بانک‌ها برای حفظ منابع خود چه می‌کنند؟
حفظ منابع و مدیریت ریسک نقدینگی برای بانک‌ها از اهمیت حیاتی برخوردار است. با توجه به رقابت شدید در بازارهای مالی و نیاز به اطمینان از توانایی پرداخت تعهدات، بانک‌ها از استراتژی‌‌‌های متنوعی برای نگهداری منابع خود استفاده می‌کنند. همچنین، مدیریت دقیق و کارآمد ریسک نقدینگی از طریق نگهداری ذخایر نقدی، تنوع‌‌‌بخشی به منابع تامین مالی و پایش مستمر وضعیت نقدینگی، می‌‌‌تواند به حفظ ثبات و پایداری مالی بانک‌ها کمک کند. در مجموع بانک‌ها به چهار دلیل عمده به نقدینگی نیاز دارند: جایگزین کردن جریان وجوهی که از بانک خارج می‌‌‌شوند، جبران عدم‌دریافت وجوه مورد انتظار، پرداخت بدهی‌‌‌های احتمالی و تامین سرمایه برای معاملات جدید.
در شرایط کنونی ناترازی و ناکارآمدی، بانک‌ها تحت فشار برای حفظ منابع مشتریان خود –به‌ویژه مشتریانی که منابع شایان توجهی با خود به بانک آورده‌‌‌اند- هستند که باعث شده است در مذاکره برای جذب سپرده‌‌‌گذاران از بانک‌های رقیب و نیز حفظ وجوه مشتریان عمده و حقوقی کنونی خود به مرور نرخ‌های سود بالاتر و جذاب‌‌‌تری را پیشنهاد کنند. به عبارت دیگر برای جذب منابع بیشتر، تن به تحمل ریسک‌‌‌های بزرگ‌تری نیز می‌دهند. اما این مسیر بی‌‌‌انتها نیست و می‌‌‌تواند به ناترازی و مشکلات مالی جدی‌‌‌تر برای بانک‌ها، شبکه بانکی و نظام اقتصادی بینجامد. این امر به‌ویژه در شرایطی که رقابت برای جذب منابع در شبکه بانکی تنگاتنگ است، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
در شرایط عادی، بانک‌ها با ارائه محصولات مالی متنوع، مانند انواع حساب‌‌‌های پس‌‌‌انداز، جاری و سپرده‌‌‌های بلندمدت، سعی می‌کنند نیازهای مختلف مشتریان را برآورده کرده و منابع بیشتری جذب کنند. همچنین، بانک‌ها با ارائه خدمات بهتر و ایجاد تجربه کاربری مناسب، مشتریان را به نگهداری وجوه خود در بانک ترغیب می‌کنند. در دسترس قراردادن خدمات بانکداری الکترونیک، ارائه مشاوره مالی و خدمات ویژه برای مشتریان خاص مثال‌‌‌هایی از این اقدامات است. بانک‌ها سعی می‌کنند روابط خود را با مشتریان بزرگ و نهادهای مالی حفظ و تقویت کنند و از خروج ناگهانی -و حتی پیش‌بینی‌شده- منابع توسط این مشتریان یا جذب آنان به رقبا جلوگیری کنند. این می‌‌‌تواند شامل ارائه خدمات ویژه و توافق‌‌‌های بلندمدت با نرخ‌های سود مناسب باشد.
بانک‌ها نمی‌‌‌توانند از مدیریت تطابق سررسید دارایی‌‌‌ها و بدهی‌‌‌های خود غافل باشند. از این‌رو آنان در قالب ارائه طرح‌‌‌های متنوع تسهیلات و سپرده‌‌‌گذاری به مشتریان مطمئن می‌‌‌شوند که سررسید بدهی‌‌‌ها و دارایی‌‌‌ها به گونه‌‌‌ای مدیریت شوند که در هر لحظه بتوانند به تعهدات مالی خود عمل کنند. این شامل تنظیم دوره‌‌‌های بازپرداخت وام‌‌‌ها و مدت دوره زمانی سپرده‌‌‌هاست.بانک‌ها باید وضعیت نقدینگی خود را به‌طور مستمر پایش کنند و در صورت بروز نشانه‌‌‌های مشکل، اقدامات لازم را به‌سرعت انجام دهند. این امر مستلزم استفاده از مدل‌‌‌های پیش‌بینی جریان نقدی و سناریوسازی برای شرایط بحرانی است.همان‌‌‌گونه که اشاره شد، بانک‌ها برای حفظ منابع و راضی کردن مشتریان مهم خود، نرخ‌های سود جذابی به آنان پیشنهاد می‌کنند. اما باید توجه داشت که در آن روی سکه، خود، شبکه بانکی و نظام اقتصادی کشور را نیز در معرض خطر قرار می‌دهند.
