فرهنگ سیاسی

رضا نصری کارشناس مسائل بین الملل در توییتی نوشت: اصطلاح Regime change (تغییر رژیم) در ادبیات عمومی یک معنی دارد و در ادبیات سیاسی آمریکا یک معنی کاملا متفاوت دارد. در فرهنگ عام معنی آن مشخص است؛ اما در فرهنگ‌سیاسی آمریکا به سلسله‌اقدامات فزاینده تهاجمی اطلاق می‌شود - از تحریم و محاصره تا جنگ - که نمونه بارز آن عراق است.

گفتمان هویت به مثابه مساله عصر تاسیس در تواریخ دوره اول قاجاریه گرچه رنگ‌‌وبوی «ایلی _ قومی» دارد، به‌‌تدریج به سمت هویت سرزمینی ایران باستان و هویت اسلامی با طرح ممیزات خاص هر کدام پیش رفته است. مساله قابل‌‌طرح در متون تاریخ‌‌نگاری قاجاریه را مناسبات خارجی، قرائت و خوانش از «دیگریِ قدرتمند فرنگی» و اهمیت مسائل دنیای پیرامونی تشکیل می‌‌‌دهد. این رویکرد به‌‌تدریج ایران را از الگوی روابط خارجی به سوی اتخاذ یک سیاست خارجی و تشکیل نهادهای مدرن سیاستگذار در عرصه مناسبات خارجی به پیش می‌‌‌برد و در…

کاتوزیان و هالیدی، عدم تجربه فئودالیسم و گذار ناقص به بورژوازی را دلیل اصلی شکل‌گیری سرمایه‌داری دولتی در ایران می‌دانند. حتی ادامه این روند در زمان پیدایش دولت شبه‌مدرن پهلوی در سال ۱۳۰۴، باعث افزایش دخالت گسترده دولت در ابعاد اقتصادی - اجتماعی شد. از این روی در ایران، بنا به به ویژگی‌های تاریخی، دولت برآمده از بورژوازی ملی نیست، بلکه بورژوازی خود محصول و تابع دولت است. این مساله تا آنجاست که سرمایه‌داری دولتی به‌شدت با سرمایه‌داری خصوصی رقابت می‌کند و با بهره‌گیری از قابلیت‌های سیاسی، موجبات…

عباس عبدی در روزنامه اعتماد نوشت: در بن‌بست‌ها همیشه فرصت‌هایی برای گشایش هست، البته اگر قدری همدلی و گذشت داشته باشیم. ایمان پیدا کنیم که راه گذشته ما طی این دو قرن اشتباه بوده که به اینجا رسیده‌ایم.

ایسنا: وزیر امورخارجه عراق میزبانی کشورش برای برگزاری مذاکرات میان ایران و عربستان را بخشی از تلاش‏‌های بغداد برای حل مشکلات منطقه برشمرد. فواد حسین، وزیر امورخارجه عراق در حاشیه کنفرانس امنیتی منامه در گفت‌وگو با شبکه صهیونیستی آی٢٤ نیوز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا ممکن است باتوجه به توافق عادی‌سازی روابط، عراق نیز با رژیم صهیونیستی سازش کند؟ تاکید کرد که به دلایل متعددی همچون مساله فلسطین، پارلمان عراق و فرهنگ سیاسی مردم کشورش چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد. وی در بخش دیگری از این…

شادروان مصدق از نظر پندار، گفتار و کردار، آدم بسیار پیچیده‌ای بود؛ آن‌چنان‌که به گمان، هیچ‌کس نتوانسته باشد از مکنونات واقعی در ژرفای اندیشه و اهدافش سر درآورد. دوستدارانش بر این باورند که او پس از عبور از کشمکش‌های توان‌فرسای مربوط به ملی کردن صنعت نفت و تعطیلی مجلس به شخصیتی عصبانی و لجباز تبدیل شده بود، ولی نشانه‌های قاطعی در دست بوده و ثابت‌کننده این حقیقت است که ایشان از همان آغاز کشمکش‌ها درگیر برنامه‌هایی بود که ظاهر عصبی و لجبازش می‌توانست برای مردم قانع‌کننده باشد.

کیهان نوشت: در همین مناظره‌ها، خیلی چیزها دستگیر مردم شد.اینکه چه کسانی اخلاق را مراعات می‌کنند و چه کسانی می‌خواهند با غبارآلود و ملتهب کردن فضا، قدرت تشخیص را از مردم بگیرند؟

امواج سهمگین دوره کرونازده در ایران، بیشتر از آنچه در ابتدا نمود داشت، به مشاغل آسیب رساند. اما یکی از مشاغلی که به آن آسیب جدی اما خاموش وارد شد، صنعت نظرسنجی در ایران بود. به‌طور ویژه به دلیل آنکه پرسشگران در رویارویی مستقیم با مردم قرار دارند، امکان ابتلا و انتشار بیشتر این بیماری را نیز دارند.

خبر آنلاین: سعید جلیلی از نامزدهای ریاست جمهوری درباره نقد سخنان نامزدها گفت: اگر جمهوریت و انتخابات پرشور و مشارکت حداکثری صحبت می کنیم باید مردم ما بدانند اولویت ها چیست.

خبر آنلاین: سعید جلیلی گفت: یعنی اینکه ما کشور را معطل یک تصمیم بگذاریم، مثلا می گویند می خواهیم تحریم را برداریم اما وقتی تحریم ها دو برابر شد می گویند ما جام اخلاق را بردیم.

خبر آنلاین: سعید جلیلی گفت: رئیس‌جمهور باید به موقع تصمیم بگیرد و تصمیمش اجرایی شود. برخی مشکلات ما، ساختاری نیستند، بلکه مربوط به فرهنگ سیاسی کشور است و مربوط به این جناح و آن جناح هم نیست.

به روزهای پایانی انتخابات که نزدیک می‌شویم، این سوال که «چه کسانی رای می‌دهند؟» و «چه کسانی مشارکت نمی‌کنند؟» برای کاندیداها پررنگ‌تر از قبل می‌شود. برای آنها مهم است که سبد رای خویش را از رقیبان پُرتَر کنند.

دنیای اقتصاد: اگرچه بازتخصیص آب که به شکلی خاموش در کشور رخ داده، مورد تایید دستگاه مدیریت آب کشور قرار نگرفته و انکار می‌شود، اما طرح تدابیر جدیدی همچون «سازگاری با کم‌آبی» بیانگر گفتمان متفاوتی در وزارت نیرو است. جابه‌جایی حقوق بهره‌برداری از منابع آب را می‌توان بازتخصیص آب نامید. حال سوال اصلی اینجاست که آیا چنین ظرفیت‌هایی برای کنترل کافی وجود دارد و آیا اساسا عملکرد دولت نشان‌دهنده دغدغه‌مندی نسبت به بازتخصیص آب است؟ واقعیت‌های تخصیص آب در کشور نشان می‌دهد دولت در انجام این وظیفه ناکام مانده و ابعاد…

دنیای‌اقتصاد: متعجب نشدم از اینکه جو بایدن در نهایت فرمان خروج از افغانستان را صادر کرد. به سال ۲۰۰۲ باز می‌گردم. در آن سال این امیدی معقول بود که حمله ما به افغانستان برای سرنگونی اسامه بن لادن و متحدان طالبانی‌اش می‌توانست به‌گونه‌ای بسط یابد که این کشور به جایی باثبات، امن، متساهل و شایسته برای شهروندانش تبدیل شود و اینکه دیگر میزبان گروه‌های جهادی نباشد. اما منطقی هم بود که از همان ابتدا بترسیم که تلاش برای پیوند زدن فرهنگ سیاسی غرب با یک فرهنگ به شدت قبیله‌ای، مردمحور و بنیادگرایانه مانند افغانستان…

خبر آنلاین: به نظر می رسد که تصمیم گیری احزاب برای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم بر روی انتخابات شوراها سایه انداخته و توجه مردم و سیاستمداران بیشتر به انتخاب رئیس جمهور و کابینه بعدی است.

ایرنا: احمد توکلی طی مکاتبه ای خواستار عذرخواهی مجلس از مردم بابت تحویل ۳۵۰ خودروی لوکس به نمایندگان شد و از آنان خواست تا با بازگردان آنها، خودروهای ارزان‌تری را جهت خدمت جایگزین کنند.

خبر آنلاین: عضو حزب موتلفه تاکید دارد که تا وقتی که هزینه کنش سیاسی در جامعه را کاهش ندهیم، نسل جوان تن به ورود به ویترین احزاب نمی دهد.

۲۷ مهرماه ۱۲۲۷ ه.ش صدارت میرزا تقی‌خان فراهانی (ملقب به اتابک اعظم و امیرکبیر) صدراعظم ناصرالدین‌شاه قاجار آغاز شد. امیرکبیر اهل فراهان بود و دست‌پرورده خاندان قائم‌مقام فراهانی. فراهان همچون تفرش و آشتیان مجموعا کانون واحد فرهنگ دیوانی و «اهل قلم» بود؛ ناحیه‌ای مستوفی پرور. چه بسیار دبیران و مستوفیان و وزیران از آن دیار برخاستند که در آن میان چند تنی به بزرگی شناخته شده، در تاریخ اثر برجسته گذارده‌اند. از این نظر میرزا تقی‌خان نماینده فرهنگ سیاسی همان سامان است.

روزنامه آرمان نوشت: محمدرضا تاجیک گفت: رئیس دولت اصلاحات در هیچ‌جا خود را مدعی یا رهبرجریان اصلاحات معرفی نکرده‌اند. با این وجود به دلیل کاریزما و مقبولیتی که ایشان در بین اصلاح‌طلبان داشته‌اند به‌عنوان رهبر جریان اصلاحات مطرح شده‌اند. در شرایط کنونی نیز نمی‌توان آلترناتیوی برای ایشان متصور بود.

خاورمیانه عمدتا [بازمانده] از گذشته است. هویت‌ها اکنون، هم هویت‌هایی فرعی و هم فراملی هستند؛ این هویت‌ها عمدتا مبتنی هستند بر مذهب، قبیله، قومیت و ایدئولوژی. معکوس کردن این روند مستلزم ترکیبی از زور عریان و توانایی تاثیرگذاری بر تغییر فرهنگ سیاسی است. وقتی پای خاورمیانه به میان می‌آید هیچ گزینه «کاملا درست» آشکاری وجود ندارد. کار سیاست خارجی کشف آن چیزی است که هم «مطلوب» و هم «مقرون به صرفه» و «شدنی» باشد البته با هزینه‌ای قابل قبول. چنین سیاستی با مبارزه با تروریسم آغاز می‌شود زیرا تروریست‌ها…

می‌خواهیم بدانیم فرهنگ سیاسی ایرانیان معاصر چه تاثیری بر دو حوزه‌ سیاست و فوتبال در ایران بالاخص در دوره‌ پس از انقلاب داشته است. برای سهولت در امر تحقیق و حصول نتیجه‌ علمی برای پاسخگویی به سوال مذکور، ابتدا به بررسی جایگاه ورزش در نظریات سیاسی گوناگون که هر کدام با فرهنگ سیاسی خاصی نیز همخوانی دارند، پرداخته و پس از آن ضمن بررسی جداگانه چیستی فرهنگ سیاسی، سیاست و فوتبال، شاخص‌های فرهنگ سیاسی را که بر سیاست و فوتبال ایرانی تاثیرگذار بوده است، بررسی کرده‌ایم.

ایسنا نوشت: بخش‌هایی از نتایج طرح ملی سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران منتشر شد. این طرح که موج اول آن در سال ۱۳۸۴ توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) انجام شده است، به بررسی بیش از ۲۰ شاخص فرهنگ سیاسی مردم ایران پرداخته و تحولات اتفاق‌افتاده در فرهنگ سیاسی مردم در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۹۷ را مورد بررسی قرار داده است.

اولین ارتباط رسمی بلشویک‌ها با جنگلی‌ها به پیش از راهپیمایی جنگلی‌ها، یعنی به زمانی‌که هنوز حاج احمد کسمایی با جنگلی‌ها همراه بود، باز می‌گردد: «مدتی از داستان امین‌الدوله [دستگیری امین‌الدوله در لشت نشا و آوردن او به کسما] می‌گذشت که یکی از یارانمان که مقیم چمسخال [چومثقال] در کنار مرداب انزلی بود و مشهدی‌علی‌شاه [هوشنگی] نام داشت، به جنگل آمد و گفت که دو نفر از طرف روس‌ها به منزل من آمده و می‌گویند که می‌خواهیم راهی پیدا کرده با حاج احمد و میرزا کوچک صحبت کنیم.

ايسنا: ‌وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی با بیان اینکه فرهنگ سیاسی کشور از قم تغذیه می‌شود، گفت: نمی توان نقش قم را در ایجاد پایه های نظام جمهوری اسلامی نادیده گرفت.

آسوشیتدپرس: باراک اوباما با رضایت هم حزبی‌های دموکرات دوباره پا به میدانی گذاشته که روسای‌جمهوری سابق اغلب از آن اجتناب می‌کنند. اوباما در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای در تبلیغات انتخاباتی نامزدهای دموکرات حاضر می‌شود و از فرهنگ سیاسی حاکم بر دوران دونالد ترامپ رئیس‌جمهور کنونی آمریکا انتقاد می‌کند.

مصدق و جبهه ملی نخستین قربانیان کودتای ۱۳۳۲ و توافق‌نامه نفتی ۱۳۳۳ بودند. البته در درازمدت بسیاری از برجستگان ایرانی، از جمله نویسندگان، تحصیلکردگان، افسران نظامی و دیوان‌سالاران، قربانی کودتا، تصمیمات هندرسون و اقدامات زاهدی شدند. از ایرانیان بسیار فعال در دوره ۱۳۲۱-۱۳۳۲ چه با نام «ملی‌گرا» و چه «سوسیالیست» صدها تن دستگیر، محاکمه و محکوم شده و در مواردی اعدام شدند. با این همه، سیاست «دست آهنین» زاهدی تغییر چندانی در فرهنگ سیاسی ایران پدید نیاورد. در واقع دوره زاهدی همچون دهه ۱۳۱۰ و دوران…

دیوان‌سالاری ایران دوره قاجار در تداوم سنن اداری گذشته شکل گرفت و تکوین یافت و پس از انتقال قدرت سیاسی به قاجار، دست اندرکاران اداری مانند ادوار پیشین، وظیفه خود یعنی انتقال مواریث اداری و ویژگی‌های آن را به دوره بعد انجام دادند. عوامل تعیین‌کننده‌ای مانند اقتصاد بسته ایلیاتی و زراعی (که در مجموع ۸۰ تا ۹۰ درصد شیوه تولید کشور را دربر می‌گرفت)، حاکمیت فرهنگ سیاسی محدود ایلیاتی، ترکیب جمعیت، مشاغل و ساختار اجتماعی (که در یک زمان شامل سه نظام اجتماعی شهری، روستایی و عشیره‌ای به‌هم آمیخته بود.)

حمایت از احزاب پوپولیستی راست افراطی در کشورهای مختلف، متفاوت است. برخی چهار رویکرد برای «ظهور، انعطاف‌پذیری و ماهیت» احزاب راست افراطی برمی‌شمرند: الف) رویکرد تاریخی به‌عنوان میراث عصر فاشیستی، ب) رویکرد ساختاری از نظر شرایط اجتماعی- اقتصادی، ج) رویکرد سیاسی به‌عنوان بازیگران سیاسی و د) رویکرد ایدئولوژیک- فرهنگی به‌عنوان ادبیاتی بیگانه‌هراسانه. گاهی یک رای می‌تواند به رایی اعتراضی علیه نظام سیاسی تبدیل شود.

ظرف یک سال- از انتخابات پارلمانی زودهنگام در سال ۲۰۱۳ تا انتخابات ۲۰۱۴- «آتاکا» ۱۰۰ هزار رای از آرای خود را از دست داد. اگرچه در سال ۲۰۰۹ سه عضو را به پارلمان اروپا در بروکسل فرستاد اما در سال ۲۰۱۴ هیچ عضوی را نتوانست بفرستد. در بخش قبل دلایلی برای افول «آتاکا» و از دست دادن حمایت/ پایگاه انتخاباتی‌اش ارائه شد. همچنین به شکل‌گیری و ظهور پوپولیسم ملی بلغاری هم پرداخته شد و چهار مولفه دخیل در آن مورد اشاره قرار گرفت. چهار گروه از مولفه‌‌ها عبارتند از: مولفه‌های اجتماعی، ایدئولوژیک، سیاسی و…

ایلنا: رئیس فعلی جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا پس از اتمام دوره صدارتش بازنشست خواهد شد. اما رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده چه وظایفی دارد و چه نقشی در معادلات قدرت در این کشور ایفا می‌کند؟