تصور بر این بود که با اخبار معافیت برخی از کشورها برای واردات نفت ایران، پیروزی دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان و همچنین عملکرد وزیر جدید اقتصاد کشور در پی رفع نواقص سامانه نیما با هدف اجرایی شدن نظام ارزی شناور مدیریت‌شده، بستر آرام‌تری برای معاملات این هفته فرابورس از نظر سیاسی و سیاست ارزی به وجود بیاید. اما تحت تاثیر عواملی دیگر، فرابورس این هفته را با شاخصی منفی شروع به کار کرد. بازار نفت نسبت به اوج قیمتی خود، افت بیش از ۲۰ درصدی را تجربه کرد و بازار فلزات پایه نیز در معاملات روز جمعه مسیر کاهشی را پیمود. همچنین، بازارهای آسیایی محصولات پتروشیمی نیز با ریزش قیمت مشغول به کار شدند. افت قیمت نفت همزمان با آغاز تحریم‌ها درآمد ارزی کشور را تحت تاثیر قرار داده است. از طرفی دیگر، خبر تازه‌ای از بسته حمایتی اروپا و تداوم برجام از جانب آنها انتشار نیافته است. به این ترتیب، انگیزه خاصی برای افزایش تقاضای سهام کالایی دیده نشده و بیشتر تقاضاها متوجه سهام کوچک‌تر می‌شود که تاثیر چندانی بر رشد بازار نمی‌گذارند.

رصد صنایع بازار اول و دوم

بررسی‌های معاملات خرد بازار اول و دوم، حاکی از داد‌و‌ستد بیش از ۳۶۴ میلیون سهم به ارزش بیش از ۱۴۲ میلیارد تومان بود. نزدیک به یک سوم این معاملات در صنعت فلزات اساسی جریان یافت. با اختصاص یافتن جایگاه دوم ارزش معاملات به زیرمجموعه هتل و همچنین سوم شدن محصولات پتروشیمی، مجموع نقدینگی گردش یافته در سه صنعت مزبور بالغ بر ۶۳ درصد ارزش کل را رقم زد. از مجموع ۲۶ صنعت فرابورسی که در حال حاضر ۲۵ عدد از آنها فعال هستند ( به دلیل توقف نمادهای بانکی)، شاخص‌های ۱۰ صنعت، مقادیر بالاتری را درنوردیدند و ۱۴ صنعت متوجه زیان شدند. در این میان، سه صنعت پیمانکاری صنعتی، خودرو و سیمان به ترتیب پیشتاز سایر صنایع شدند و اقبال بیشتر سهامداران را به خود اختصاص دادند. فلزات اساسی نیز به لطف متقاضیان بالای سهامی ذوب آهن اصفهان و افزایش بیش از چهار درصدی نماد یاد‌شده، با رشد اندکی در دسته صنایع مثبت ثبت شد. در مقابل سهام عرضه برق و گاز، فرآورده‌های نفتی و محصولات شیمیایی در قعر جدول قرار گرفته و روز زیاندهی را رقم زدند.

«ترین»های فرابورس

در پی معاملات اولین روز هفته جاری، شاخص کل ریزش بیش از ۳۱ واحدی را تجربه کرد. فشار ناشی از گروه محصولات پتروشیمی به مراتب بیشتر بود. فرآورده‌های نفتی و سپس فلزات اساسی نیز در رده‌های بعدی قرار داشتند که با شدت کمتری منجر به افت روزانه معاملات شدند. بیشترین اثر کاهنده از جانب دو نماد پتروشیمی «زاگرس» و «مارون» بود که در مجموع نزدیک به ۲۲ واحد از نماگر بازار کاستند. در مقابل سهامی ذوب‌آهن اصفهان بیش از شش واحد به شاخص کل افزود تا از سقوط هرچه بیشتر آن جلوگیری کند. «ذوب» که در معاملات روز گذشته خود بیشترین متقاضی را داشت و از حمایت سهامداران حقیقی برخوردار بود، برای سومین روز معاملاتی پیاپی رشد قیمتی را تجربه کرد. غلبه تقاضا بر عرضه به قدری بود که با اتمام روز کاری، بیش از پنج میلیارد تومان سهم در صف خرید به انتظار نشست. در مقابل بیشترین عرضه از سمت سهامداران پتروشیمی زاگرس اعمال شد و پس از پایان روز کاری صف فروش بیش از ۲ میلیارد تومانی را تشکیل دادند.  همچنین عرضه اولیه سهام جدید بازار دوم، تولیدات پتروشیمی قائد بصیر روز سه‌شنبه هفته گذشته پانزدهم آبان انجام شد. طی این فرآیند، تعداد ۳۳ میلیون سهام مربوطه با قیمت پایانی ۸۵۰ تومان به ارزش افزون بر ۲۸ میلیارد تومانی مورد داد و ستد قرار گرفتند. روز گذشته نیز، «شبصیر» تقریبا تحت انحصار سهامداران حقیقی مورد معامله قرار گرفت و به این ترتیب ۵ درصد به قیمتش افزوده شد. در انتهای معاملات نیز بیش از ۶۶ میلیارد تومان صف خرید نماد عنوان شده را تشکیل داد.

بازیگران فرابورس

طی روز کاری گذشته، بازار سهام با حمایت سهامداران حقیقی به کار خود پایان داد. سهامی ذوب‌آهن اصفهان در مرکز توجه سهامداران حقیقی قرار گرفت. خرید خالص این دسته از سهامداران از نماد «ذوب» بیش از ۸ میلیارد تومان محاسبه شد. سهام گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی نیز با جابه‌جایی بیش از پنج میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به حقیقی‌ها، رده دوم ترجیحات معامله‌گران خرد را به خود اختصاص داد. عمران و توسعه شاهد نیز با جذب نزدیک به ۲ میلیارد تومان از خالص خرید حقیقی‌ها، اولویت سوم را کسب کرد. در مقابل پتروشیمی زاگرس در جایگاه اول ترجیحات سهامداران حقوقی جای گرفت. پس از آن دو نماد فلزی هلدینگ صنایع معدنی و فولاد هرمزگان جنوب بیشترین متقاضی عمده را به سوی خود جلب کردند. مجموع خالص خرید معامله‌گران حقوقی از این سه نماد، نزدیک به شش میلیارد تومان برآورد شد. در مجموع بیش از هشت میلیارد تومان سهام از سبد سهامداران حقوقی خارج و به پرتفوی سهامداران حقیقی منتقل شد.

بازار اوراق با درآمد ثابت

میزان نقدینگی گردش یافته در بازار اوراق مشارکت به نزدیکی ۸۹ میلیارد تومان رسید که ماحصل دست به دست شدن بیش از یک میلیون برگه بود. غالب این اوراق با رشد قیمتی به معاملات خود پایان دادند. در این میان نزدیک به ۷۶ میلیارد تومان از ارزش معاملات بازار یاد‌شده، در معاملات اسناد خزانه اسلامی به گردش درآمد. «اخزا۷۰۸» با کسب بیش از ۱۳ میلیارد تومان، عنوان پرمعامله‌ترین نماد این بازار و همچنین معاملات اوراق خرانه اسلامی را به نام خود ثبت کرد.