در مراسم روز جهانی دریانوردی تشریح شد
رتبه ایران در ستون اصلی تجارت
طی ۶ ماه گذشته سیاست‌های آمریکا، تجارت دریایی در منطقه را دچار خدشه کرده است و مقامات صنعت دریایی کشور به منظور رفع یا کاهش اثرات منفی برنامه‌های آمریکا در حوزه دریایی، از دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) درخواست کردند که این سازمان نسبت به سیاست‌های دولت آمریکا واکنش نشان دهد. به گفته کارشناسان، سازمان بین‌المللی دریانوردی در راستای یکی از اهداف مهم خود یعنی ایجاد امنیت در تجارت بین‌الملل وظیفه دارد که راهکارهای مناسبی را برای تحقق این هدف اتخاذ کند که در این چارچوب مقابله با رویکردهای آمریکا در فضای تجارت بین‌الملل که بر خلاف رویه‌های جهانی متکی بر اعمال محدودیت‌های فزاینده است، حائزاهمیت است. البته چالش‌های صنعت دریانوردی ایران تنها منحصر به تحریم‌ها نیست و حضور نیروهای بیگانه در منطقه، اخلال آنها در رفت و آمد آزاد کشتی‌ها، همچنین پیدایش ائتلاف‌های بزرگ کشتیرانی که قدرت چانه‌زنی آنها را بالا می‌برد، از دیگر تهدیدهای پیش‌روی صنعت دریانوردی و کشتیرانی کشور است. از سوی دیگر، با وجود چالش‌های موجود، مقامات صنعت دریایی اظهار امیدواری می‌کنند که ایران بتواند سهم بیشتری را از بازار جهانی در بخش کشتیرانی به‌دست آورد.
ایران با داشتن سواحل طولانی و بنادر تجاری جزو ۲۰ کشور اول دنیا به لحاظ ظرفیت صنعت دریایی شناخته می‌شود که در صورت سیاست‌گذاری‌های مناسب می‌توان از این ظرفیت به شکل مطلوب‌تری بهره برد. به گفته وزیر راه و شهرسازی وجود بیش از ۵هزار کیلومتر خطوط ساحلی در خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر، ۱۵ جزیره و ۹۰ بندر بزرگ و کوچک تجاری و صیادی موجب شده است ایران جایگاه ویژه‌ای در حمل‌ونقل دریایی داشته باشد، براساس آمار ارائه شده در سال ۲۰۱۷، ایران با مالکیت ۲۳۸ کشتی و ظرفیت بارگیری حدود ۱۹ میلیون تن، مقام بیست و یکم جهان را به خود اختصاص داده است و کشتیرانی ایران با این جایگاه جزو ۲۵ خط کشتیرانی اول جهان محسوب می‌شود. از سوی دیگر، صعود ۳ پله‌ای بخش کشتیرانی کانتینری ایران در رتبه‌بندی آلفا، از جمله دستاوردهایی است که مورد تاکید IMO قرار گرفته است، صعودی که می‌تواند ایران را برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار در صنایع دریایی امیدوار کند. همچنین پیوستن ایران به کنوانسیون‌های مهم بین‌المللی دریایی از جمله اقداماتی است که می‌تواند در همگام شدن قوانین دریایی ایران با قواعد جهانی موثر واقع شود. به گفته تحلیلگران، اتصال صنعت دریایی ایران به فرآیند‌های بین‌المللی می‌تواند به‌عنوان اهرمی برای کم‌اثر کردن تحریم‌های آمریکا به‌کار رود. در مراسم روز جهانی دریانوردی و هفتادمین سالگرد تاسیس سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO)، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد که مباحثی از جمله توسعه پایدار، توسعه و بهبود وضعیت منابع انسانی، نقش و جایگاه صنعت دریانوردی در ایجاد رفاه، رشد اقتصادی و زدودن فقر، جلوگیری از شیوع بیماری‌های واگیردار، حفاظت از محیط‌زیست دریایی و کاهش سوانح دریایی از موضوعاتی هستند که در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته‌اند. به گفته آخوندی، عدم پایبندی دولت آمریکا به برجام و بازگشت تحریم‌ها، از مهم‌ترین تهدیدهای حمل‌ونقل دریایی، همچنین واردات و صادرات است. همچنین نقش صنعت دریانوردی در ریشه‌کن کردن فقر و کاهش بیکاری مورد توجه وزیر راه و شهرسازی قرار گرفت. آخوندی ادامه داد: حمل‌ونقل دریایی به‌صرفه‌ترین شیوه حمل‌ونقل کالا و مواد خام در مقادیر زیاد در سرتاسر جهان محسوب شده و بیشتر تجارت جهانی امروزه از طریق دریا به وسیله کشتی انجام می‌شود و هم‌اکنون سهم کشتی‌ها در جابه‌جایی کالا و مواد خام به ۹۰ درصد کل تجارت جهانی می‌رسد.
وزیر راه و شهرسازی با اشاره به نقش حمل‌ونقل دریایی در حمل‌ونقل نفت و مشتقات آن، اظهار کرد: براساس آمار موجود، بیش از ۶۰ درصد مصرف سالانه نفت و مواد نفتی از طریق دریا حمل می‌شود و عمدتا نیز تا حد ۹۹/ ۹۹ درصد آن به‌صورت ایمن تحویل داده می‌شود. به گفته آخوندی بیش از ۵هزار کیلومتر خطوط ساحلی در خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر، ۱۵ جزیره و ۹۰ بندر بزرگ و کوچک تجاری و صیادی موجب شده است ایران جایگاه ویژه‌ای در حمل‌ونقل دریایی داشته باشد. از سوی دیگر، خلیج‌فارس به‌عنوان یکی از مناطق مهم و پرترافیک جهان محسوب شده و سالانه بیش از ۱۲ هزار کشتی اقیانوس‌پیما از تنگه هرمز تردد می‌کند. آخوندی افزود: براساس آمار ارائه شده توسط «آنکتاد» در سال ۲۰۱۷، ایران با مالکیت ۲۳۸ کشتی و ظرفیت بارگیری حدود ۱۹ میلیون تن، مقام ۲۱ جهان را به خود اختصاص داده است. کشتیرانی ایران با جایگاه ۲۱ از جمله ۲۵ خط کشتیرانی اول جهان محسوب می‌شود. همچنین ایران با ۶ میلیون و ۵۸۳ هزار تن ظرفیت بارگیری ناوگان تحت پرچم، سی و یکمین کشور جهان در این زمینه است. وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: ایران دارای ناوگانی با بیش از ۱۱ هزار فروند شناور غیرکنوانسیونی است که عمدتا در آب‌های خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر فعالیت می‌کند که از این جهت بزرگترین ناوگان دریایی منطقه است. آخوندی با اشاره به نقاط قوت کشور در صنعت دریانوردی، اظهار کرد: ناوگان تجاری ما با داشتن بیش از ۵/ ۶ میلیون تن ظرفیت ناخالص در سال ۲۰۱۷ دارای رتبه سی و یکم در جهان است. ناوگان تجاری و نفتکش ما در سطح منطقه بزرگترین است و از نظر سن ناوگان نیز کشتی‌های ملی ایرانی در بهترین وضعیت هستند. همچنین ایران به اکثر کنوانسیون‌های IMO و به تمامی کنوانسیون‌های مهم دریایی و کنوانسیون کار دریایی سازمان بین‌المللی کار ملحق شده و قوانین داخلی خود را از حیث انطباق با استانداردهای روز بین‌المللی کاملا به‌روز کرده است. از سوی دیگر، حضور ایران در لیست سفید کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش، نگهبانی و گواهینامه‌های دریانوردان، امکان ادامه ارائه آموزش دریایی مطلوب و اعطای گواهینامه به دریانوردان ایرانی را استمرار می‌دهد.
آخوندی همچنین به تهدیدهای پیش‌روی صنعت دریانوردی اشاره کرد و افزود: از جمله مهم‌ترین تهدیدهایی که حمل‌ونقل دریایی ما و واردات و صادرات را تهدید می‌کند، عدم پایبندی دولت آمریکا به برجام و بازگشت تحریم‌های ناجوانمردانه و اعمال تحریم‌های ثانویه آن کشور برخلاف تمامی موازین بین‌المللی و حقوق‌بشری علیه کشورمان است. اما کی‌تاک‌لیم، دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی در این مراسم با اشاره به صعود سه پله‌ای کشتیرانی کانتینری ایران در رتبه‌بندی آلفا‌لاینر گفت: صنعت کشتیرانی ستون فقرات تجارت جهانی است. وی با بیان اینکه در سال ۲۰۱۷ حجم تجارت دریایی به ۱۰ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن رسیده، اظهارکرد: به‌نظر می‌رسد که این رقم گواهی بر این واقعیت است که امروزه صنعت کشتیرانی به یک ضرورت جدی در زندگی افراد تبدیل شده است. دبیرکل سازمان بین‌المللی دریانوردی افزود: این موضوع کاملا روشن است که صنعت کشتیرانی و فعالیت کشتی‌های باربری به‌ویژه ترانزیت دریایی بار و کالا در آینده دور نیز مانند قرن‌های گذشته ادامه خواهد یافت. وی ادامه داد: نقش صنعت کشتیرانی در بدنه تجارت جهانی امروز همچون ستون‌فقرات است و با این حساب، ایرانی‌ها که اخیرا شاهد سه پله صعود کشتیرانی کانتینری خود در رتبه‌بندی معتبر آلفا‌لاینر بوده‌اند، می‌توانند احساس غرور کنند. کی‌تاک‌لیم با بیان اینکه امروز صنعت کشتیرانی دو انتخاب مهم پیش‌رو دارد، در مورد مهم‌ترین وظایف سازمان بین‌المللی دریانوردی گفت: IMO از سازمان‌های تخصصی سازمان ملل‌متحد است که مسوولیت ایمنی، امنیت، تناسب زیست‌محیطی و پایداری کشتیرانی را برعهده دارد و وظیفه دیگر این سازمان تدوین، تصویب و ارتقای چارچوب قانونی برای کشتیرانی است. وی عنوان کرد: ایجاد امنیت در تجارت بین‌الملل یکی از اهدافی است که سازمان بین‌المللی دریانوردی آن را دنبال می‌کند. این سازمان می‌تواند راهکارهای مناسبی برای ایجاد امنیت برای تجارت در حوزه منطقه‌ای و بین‌المللی اتخاذ کند.
تهیه ۴۱ فقره نقشه دریایی
همچنین هادی حق‌شناس، معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در این مراسم از تهیه و صدور ۴۱ فقره نقشه دریایی خبر داد و گفت: دزدی‌های دریایی با کمک نیروی دریایی ارتش کاهش یافته است. حق‌شناس اظهار کرد: بیش از ۹۰ درصد صادرات و ترانزیت کالاها از بین وجوه حمل‌ونقل توسط ناوگان‌های کشتیرانی انجام می‌شود، البته منظور صرفا ناوگان بازرگانی نیست بلکه نظامی، انتظامی، نفتی، تفریحی، صیادی و انواع ناوگان‌ها است که در سواحل خدمت می‌کنند. اما محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر با بیان اینکه ایران کارنامه قابل‌قبولی در حفاظت از محیط‌زیست دریایی دارد، گفت: ایران می‌تواند سهم قابل‌توجهی از بازار بین‌المللی حمل‌ونقل دریایی را به خود اختصاص دهد. راستاد با بیان اینکه ۷۰ سال از تصویب کنوانسیون تاسیس سازمان بین‌المللی دریانوردی سپری شد، اظهار کرد: طی این مدت شاهد ارتقای کیفیت و بهبود صنعت کشتیرانی بوده‌ایم. هر حادثه بزرگی که منجر به بروز خسارات مالی و جانی یا ایجاد آلودگی‌های نفتی در دریاها شده، ضرورتی برای تدوین مقررات جدید و اصلاح مقررات جاری مرتبط با ایمنی در دریا و حفاظت از محیط‌زیست دریایی فراهم کرده است.
ارسال نظر