البته پاسخی که بتوان به سرعت در مناطق پیاده کرد. برای هیچ‌کس پوشیده نیست که در دنیای امروز، نمی‌توان از فرهنگ و هنر غافل شد. حتی اگر بتوان هم، نباید شد. سال‌ها است که رهبر معظم انقلاب مساله فرهنگ را دغدغه اصلی خود و مهم‌ترین راهکار نجات کشور از بسیاری از بحران‌ها اعلام می‌کنند و وقت آن رسیده است که برای این دغدغه مهم، اتاق‌های فکری تشکیل شوند و بسیاری از موضوعات مورد بحث مدیران و متخصصان قرار بگیرند. ظرفیت‌های فرهنگی که در مناطق آزاد کشور وجود دارند، باعث شده‌ است معاونت فرهنگی، اجتماعی و گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور، به فکر این باشد که نگذارد این ظرفیت‌ها نهفته بمانند.

این‌بار در شانزدهمین دوره از سلسله نشست‌های مدیران و معاونان فرهنگی مناطق آزاد کشور، منطقه آزاد ارس به‌عنوان میزبان انتخاب شد.  منطقه‌ای که شاید لایق‌ترین صفت برای توصیف آن، بزرگ‌ترین منطقه آزاد صنعتی کشور باشد. چیزی که از همان بدو ورود به محدوده این منطقه از لا‌به‌لای انبوه کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی به چشم می‌خورد.ارس این‌روزها آب و هوای گرمی دارد اما نه به گرمی دیگر مناطق آزاد کشور، و همین موضوع شاید بهترین دلیل باشد برای اینکه چنین نشستی در سالن بزرگ اجلاس منطقه آزاد ارس برگزار شود تا با یک تیر، چند نشان فرهنگی زده شود.بزرگ‌ترین سرمایه مناطق آزاد، نیروی انسانی و بومی این مناطق است؛ و همین بهترین ظرفیت برای اقدامات فرهنگی به شمار می‌آید. «توسعه گردشگری در دنیای امروز باید بر اساس کرامات انسانی و محوریت انسان باشد»، این جمله‌ای است که ازسوی امام جمعه جلفا در مراسم افتتاحیه شانزدهمین نشست مطرح شد.

«دوری و دوستی»؛ این تاکید محمدرضا رستمی، معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری منطقه آزاد ارس در اولین روز نشست بود. او همچنین گفت: مناطق آزاد در ایران همچون جزیره‌هایی هستند که از تجربیات موفق یکدیگر استفاده نمی‌کنند و یکی از دلایل این نشست، تیم‌سازی بین مناطق آزاد کشور است. ما به دنبال تیم‌سازی هماهنگ هستیم به همین دلیل باید یادبگیریم در کنار هم رقابت کنیم و از فرصت‌های یکدیگر برای توسعه اقتصادی مناطق استفاده کنیم.

مهم‌ترین کارگاه روز اول این نشست، کارگاه تخصصی بود که با حضور استاد حوزه ارتباطات، دکتر هادی خانیکی و با استقبال مدیران و معاونان فرهنگی برگزار شد. هم‌جواری با مرزهای کشورها، از مهم‌ترین شاخصه‌های مناطق آزاد به شمار می‌آید و همین موضوع ضرورتی ایجاد می‌کند به نام «گفت‌وگو» و چه‌کسی بهتر از استاد خانیکی که از نظریه‌پردازان مطرح در حوزه «گفت‌وگو بین تمدن‌ها»ست، می‌تواند این موضوع را برای علاقه‌مندان شرح دهد؟

لازمه گفت‌وگو، شناخت است و ملت‌ها و مردم مناطق مختلف زمانی می‌توانند به گفت‌وگو و تبادل فرهنگی بپردازند که از فرهنگ همدیگر شناخت لازم را داشته باشند. شناخت از فرهنگ ملت‌های همجوار، موضوعی بود که خانیکی آن را برای مدیران فرهنگی مناطق ضروری‌تر از سایرین دانست.  به گفته وی، راهکار توسعه، پیشرفت و رشد در دنیای امروز، گذشته و آینده، چیزی نیست جز گفت‌وگو.

تجارت، از مهم‌ترین ارکان مناطق آزاد به شمار می‌آید و لازم است تمام راه‌هایی که در این مناطق پیموده می‌شوند، به رشد و شکوفایی اقتصادی و تجاری برسند. در این‌روزها که اوضاع اقتصادی کشور چندان مساعد نیست و بسیاری حال اقتصادمان را وخیم می‌خوانند، مناطق آزاد می‌توانند در توان خود در بالین اقتصاد بیمارمان قرار بگیرند و حال آن را بهبود ببخشند. حال پرسش این است که فعالیت‌های فرهنگی در مناطق آزاد، به چه اندازه می‌تواند در رونق اقتصادی‌موثر باشد؟ عمده‌ترین موضوع کارگاه‌های روز دوم که پرکارترین روز اعضا نشست بود، تلاش برای پاسخ به همین پرسش از ابعاد مختلف همچون سینما، کسب‌وکارهای نوین و فعالیت‌های استارت‌آپی بود. اکبر هاشمی، مدیرمسوول هفته‌نامه تخصصی کسب و کار نوین در جمع مدیران و معاونان فرهنگی مناطق آزاد کشور پیشنهاد کرد: «برگزاری جلسات و فضایی برای گفت‌وگوی صاحبان استارت‌آپ‌ها به راحتی می‌تواند در مناطق آزاد شکل بگیرد و این افراد در ابتدا به حمایت‌های معنوی واقعی نیاز دارند.

در ادامه همین کارگاه، محمد قندیلی، مشاور کسب و کارهای نوپا به جمع اعضا نشست پیوست و از سازمان‌های مناطق آزاد کشور خواست برای استارت‌آپ‌ها سرمایه‌گذارانی تدارک ببینند که با این کار، رونقی به کسب و کارهای نوپا و مهم‌تر از آن، جان دوباره‌ای به جوانان مناطق بخشیده شود. برگزاری کارگاه تخصصی «اقتصاد سینما» جزو کارگاه‌هایی بود که شاید کمتر کسی گمان می‌برد مناطق آزاد بخواهند با برگزاری این کارگاه، به این اندازه از ظرفیت‌های فرهنگی خود استفاده کنند اما با حضور مجید شیخ‌انصاری، تهیه‌کننده و استاد حوزه سینما، راه‌های تازه‌ای برای مدیران فرهنگی مناطق روشن شد.