ابزارهای ذهن
ویژگیهای یک «رهبر سازمانی چابک»
۱- تبدیل چالش به فرصتی برای یادگیری. رهبر چابک بودن یعنی نسبت به موقعیت و شرایط آگاه باشید و قدرت تبدیل موقعیت و چالش به فرصتی برای یادگیری را با اعتماد به نفس نمایش دهید. داشتن طرزفکر رشد این است که بدانید هر تغییری فرصتی برای رشد و همآفرینی است. چابکی یک مهارت مهم در تغییر بازی در زمانهای عدم اطمینان است. دراین شرایط اکثر افراد از بازی خارج میشوند و نیاز به اطمینان دارند که چگونه طرز فکر خود را مدیریت کنند تا بتوانند سطح سلامت خود را ارتقا داده و تاثیرگذاری خود را بیشینه کنند.
۲- رهبری سازمانی راهحلمحور. یک رهبر سازمانی چابک معادل یک رهبر راهحلمحور است. برای این رهبران سازمانی هیچگاه هیچ مشکلی وجود ندارد و همیشه یک راهحلی پیدا میشود. هسته اصلی رهبری سازمانی، توانایی چابک بودن در مواجهه با ناملایمات تا حد امکان است. این توانمندی به رهبران سازمانی اجازه میدهد که بیشتر مورد احترام واقع شده و الهامبخش باشند. به آنها فرصت یادگیری از هر موقعیتی را میدهد. بدون چابکی، هیچ رشد مستمری وجود ندارد.
۳- منعطف بودن در کنار داشتن چشماندازی قوی. برای پاسخگویی به یک بازار همیشه در حال تغییر، سازگاری و انجام سریع فعالیتها برای رهبران کسب و کار حیاتی است. بروس لی میگوید: «شما باید مانند آب بدون شکل و بدون فرم باشید.» این نقل قول بهطور خلاصه اشاره به چگونگی داشتن یک چشمانداز قوی در عین انعطافپذیری در تمام شرایط را دارد.
۴- درک تفاوتهای فردی. درک تفاوتهای فردی برای رهبران سازمانی چابک مهم است. پذیرش این موضوع اختیاری نیست. برای جهش یک رهبر سازمانی چابک از «خوب» به «عالی»، استفاده از این تفاوتها برای هدایت تغییر در ایجاد محیط کاری بهتر و نتایج حاصل از آن یک ضرورت اساسی است.
۵- داشتن همدلی و پذیرش ناملایمات. ما اغلب در مدیریت پروژه درباره «چابکی» فکر میکنیم - آیا به اندازه کافی چالاک هستیم که بتوانیم با ناملایمات کنار آمده، در برابر سختیها مقاومت کنیم و زمانی که همهچیز طبق برنامه پیش نمیرود، در کار منعطف بوده و اصلاحات لازم را در راستای بهبود ایجاد کنیم. چابک بودن به معنی همدلی نیز هست.
۶- رویکرد آزمون و یادگیری. متدولوژی چابک یک روش مدیریت پروژه انطباقی و انسانمحور است و درکنار آن رهبری سازمانی چابک طرزفکری است که موجب پیشروی تغییر رفتار انطباقی میشود. رهبران سازمانی چابک یک رویکرد آزمون و یادگیری را در پیش میگیرند که در آن شکست فرصتی برای یادگیری است و همکاری مشتری به پروژه ارزش منتقل میکند.
۷- تمایل به انطباق با شرایط. رهبر سازمانی چابک بودن به دو معنا است. اول، منعطف بودن که به معنای انطباق با شرایط و پذیرش اختلاف در مدلهای شخصیتی اعضای تیم است. دوم، رهبران سازمانی انعطافپذیر با تغییر راحت بوده و پذیرای این واقعیت هستند که موقعیتی که اکنون به دست میآورند، ممکن است در آینده به دلیل ماهیت پویای تغییر مناسبترین موقعیت نباشد.
۸- توقف جهت اخذ تصمیم بهتر. چابکی به رهبران سازمانی کمک میکند تا با پیچیدگیهای روزافزون مواجه شوند. چابک بودن یعنی توقف جهت اخذ تصمیم بهتر. این امر مستلزم شناسایی موقعیت، مشاهده آن از دیدگاه دیگران و جستوجوی رویکردهای جایگزین است که در زمان رهبری تغییرات سازمانی، تیمها و افراد به کار میرود.
۹-ثابتقدمی در حین سازگاری سریع. چابک بودن به معنای ثابتقدمی همراه با توانایی سازگاری سریع با تغییر نیازمندیهای کسب و کار است. شما میتوانید این قابلیت را با پرسیدن مداوم این سوال ایجاد کنید: در حال حاضر برای متمرکز ماندن به چه چیزی نیاز دارم؟ کسب و کار به چه خروجیهایی نیاز دارد؟ این پرسشهای قدرتمند به شما کمک میکنند تا تمرکز خود را روی موضوعات مهم حفظ کنید، از نقاط قوت خود استفاده کرده و در صورت نیاز منعطف باشید.
۱۰- اتخاذ یک رویکرد سیستمی نسبت به موقعیتها. چابکی در رهبران ارشد کسبوکار به معنای اتخاذ یک رویکرد سیستمی جهت برخورد با موقعیتهای پیش رو و تجزیه و تحلیل آنها به صورت روشمند برای تصمیمگیری سریع و قوی است. چابکی به معنی واکنش بدون فکر و اتوماتیک (شبیه واکنش غیرارادی زانو در برابر ضربه) به محرکهای خارجی نیست، بلکه در عوض داشتن یک فرآیند از پیش تعیین شده و یک چارچوب سازمانی برای مقابله با چالشهای پیش روی کسبوکار است.
۱۱- پردازش اطلاعات با دوطرف مغز. هنگامی که بتوانید اطلاعات را با دوطرف مغز خود پردازش کنید، میزان بینش و دیدگاهی که میتوانید به دست آورید و از آن برای حل مساله استفاده کنید بیشینه میشود. در این حالت چابکی عصبی درخود ایجاد کردهاید.
۱۲- گرفتار نشدن در آنچه «درست» یا «نادرست» است. در رهبری سازمانی چابک تصمیمگیری براساس آنچه در موقعیت کنونی بهترین است و آنچه به بهترین شیوه به تمام ذینفعانی که بهطور مستقیم و غیرمستقیم تحت تاثیر یک موقعیت یا تصمیم قرار میگیرند، خدمت میکند.
۱۳- سرسخت بودن در چشمانداز و منعطف بودن در جزئیات. نقل قولی از جف بزوس، بهطور خلاصه بیانگرموضوع چابکی به بیانی عالی است: «در چشمانداز سرسخت باشید اما در جزئیات انعطافپذیر.» یک رهبر چابک به قدرت تیم اعتقاد دارد و با ایجاد یک ساختار حمایتی و تقویتی ساختارهای قدیمی را برای ایجاد نوآوری میشکند. چابکی به مقابله با بحرانها و چالشها به بهترین نحو ممکن کمک میکند.
۱۴- داشتن جهتگیری خارجی و داخلی. رهبری چابک به معنای داشتن جهتگیری خارجی و داخلی است. جهتگیری خارجی مستلزم انطباق با بسترهای متغیر و توانایی تعامل موثر با پیچیدگی است. این در حالی است که جهتگیری درونی که بر خودآگاهی، خودهمدلی و ایمنی تمرکز دارد، اغلب نادیده گرفته میشود.