اقتصاد چرخشی

افزایش پایداری زیست‏‏‌محیطی-اجتماعی در دورانی که جهان به سمت اقتصاد چرخشی می‌رود، نیازمند توانایی شرکت‌ها برای ردگیری محصولات و مواد تولیدی‏‏‌، مصرفی و بازیافتی‏‏‌شان است. با این حال، صنایع بسیاری برای کسب این آگاهی و شفافیت داده‏‏‌ها مشکل دارند. در این میان، ۱۳استارت‌آپ نوآور، راهکارهایی برای حل این چالش و ردیابی محصولات و مواد شرکت‌ها در صنایع مختلفی مانند پلاستیک، مد و کشاورزی ارائه کرده‏‏‌اند.

در چشم‌انداز پویای سال ۲۰۲۴، صنعت پتروشیمی در یک مقطع حساس قرار دارد. این بخش که توسط یک محیط کم‌رشد، تشدید نگرانی‌های اقلیمی، تغییر ژئوپلیتیک و انقلاب دیجیتالی رو به رشد به چالش کشیده شده است، مجموعه پیچیده‌‌‌ای از مسائل را در پیش رو دارد. کلید نه‌تنها بقا، بلکه شکوفایی در این دوره جدید در پذیرش شیوه‌های پایدار، انطباق با انرژی‌های نوین، استفاده از ابتکارات دیجیتال و پاسخ استراتژیک به تغییرات ژئوپلیتیکی نهفته است.

دنیای اقتصاد: سه‌گانه کاهش سودآوری، افت تقاضا و افزایش ظرفیت تولید مازاد، مثلث خطرناکی است که پیش ‌روی صنعت پتروشیمی در جهان ترسیم شده، تا جایی که نسبت سودآوری شرکت‌های بزرگ در این صنعت را با محوریت چین به پایین‌ترین رقم در تاریخ خود کاهش داده است.

دنیای‌اقتصاد: ۷۰ تا ۸۰‌درصد مردم در بسیاری از کشورها، نگران تاثیر انسان بر محیط‌زیست هستند. مصرف‌کنندگان به طور فزاینده‌‌ای از صنایع انتظار دارند که به این نگرانی توجه کنند و راه‌‌های چرخشی (چرخه‌ای) و پایدار را برای کاهش این اثرات به کار گیرند. صنعت نیز با کمک نوآوری از طرح‌‌ها و شیوه‌‌هایی استفاده می‌کند که پایداری و بهره‌‌وری از منابع را ارتقا می‌دهد.

دنیای‌اقتصاد: مقررات طراحی زیست محیطی برای محصولات پایدار (ESPR) توسط کمیسیون اروپا به عنوان رویکردی برای ایجاد محصولات پایدارتر و چرخشی از نظر زیست محیطی در حال بررسی است و جایگزین دستورالعمل طراحی زیست محیطی موجود اتحادیه اروپا می‌شود که فقط محصولات مرتبط با انرژی را پوشش می‌‌‌داد.

مواد شیمیایی می‌توانند روند بازیافت را مختل کنند. تعداد زیاد پلاستیک‌ها و مواد افزودنی، اغلب کیفیت مواد بازیافتی را کاهش می‌دهند و در عمل بازیافت را دشوار یا غیرممکن می‌کنند.

دنیای اقتصاد-فاطمه بابالو: صنعت لوازم خانگی مقدار زیادی مواد خام، انرژی و منابعی را مصرف می‌‌‌کند که در هر مرحله از چرخه عمر دستگاه، تاثیر قابل‌‌‌توجهی بر محیط‌زیست دارد: از استخراج مواد، پردازش، تولید، حمل‌‌‌و‌‌‌نقل تا پایان استفاده از آن. حال چگونه می‌توان تاثیر فرآیندهای تولید را به تدریج کاهش داد؟

دنیای اقتصاد:مواد شیمیایی می‌توانند روند بازیافت را مختل کنند. تعداد زیاد پلاستیک‌ها و مواد افزودنی، اغلب کیفیت مواد بازیافتی را کاهش می‌دهند و در عمل بازیافت را دشوار یا غیرممکن می کنند.با توجه به بحران آب‌و‌هوا و آلودگی پلاستیک در سراسر جهان، بسیاری از مردم معتقدند که بازیافت مواد، به ویژه پلاستیک، راه‌حل مشکلات ما است. بازیافت می‌تواند با کاهش استفاده از منابع، از اتلاف جلوگیری کرده و انتشار CO۲ را کاهش دهد. این سنگ بنای مهم اقتصاد چرخشی است. اما در حالی که بازیافت برخی از مواد نسبتاً ساده…

تغییرات اقلیمی همچنان چالشی برای خانوارها و مشاغل در سراسر جهان است. در مواجهه با این چالش، روش‌‌‌های جدید و بهبود یافته بازیافت، راه را برای پایداری امروزی هموار می‌‌‌کند. در حالی که استقبال از ابتکارات بازیافت همچنان در حال افزایش است، پیشرفت‌‌‌های بیشتری در روش‌‌‌های بازیافت و فناوری بازیافت مورد نیاز است.

بازار جهانی بازیافت تحت‌تاثیر تعدادی از محرک‌هاست. افزایش آگاهی و مقررات یکی از محرک‌های کلیدی است که بر روی خدمات بازیافت زباله تاثیر مستقیم دارد. گزارش تحقیقاتی بازار خدمات بازیافت زباله بر اساس بخش‌ها و مناطق مختلف نشان می‌دهد که خدمات بازیافت زباله از ۵۸.۵۳‌میلیارد دلار در سال‌۲۰۲۳ به ۶۲.۲۲‌میلیارد دلار در سال‌۲۰۲۴ با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۶.۳‌درصد رسیده‌است.

دنیای اقتصاد-نیلوفر ادیب‌‌‌نیا: در دنیای امروز، انباشت زباله‌‌‌ها و استخراج بی‌‌‌رویه منابع طبیعی، چالشی بزرگ برای بشریت به شمار می‌‌‌آید. در این میان، اقتصاد چرخشی به عنوان راه‌حلی نوین، با ترویج استفاده مجدد از محصولات به جای دور انداختن آنها، به دنبال ایجاد بازاری پایدار و حفظ محیط زیست است. در این مدل اقتصادی، زباله‌‌‌هایی مانند لباس، ضایعات فلزی و وسایل الکترونیکی منسوخ‌شده به جای دور ریختن، دوباره به چرخه اقتصادی بازگردانده می‌‌‌شوند. این امر، نه‌تنها به حفظ منابع طبیعی کمک می‌‌‌کند، بلکه فرصت‌‌‌های جدیدی برای توسعه…

دنیای اقتصاد -فاطمه بابالو: اقتصاد چرخشی به‌رغم ویژگی‌های مثبت بسیار آن اما هنوز جای خود را در اقتصاد ایران بازنکرده‌است و شاید به‌همراهی بیشتر مردم نیاز دارد. اقتصاد چرخشی جذابیت‏‏‏‏‌هایی دارد که آشنایی با آن برای بسیاری از مردم می‌تواند میل به آن را افزایش داده و اینجا دیگر تنها حفاظت از محیط‌زیست مطرح نیست؛ بلکه جذابیت‏‏‏‏‌های اقتصادی آن را باید مدنظر قرار داد اگرچه هنوز شاهد موفقیت‌های موردنظر در این حوزه نیستیم.

دنیای‌اقتصاد – سارا اصغری: صنعت بازیافت به‌‌ویژه بازیافت ضایعات فلزی، یک صنعت مهم به‌‌شمار می‌رود و برخی کشورها همین ضایعات فلزی را به عنوان مواد اولیه در نظر می‌‌گیرند. بنابراین بازار ضایعات، بازار بزرگ با گردش مالی بالا محسوب می‌شود. به گمان برخی کارشناسان این حوزه، گردش مالی فروش پسماند‌‌ها در ایران در طول یک سال به اعدادی نزدیک ۱۰ میلیارد دلار می‌‌رسد. البته با توجه به سنتی بودن بازار ضایعات چندان نمی‌توان به صورت تفکیک‌‌شده گردش مالی هر یک را محاسبه کرد.

اقتصاد چرخشی (Circular Economy) که در سال‌های اخیر تصویری داده‌محور و عملیاتی از توسعه پایدار ارائه کرده بود، در جهان بعد از کرونا و با وقوع جنگ اوکراین -روسیه، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. با انتشار اولین گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۲۲، اسناد توسعه‌‌‌ای این اقتصاد در سطح ملی و بنگاهی در نقاط مختلف جهان در حال انتشار است. اقتصاد چرخشی، رویکردی برای حفظ و افزایش منابع و کاهش و ازبین بردن پسماندها و ضایعات تعریف شده است. یک اقتصاد چرخشی مواد و محصولات را نگه می‌دارد و خدمات را تا جای ممکن…

پرهام پهلوان: نیاز روزافزون جوامع به کاهش آلودگی‏‏‌های محیط‌زیستی و ترکیبات گوگرددار (SOX) و منتشرکننده کربن، ‏‏‌ صنایع مختلف را به مصرف دوباره و چندباره مواد اولیه تشویق کرده است. در الگوهای سنتی مصرف، مواد اولیه به موارد مصرفی دورریختنی تبدیل می‌شد. به عبارت دیگر، مواد بعد از تغییر شکل و یک‌بار استفاده به عنوان زباله غیر‌قابل مصرف شناخته می‏‏‌شدند. این در حالی است که محدودیت‌های آلاینده‏‏‌های محیط‌زیستی و تغییرات اقلیمی صنایع را به سمت استفاده چندباره از مواد اولیه برده‏‏‌اند. رویکرد اقتصاد چرخه‏‏‌ای که…

دنیای اقتصاد -فاطمه بابالو: ESG نقش حیاتی در تضمین انعطاف‌‌‌پذیری، موفقیت بلندمدت و بازده سرمایه‌گذاری برتر دارد. تمرکز ESG (محیط‌زیست، اجتماع و حاکمیت) بر مدیریت ریسک و نتایج بهتر ترجمه می‌شود، که به معنای ظرفیت بیمه بیشتر و نرخ‌های بهتر است. استخراج از معادن یک فرآیند خطی تاریخی است: ما مواد معدنی را از زمین می‌‌‌گیریم، از آنها محصولات می‌‌‌سازیم و در نهایت آنها را به عنوان زباله دور می‌‌‌اندازیم.

منابع تجدیدپذیر؛ نقطه کانونی اقتصاد جهانی بسته‌‌‌‌‌بندی در سال‌۲۰۲۳ بود، روندی که امسال به‌سرعت در حال افزایش است.یکی از تعریف‌‌‌‌‌های تجدیدپذیری این است که یک ماده ‌به‌طور طبیعی سریع‌تر از میزان مصرف دوباره تولید شود. تبدیل به مواد مبتنی بر الیاف، افزایش استفاده از فلزات و ترکیب پلیمرهای زیستی در پلاستیک‌‌‌‌‌ها، برخی از تاکتیک‌‌‌‌‌های کلیدی طراحان بسته‌‌‌‌‌بندی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی است که می‌تواند جلوتر از رویکرد‌‌‌‌‌های قانونی و مصرف‌کننده باشد.

بارها گفته شده که جهان در طول ۲۵ سال‌آینده با شکاف عمیق دسترسی به فلزات مورد‌نیاز برای تحقق هدف کربن‌صفر در سال‌۲۰۵۰ روبه‌روست. آلومینیوم، مس، خاک‏‏‏‌های کمیاب و برخی از مواد معدنی نظیر کبالت و نیکل در زمره فلزاتی هستند که احتمالا بخش معدن قادر نیست تولید آنها را همپای رشد تقاضای جهانی بالا ببرد. تنش در دریای سرخ و شعله‌کشیدن دوباره جنگ در خاورمیانه نشان‌داد جهان می‌تواند هرلحظه به مکان ناامن‏‏‏‌تری بدل شود. ناامنی هم مساوی با فرار سرمایه و ترس از آینده خواهد بود که در نهایت همه این‌ها…

دنیای اقتصاد: در چشم‌انداز صنعت همیشه در حال تحول، تلاقی پایداری و سودآوری به نقطه کانونی برای کسب وکارهایی تبدیل شده است که هدف آنها رشد در دراز‌مدت است. یکی از بخش‌هایی که در آنها این تعادل ظریف به طور فزاینده‌ای مشهود است، رابطه همزیستی بین تولید و بازیافت است.

دنیای‌اقتصاد: کاهش زباله و آلودگی، صرفه‌‌جویی در انرژی و منابع، حمایت از اقتصاد چرخشی، بهبود آگاهی نسبت به مسائل زیست محیطی، برطرف کردن چالش‌‌های پلاستیک و ترویج تحقیق در زمینه‌ بیوتکنولوژی از مزایای استفاده از پلاستیک‌های زیست تخریب‌‌پذیراست. پلاستیک‌های زیست تخریب‌‌پذیر موادی هستند که می‌توانند توسط میکرو ارگانیسم‌‌ها به مواد طبیعی مانند آب، دی‌‌اکسید کربن و زیست توده تجزیه شوند. برخلاف پلاستیک‌های معمولی که می‌توانند صدها سال در محیط باقی بمانند، پلاستیک‌های زیست تخریب‌‌پذیر جایگزین پایدارتر و سازگار با…