افزایش شفافیت از ریل بورس کالا

پنجمین دوره سالانه برگزاری همایش ملی زعفران در روزهای پایانی هفته گذشته در شهرستان تربت‌حیدریه برگزار شد؛ در این همایش رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت تربت‌حیدریه، قیمت‌گذاری در بورس کالا را مزیت مهم این دوره برشمرد و تاکید کرد که بورس کالای ایران به‌شدت به شفافیت قیمت زعفران کمک کرده و باعث شده است تا با کوتاه شدن دست واسطه‌ها از این بازار، همه از مزایای ورود زعفران به بورس منتفع شوند. در این مراسم رئیس اتاق بازرگانی بجنورد نیز به نقش بورس در افزایش کیفیت کالاهای تولیدی اشاره کرد و از تمایل بسیار زیادی جهت راه‌اندازی این بورس در شهر بجنورد خبر داد و تاکید کرد: با توجه به اینکه زعفران در بورس کالا به تناسب قیمتی رسیده، بنابراین باید به‌طور حتم این محصول در بورس به‌طور گسترده عرضه و معامله شود.در همین راستا یک صادرکننده نمونه زعفران نیز معتقد است تحت تاثیر شفاف‌سازی قیمت‌ها در بورس کالا، کشاورزان و تمامی فعالان بازار از قیمت‌های مبنا که در مکانیسم بورس تعیین شده، مطلع هستند. به این ترتیب کشاورزان دیگر حاضر نیستند محصول خود را به قیمت‌های ناچیز به دلالان بفروشند.

افزایش شفافیت قیمتی

در این رابطه مهدی عباسپور، دبیر همایش و رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت تربت‌حیدریه، با اشاره به عرضه زعفران در بورس کالا گفت: بورس کالای ایران به‌شدت در شفافیت قیمت زعفران کمک کرده و باعث شده است تا با کوتاه شدن دست واسطه‌ها از این بازار، همه از مزایای ورود زعفران به بورس بهره‌مند شوند.

وی در ادامه افزود: هر‌چند بحث ورود زعفران به بورس کالای ایران هنوز نوپاست اما با این وجود، معاملات زعفران در بورس کالا رونق گرفته و آگاهی افراد در مورد بازار بورس افزایش یافته است به‌طوری که می‌توان گفت حضور بورس کالا در محصول زعفران به‌شدت به شفاف‌سازی قیمت این محصول کمک کرده است.وی در ادامه با اظهار این مطلب که این امر سبب شده تا کشاورزان نسبت به قیمت‌ها و نحوه صادرات آن آگاهی بیشتری داشته باشند، گفت: در حالی سال‌های قبل کشورهایی که زعفران به آنها صادر می‌شد از خلأهای موجود در این بازار استفاده می‌‌کردند که ایران با داشتن این محصول استراتژیک و منحصر‌به‌فرد نمی‌توانست نقش و جایگاه جهانی خوبی داشته باشد، اما بورس کالا به شفافیت قیمت این محصول کمک کرد و سبب شد تا بتوانیم معاملات زعفران را به‌راحتی انجام دهیم.رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت تربت‌حیدریه در ادامه تاکید کرد: بنابراین به جرات می‌توان گفت که بورس در شفافیت قیمت این محصول تاثیر‌گذار بوده است؛ زیرا در گذشته قیمت زعفران از سوی دلالانی که بازار دست آنها بود تعیین می‌شد ولی امروز دیگر این اتفاق رخ نداده و همگان از مزایای ورود زعفران به بورس بهره‌مند می‌شوند.

عباس‌پور در ادامه به استفاده از بستر معاملاتی بورس کالا برای صادرات زعفران اشاره کرد و گفت: بر اساس اطلاعاتی که از کشورهای خریدار زعفران به‌دست آوردیم آنها به دنبال یک محصول بهداشتی با برند مشخص هستند. بنابراین وقتی زعفران وارد بورس می‌شود و تمام مراحل آزمایش را طی می‌کند، قطعا آنها تمایل دارند محصول شناسنامه‌دار را خریداری کنند که این اتفاق در سالجاری رخ داد به‌طوری‌که تعدادی از خریداران خارجی در شهرستان تربت حیدریه حضور پیدا کردند و بر اساس قیمت بورس و تالار، گل زعفران را خریداری کردند. این موضوع نشان می‌دهد رابطه مستقیمی بین بورس و خرید کالا از کشاورز وجود دارد.

باید عرضه گسترده‌تر شود

در ادامه محمد صمدی، رئیس اتاق بازرگانی بجنورد نیز با اظهار این مطلب که با توجه به تناسب قیمتی ایجاد شده در زمینه عرضه زعفران در بورس کالا، باید این محصول در بورس به‌طور گسترده عرضه و معامله شود، گفت: به این ترتیب خریداران و تولیدکنندگان واقعی قادر خواهند بود تا با اطمینان از عرضه واقعی و قیمت‌گذاری دقیق در بورس، معاملات بیشتری را از این بستر انجام دهند.

وی در ادامه بیان کرد: همچنین با توجه به شفافیتی که در قیمت و معاملات بورس کالا وجود دارد، فعالان بازار شاهد کمرنگ شدن فعالیت واسطه‌هایی هستند که هر‌ساله با سوءاستفاده از بازار باعث متضرر شدن آنها در معاملات بازار می‌شدند.

به گفته این فعال بازار زعفران، با توجه به اینکه فعالیت بورس کالا همراه با قانون، استاندارد و شفافیت است، بنابراین این بازار بهترین گزینه برای کنترل، جلوگیری از سوءاستفاده‌گری‌ها و کاهش کاذب قیمت خواهد بود. صمدی در ادامه افزود: در حالی که تا امروز از ظرفیت‌های بورس در بخش کشاورزی بهره زیادی گرفته نشده، اما اکنون که روند معاملات در بازار به دلیل نوسانات نرخ ارز با چنین آشفتگی‌هایی همراه شده، مزایای بورس بیشتر نمایان شده است.

وی در ادامه با اظهار این مطلب که در واقع می‌توان از تهدیدهای امروز اقتصادی به‌عنوان یک فرصت بزرگ برای حضور در بورس کالا استفاده کرد، گفت: زمانی که تولیدکنندگان متوجه نظم بازار به دلیل کمک‌های بورس کالا می‌شوند، به‌طور حتم خود تصمیم به عرضه کالاهای تولیدی در بورس کالا خواهند گرفت. این امر رفته‌رفته منجر به پررنگ‌تر شدن نقش بورس کالا در بازار خواهد شد.

به گفته این مقام مسوول، مسلما زمانی که کالا در بورس عرضه شود به دلیل افزایش مشتریان جهت تقاضا، تولیدکنندگان را مجاب به افزایش کیفیت کالاهای خود می‌کند. همین امر باعث می‌شود تا با گذر زمان شاهد افزایش کیفیت کالاهای تولید داخل با نرخ مناسب در کشور باشیم. به این ترتیب متقاضیان نیز ترغیب به خرید کالا از یک کانال مناسب خواهند شد.

این فعال بازار زعفران با تاکید بر عملکرد موفقیت‌آمیز بورس کالا خاطر‌نشان کرد: با توجه به موفقیتی که در عملکرد بورس کالا شاهد بودیم تمایل بسیار زیادی جهت راه‌اندازی این بورس در شهر بجنورد داریم. بر این اساس اقدامات اولیه در زمینه برگزاری جلسات را انجام دادیم تا بتوانیم از طریق راه‌اندازی بورس علاوه بر انجام معاملات کلیه کالاها به وضعیت بازار نظم بیشتری دهیم.

اطلاع کشاورزان از قیمت واقعی

در همین راستا مسعود صباغ‌زاده به‌عنوان یک صادرکننده نمونه زعفران، یکی از مهم‌ترین‌ نتایج عرضه زعفران در بورس کالا را اطلاع کشاورزان از قیمت واقعی دانست و گفت: عرضه و معامله زعفران در بورس کالای ایران موجب اطمینان خاطر کشاورزان و ممانعت از خرید با قیمت‌های پایین در زمان برداشت محصول خواهد شد.

وی ادامه داد: با عرضه زعفران در بورس، قیمت‌های واقعی کشف و معاملات آن شفاف شده است. به این ترتیب، کشاورزان می‌توانند با سپرده کردن محصول خود در انبارهای بورس، گواهی سپرده کالایی دریافت کرده و محصول خود را به‌صورت مستقیم بفروشند.

وی در ادامه توضیح داد: شرایط معاملات و قیمت زعفران در حال حاضر نسبت به زمانی که این محصول در بازار سنتی معامله می‌شد، بسیار متفاوت شده است. به‌طوری‌که عرضه زعفران در بورس به دلالان این اجازه را نداده که قیمت‌ها را در زمان برداشت به‌صورت تعمدی پایین بیاورند. به‌طوری‌که تحت‌تاثیر شفاف‌سازی قیمت‌ها در بورس برای کشاورزان، همه فعالان بازار از قیمت‌های مبنا که در مکانیسم بورس تعیین شده، مطلع هستند.

صباغ‌زاده در ادامه با اظهار این مطلب که دیگر کشاورزان نیز حاضر نیستند محصول خود را به قیمت‌های ناچیز به دلالان بفروشند، گفت: این در حالی است که سال‌های گذشته در فصل برداشت گل‌های زعفران، قیمت‌ها به شدت افت می‌کرد و کشاورزان از ترس کاهش قیمت اقدام به عرضه می‌کردند. اما در حال حاضر و با ساختار ایجاد شده در بورس، کشاورز نه‌تنها از قیمت‌ها مطلع است، بلکه می‌تواند در صورت افت نرخ در زمان برداشت زعفران، محصول خود را به‌صورت گواهی سپرده کالایی در انبار نگهداری کند و در زمان موردنظر به قیمت بهتری به فروش رساند.

وی در ادامه تاکید کرد: این فرآیند به نوعی حمایت از زعفران‌کاران و کشاورزان خواهد بود.

چه خبر از آتی زعفران؟

این فعال بازار زعفران در ادامه اظهاراتش آغاز معاملات آتی زعفران را یکی دیگر از اقدامات مثبت در این زمینه دانست و گفت: در حالی از چند وقت گذشته شاهد راه‌اندازی و آغاز معاملات آتی زعفران در بورس کالا بودیم که این اتفاقی بسیار مثبت در زمینه کنترل قیمت این کالا خواهد بود.

صباغ‌زاده در ادامه توضیح داد: چنانچه قراردادهای مزبور راه‌اندازی نمی‌شد، در زمان‌های افزایش عرضه همزمان با برداشت محصول، احتمال کاهش بی‌دلیل قیمت این محصول در بازار سنتی وجود داشت. اما با راه‌اندازی معاملات آتی زعفران و اطلاع کشاورزان از قیمت‌های بورس از این کاهش قیمت مقطعی جلوگیری شد. به گفته این فعال بازار، در حالی شاهد راه‌اندازی این موضوع برای اولین بار در بورس کالا هستیم که معامله‌گران استقبال بی‌نظیری از این قرارداد به عمل آورده‌اند. وی در ادامه با اظهار این مطلب که عمده صادرات زعفران به‌صورت رشته‌ای صورت می‌گیرد، گفت: این امر افزایش حجم معاملات و توسعه بازار این قراردادها را به دنبال خواهد داشت.