غلبه تردیدها به سیگنال‌های مثبت

همان‌طور که اشاره شد روند معاملات سهام طی روزهای اخیر نشان از فضایی احتیاطی دارد. این موضوع در شرایطی است که به نظر می‌رسد رشد نرخ ارز و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی (هر چند ظاهری)، به جذابیت‌های بازار سهام افزوده است. روز گذشته نرخ دلار به روند صعودی که از ۱۷ مهر ماه همزمان با نزدیک شدن به مهلت اعلام نظر رسمی ترامپ درخصوص برجام آغاز شد، ادامه داد و به ۴۰۷۴ تومان رسید. این موضوع عاملی برای رشد درآمدهای ریالی شرکت‌های صادرات‌محور بورس تهران که سهمی ۵۰ درصدی از بازار سهام را دارند، است. نرخ ارز مبادله‌ای نیز که برای پالایشی‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار است، با رشد نسبت به روز دوشنبه به ۳۵۱۰ تومان رسید.

دیروز شاهد اصلاح قیمت‌ها در بازارهای جهانی بودیم. به این ترتیب مس با افت محسوس بیش از یک درصدی، در سطح ۶۹۰۱ دلار در هر تن قرار گرفت. آلومینیوم نیز افت ۱۵ دلاری را تجربه کرد و به ۲۱۵۳ دلار در هر تن رسید. سرب و روی نیز وضعیت مشابهی را تجربه کردند و با کاهش حدود یک درصدی به ترتیب در سطح ۲۴۸۳ و ۳۲۰۵ دلار در هر تن مورد معامله قرار گرفتند. فولاد اما روند باثباتی را در پیش گرفت. به این ترتیب روز گذشته قیمت میلگرد در بازار شانگهای چین بدون تغییر ملموس در محدوده ۶۰۰ تا ۶۰۶ دلارقرار گرفت. در بازار نقدی تانگشان نیز قیمت بیلت فولاد در سطح ۵۵۲ دلار دادوستد شد. قیمت نفت به بالاترین سطح خود در ۵/ ۲ سال اخیر رسیده است.

بخشی از افزایش قیمت نفت در روزهای اخیر  به ریسک‌های ژئوپلیتیک برمی‌گشت. به نظر می‌رسد کاهش تعداد دکل‌های آمریکا طی هفته گذشته و ثبت رقم ۷۲۹ عددی (بیشترین کاهش از ماه مه ۲۰۱۶) دیگر عامل تاثیرگذار بر این روند صعودی بوده است. در کنار این موضوعات، همچنان احتمال تمدید توافق کاهش تولید ۸/ ۱ میلیون بشکه‌ای نفت از سوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک دیده می‌شود و عاملی مثبت برای قیمت‌ها در بازار نفت به شمار می‌رود.با وجود واکنش فعلی بازار نفت تحت تاثیر موارد مذکور، باید توجه داشت که نگرانی‌هایی در موردروند آتی قیمت نفت وجود دارد. چرا‌که بارها ریزش قیمت‌ها پس از رشدهای پرشتاب رخ داده است به‌ویژه آنکه محرک اصلی افزایش قیمت اخیر نفت عوامل سیاسی مربوط به عربستان بوده است.در مجموع، آنچه عیان است بی‌اعتنایی بورس تهران به سیگنال‌های مثبت موجود است. این موضوع باعث شده تا شاخص کل این بازار برای هشتمین روز متوالی در کانال ۸۷ هزار واحدی نوسان کند.

در نمادهای کوچک‌تر بازار نیز که طی روزهای ابتدایی هفته، تقاضای بیشتری را تجربه می‌کردند دیروز وضعیت بر همین منوال بود؛ به‌طوری که شاخص کل هم‌وزن با افت ۱۶/ ۰ درصدی مواجه است. بر این اساس به نظر می‌رسد عدم قطعیت‌ها، معامله‌گران سهام را وارد فاز احتیاطی کرده است؛ به‌طوری که کل تغییرات نماگر بورس تهران طی معاملات هفته جاری کمتر از ۴۰ واحد بود. خروج از این شرایط نیز تنها نیازمند ظهور نشانه‌های واقعی و فروکش تنش‌های سیاسی فعلی است.

 بیم و امید پالایشی‌ها

رشد قیمت نفت و همچنین نرخ ارز مبادله‌ای سبب شد تا روز گذشته نمادهای پالایشی بورس تهران بار دیگر در مرکز توجه فعالان بازار قرار گیرند. موضوعی که سبب شد تا نمادهای «شبندر»، «شتران» و «شپنا» در صدر نمادهای با بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص قرار گیرند. در این میان اما ریسک‌های ژئوپلیتیک موجود، شرایط نامشخصی را برای ترسیم آینده بازار نفت ایجاد کرده است. در کنار این موضوع همچنان ابهامات گذشته پالایشی‌ها (نامشخص بودن نرخ‌گذاری شرکت پالایش و پخش) به‌عنوان یکی از گروه‌های پرپتانسیل بازار ادامه دارد. به این ترتیب به موجب آگاهی فعالان بازار از این شرایط، شاهد تشدید فشار فروش در نمادهای زیرمجموعه این گروه هستیم. در این شرایط به نظر می‌رسد فعالان بازار در انتظار رصد نشانه‌های مثبت از پالایشی‌ها همچون انتشار گزارش‌های شش ماهه یا رفع ابهامات نرخ‌گذاری از سوی پالایش و پخش هستند.

 قندی‌ها در انتظار تعیین نرخ

نمادهای زیرمجموعه گروه قندوشکر از جمله نمادهای مثبت روز گذشته بورس تهران بودند؛ به‌طوری که از ۱۱ نماد قندی، تنها دو نماد با افت قیمت به معاملات خود پایان دادند. به نظر می‌رسد تنها دلیل رشد قیمتی دیروز این نمادها، تشکیل جلسه ستاد تنظیم بازار برای تعیین نرخ و یارانه شکر بود. در حال حاضر قیمت رسمی شکر ۲۵۲۰ تومان و یارانه آن ۲۳۶ تومان است و باید دید در جلسه روز گذشته این ستاد چه نرخی برای این محصول در نظر گرفته می‌شود. در مجموع اما این شرایط سبب شد تا توجه معامله‌گران بار دیگر به این نمادها جلب شود.

 بارقه‌های امید برای دارویی‌ها

ماجرای پرداخت مطالبات دارویی‌ها در حالی تبدیل به کلافی سردرگم شده بود و پس‌لرزه‌های ناشی از آن، شرکت‌های دارویی را تا مرز ورشکستگی پیش برده بود که روز گذشته سخنگوی وزارت بهداشت خبر از واریز روزانه ۱۰۰ میلیارد تومان از خزانه به بیمه‌ها برای پرداخت مطالبات دارویی‌ها داد. در عین حال روز گذشته رئیس سازمان غذا و دارو از پرداخت ۵۰۰ میلیارد تومان مطالبات حوزه دارو در هفته آینده خبر داد. پرداخت بدهی شرکت‌های داروساز می‌تواند تنگناهای مالی این شرکت‌ها را تا حدی تخفیف دهد.

 همگام با بازیگران بازار

روز گذشته خالص تغییر مالکیت میان بازیگران اصلی بازار بیش از ۳۸ میلیون سهم و در مسیر حقوقی به حقیقی بود. این جابه‌جایی‌ رقمی معادل ۳میلیارد تومان از پرتفوی حقوقی‌ها به سبد سهام معامله‌گران حقیقی منتقل کرد. بیشترین میزان خالص خرید معامله‌گران حقیقی به نماد معاملاتی شرکت آلومینیوم ایران اختصاص داشت. به این ترتیب دیروز افزون بر ۵۰ میلیون و ۵۰۰ هزار سهم «فایرا» به ارزش ۷ میلیارد تومان به پرتفوی حقیقی‌ها منتقل شد. پس از «فایرا»، بیشترین خالص خرید حقیقی‌ها در نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت اصفهان شکل گرفت. به‌طوری‌که خالص خرید حقیقی‌ها در نماد «شپنا» به ۴ میلیون سهم به ارزش ۵/ ۱میلیارد تومان رسید.

در آن سوی بازار نیز بیشترین تحرک حقوقی‌ها در نماد معاملاتی شرکت‌های کنترل‌خوردگی تکین‌کو، فولاد مبارکه اصفهان و فولاد کاوه جنوب کیش دیده شد. به این ترتیب دیروز بیش از یک میلیون سهم «رتکو» به پرتفوی سهامداران حقوقی منتقل شد. این جابه‌جایی رقمی معادل یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به پرتفوی این گروه از معامله‌گران منتقل کرد. «فولاد» نیز دیروز مورد توجه سهامداران حقوقی قرار گرفت. نماد معاملاتی شرکت فولاد مبارکه اصفهان در این روز شاهد تغییر مالکیت یک میلیارد تومانی به نفع معامله‌گران عمده بود. در «کاوه» نیز ۷/ ۳ میلیون سهم به ارزش ۸۰۷ میلیون تومان در مسیر حقیقی به حقوقی منتقل شد.

 در بازار چه گذشت؟

همان‌طور که اشاره شد، در دادوستدهای روز گذشته شاخص کل بورس تهران ۳۹ واحد (معادل ۰۴/ ۰ درصد) رشد کرد و به رقم ۸۶ هزار و ۸۸۳ واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن (با اثر یکسان نمادها) اما وضعیتی متفاوت داشت و با افت حدود ۱۶/ ۰ درصدی همراه شد. موضوعی که نشان از تاثیرگذاری نمادهای بزرگ بازار سهام بر نماگر این بازار دارد.ارزش معاملات خرد بورس تهران نیز نزدیک به ۱۰۲ میلیارد تومان بود. حدود ۳۴ درصد از این رقم در اختیار ۱۰ نماد با بیشترین ارزش معاملات قرار داشت.

بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نشان می‌دهد از ۳۸ ‌صنعت مورد بررسی، شاخص ۱۰ صنعت با رشد همراه شد و ۲۲ صنعت نیز معاملات روزانه خود را با افت شاخص پشت سر گذاشتند. (شاخص ۶ صنعت بدون تغییر ماند). در این میان فرآورده‌های نفتی بیشترین بازدهی (۲ درصد) در میان صنایع بورسی را کسب کرد. پس از آن نیز قندی‌ها با رشد ۴۵/ ۱ درصدی همراه شدند و گروه انبوه‌سازی بازدهی ۸/ ۰ درصدی را تجربه کرد. در مقابل اما گروه ساخت محصولات فلزی با تحمیل زیان ۸/ ۲ درصدی به سهامداران خود در قعر جدول بازدهی روز گذشته صنایع بورسی قرار گرفتند. در عین حال گروه فلزات اساسی با بیشترین ارزش معاملات بالغ بر ۱۹ میلیارد تومان در صدر برترین گروه‌های صنعت قرار گرفتند. خودرویی‌ها نیز به لطف معاملات پرحجم در دو نماد «خساپا» و «خودرو» در رده دوم صنایع بورسی از منظر ارزش معاملات قرار گرفتند.

بیشترین افزایش قیمت روز گذشته بورس تهران نیز به نماد معاملاتی شرکت‌های لامپ پارس شهاب، قند نیشابور، سرمایه‌گذاری ساختمان ایران و شکر شاهرود اختصاص پیدا کرد. در مقابل اما نماد معاملاتی شرکت‌های کارگزاران بورس اوراق بهادار، ماشین‌سازی اراک، کنترل خوردگی تکین‌کو و نیروترانس بیشترین کاهش قیمت سه‌شنبه بورس تهران را تجربه کردند.

بورس