دنیای اقتصاد: بررسی رابطه تجاری ایران با برخی از شرکای خاص نشان می‌دهد که ما با ۱۵کشور عدم توازن تجاری قابل توجهی داریم؛ به این صورت که اختلافی در حدود ۱۵میلیارد دلار در صادرات و واردات وجود دارد. ایران در سال۱۴۰۲ به میزان ۹میلیارد دلار به عراق صادرات داشته، درحالی‌که میزان واردات عراق از ایران ۵۸۲ میلیون دلار بوده است. اگرچه در کوتاه‌مدت بتوان این بازار صادراتی را به‌دلیل زیرساخت‌های ضعیف کشورهای مقصد حفظ کرد، اما برای بلندمدت نیاز است که تمهیداتی اندیشید.

دنیای اقتصاد: بهبود محیط کسب‌وکار از نظر فعالان اقتصادی در زمستان ۱۴۰۲ نسبت به فصل قبل از آن یعنی پاییز، به سمت بدتر‌شدن رفته‌است. نکته قابل‌توجه در بررسی شاخص محیط کسب‌وکار به تفکیک مولفه‏‏‏‏‌های پیمایشی و سه اتاق بازرگانی، تعاون و اصناف حاکی از آن است که از بین سه اتاق، این شاخص در اتاق بازرگانی، بیشترین تغییر به سمت بدتر‌شدن وضعیت را در فاصله دو فصل داشته‌است، درحالی‌که شاخص کسب‌وکار به‌طور کلی ۰.۵۳‌درصد به سمت بدتر‌شدن وضعیت پیش رفته‌است، این شاخص از نظر فعالان اقتصادی زیرمجموعه اتاق بازرگانی، به میزان ۱.۱۵‌درصد در فاصله دو فصل بدتر شده‌است. شاخص محیط کسب‌وکار از نظر فعالان اقتصادی زیرمجموعه اتاق اصناف ایران، ۰.۰۹‌درصد به سمت بدتر‌شدن رفته‌است. وضعیت محیط کسب‌وکار از نظر فعالان اقتصادی اتاق تعاون ایران اما‌ به میزان ۱.۶۱‌درصد بهبود داشته‌است.

دنیای‌اقتصاد: مدیرکل دفتر محیط‌زیست، توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهادکشاورزی بیان کرد: مدیریت و استفاده از پسماندهای سرشاخه‌‌‌‌‌های نیشکر، ضایعات موز، شکمبه دام‌های سنگین ذبح شده در کشتارگاه‌‌‌‌‌ها، تولید خوراک‌دام از هسته خرما و تولید بیوگاز، از جمله هدف‌گذاری‌های دفتر محیط‌زیست، توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهادکشاورزی در سال‌جاری است.

دنیای‌اقتصاد: ابهامات ایجادشده در رابطه با مصوبه وزارت صمت باعث‌شده تا این وزارتخانه اطلاعیه قبلی خود را تعدیل کند. بر اساس آخرین اطلاعیه سامانه جامع تجارت، امکان اخذ ثبت‌سفارش جدید صرفا برای واحدهای تولیدی وزارت صنعت، معدن و تجارت که برنامه تولید سال‌۱۴۰۳ خود را در بخش تجارت داخلی ثبت کرده باشند و این برنامه به تایید سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و دفتر تخصصی مربوطه رسیده باشد، امکان‌پذیر خواهد بود.

دنیای‌اقتصاد: چهارمین نشست مشترک اجرای تفاهم‌نامه اتاق بازرگانی تهران و گمرک ایران با حضور فرود عسگری، معاون گمرک و جمعی از مدیران‌‌‌‌‌‌کل این سازمان و بهمن عشقی، دبیرکل اتاق تهران، به‌همراه روسا و نمایندگان تشکل‌های عضو اتاق تهران، برگزار شد.

دنیای‌اقتصاد: محمدرضا توکلی‌زاده، رئیس اتاق مشهد می‌گوید: همکاری نهادها برای کاهش رویه‌‌‌‌های مخل کسب‌وکار که منجر به تسهیل‌گری در محیط کسب‌وکار می‌شود، اقدام مثبتی است که باید در همه بخش‌ها ادامه پیدا کند. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی مشهد گفت: همکاری‌های مشترک نهادها که منتج به تسهیل رویه‌‌‌‌ها و کاهش موازی‌‌‌‌کاری‌‌‌‌ها می‌شود، اقدامات مثبتی در جهت تسهیل‌گری در محیط کسب‌وکار به‌شمار می‌آیند و امیدواریم این رویکرد در سایر بخش‌ها نیز موردتوجه و اقدام قرار بگیرد.

دنیای‌اقتصاد: محمدرضا صفا، رئیس اتاق بندرعباس، اجرای مصوبات شورای گفت‌‌‌‌‌‌وگو را برای فعالان اقتصادی امیدبخش عنوان کرد و این شورا با تسهیل پیگیری مسائل، مسیر امیدبخشی پیش‌روی فعالان اقتصادی می‌گذارد.

دنیای‌اقتصاد: سید‌جلال سادات‌تهرانی؛ تاجری بود که پس از حدود چهار دهه‌فعالیت تجاری در بازار تهران، فعالیت صنعتی خود را آغاز کرد. وی یکی از تولیدکنندگان بزرگ جوراب صنعتی، انواع نخ و پارچه در سه دهه‌آخر حکومت پهلوی بود که همراه با سه پسرش نقش موثری در رشد اقتصادی و گسترش صنعتی ایران داشت. سادات‌تهرانی، نسل اول خاندانی است که توانست در یک فرآیند کسب‌وکار طولانی انباشت سرمایه را در خانواده‌اش نهادینه کند. پدر و برادرش با پایه‌های مذهبی، مدعی نوعی کرامت و قدرت ویژه صوفی‌گونه بودند. با اینکه سید‌جلال اعتقادات دینی داشت، هیچ‌گاه همسر و فرزندانش را مجبور به انجام تکالیف و رفتارهای دینی نمی‌کرد.

دنیای اقتصاد-گروه بازرگانی: بخشنامه جدید برای «پرداخت ارز ارزان» باعث ابهام فعالان اقتصادی خصوصا بخش تجارت و همچنین هشدار صاحب‌نظران اقتصادی شد. سیاستگذار به جای حذف «رانت ارز ارزان»، کانال جدید برای آن تعریف کرده است؛ تخصیص به شرط ارائه برنامه به «صمت». بر اساس این مصوبه و واقعیت‌های موجود اقتصاد، بنگاه‌های تولیدی بزرگ با شرط ارائه برنامه تولید به دولت، انحصار واردات را در اختیار خواهند گرفت؛ مساله‌ای که باعث می‌شود قدرت «امضای طلایی» در فرآیند «تامین نیاز ارزی تولید و تجارت»، مسلط شود و «متقاضیان واقعی ارز» از تخصیص محروم بمانند.

دنیای اقتصاد: تجارت‌جهانی‏‏‏‌، طی‏‏‏‌ ٣٠ سال‌گذشته‏‏‏‌، تحولات چشمگیری را تجربه‏‏‏‌ کرده‌است. این‏‏‏‌ تحولات از تغییر در الگوهای تجاری و کاهش‏‏‏‌ تعرفه‏‏‏‌ها تا مفاهیم نظارتی‏‏‏‌ جدید و افزایش‏‏‏‌ توجه‏‏‏‌ به‏‏‏‌ استانداردهای تجارت بین‌المللی‏‏‏‌ ادامه‏‏‏‌ داشته‏‏‏‌اند. در این‏‏‏‌ مدت، تمرکز اصلی‏‏‏‌ تجارت از اصلاح قوانین‏‏‏‌ تجاری و کاهش‏‏‏‌ موانع‏‏‏‌ سرمایه‌گذاری به‏‏‏‌ سمت‏‏‏‌ ایجاد یک‏‏‏‌ چارچوب نظارتی‏‏‏‌ قوی‌تر و تاکید بر استانداردهای بین‌المللی‏‏‏‌ معطوف شده‌است.تغییرات در تجارت، نه‌تنها بر روی شرکت‌ها و کسب‌وکارها تاثیر گذاشته‏‏‏‌؛ بلکه‏‏‏‌ بر کشورها و فضای سیاستگذاری نیز اثرات قابل‌توجهی‏‏‏‌ داشته‌است‏‏‏‌. به‌عنوان مثال، کشورهای درحال‌توسعه‏‏‏‌ به‌دنبال کاهش‏‏‏‌ وابستگی‏‏‏‌ به‏‏‏‌ تجارت بین‌المللی‏‏‏‌ و افزایش‏‏‏‌ استقلال مالی‏‏‏‌ خود هستند. این‏‏‏‌ فرآیند گذار، به‏‏‏‌ کاهش‏‏‏‌ تمایل‏‏‏‌ به‏‏‏‌ همکاری بین‌المللی‏‏‏‌ و افزایش‏‏‏‌ نگرانی‌های امنیتی‏‏‏‌ و اقتصادی در برخی‏‏‏‌ کشورها منجر شده‌است.

دنیای‌اقتصاد: نشست روسای کمیسیون‌های تخصصی اتاق ایران با هیات‌رئیسه پارلمان بخش خصوصی، در حاشیه دوازدهمین نشست از دوره دهم هیات‌نمایندگان اتاق ایران برگزار شد. تعطیلی روز شنبه، حضور در نمایشگاه‌ها و دسته‌بندی مشکلات بخش‌خصوصی و ارائه راهکار خروج از وضعیت، از جمله موضوعاتی بود که در این جلسه موردبحث و بررسی قرارگرفت.

دنیای اقتصاد: میزگرد تخصصی «نقش بخش خصوصی و اقتصاد رقابتی در توسعه پایدار» دیروز در دومین رویداد جامع معدن و صنایع معدنی با حضور فعالان حوزه معدن برگزار شد. محورهای اصلی این نشست ارتباط تولیدکنندگان و دولت، تامین مواداولیه، انرژی، توسعه و تکنولوژی و اهمیت صادرات در محصولات معدن و صنایع معدنی بود. کارشناسان در این زمینه معتقدند چالش‌های اصلی حوزه معدن، انرژی، سنگ‌اندازی‌های قانون‌گذار در مسیر صادرات، نبود زیرساخت‌های لازم و افرایش بی‌رویه‌ مجوزدهی است.

دنیای‌اقتصاد: با حضور نمایندگان بخش خصوصی، دوازدهمین نشست دوره دهم هیات نمایندگان اتاق ایران با محوریت بررسی مسائل روز اقتصادی و پیگیری مطالبات بخش خصوصی برگزار شد. در این نشست، صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران ضمن تبریک ولادت حضرت امام رضا علیه‌السلام گفت: در دو ماهی که از سال۱۴۰۳ می‌گذرد، مباحثی برای زمینه‌سازی تحقق شعار سال تعیین شد. یکی از دستورکارهای مراکز سیاستی دولت بوده و اتاق ایران هم با مشارکت وزارت صمت پیشنهادهایی را دراین‌باره تهیه کرد.

دنیای اقتصاد: تحریم‌های اقتصادی از سوی کشورهایی که شما را دشمن خود می‌‌‌‌پندارند، عواقب زیان‌باری دارند اما نتایج سیاست‌های محدودکننده‌‌‌‌ای که به بهانه مبارزه با تحریم‌ها اعمال می‌شوند، از تحریم‌ها هم بدترند. جامعه ایران میان این دو عامل فشار گرفتار شده و تاوان سختی بابت تحریم‌ها و ممنوعیت‌‌‌‌ها می‌پردازد. این بخشی از مقدمه پرونده این شماره «تجارت فردا» است. پرونده‌ای که در آن پس از بررسی تاریخی مساله تحدید واردات در ایران، مشکلات سیاست‌های وارداتی کشور مورد بررسی قرار گرفته‌است. یکی از محورهای این پرونده اثر محدودیت واردات بر افزایش میزان قاچاق‌کالا به کشور است. سیاستگذاران عمدتا برای مشروعیت بخشیدن به محدودیت‌های وارداتی، دلایلی همچون حمایت از تولید داخل را اقامه می‌کنند، با این‌وجود واقعیت اقتصادی این است که بستن مسیرهای رسمی واردات باعث افزایش نرخ قاچاق شده‌است؛ پدیده‌ای که در سال‌های اخیر به‌شدت به تولید ضربه زده است. متن حاضر خلاصه‌ای از پرونده مذکور است که مشروح آن در شماره این هفته «تجارت فردا» به چاپ رسیده‌است.

جلسه پیگیری موضوعات ویژه استان مازندران از جمله «رفع موانع افزایش تولید و حرکت به سمت خودکفایی برنج» با حضور رئیس‏‏‏‌جمهور برگزار شد. در این جلسه وزیر جهادکشاورزی پس از ارائه گزارشی در زمینه میزان تولید برنج در کشور از تدوین طرح جامع خودکفایی برنج خبر داد. رئیسی پس از شنیدن گزارش وزیر جهادکشاورزی به مسوولان ذی‌ربط دستور داد تا زمینه را برای خودکفایی برنج آماده کنند. در واکنش به این خبر، برخی فعالان اقتصادی در حوزه برنج تاکید کردند ؛ فارغ از اینکه اصولا با توجه به وضعیت منابع آبی کشور خودکفایی امکان‌پذیر باشد، در نبود یک استراتژی مدون، اظهاراتی از این دست بیشتر جنبه شعاری دارد. آنها معتقدند در حالی که در دو سال‌گذشته که وضعیت بارش مناسب بوده، دولت بیش از نیاز برنج وارد کرده و نمی‌توان از خودکفایی برنج صحبت کرد.