رونق بهاری تابلوهای اول و دوم

در هفته گذشته به‌طور متوسط ۱۹۰ میلیارد تومان سهم بین سهامداران بازارهای اول و دوم دست به دست شد. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۸ برابر افزایش یافته است. مقایسه این ارقام به خوبی تغییر مقیاس بازار از حیث مشارکت سرمایه‌گذاران و میزان نقدشوندگی سهام فرابورسی را در مقایسه با سال قبل نشان می‌دهد. با وجود این، شاید این سوال پیش بیاید که رشد ارزش معاملات عمدتا ناشی از افزایش قیمت‌ها و تورم بی‌سابقه باشد تا مشارکت بیشتر سهامداران. اما بررسی دقیق‌تر آمارها چنین فرضیه‌ای را تایید نمی‌کند و بر تعمیق قابل اعتنای نقدشوندگی در سهام فرابورسی مهر تایید می‌زند. در اینجا می‌توان حجم معاملات را به‌عنوان معیاری در نظر گرفت که فارغ از تورم قیمت‌ها، میزان مشارکت سرمایه‌گذاران را در نمای دیگری نشان می‌دهد.

 سال گذشته در همین مقطع زمانی-یعنی از پانزدهم تا بیست‌ویکم فروردین- میانگین حجم روزانه معاملات حدود ۷۷ میلیون سهم بود که این رقم طی هفته گذشته به‌طور متوسط به ۵۸۰ میلیون سهم رسیده است. به بیان دیگر، حجم معاملات در هفته اخیر در مقایسه با سال ۹۷ حدود ۵/ ۷ برابر شده است. در مقیاس سالانه هم باز شاهد بهبود مشارکت سهامداران طی روزهای کاری سال جاری هستیم. در ۱۰ روز معاملاتی اخیر از سال نو به‌طور میانگین ۵۰۳ میلیون سهم در بازارهای اول و دوم جابه‌جا شده که در مقایسه با متوسط حجم معاملات در کل سال ۹۷ بیش از یک و نیم برابر شده است. اگر سال ۹۷ را یکی از پررونق‌ترین ادوار از حیث رشد قیمت و جذب پول‌های جدید در فرابورس بدانیم، اهمیت تحولات چند روز اخیر بیشتر به چشم می‌آید.

ذره‌بین روی صنایع فرابورسی

چنانکه اشاره شد میانگین روزانه ارزش معاملات خرد در هفته گذشته در حدود ۱۹۰ میلیارد تومان بود. تقریبا ۲۹ درصد از این جریان نقدینگی در سهام گروه فلزات اساسی به گردش درآمد. وزن بالای سهام این صنعت در سبد سهام فعالان فرابورسی و تحرکات مثبت آنها متوسط قیمت را در این گروه بیش از ۴ درصد ارتقا بخشید. گروه زراعت هم با ۹ نماد در رتبه دوم جدول صنایع فرابورسی از حیث جذب نقدینگی در هفته قبل قرار گرفت. این گروه با رشد ۱۲ درصدی شاخص قیمت در هفته گذشته، مقام نخست فهرست پربازده‌ترین صنایع فرابورسی را از ابتدای سال تصاحب کرد. سهام گروه ساختمانی هم که طی هفته گذشته پس از سهام قندی بیشترین بازدهی را به ثبت رساندند، با در اختیار گرفتن بیش از ۷ درصد جریان نقدینگی در جایگاه سوم جدول صنایع با بیشترین ارزش معاملات جا‌خوش کردند.

به‌طور کلی، متوسط قیمت در ۲۲ صنعت فرابورسی طی این هفته افزایش یافت. چهار صنعت در این هفته تحت فشار عرضه با افت شاخص مواجه شدند. تنها تولیدکننده کاغذ در فرابورس ضمن عقب‌نشینی حدود ۲ درصدی قیمت، بیشترین افت هفتگی شاخص را در بین صنایع تجربه کرد. گروه محصولات پتروشیمی، گروه تک‌سهمی خودرو و ساخت قطعات و تولیدکنندگان کانی‌های غیرفلزی نیز با اصلاح شاخص به معاملات خود در این هفته پایان دادند. بررسی روند شاخص‌ها طی هفته حاکی از تمرکز متقاضیان بر سهام گروه‌های کوچک‌تر بازار است.

 به نظر می‌رسد تقویت زمزمه‌ها درباره حذف ارز ترجیحی از دستور کار سیاست‌گذار در سالگرد تثبیت نرخ دلار روی عدد ۴۲۰۰ تومان انعکاس قابل توجهی در سهام گروه‌های مرتبط داشته است. واقعیت این است که تغییر نرخ پایه کالاهای اساسی که تا به حال با دلار ۴۲۰۰ تومان قیمت‌گذاری می‌شدند می‌تواند نرخ فروش طیفی وسیعی از شرکت‌های مرتبط را ارتقا بخشد. از این چشم‌انداز است که گروه‌هایی نظیر قندی‌ها، دارویی‌ها و غذایی‌ها در کنار برخی تک‌سهم‌ها طی روزهای اخیر رشد قابل ملاحظه‌ای را تجربه کردند.

در گروه‌های کالایی خاصه صنعت فلزات هم بهبود قیمت‌های جهانی در کنار روند صعودی نرخ ارز در سامانه نیما و رونق معاملات بورس کالا نقش موثری داشت. از طرفی صعود بهای نفت برنت به اوج ۶ ماهه هم زمینه را برای جلب توجه مجدد به سهام پالایشی فراهم کرد و رشد بیش از ۱۰ درصدی متوسط قیمت در این گروه را رقم زد. در گروه پتروشیمی اما افت هفتگی قیمت در بزرگ‌ترین‌ شرکت فرابورسی، یعنی پتروشیمی مارون، شاخص گروه را همراه با عقب‌نشینی خود ۸/ ۱ درصد پایین کشید.

ثبات تورم انتظاری و سیر نزولی «تسه‌ها»

نرخ سود در بازار بدهی هم در جریان دادوستدهای یک هفته اخیر نوسانات محدودی در کانال ۲۱ درصد تجربه کرد و سرانجام در آخرین روز هفته روی عدد ۳/ ۲۱ درصد آرام گرفت.  همزمان قیمت اغلب سررسیدهای اوراق تسهیلات مسکن طی یک هفته اخیر سیر نزولی را سپری کرد و ضمن واگذاری مرز ۵۰ هزار تومانی به کمترین سطوح قیمت طی بیش از چهار سال اخیر رسید.تداوم روند صعودی قیمت مسکن و تثبیت سقف خرید اوراق وام مسکن همچنان عامل فشار بر قیمت در این بازار ارزیابی می‌شود.