موج سوم توسعه بخشکشاورزی با یاری بازار سرمایه
به گزارش «کالاخبر»، در نخستین موج توسعه، کشاورزی ایران با استفاده از روشهای سنتی و بهطور عمده دادوستد پایاپای محصولات خود فعالیت میکرد. اما در موج دوم توسعه، با پیشرفت و گسترش کشاورزی علاوه بر تامین نیازهای داخلی، محصولات کشاورزی ایران راه بازارهای خارجی را پیدا کرد. اما موج دیگری برای توسعه کشاورزی ایران آغاز شده است. این موج با استفاده از ابزارهای نوین بازار سرمایه آیندهای متفاوت پیش روی این صنعت قرار داده است. دورهای که در آن با سرعت و دقت در دادوستد محصولات، منطقی شدن قیمت و بازگرداندهشدن سود به کشاورزان تحولی بزرگ ایجاد کرده است که با راهاندازی بورسکالای ایران این روند در مسیر واقعی خود قرار گرفت. در واقع این موج جدید، تحول بزرگی در بخشکشاورزی ایران ایجاد خواهد کرد، چراکه با بهرهگیری از ابزارهای نوین بازار سرمایه، معامله محصولات کشاورزی وارد اتاق شیشهای و شفافی میشود که در آن دیگر خبری از دلال و واسطهها که در موج دوم، بخش اعظم دسترنج کشاورزان را به تاراج میبردند، نیست. سود اصلی کشت و تولید محصولات کشاورزی به تولیدکننده اصلی میرسد و دیگر دغدغهای برای فروش آنها وجود نخواهد داشت. این درحالی است که سالها اجرای سیاست «خرید تضمینی» دولت علاوه بر نتایج مثبت اولیه اما در نگاهی واقعبینانه دارای کاستیهای زیادی برای کشاورزان بوده است و درصورتی که این فرآیند به ابزارهای مالی سپرده شود، شاهد تحول بزرگی به نفع اقتصاد و کشاورزی خواهیم بود. پس از تجربه موفق بسیاری از کشورهای دنیا در بهرهگیری از ظرفیتهای بازار سرمایه برای توسعه بخشکشاورزی و تجارت آن، نخستین بورس کشاورزی ایران براساس تکالیفی که در برنامههای سوم و چهارم توسعه برعهده شورایعالی بورس گذاشته شده بود در شهریور سال ۱۳۸۳ آغاز به کار کرد. هرچند بورس کالای کشاورزی در مقایسه با بورس فلزات کارنامه چندان موفقی نداشت، اما با ادغام این دو بورس و تشکیل «بورسکالایایران» زمینههای موفقیت این بخش از بازار سرمایه نیز فراهم شد.
با تشکیل بورسکالا، رینگ کشاورزی با معاملاتی پراکنده و بدون استمرار محصولات مواجه میشد تا اینکه به تدریج، نگاه به بورسکشاورزی تغییر کرد و از سال ۱۳۹۳ شاهد تحول در این بازار بودیم. بهاینترتیب، رینگی که درصد بسیار ناچیزی از ارزش کل معاملات بورسکالا را به خود اختصاص میداد با روند مثبت دادوستد کالاها روبهرو شد. در سال ۱۳۹۴ بیش از ۷۶۴ هزار تن محصول به ارزش ۹۴۰ میلیارد تومان در بورسکالا معامله شد. این روند در سال ۱۳۹۵ نیز ادامه یافت، بهطوریکه با معامله ۲ میلیون و ۵۱۰ هزار تن محصول کشاورزی به ارزش ۲۸ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به سال ۹۴ به ترتیب ۲۲۹ درصد و ۱۹۹ درصد رشد کرد. در ادامه نیز در سال ۹۶ بیش از ۲ میلیون و ۹۶۲ هزار تن و در سال ۹۷ نیز یک میلیون و ۹۳۸هزار تن محصول کشاورزی در بورسکالا مورد معامله قرار گرفت که البته از سال گذشته شاهد ورود کالاهای کشاورزی به بازار مالی بورسکالا بودهایم.