دو پاسخ رسمی به آلایندگی بنزین

هوای تهران نزدیک به دو هفته است که با هوای آغشته به «ذرات سمی» آلوده است و هر چند متهمان بسیاری در این خصوص تاکنون معرفی شده‌اند، اما نظر متولیان این امر با یکدیگر متفاوت است. در این میان، با توجه به اینکه آلودگی هوا فقط مختص پایتخت نیست و شهرهای دیگر کشور را نیز درگیر کرده برخی بنزین مصرفی و خودروهای فرسوده و بی‌کیفیت را نیز در لیست متهمان آلودگی هوا قرار داده‌اند. اما روز گذشته نیره پیروز‌بخت، رئیس سازمان ملی استاندارد در نشست خبری ضمن رد فرضیه نسبت دادن آلودگی هوا به بنزین اعلام کرد که حد مجاز گوگرد در سوخت با استاندارد ملی (یورو۴) نسبت به استاندارد قدیمی ۶ برابر بهبود یافته است. به گفته پیروزبخت، آزمایش‌های استاندارد در همه شهرهای کشور و در دو فصل گرم و سرد سال انجام می‌شود و مطابق آزمایش‌ها، تاکنون کیفیت بنزین تولیدی هیچ مشکلی نداشته است. خودروهای فرسوده و بی‌کیفیت نیز از دیگر عواملی هستند که برخی درصد بالایی از آلودگی هوا را به آنها نسبت داده‌اند. عواملی که عبور از آنها به سرعت بخشی در نوسازی خودروهای فرسوده و توقف تولید خودروهای بی‌کیفیت گره خورده است. در این خصوص نیز وحید مرندی‌مقدم، معاون سازمان ملی استاندارد ایران اعلام کرد که چهار مدل خودروی پرتیراژ داخلی شامل پژو ۴۰۵ بنزینی از یکم تیرماه سال آینده و پراید ۱۱۱، ۱۳۱ و ۱۳۲ از یکم مرداد ماه سال آینده از خط تولید خارج می‌شوند و پس از آن هیچ‌یک از این خودروها شماره‌گذاری نخواهند شد؛ همچنین شماره‌گذاری پژو ۴۰۵ با موعد تحویل در آذر ۹۹ انجام نخواهد شد. خبر اعلام شده در حالی است که هم‌اکنون تعداد بسیاری از خریداران خودروهای مذکور در لیست انتظار قرار دارند و زمان تحویل این خودروها مشخص نیست و در صورتی که تحویل این خودروها تا آذر سال آینده صورت نگیرد وضعیت خریداران این خودروها نامشخص خواهد بود.

کارنامه بنزین در فصل سرد

اما بازگردیم به داستان اصلی که به کیفیت بنزین تولید داخل مربوط می‌شود. رئیس سازمان ملی استاندارد در این خصوص با اشاره به اینکه بنزین تولیدی کشور آلاینده نیست، در جمع خبرنگاران اعلام کرد: مطابق آزمایش‌های انجام شده، بنزین تولیدی کشور از نظر شاخص‌های گوگرد، بنزن و آروماتیک‌ها که می‌توانند روی آلودگی هوا تاثیرگذار باشد، هیچ مشکلی ندارد.  پیروزبخت ضمن یادآوری اینکه بین استاندارد قدیمی و جدید اختلاف زیادی در کاهش آلاینده‌ها وجود دارد، گفت: به‌طور نمونه حد مجاز گوگرد در سوخت با استاندارد قدیمی ۳۰۰ پی‌پی‌ام و در استاندارد ملی یورو ۴ به ۵۰ پی‌پی‌ام کاهش یافت و بهبود ۶ برابری را تجربه کرد،‌ از سوی دیگر چند ماهی است که بهبود استاندارد بنزین معادل یورو ۵ در دستور کار قرار گرفته، اما این اقدام در کاهش شاخص‌های آلایندگی هوا چندان محسوس نخواهد بود، به‌عنوان نمونه شاخص گوگرد از ۵۰ به ۲۰ یا ۳۰ پی‌پی‌ام کاهش خواهد یافت، اما به صفر نخواهد رسید. رئیس سازمان ملی استاندارد در ادامه با اشاره به اینکه گازوئیل در کشور مشمول استاندارد اجباری نیست، اظهار کرد: وزارت نفت مکلف به عرضه گازوئیل استاندارد تا سال ۱۴۰۰ شده است. این مقام مسوول افزود: اکنون در بحث گوگرد، حداکثر مجاز آن در بنزین باید ۵۰ پی‌پی‌ام باشد، اما میانگین آن در فصل گرم سال در بنزین‌های سوپر، معمولی و استاندارد به ترتیب ۱/ ۱۵، ۵۳/ ۲۹ و ۸۲/ ۱۴ پی‌پی‌ام است؛‌ حد مجاز بنزن نیز در فصل گرم سال یک است که در بنزین سوپر، معمولی و استاندارد به ترتیب ۵/ ۰، ۵/ ۰ و ۱/ ۱ است. به گفته پیروزبخت، میانگین کشوری شاخص اولفین‌ها ۱۸و در بنزین‌های سوپر، معمولی و استاندارد به ترتیب ۴۶/ ۳، ۱۱/ ۳ و ۳۶/ ۴ است. وی تصریح کرد: میانگین کشوری شاخص آروماتیک‌ها ۳۵ و در بنزین‌های سوپر، معمولی و استاندارد به ترتیب ۵۱/ ۱۶، ۷۲/ ۱۴ و ۵۳/ ۱۸ است، همچنین میانگین شاخص اکتان در بنزین‌های توزیعی کشور ۹۵ و در بنزین‌های سوپر، معمولی و استاندارد به ترتیب ۹۵، ۱/ ۸۸ و ۰۴/ ۹۲ است. رئیس سازمان ملی استاندارد ایران در ادامه موتورخانه‌های واحدهای تجاری و دولتی را یکی از منابع مهم آلایندگی هوا در فصول سرد سال برشمرد و گفت: ‌سال گذشته ۲هزار و ۶۰۰ موتورخانه از سوی این سازمان تحت بازرسی قرار گرفتند.

کاهش استاندارد خودرویی

در ادامه این نشست درخصوص آخرین وضعیت اجرای استانداردهای ۸۵گانه نیز معاون سازمان ملی استاندارد ایران از احتمال حذف سه استاندارد خبر داد و افزود: براساس شرایط امروز، امکان برآورده شدن سه استاندارد از استانداردهای ۸۵‌گانه خودرویی وجود ندارد و در شورای عالی استاندارد در این ارتباط تصمیم‌گیری خواهد شد. وی یادآور شد: سه شاخص یاد‌شده شامل شاخص نشان‌دهنده تعویض دنده، شاخص نشانگر میزان باد لاستیک‌ها و شاخص نشان‌دهنده چراغ روشن روز (Day Light) در خودروهای سواری و همچنین شاخص ترمز هوشمند (با قابلیت کاهش سرعت یا توقف حرکت خودرو)، شاخص انحراف از مسیر و شاخص نشانگر میزان باد تایر در خودروهای تجاری و سنگین هستند که در شرایط کنونی امکان برآورده شدن آنها نیست و در شورای عالی استاندارد دراین ارتباط تصمیم‌گیری خواهد شد. مرندی مقدم افزود: ارتقای استانداردهای خودرویی به ۸۵ مورد از سال ۹۶ آغاز شد. در آن زمان این استانداردها برای خودروهای وارداتی اجباری شد، اما برای خودروهای داخلی یک مهلت سه ساله در نظر گرفته شد. معاون نظارت بر اجرای استاندارد افزود: براساس روند اجباری شدن استانداردها، از یکم دی ماه سال ۹۶ استانداردهای ۵۲ گانه خودرویی پیاده شد، از یکم دی ماه پارسال استانداردهای ۶۳ گانه و از امروز استانداردهای ۸۵ گانه خودروها اجباری شد. به گفته مرندی‌مقدم، در حال حاضر به ‌جز سه استاندارد ذکر شده برای خودروهای سواری و سه استاندارد برای خودروهای تجاری، در سایر استانداردهای ۸۵ گانه خودروسازان داخلی موفق به انطباق شده‌اند، اما خودروهایی که امکان پاس کردن سایر ۸۲ مورد استاندارد را نداشتند، از خط تولید خارج می‌شوند. وی درخصوص خودروهایی که استاندارد‌های مدنظر را پاس نکنند نیز گفت: چهار مدل خودروی پرتیراژ داخلی شامل پژو ۴۰۵ بنزینی از یکم تیرماه سال آینده و پراید ۱۱۱، ۱۳۱ و ۱۳۲ از یکم مرداد ماه سال آینده از خط تولید خارج می‌شوند،‌ در این خصوص ایران خودرو اجازه یافته تولید پژو ۴۰۵دوگانه‌سوز را برای استفاده در ناوگان تاکسیرانی و سایپا نیز تولید وانت پراید را برای مدت محدودی ادامه دهند، اما پس از آن هیچ‌یک از این خودروها شماره‌گذاری نخواهند شد؛ همچنین شماره‌گذاری پژو ۴۰۵ با موعد تحویل در آذر ۹۹ انجام نخواهد شد. مرندی‌مقدم درخصوص استاندارد خودروهای گازسوز نیز گفت: برای تولیدات کارخانه‌ای خودروهای دوگانه سوز، استاندارد ملی وجود دارد، اما چنین استانداردی برای خودروهای دوگانه‌سوز کارگاهی موجود نیست. وی ادامه داد: خودروهای دوگانه‌سوز کارگاهی، بر اساس رویه‌های استاندارد وزارت نفت عمل می‌شود و توافق شد که برای آنها استاندارد ملی یا مقررات فنی تدوین شود. این مقام مسوول سازمان ملی استاندارد یادآور شد: منابع آلاینده زیادی در کشور وجود دارد و سازمان حفاظت محیط زیست باید سهم آلایندگی هریک از آنها را مشخص کند تا اولویت رسیدگی با منابع با آلایندگی بیشتر باشد. وی گفت: ‌اکثر خودروهایی که در کشور تردد می‌کنند فرسوده‌اند، همچنین موتورسیکلت‌ها یکی دیگر از منابع آلایندگی هستند.

آخرین وضعیت ذرت‌های آلوده

نامشخص بودن وضعیت ذرت‌های آلوده که در گمرکات کشور دپو شده‌اند از دیگر موارد مطرح شده در این نشست خبری بود که در این خصوص پیروزبخت عنوان کرد: ذرت‌های آلوده همچنان در گمرک هستند و هیچ مقداری از این محموله وارد کشور نشده است. به گفته پیروز بخت، تاکنون خریداری از خارج از کشور برای این ذرت‌ها پیدا نشده است و قرار است این ذرت‌ها امحا شوند و مراحل انجام این کار در حال بررسی است.  رئیس سازمان ملی استاندارد تاکید کرد: به هیچ وجه امکان ندارد این ذرت‌ها وارد کشور شود و ما کنترل‌های لازم را در این مورد انجام می‌دهیم، به‌طوری که هم در واحدهای تولیدی و هم در بازار کنترل‌هایی را انجام می‌دهیم.

در این خصوص معاون ارزیابی و کیفیت استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران نیز در گفت‌وگو با «ایسنا» اعلام کرد که واردکنندگان ذرت‌های آلوده باید هزینه امحا را بپردازند.

به گفته مسلم بیات، براساس تصمیم کمیسیون زیربنایی دولت، خود واردکنندگان باید هزینه امحای این محموله را بپردازند. بیات با تاکید بر اینکه سازمان ملی استاندارد مرجع پاسخگویی به اینکه چرا تاکنون وضعیت ذرت‌های آلوده تعیین تکلیف نشده، نیست، گفت: احتمالا واردکنندگان به دنبال این بودند که بتوانند به شکلی محموله ذرت‌های آلوده را اصلاح یا به کشور وارد کنند، به همین دلیل تاکنون اقدامی برای امحای آن انجام نداده‌اند. معاون ارزیابی و کیفیت استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران، با بیان اینکه به دلیل وجود حساسیت در بخش واردات مواد غذایی و احتمال آلودگی مواد غذایی در طول مسیر، استاندارد این محصولات در مبدأ و مقصد کنترل می‌شود، عنوان کرد: هیچ کدام از محموله‌های وارداتی بدون گواهی استاندارد به کشور وارد نشده، اما بعد از نمونه‌گیری در ایران برخی نمونه‌ها مردود اعلام شد که باعث شد مطالعات تخصصی‌تری در این زمینه انجام شود.

قرص‌های داخل محصولات غذایی

بر اساس این گزارش، پیروزبخت در ادامه درخصوص قرص‌های کشف شده درون محصولات غذایی گفت: بررسی‌ها نشان داده، این موارد فقط با هدف تشویش اذهان عمومی و ایجاد جو ناامنی در صنایع انجام شده است؛ چرا که امکان اینکه این قرص‌ها در فرآیند تولید وارد محصولات غذایی شده باشد، وجود ندارد. به گفته پیروزبخت،‌ در یک هفته گذشته ۲ هزار و ۳۶۰ فقره بازرسی و نمونه‌برداری در شهرستان‌های مختلف انجام شد که در دو مورد، یکی در بیسکویت دو رنگ مغز فندقی در بوفه مدرسه‌ای در زنجان و دیگری یک کیک کاکائویی اسفنجی در گنبد کاووس قرص مشاهده شد و قرص‌ها برای بررسی بیشتر به وزارت بهداشت فرستاده شده است.

 

روایت رسمی از آلاینده‌های نفتی