اقتصاد ایران

بهاره چراغی: معضلات ساختاری اقتصاد ایران سال‌هاست از سوی تحلیلگران و صاحب‌نظران گوشزد می‌شود. اما برای رفع آنها گوش شنوایی وجود ندارد. یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌هایی که در دولت دوم حسن روحانی با مشکلات جدی از جهت اتخاذ سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها مواجه شد، وزارت عریض و طویل صمت بود.

سه رکن صنعت، معدن و تجارت از مهم‌ترین بخش‌های هر اقتصادی است و تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های دقیق و حساب‌شده‌ای را از سوی مسوولان هر کشور می‌طلبد. متاسفانه در ایران این سه گلوگاه اصلی اقتصادی کشور با هم یکی است و به‌دلیل عدم توجه ویژه به هر یک از این سه بخش، هیچ‌کدام از آنها نتوانسته‌اند به خوبی به وظایف خود عمل کنند.

اکونومیست در آخرین برآورد خود از اوضاع اقتصاد ایران پیش‌بینی کرد اقتصاد ایران پس از رشد منفی ۱۲درصدی در سال‌جاری به‌شرط مهار کرونا با رشد مثبت ۲درصدی در سال آینده مواجه شود.

به باور بسیاری از کارشناسان در سال ۱۳۹۷ تحولات ناشی از خروج ایالات متحده از برجام، در نرخ ارز نمود یافت و پس از آنکه نرخ در آن سال به ثبات رسید، سطح نرخ ارز حقیقی در هماهنگی با مقتضیات اقتصاد ایران بود. به عبارت دیگر با کنار گذاشتن سیاست مداخله ارزی، ریال مانند گذشته بیش از حد ارزش‌گذاری نشده بود. اما وضعیت فعلی نرخ‌ها در بازار چگونه است؟

دنیای‌اقتصاد: قرارگیری ۱۸ بانک و موسسه مالی ایران در فهرست تحریم‌های جدید آمریکا چه تبعاتی بر صنایع و واحدهای تولیدی خواهد داشت؟ مقامات اقتصادی عنوان می‌کنند جای نگرانی نیست. اما شواهد موجود از لزوم توجه به ابعاد پیدا و پنهان این مساله حکایت دارد. بررسی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد تحریم‌های تازه به‌جز صنایع پزشکی، دارویی و کالاهایی که معمولا ذیل عنوان بشردوستانه معرفی شده، بخش‌های دیگری از اقتصاد ایران و خطوط مالی کشور را نشانه رفته است.

دنیای‌اقتصاد: اقتصاد ایران در سال آینده بزرگ می‌شود یا کوچک؟ اقتصاد دنیا چطور؟ صندوق بین‌المللی پول در جدیدترین گزارش خود اعلام کرده است که اقتصاد ایران در سال آینده به میزان ۳/۲ درصد بزرگ‌تر خواهد شد. همچنین رشد اقتصادی جهان نیز در سال ۲۰۲۱ به رقم ۵/۲ درصد خواهد رسید. نکته قابل توجه این است که نسبت به گزارش قبلی این نهاد، چشم‌انداز رشد اقتصادی ایران در سال آینده ۰/۱ واحد درصد بهبود یافته است. همچنین از نظر صندوق بین‌المللی پول نرخ تورم سال آینده ایران به ۳۰ درصد خواهد رسید که این رقم نیز کاهش ۳ واحد درصدی…

تحریم‌های آمریکا علیه کشورمان این روزها اقتصاد ایران را در همه عرصه‌ها هدف قرار داده است. اقتصاد کشور به‌خصوص به علت محدودیت در مراودات مالی که اخیرا توسط کاخ‌سفید اعمال شده، دستخوش تغییرات و فراز و فرودهای متعددی شده است. تلخی ماجرا این است که این تحریم‌ها بیمار و غیربیمار نمی‌شناسد و بیم آن می‌رود که به‌زودی این شرایط بر توزیع دارو در کشور نیز اثرات منفی بیشتری داشته باشد.

بخشنامه بودجه سال ۱۴۰۰ به‌عنوان اولین سند در چرخه نظام بودجه‌ریزی کشور توسط ریاست محترم جمهور در تاریخ ۳/ ۷/ ۱۳۹۹ به کلیه دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد. به نظر می‌‎رسد سال پیش رو، سال بسیار مهمی در تاریخ اقتصاد ایران خواهد بود و این درحالی است که بخشنامه بودجه ابلاغ شده از لحاظ ساختار و محتویات، تفاوت چندانی با سال‌های گذشته نداشته است و به نظر نمی‌رسد که ادامه این رویکرد بتواند به تدوین بودجه متفاوت و کارآمدتری برای شرایط اقتصادی خاص سال ۱۴۰۰ منتهی شود. در این یادداشت به معرفی نقش بخشنامه بودجه…

اقتصاد نیوز: بازار کار ایران در تابستان امسال در قیاس با بهار، ضربه کمتری از کرونا دید، اما ترکش‌های کرونا و رکود در اقتصاد ایران، جمعیت موجود در بازار کار را به شکل قابل توجهی کوچک کرده است.

مهر: رئیس کانون صرافان با بیان اینکه مطابق با دستورالعمل‌های بانک مرکزی، معاملات صراف با صراف در سامانه نیما ممنوع است، گفت: ایجاد ممنوعیت و محدودیت، چرخه تعاملات بازار ارز را دچار مشکل‌ می‌کند.

اقتصاد نیوز: برخی معامله گران تصور می کنند تقاضاهای دیروز نوید برای بورس است که روز چهارشنبه برای سومین بار سبز بسته شود اما برخی می گویند فرصت پیش آمده می تواند زمینه فشار عرضه در امروز باشد.

دنیای‌اقتصاد: دلایل ناکامی سامانه‌های هوشمند در اقتصاد ایران بررسی شد. به اعتقاد کارشناسان، صرف‌نظر از الزامات و پیش‌نیازهای راه‌اندازی سامانه‌ها، در این چارچوب، سامانه‌ها به تنهایی به شفافیت و تسهیل فرآیند‌ها ختم نمی‌شوند. از سوی دیگر ارزیابی‌ها نشان می‌دهد هدف دولت از راه‌اندازی این سامانه‌ها، در اغلب موارد دخالت در بازار و کنترل قیمت‌ها بوده است.

خبر آنلاین: وزیر صنعت، معدن و تجارت، حضور اصناف را در مقاطع مختلف پس از پیروزی انقلاب اسلامی ماندگار و درخشان خواند و گفت که با کمک اصناف و فعالان اقتصادی، از شرایط سخت کنونی اقتصاد ایران عبور خواهیم کرد.

قیمت ارز همچنان با نوساناتی غیرقابل پیش‌بینی رو به افزایش است. به نظر می‌رسد در مسیر پرافت و خیز اقتصاد ایران بالاخره ترکیب مخرب تحریم‌های گسترده، کاهش تاریخی قیمت نفت، شیوع کرونا و توقف مراودات و مبادلات خارجی، توانست به یک التهاب بی‌سابقه در بازار ارز و مواد اولیه منجر شود.

ماه‌ها و سال‌هاست دولت مستقر نتوانسته کارنامه قابل‌قبولی در اکثر حوزه‌ها به‌ویژه حوزه اقتصادی ارائه دهد. هرقدر دولت تدبیر و امید در چهار سال اول(۹۶-۹۲) در زمینه تثبیت قیمت‌ها خوب عمل کرد و حتی ‌تورم تک‌رقمی را در اقتصاد ایران به ثبت رساند، در دوره دوم که هنوز یک‌سال از آن نیز باقی است، به هیچ‌عنوان نظر عموم را جلب نکرده و اکنون اقتصاد کشور وضعیت نابسامانی را پشت‌سر می‌گذارد. در چند ماه اخیر شاهد بوده‌ایم که دولت بین قیمت‌گذاری ارز و قیمت‌گذاری کالاهای مهم سرگردان بوده و در برزخ قیمت کالا و…

گرچه موضوعات اقتصادی و تحلیل اقتصادی به دلیل جذابیت آنها و به دلیل سروکار داشتن با زندگی روزمره مردم همواره مورد توجه رسانه‌ها و از جمله روزنامه‌ها بوده است، اما با یقین می‌توان گفت که در ایران تحلیل و نقد موضوعات اقتصادی مبتنی بر علم اقتصاد روز و انتشار دیدگاه‌های اقتصادی صاحبنظران و از جمله دانشگاهیان در قالبی که قابلیت ارتباط با طیف گسترده‌ای از مخاطبین را داشته باشد، با ظهور مجموعه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد» پدیدار شد و حتی ظهور «دنیای‌اقتصاد» بود که سبب پیدایش رسانه‌ها و روزنامه‌های اقتصادی…

قول مشهور و باور عمومی در ایران این است که رسانه‌های کشور تحت‌نفوذ اهل قدرت‌اند و بازتاب‌دهنده منویات آنها. متاسفانه در میان ارباب جراید هم مثال‌های فراوانی برای تایید صحت این نظریه می‌توان سراغ کرد.

انتشار پنج هزارمین شماره روزنامه «دنیای‌اقتصاد» را تبریک می‌گویم. وجود دنیای اقتصاد در این شرایط بغرنج و تلخ رسانه‌ها یک غنیمت است. «دنیای‌اقتصاد» یکی از مهم‌ترین و حرفه‌ای‌ترین رسانه‌های کشور است؛ به ویژه آنکه صدای اقتصاد آزاد در ایران به حساب می‌آید. البته نه تنها روزنامه دنیای اقتصاد بلکه همه نشریات و رسانه‌های این موسسه صدای اقتصاد آزاد هستند.

صبح جمعه ۱۱ مهرماه است. درختان چنار بلند خیابان نادری در بلوار کشاورز رو به زردی می‌روند. بعد از ۱۸ سال و از سرکنجکاوی دوباره پا به بن بست دولتشاهی می‌گذارم. کوچه خلوت است. در انتهای کوچه ساختمان آجری قدیمی دو طبقه هنوز همانجاست. با آن در و پنجره‌های چوبی و اتاق‌های متعدد که دو دهه قبل یک روزنامه نوپا را در خود جای داده بود.

دنیای‌اقتصاد: سیصد و هفتاد و هشتمین شماره هفته‌نامه «تجارت‌فردا» با عنوان «تئوریسین خودتحریمی» منتشر شد. بر جلد این شماره در توضیح این پرسش که «چه‌ کسانی قطع رابطه با جهان را تئوریزه کردند؟» آمده است: «توسعه را در دیوارکشی و محدودیت می‌دیدند.

رئیس اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئینی تهران‌ درباره دلایل ناکارآمدی نظام توزیع و خدمات در اقتصاد ایران گفت: بخش‌خصوصی در به سرانجام نرسیدن تحولات نظام توزیع تعللی ندارد.

در اقتصاد ایران، شوک‌های ساختاری زمینه افزایش بالقوه شکاف میان نرخ‌های نقدی و سلف (غالبا بیش از یک انحراف معیار) بازارهای اسعار را فراهم کرده که مستقیما موجب رشد سهم تقاضای سوداگرانه خواهد شد.

این روزها برخی اقتصاددانان پول را درون‌زا، برخی برون‌زا، برخی در کنترل بانک مرکزی و برخی دیگر در کنترل دولت می‌دانند و هر کدام تلاش می‌کنند تا به‌گونه‌ای شرایط این روزهای اقتصاد ایران را با این روش تبیین کنند.

هدیه لطفی: یکی از ریسک‌های تاثیرگذار بر عملکرد بازار سرمایه و بورس تهران، مسائل سیاسی است، درحالی انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا را پیش‌رو داریم که نتیجه این انتخابات در تحلیل شش ماه دوم اقتصاد ایران و به‌خصوص بازار سهام اثرگذار است. سیگنال‌هایی که انتخاب مجدد ترامپ به بورس تهران مخابره می‌کند چه تفاوتی با انتخاب جو‌بایدن دارد؟ پیروزی هر کدام از دو نامزد نهایی این انتخابات، چه روندی برای اقتصاد ایران و بازار سرمایه رقم خواهد زد؟

در شماره ۲۹ شهریور ماه روزنامه «دنیای‌اقتصاد» سرمقاله‌ای از دکتر تیمور رحمانی تحت عنوان «اقتصاد ایران در دوراهی» چاپ شد که محل بحث بسیار دارد. مقاله آقای دکتر رحمانی با این شاه‌بیت شروع می‌شود ...

صاحب‌نظران، سیاست مالی (بودجه‌‌ای) را ام‌المصائب اقتصاد ایران می‌دانند. عملکرد درآمد- هزینه دولت در شش‌ماه نخست سال ۱۳۹۹ حاوی چند نتیجه مهم است: اولا افزایش درآمدهای مالیاتی بیش از نرخ تورم باید منشأیابی شود.

دنیای‌اقتصاد: سیاست‌های ارزی، پولی و گمرکی در یک راستا قرار ندارند و همین موضوع موجب بروز مشکلاتی در حوزه‌های مختلف به خصوص تولید شده است. پای این ناهمراستایی به بنگاه‌های تولیدی رسیده و تامین مواد اولیه تولید را با مشکلاتی مواجه کرده است. مشکلاتی ناشی از تامین و تخصیص ارز که به واسطه آن مواد اولیه تولید در گمرکات دپو شده است. صاحبان کسب‌و‌کار هم عنوان می‌کنند دسترسی به مواد اولیه در خیلی از بنگاه‌ها در نقطه قرمز قرار دارد و خیلی از بنگاه‌ها با کمترین ظرفیت خود کار می‌کنند؛ به گفته آنها در کشور همه‌چیز به…

دنیای‌اقتصاد: اقتصاد ایران طی شش ماه گذشته دچار تحولات غیرمنتظره‌ای شده است. نقش کشور در بازار جهانی نفت تضعیف شده و به‌نظر نمی‌رسد به زودی بتوان به جایگاه گذشته بازگشت. از طرفی در نیمه اول سال‌جاری اندازه بازار سرمایه به حد غیرقابل‌تصوری رشد کرد.

دنیای‌‌اقتصاد: شکست مقررات‌زدایی در ایران ریشه در کجا دارد؟‌ چرا ۸ سال تلاش برای مقررات‌زدایی از سوی سیاست‌گذاران راه به جایی نبرده و محیط کسب‌و‌کار همچنان با دست‌اندازهای متعددی مواجه است؟ دکتر موسی غنی‌نژاد می‌گوید علت کج‌کارکردی مذکور آن است که نهادها و سازمان‌هایی که خودشان مقررات را وضع کرده‌اند، مسوول حذف همان مقررات و مجوزهای زاید هم شده‌اند. مسیر درست مقررات‌زدایی به فاصله‌گیری از نرخ‌گذاری دستوری و پرهیز از کنترل بازار برمی‌گردد.

دنیای‌اقتصاد: سیصد و هفتاد و هفتمین شماره هفته‌نامه «تجارت فردا» با عنوان «خشت کج» منتشر شد.