آنالیز ذرات معلق در هوای پایتخت
آلودهترین سال در پنج سال اخیر، سال ۹۴ بوده که ۲۴درصد روزهای آن در وضعیت آلوده قرار داشته است. سالهای ۹۶ و ۹۸ نیز شرایط نسبتا مشابهی داشته و ۱۹درصد روزهای این دو سال در وضعیت نامطلوب بودهاند. این درحالی است که تعداد روزهای با شرایط پاک در سال جاری فراتر از سایر سالهای گذشته بوده است. همچنین مطلوبترین وضعیت کیفیت هوا در این دوره زمانی، مربوط به سال ۱۳۹۷ بوده که بهبود محسوس شرایط جوی طی این سال نسبت به سایر سالهای دوره مورد بررسی نقش بسزایی در ایجاد این شرایط داشته است.
آلاینده شاخص شهر تهران طی این سالها، ۵/ ۲ PM بوده که تعداد روزهای آلوده به لحاظ این آلاینده در سال جاری بهجز سال گذشته از سالهای ۹۴ تا ۹۶ بهطور محسوس کمتر بوده و این کاهش همچنین در مورد آلاینده PM۱۰ نیز رخ داده است. از سوی دیگر روند افزایشی روزهای نامطلوب به لحاظ آلاینده ازن طی سالهای ۹۴ تا ۹۸ مشاهده میشود که با توجه به اینکه این آلاینده در گروه آلایندههای ثانویه قرار دارد پارامترهای مختلفی ازجمله گرما، میزان تابش نور خورشید و افزایش دما بهویژه در سال جاری در تولید آن نقش بسزایی داشته است. بسیاری از روزهای آلوده ثبتشده در سال جاری طی ماههای گرم و به لحاظ آلاینده ازن رخ داده است و کیفیت هوا به لحاظ آلاینده ۵/ ۲ PM که عمدتا منشا آن منابع متحرک هستند نسبت به سالهای ۹۴ تا ۹۶ با کاهش روبهرو بوده است. البته در برخی روزهای آلوده ممکن است بیش از یک آلاینده فراتر از حد استاندارد قرار داشته باشد. بررسیها نشان میدهد منابع متحرک (خودروها)، عامل اصلی انتشار آلایندهها بهخصوص ذرات معلق با قطر کمتر از ۵/ ۲ میکرون محسوب میشوند. سالانه در تهران از کل منابع آلاینده هوا، بیش از ۷۰۰ هزار تن تولید میشود که این عدد در سال گذشته ۷۲۷ هزار تن بوده است. سهم منابع ساکن (صنایع آلاینده، ساختمانهای مسکونی و تجاری، نیروگاهها، پالایشگاهها، پایانهها و جایگاههای عرضه بنزین) از تولید آلایندههای هوا ۱۵ درصد و سهم منابع متحرک (خودرو، تاکسی، موتورسیکلت، وانت، مینیبوس، اتوبوس و کامیون) نیز ۸۵ درصد برآورد میشود. در این میان، سهم منابع متحرک در تولید آلایندههای منواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای گوگرد، ترکیبات آلی فرار و ذرات معلق، به ترتیب ۹۸، ۴۷ ، ۶، ۸۶ و ۷۰ درصد است.