتخاب‌هایی که دولت و نظام داشت بسیار راحت‌تر بود، ولی هزینه‌های آنها برای مردم بیشتر بود و فعلا کم‌هزینه‌ترین انتخاب را دنبال می‌کنیم.

تشدید گسل اروپا و آمریکا

وزیر امورخارجه ادامه داد: اروپایی‌ها یک رشته تعهداتی داده‌اند که ایران باید نفت خود را بفروشد، وقتی وزیرخارجه آلمان مقاله‌ای می‌نویسد و می‌گوید «ما باید زمینه‌هایی فراهم کنیم که روی پای خود بایستیم»، اگر چه صدراعظم بعدا این نظر را تعدیل می‌کند، اما این واقعیتی است که داخل اروپا و آمریکا شکاف وجود دارد و روابط بین‌الملل یکباره اتفاق نمی‌افتد و باید روند خود را طی کند. ظریف درباره شکاف موجود در روابط آمریکا و اروپا و ضرورت بهره‌گیری ایران از این شکاف، تصریح کرد: روندی که شروع شده، بسیار مهم است اینکه آلمان می‌گوید «ما نمی‌توانیم به آمریکا اعتماد کنیم»، این فاصله یک دفعه اتفاق نمی‌افتد و ما می‌توانیم در این فاصله حرکت کنیم یا اینکه برای این فاصله یک پل باشیم.

وزیر امورخارجه ادامه داد: در دوره گذشته ما پلی شدیم در حالی‌که آن زمان هم آمریکا و اروپا اختلاف داشتند و اگر به یاد داشته باشید آن زمان هم آمریکا و اروپا بر سر حمله آمریکا به عراق اختلاف داشتند، اما ایران پلی شد که آنها با بحث هسته‌ای اختلاف خود را پر کردند. او افزود: الان ما داریم در این اختلاف حرکت می‌کنیم و این مهم است که بتوانیم – نمی‌گویم که می‌توانیم اروپا و آمریکا را از هم جدا کنیم- زیرا آنها دو متحد قدیمی هستند و متحد هم باقی خواهند ماند و این تصور عامیانه وجود ندارد، اما در مواردی است که منافع خود اروپایی‌ها ایجاب می‌کند که سیستم مالی، امکانات اقتصادی و حتی در حوزه دفاعی معتقدند که زمینه‌هایی را ایجاد کنند که آسیب‌پذیری خود را از فشار آمریکایی‌ها کمتر کنند یعنی آنها هم به سمت اقتصاد مقاومتی حرکت می‌کنند.

سهم ایران از خزر

ظریف در بخش دیگر از سخنان خود درباره مذاکرات خزر و سهم از این دریا در پاسخ به این سوال که از ۲۱ سال قبل درگیر ماجرا هستیم و تا الان هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم، اما روسیه دارد نفت می‌فروشد، گفت: «اینها هفتاد سال است دارند این کار را می‌کنند این اتفاق جدید نیفتاده است. آنهایی که شروع به تبلیغات کردند، حواسشان نیست درباره چه صحبت می‌کنند.»

او اضافه کرد: آنها(روس‌ها) تلاش می‌کردند آنچه را که در زمان شاه بود، به ما تحمیل کنند. آنچه جمهوری اسلامی توانست انجام دهد این است آن وضعیت تحمیلی زمان شوروی را شکسته است. آن دیگر شکسته شده است. یک بار دیگر آن چیزی که دوران پهلوی بوده و سعی می‌کردند آن را تحمیل کنند همان خط موهوم است که با آن یازده و خورده‌ای درصد تحمیل می‌کردند.»

ظریف گفت: این سهمی بود که روسیه و شوروی در دوره پهلوی با زور برای ما قائل بودند. همکاران من در وزارت‌خارجه آن دوران همیشه مخالفت می‌کردند؛ ولی با زور اجازه نمی‌دادند کشتی‌های ما از آن منطقه خارج شود. حتی داخل آن منطقه هم اجازه نمی‌دادند ما کشتی جنگی داشته باشیم، سوابق را نگاه کنید ببینید چه اتفاقاتی می‌افتاد؛ چون ورود کشتی‌های جنگی باید از ولگا دن اتفاق می‌افتاد.

وزیر امورخارجه تاکید کرد: الان هم سهم ما در دریای خزر هنوز در بستر و زیر بستر تعیین نشده و در روی بستر هم موکول به این است که خط مبدا تعیین شود و وقتی هم خط مبدا تعیین می‌شود سهم ایران مانند سهم بقیه کشورهاست. او با بیان اینکه بحث خط مبدا و ۱۵ و ۱۰مایل مربوط به روی آب است و بقیه هم مشترک است، گفت: در زمینه منابع هنوز در قسمت مربوط به ایران، ترکمنستان و آذربایجان هیچ توافقی صورت نگرفته است. ما از امکاناتی که وجود دارد در بعضی موارد با آذربایجان به‌صورت مشترک استفاده می‌کنیم و در آینده هم قصد داریم با ترکمنستان به همین روش کار کنیم. رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که پس چرا می‌گویند دریای خزر را فروختیم، گفت: همین کاری که وقتی گفتید خیانت، گفتم قبلا هم این عنوان برای ما به کار رفته است به‌خاطر اینکه برجام که آقای ترامپ می‌گوید کلاه بزرگی بود که بر سر دولت آمریکا رفت، بعضی می‌گویند خیانت بود. وزیر امورخارجه تصریح کرد: برای وزارت‌خارجه تمامیت ارضی، حاکمیت ملی، امنیت ملی و رفاه مردم خطوط قرمز است. ما برای حفظ تمامیت ارضی مان هشت سال جنگ کردیم. اجازه نخواهیم داد که یک وجب از خاک ایران به بیگانه برود.»

او گفت: همین حرف‌ها است که می‌گویم تلاش سازمان‌یافته‌ای است برای اینکه امید مردم نسبت به آینده و اعتماد را نابود کنند. حتما به شما اطمینان می‌دهم که هیچ اتفاقی نیفتاده است. کنوانسیون خزر کنوانسیونی است که امضا شده و از نظر ما بسیار برای منافع ملی ما مهم است و یک دستاورد حقوقی است. اطمینان می‌دهم اگر این دستاورد نبود امضا نمی‌کردیم. ظریف اضافه کرد: البته هم من و هم رئیس‌جمهور می‌دانستیم که بعد از آن، فضاسازی می‌شود به‌خاطر اینکه متاسفانه ما در شرایطی هستیم که فضاسازی به یک واقعیت تبدیل شده و دعوای داخلی ما حد و مرز نمی‌شناسد؛ اما من فکر می‌کنم شجاعت امضای این کنوانسیون برای حفظ منافع ملی و برای رعایت منافع ملی شجاعتی است که در تاریخ خواهد ماند.

وزیر امورخارجه گفت: مجلس باید این کنوانسیون را بررسی، امضا، تایید و تصویب بکند و بعد کنوانسیون اجرایی شود. او با بیان اینکه مذاکرات درباره خط مبدا به نفع ما شده است، گفت: اگر هیچ تعریفی در این کنوانسیون برای خط مبدا نیامده بود، ما براساس رویه در شرایط بسیار سخت‌تری مذاکره می‌کردیم؛ اما الان در کنوانسیون مواردی آمده که کار ما را برای مذاکره خط مبدا آسان‌تر می‌کند. رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: ما باید حالا تصمیم بگیریم آیا تا پیش از تعیین خط مبدا این کنوانسیون را به مجلس برای تصویب بفرستیم یا بعد از تعیین خط مبدا به مجلس بفرستیم که یک بسته کامل باشد در این مورد هم باید تصمیم‌گیری شود. او گفت: اصول مربوط به بستر، روی آب، کشتیرانی و ماهیگیری و محیط‌زیست را تعیین کردیم؛ اما هنوز نیامدیم خط بکشیم و بگوییم اینجا مرز کشور است.

حضور کشتی‌های چینی در بنادر جنوبی

ظریف در بخش دیگر از این گفت‌وگو درباره حضور کشتی‌های چینی در بنادر جنوبی اظهار کرد: این موضوع یک بحث تجاری است و از موجودات زنده کف آب استفاده می‌شود. او در واکنش به مجری برنامه که پرسید آیا دریا را اجاره می‌دهند، گفت: دریا را اجاره نمی‌دهند اجازه صید می‌دهند نه اینکه بگویند هرکاری می‌خواهید بکنید اجازه صید می‌دهند و در قبال آن پولی می‌گیرند. وزیر امورخارجه اضافه کرد: در همه جای دنیا اجازه می‌دهند که در سواحلشان و آنجایی که خودشان نمی‌توانند استفاده کنند دیگران استفاده کنند. من تخصصی دراین حوزه ندارم؛ اما این کار یک کار غیرمرسوم نیست. شما یک منابعی دارید مثل نفت نیست، بلکه منابع زنده است و اگر از آن استفاده نشود نابود می‌شود یا باید دوباره تولید ‌شود. اگر شما نمی‌توانید از آن استفاده کنید قاعده‌اش این است به دیگران اجازه صید بدهید خیلی‌ها این کار را می‌کنند. او گفت این اقدام از سوی شرکت انجام می‌شود که با یک شرکت معامله اقتصادی کردند نه اینکه آنجا را اجاره بدهند به کشور چین و بگویند ۲۰۰ متر به پایین مال شما. چنین کاری نکردند این اتفاقات نمی‌افتد، بلکه با شرکتی قرارداد می‌بندند می‌گویند شما می‌توانید در محدوده انحصاری اقتصادی ایران صید بکنید. ظریف اظهار کرد: اگر ما نتوانیم در عمق ۲۰۰ متری صیادی بکنیم و برویم با کس دیگری برای صیادی مشارکت کنیم و قسمتی از درآمدش را بگیریم عیبی ندارد. اگر نتوانیم صیادی بکنیم، شرکت ایرانی را مسوول کنیم با شرکت خارجی برنامه ریزی بکند صیادی بکند این هم اشکال ندارد این اتفاقات در حالت عادی هم می‌افتد. ممکن است برای تولید آلومینیوم هم سرمایه‌گذار ایرانی با سرمایه‌گذار خارجی همکاری بکنند.

سفر به پاکستان

ظریف در بخش دیگر از این گفت‌وگو درباره همکاری با کشورهای منطقه و همسایگان گفت: دوستان ما بیشتر اخبار سفر به اروپا را خواندند. بیشترین تعداد سفرهای من و رئیس‌جمهور به منطقه بود؛ به‌طوری‌که تعداد زیادی سفر به ترکیه و پاکستان کردم. این هفته هم به پاکستان می‌روم. او با اشاره به سفر چند ماه قبل خود به پاکستان گفت در این سفر هیات تجاری خیلی خوبی همراه من بودند و جلسه بسیار عظیمی در اسلام‌آباد و کراچی برگزار کردیم در همه سفرهای رسمی و دوجانبه برنامه‌ریزی شده هیات تجاری ۶۰ تا ۷۰ نفر هم می‌آیند.