پرونده خودروهای ناقص بسته میشود؟
با تحریم خودروسازی کشور، پدیده محصولات ناقص بار دیگر گریبان این صنعت را گرفت، به نحوی که طی چهار سال گذشته تقریبا همواره بخشی از تولیدات ایران خودرو و سایپا به دلیل کسری قطعات انبار شدند. انتشار تصاویر مملو از خودرو در پارکینگهای خودروسازان آن هم در شرایط انفجار قیمتی در بازار، افکار عمومی و نهادهای نظارتی را نسبت به این ماجرا حساس کرد. کار به جایی رسید که سازمان بازرسی کل کشور نیز به ماجرا ورود کرد و حتی پرونده قضایی علیه خودروسازان تشکیل داد. در مقطعی اعلام شد که ۱۷۰هزار دستگاه محصول در پارکینگ خودروسازان دپو شده است. خودروسازان تاکید میکردند محصولات دپویی همه ناقص هستند و امکان تجاریسازی ندارند، اما افکار عمومی و حتی برخی نهادهای نظارتی معتقد بودند این خودروها به دلیل افزایش قیمت احتکار شدهاند. هرچه بود، خودروسازان بابت محصولات دپویی یا به قول خودشان «ناقص» تحت فشار قرار گرفته و در نتیجه تمرکز خود را روی تکمیل و ترخیص آنها گذاشتند.
با کم شدن تعداد خودروهای ناقص، خودروسازان حالا وعده بستن این پرونده را داده و حتی عنوان میکنند که محصول ناقص تولید نخواهند کرد. این در حالی است که مشخص نیست این وعده با تکیه بر چه مسائلی داده شده است. طبق برنامه وزارت صمت، بناست طی امسال یکمیلیون و ۶۰۰هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شود که سهم اعظم آن به ایران خودرو و سایپا تعلق دارد. این برنامهریزی خود میتواند عامل تولید محصولات ناقص حتی بیش از سال گذشته باشد. اصلا یکی از دلایل تولید خودروهای ناقص این بود که وزارت صمت بر رشد تیراژ به هر شکلی تاکید داشت و خودروسازان نیز برای آنکه به فرمان این وزارتخانه عمل کنند، فراتر از توان قطعهای خود تولید کردند و نتیجهاش شد پارکینگهای مملو از محصولات ناقص. بنابراین همین که الزام تولید ۶/ ۱میلیون دستگاهی بر گردن خودروسازان گذاشته شده، به تنهایی میتواند کلی محصول ناقص روی دست آنها بگذارد.
خودروسازی کشور همچنان با دو چالش بزرگ کمبود نقدینگی و تحریم مواجه است، چالشهایی که تحقق برنامه تولید امسال را نیز با اما و اگرهایی روبهرو کردهاند. بنابراین در این شرایط که تحریم پابرجاست و نقدینگی لازم در اختیار خودروسازان و قطعهسازان نیست، یا باید قید تولید ۶/ ۱میلیون دستگاهی را زد یا پرونده ناقصیها را باز گذاشت. خودروسازان در سال گذشته که زیر یکمیلیون دستگاه تولید داشتند، به دلیل وجود همین چالشها بیش از ۱۷۰هزار دستگاه محصول ناقص تولید کردند و حالا که قرار است تولید ۵۰درصد جهش کند، مشخص نیست چگونه و با چه برنامهای به دنبال بستن پرونده ناقصیها هستند. البته در حال حاضر حجم محصولات ناقص بسیار کمتر شده، اما این موضوع تضمینی بابت اینکه دیگر خودروی دارای کسری قطعه تولید نشود، نمیدهد.