جهش دسته‌جمعی فلزات در بورس کالا

همان‌طور که اشاره شد، جهش قیمت فلزات در بورس کالا طی معاملات دیروز یکی از مهم‌ترین دلایل صعود قیمت سهام مربوطه و به‌تبع رشد شاخص کل بوده است. معاملات دیروز بورس کالا با عرضه چهار شرکت همراه بود (ملی مس ایران، آلومینیوم ایران، ذوب آهن اصفهان و فولاد خوزستان). معاملات محصولات مزبور در سقف قیمتی انجام شدند تا یک روز طلایی در کارنامه این شرکت‌ها بر جا بماند. شمش بلوم فولاد خوزستان در معاملات دیروز با قیمت پایه ۲۳۴۰ تومان عرضه شد، اما میانگین قیمت پایانی این محصول تحت تاثیر افزایش تقاضا با رشد ۱۰ درصدی نسبت به قیمت پایه همراه شد. ذوب آهن اصفهان نیز ۱۶۰۰ تن سبد میلگرد مخلوط را با قیمت پایه ۲۸۵۰ تومان عرضه کرد. میانگین قیمت پایانی این محصول نیز در مقایسه با قیمت پایه رشد ۶ درصدی را تجربه کرد. دو محصول «شمش» و «بیلت» نیز از سوی شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) عرضه شدند. میانگین قیمت پایانی این دو محصول نیز با رشد ۱۵ درصدی در مقایسه با قیمت پایه همراه شد. شرکت ملی مس ایران نیز اقدام به عرضه ۴ محصول در بورس کالا کرد. از میان محصولات عرضه شده میانگین قیمت پایانی «مس کاتد» و «مس مفتول» با رشد ۱۰ درصدی در مقایسه با قیمت‌های پایه این دو محصول همراه بود. رشد چشمگیر قیمت این کالاها نسبت به قیمت پایه با انتشار سیگنال مثبت به سهام مربوطه در بورس اوراق بهادار تهران منجر شد. به این ترتیب طی این روز نماد معاملاتی فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان و ملی‌مس ایران بیشترین تاثیر مثبت در محاسبه شاخص کل را داشتند تا فعالان تالار شیشه‌ای با پیشتازی این نماد‌ها طی یک روز سه کانال شکنی را به نظاره بنشینند.

تداوم رشد دلاری سهام

مطابق آنچه گفته شد، روند افزایشی نرخ دلار دیگر عامل صعود سهام طی روز گذشته به شمار می‌رود. نرخ دلار در بازار غیر رسمی مسیر پرشتابی را در پیش گرفته است. نرخ این ارز مهم (در بازار غیر رسمی) در ساعاتی از معاملات دیروز به ۸۷۰۰ تومان نیز رسید. صعود بی وقفه ارز در بازار غیر رسمی با انتشار سیگنال‌های مثبت به سوی بورس تهران تقویت تقاضا در این بازار را به همراه داشت. این محرک که در هفته‌های اخیر نیز در بازار سهام وجود داشت، به دلیل نگرانی‌ها از ریسک سیستماتیک پیرامون بازار (مسائل مربوط به برجام)، چنین اثری را در معاملات سهام به دنبال نداشت. حالا اما نرخ دلار به محدوده ۸ هزار  تومانی رسیده است و این عامل سبب کنار رفتن ریسک‌ها و سایر عوامل اثر گذار در بازار شده است. برای رصد میزان اهمیت این موضوع باید به نرخ ۳۸۰۰ تومانی دلار درابتدای سال گذشته توجه کرد. به گفته کارشناسان، تداوم نرخ‌های کنونی دلار، چه به غلط و چه درست توانایی اینکه بازار سهام را در مسیر رشد پرشتاب قرار دهد، دارد. به این دلیل که بورس تهران وابستگی زیادی به صادرات دارد. البته باید توجه داشت وابستگی بورس به نرخ ارز صرفا به دلیل سهم بالای شرکت‌های صادرات‌محور بورس تهران نیست، بلکه در بازه بلندمدت به دلیل افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها و ایجاد انتظارات تورمی، سایر بخش‌های غیرصادراتی در بازار سهام نیز بالاتر از قبل ارزش‌گذاری می‌شوند. به عبارت دیگر، با افزایش نرخ دلار هر چیزی که بر اساس ریال ارزش‌گذاری می‌شود (حتی ارزش یک سهم) نیز با افزایش قیمت همراه می‌شود. این موضوع در گزارشی با عنوان «اهرم دلاری بورس تهران» در سایت تحلیلی «دنیای بورس» که از یکشنبه هفته گذشته برای عموم قابلیت دسترسی پیدا کرده است، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است.

 پتانسیل دلاری در بورس

به اعتقاد کارشناسان صعود نرخ ارز به محدوده فعلی همچنان انتظارات سهامداران از وضعیت آتی را تحت تاثیر قرار داده است. نظر سنجی این هفته سایت تحلیلی «دنیای بورس» نیز کاملا موید این موضوع است.در این نظرسنجی ۸۲ درصد کارشناسان و ۵۷ درصد از سهامداران روند صعودی را برای بورس پیش بینی کرده‌اند. این کارشناسان مهم‌ترین دلیل پیش‌بینی تداوم وضعیت صعودی بورس را رشد چشم‌گیر قیمت ارز عنوان می‌کنند. این کارشناسان معتقدند، با دلار ۸ هزار تومانی بورس همچنان پتانسیل صعود دارد. از سوی این کارشناسان گفته می‌شد صعود نرخ دلار در شرایط فعلی امکان تحلیل از وضعیت آتی بورس را دشوار کرده است، اما موضوع صعود بورس با اهرم دلاری همچنان ادامه‌دار ارزیابی می‌شود مگر اینکه اتفاق خاصی در عرصه سیاسی –اقتصادی رخ دهد. در این‌باره کارشناسان معتقدند در شرایطی که بسیاری از عوامل پیرامون بازار همچون ریسک‌های سیستماتیک (مسائل مربوط به برجام) همچنان پابرجا است اما صعود نرخ دلار تا جایی انتظارات را تغییر داده که توانسته است به تمامی ریسک‌ها و عوامل اثر‌گذار غلبه کند. بر این اساس می‌توان همچنان پتانسیل بالایی برای صعود قیمت عمومی سهام در‌نظر گرفت. به عبارت دیگر هرچند انتظارات سیاسی، وضعیت قیمت‌ها در بازار جهانی و نرخ سود می‌توانند بر روند قیمت سهام اثرگذار باشند، اما به‌نظر می‌رسد اهرم دلاری بورس تهران به حدی قدرتمند شده که توجه بورس بازان را از دیگر عوامل سلب کرده است.

رصد معاملات صنایع پیشتاز بورس

شاخص گروه فلزات اساسی دیروز رشد ۵ درصدی را تجربه کرد تا رتبه سوم جدول بازدهی صنایع بورسی طی معاملات دیروز به این صنعت اختصاص یابد. گروه فلزات اساسی با صدر‌نشینی در لیست صنایع با بیشترین ارزش معاملات، بیشترین تاثیر را در رشد نماگر اصلی بازار ایفا کرد. نماد معاملاتی فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت زیر‌مجموعه این گروه پیشتاز حرکت نمادهای فولادی در مسیر صعودی بود، به‌طوری که دیگر نمادهای فولادی به دنبال روند صعودی «فولاد» در مسیر رشد حرکت کردند. این نماد در پایان معاملات دیروز ۸۷ میلیارد تومان از معاملات را به خود اختصاص داد. در گروه فولاد‌سازان دیروز‌ نماد «فخوز» پس از برگزاری مجمع سالانه به گردونه معاملات بازگشت تا پس از «فولاد» دومین نماد با اثر فزاینده در محاسبه شاخص کل باشد. همزمان با رشد قیمتی زیر‌مجموعه گروه فلزات اساسی، اکثر نمادهای گروه کانه‌های فلزی نیز در معاملات دیروز به‌تبع افزایش تقاضای معامله‌گران با صف خرید همراه شدند. به‌طوری که برخی از نمادهای این گروه همچون «کگل» و «کچاد» در بین ۱۰ نماد با بیشترین تاثیر مثبت در محاسبه شاخص کل قرار گرفتند. در کنار نمادهای زیرمجموعه فلزات اساسی و کانه‌های فلزی نمادهای گروه شیمیایی نیز در فهرست نمادهای اثرگذار بر رشد شاخص کل قرار داشتند. در این گروه «تاپیکو»، «فارس» و «پارسان» توانستند بیش از ۴۳۰ واحد موجب ارتقای شاخص سهام شوند. در این گروه معامله‌گران شاهد شدت گرفتن تقاضا در نمادهای «زاگرس»و «شخارک» و حرکت به سمت تشکیل صف‌های خرید در این نمادها بودند. در ادامه اما دامنه رشد این نمادها محدود شد و این دو نماد از محدوده صف خرید عقب‌نشینی کردند. در پایان معاملات گروه محصولات شیمیایی رشد حدود ۹/ ۲ درصدی شاخص را ثبت کرد تا زیان روزهای اخیر خود را تا حدی جبران کند.

 چه خبر از دیگر گروه‌ها؟

همان‌طور که اشاره شد، دیروز کلیت فضای بازار مثبت بود.این موضوع را می‌توان در نوسان شاخص صنایع به‌خوبی مشاهده کرد.دیروز شاخص ۲۶ صنعت بورسی با رشد و شاخص ۹ صنعت نیز با افت مواجه شدند. استخراج زغال‌سنگ (‌با تک نماد کطبس)، ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی و فلزات اساسی با رشد به ترتیب ۸/ ۱۷، ۵/ ۶ و ۵ درصدی در صدر صنایع پربازده دیروز قرار داشتند. تک نماد گروه استخراج زغال‌سنگ (کطبس) دیروز پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود نقدی بازگشایی شد و با ثبت رشد بیش از ۸/ ۱۷ درصدی مواجه شد. این شرکت برای سال مالی گذشته مبلغ ۲۴۵ ریال به ازای هر سهم سود نقدی تقسیم کرد. در این گروه روز شنبه هفته جاری خبر افزایش تصویب قیمت زغال‌سنگ اعلام شده بود. براین اساس رئیس انجمن زغال‌سنگ ایران این افزایش قیمت را برای تداوم فعالیت معادن زغال‌سنگ کشور الزامی دانست و زمان اعمال قیمت‌های جدید زغال‌سنگ را ابتدای تیر ماه عنوان کرد. گروه محصولات برقی نیز دیروز شاهد بازگشایی یک نماد بود. «بترانس» نیز پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه مبنی بر تقسیم سود نقدی ۶۲۰ ریالی دیروز معامله شد و به دنبال اقبال سهامداران رشد قیمت ۴/ ۹ درصدی را تجربه کرد (این نماد روز شنبه بازگشایی شد اما به مرحله کشف قیمت نرسید).این امر صنعت مزبور را در رتبه دوم صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار داد.در میان گروه‌های مطرح بازار دیروز گروه فرآورده‌های نفتی(پالایشی) معاملات ضعیفی را پشت‌سر گذاشت. اکثر نمادهای زیر‌مجموعه این گروه که در آغاز هفته با صف خرید مواجه شدند، دیروز همچون روزهای معاملاتی هفته قبل شاهد ضعف تقاضای سهام بودند. به‌نظر می‌رسد با وجود رشد قیمت نفت نگرانی‌ها از وضعیت آتی تحولات در بازار ارز به دلیل ابهامی که در صورت‌های مالی شرکت‌های مزبور فراهم می‌کند، عامل افت تقاضای سهام این گروه بوده است. گفته می‌شود ابهامات و اختلاف ارزی با مبنای نرخ‌گذاری سودآوری این بنگاه‌ها را دستخوش تغییر خواهد کرد.

گروه خودرویی نیز در ابتدای ساعات معاملاتی هرچند معاملات ضعیفی را آغاز کردند اما در ادامه شاهد کاهش شدت عرضه از سوی سهامداران بود تا جایی‌که «خساپا» و «خپارس» در پایان معاملات رشد آرامی را تجربه کردند.با وجود تعدیل منفی که شرکت‌های خودرویی در سال ۹۶ ارائه دادند و ضمن فشاری که مسائل پیرامون برجام بر سهام این گروه وجود دارد، معاملات این گروه روز شنبه پرقدرت دنبال شد. تصویب مجوز افزایش نرخ فروش محصولات این شرکت‌ها از سوی شورای رقابت، ممنوعیت واردات خودروهای خارجی و همچنین جاماندگی سهام مربوطه از رالی دو هفته اخیر قیمت‌ها این گروه را مورد اقبال سهامداران قرار داد، با این حال مطابق آنچه که پیشتر نیز گفته شد، روند صعودی این گروه به دلیل عملکرد ضعیف شرکت‌ها در فصل بهار امری پایدار نخواهد بود.

 همگام با بازیگران بازار

طی داد‌و‌ستد سهام دیروز فعالان حقیقی بازار، در سمت خرید همچنان فعال بودند. به این ترتیب روز گذشته، برای نهمین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت به نام سهامداران خرد بازار رقم خورد. به این ترتیب بیش از ۴۰۸ میلیون سهم به ارزش ۱۲۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان از سبد سهام معامله‌گران حقوقی‌ به پرتفوی سهامداران حقیقی افزوده شد.بیشترین خالص خرید به نفع سهامداران خرد در گروه‌های کالایی بورس تهران به ثبت رسید. به این ترتیب خالص خرید حقیقی‌ها در نمادهای زیرمجموعه گروه فلزات اساسی بالغ بر ۷۴ میلیارد تومان بود. گروه کانه‌های فلزی نیز شاهد تغییر مالکیت ۱۴ میلیارد تومانی به نفع معامله‌گران خرد بازار بودند. در صدر تقاضای سهام مربوط به شرکت‌ها، تمایل به خرید سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان قرار داشت. خالص خرید حقیقی‌ها در نماد مزبور ۱۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم به ارزش ۴۷ میلیارد تومان بود.شرکت ملی صنایع مس ایران نیز از دیگر نمادهای مورد توجه سهامداران خرد در روز گذشته بود. در این نماد بورس بازان دیروز شاهد جابه‌جا‌یی بیش از ۴۲ میلیون سهم به ارزش ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی بودند.

در آن سوی بازار اما بانکی‌ها و رایانه‌ای‌ها در صدر خرید معامله‌گران عمده بازار قرار داشتند. نماد معاملاتی بانک صادرات بیشترین نقش را در این جابه‌جایی بر عهده داشت. به این ترتیب دیروز حدود ۱۷ میلیون سهم «وبصادر» به ارزش یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به پرتفوی حقوقی‌ها افزوده شد. گروه رایانه نیز با لیدری «سپ» در صدر خرید معامله‌گران عمده بازار قرار داشت. هر چند در این روز ۲ میلیارد سهم این شرکت تازه وارد بورسی از سوی سهامداران حقوقی بازار جمع‌آوری شد، با این حال معامله‌گران شاهد افت قیمتی سهام شرکت پرداخت الکترونیک سامان کیش پس از ۱۱ روز متوالی رشد قیمت بودند. «سپ» در این مدت توانست بازدهی حدود ۶۰ درصدی از آن سهامداران خود کند. پالایشی‌ها نیز از دیگر صنایع مورد توجه معامله‌گران حقوقی در بازار دیروز بودند. خالص خرید حقوقی‌ها در این گروه به بیش از ۷ میلیارد تومان رسید و پالایش نفت تهران در صدر تقاضای این معامله‌گران قرار داشت. به این ترتیب در این روز بیش از ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار سهم «شتران» به ارزش ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان از سبد معامله‌گران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد.

بازار از دریچه آمار

در داد و ستدهای روز گذشته بورس تهران، شاخص کل بورس بیش از ۴/ ۲ درصد رشد کرد. در معاملات روز جاری بورس تهران شاخص کل بورس با رشد ۲۶۶۰ واحدی مواجه شد و در سطح ۱۱۲ هزار و ۶۱ واحدی قرار گرفت. شاخص کل هم‌وزن نیز ۳/ ۱ درصد رشد کرد. امری که تاکید می‌کند تاثیر نمادهای بزرگ‌تر بازار در رشد نماگر اصلی بازار سهام بیشتر بوده است. در این روز ارزش معاملات سهام نیز حدود ۷۷۴ میلیارد تومان بود. از این میزان ۶۰۰ میلیارد تومان به معاملات خرد سهام اختصاص داشت. صنایع فلزات اساسی، شیمیایی و خودرو با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعتی قرار گرفتند. سایپا با معامله ۲۶۰ میلیون سهمی بیشترین حجم معاملات رابه خود اختصاص داد. معامله بیش از ۸۷ میلیارد تومانی فولاد مبارکه اصفهان، این نماد را در صدر جدول نمادها با بیشترین ارزش معاملات قرار داد. صدرنشینی بازار با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای زغال‌سنگ نگین طبس، فولاد خوزستان، سرمایه‌گذاری توکافولاد، ایران ترانسفو، حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس، تولید مواد اولیه داروپخش و گروه صنعتی سپاهان بود.در مقابل نمادهای فیبر ایران، سرمایه‌گذاری صنعت بیمه، داروسازی زهراوی، داروسازی فارابی، داده‌پردازی ایران، آبادگران ایران و محورسازان ایران خودرو با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات نشستند.

9 (1)