نگاه دیگران-بخش صدوچهلویکم
استاد بازیها: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانهای
آنوقت به نظر میرسد که ایالاتمتحده بهجای اینکه به نفع خود عمل کند به فشارها پاسخ میدهد و افکار عمومی علیه اعراب میشود. کیسینجر استدلال کرد که بهتر است تحریمها را تعلیق کنیم و در صورت لزوم، اگر اسرائیل عامل بنبست مذاکره بود، آن را در مرحله بعدی دوباره اعمال کنیم. برعکس، اگر تحریم تا ماههای زمستان و سال جدید حفظ شود، نیکسون به خاطر سختیها مقصر شناخته میشود و این امر قدرت او را برای رسیدن به آنچه فیصل میخواست کاهش میداد. کیسینجر نتیجه گرفت که این وضعیت فیصل را ملزم به تصمیمگیری درباره تحریم «در آینده به نسبت نزدیک» میکند.
فیصل درحالیکه مترجمش اشاره میکرد که پادشاه سخنان او را «با دقت» میسنجد، پاسخ داد که بهمحض دستیابی به اولین جدایی، کیسینجر باید اعلام کند که این تنها یک گام بهسوی عقبنشینی است که به احقاق حقوق فلسطین منجر میشود. فیصل گفت: «در لحظهای که گفته خواهد شد، شیرها دوباره باز میشوند.» فیصل آنچه را که کیسینجر به آن نیاز داشت، داده بود: تمایل آشکار برای لغو تحریم پس از جدایی اسرائیل و مصر. بااینحال، این معامله به مثل، موضعی بود که ایالاتمتحده را متعهد به تضمین حقوق فلسطینیها برای بازگشت به سرزمینشان و عقبنشینی کامل اسرائیل میکرد. کیسینجر پاسخ داد که یک فرمول مبهمتر، با استناد به قطعنامه۲۴۲ سازمان ملل، «برای متفرق نگهداشتن مخالفانمان» مطلوبتر است. فیصل بر خواستههای خود افزود. او اصرار کرد که بیتالمقدس نیز باید در بیان هدف نهایی گنجانده شود. کیسینجر روی موضع خود ایستاد.
او گفت: «من هرگز نمیخواهم قولی بدهم که نتوانم به آن عمل کنم.» بااینحال، وی تصریح میکند که جدایی، اولین مرحله در مسیر اجرای قطعنامه۲۴۲ است؛ اما او افزود: «اگر صریحتر از این حرف میزدیم، به نفع دوجانبه ما نبود.» او به فیصل یادآوری کرد- همانطور که در اولین جلسهشان چنین کرد- که تحریم «سلاحی است که وقتی در غلاف قرار میگیرد، کارآمد نیست.» فیصل متقاعد نشد، بنابراین کیسینجر توضیح داد.اگر به نظر میرسید که او [کیسینجر] در پاسخ به فشار نفتی اعراب در حال فروختن اسرائیل است، نمیتوانست به تفاهم خصوصی که با سادات رسیده بود، عمل کند و به این ترتیب اشاره کرد فیصل آنچه را که قبلا با مصر بر سر آن توافق کرده بود، تضعیف میکند. بااینحال، او به فیصل اطمینان داد: «میتوانم زمانی را تصور کنم که از بیانیه اعلیحضرت درباره تهدید به اعمال مجدد تحریم نفتی اعراب استقبال کنم.»
در واقع، کیسینجر استدلال کرد، اگر تحریم با حسن نیت برداشته شود و سپس در صورت ناسازگاری اسرائیل دوباره اعمال شود، به تلاشهای او کمک خواهد کرد.بهعبارتدیگر، بهجای یک اعلامیه عمومی گسترده درباره عقبنشینی، کیسینجر پیشنهاد داد اسرائیل را از طریق مشارکت توطئهآمیز با پادشاه عربستان به گوشه رینگ بفرستد تا تحریم نفتی را بهمحض برداشته شدن، تهدید به تحریم دوباره کند. فیصل این روش را دوست داشت. او به کیسینجر گفت: «ما بسیار سپاسگزاریم و نمیتوانیم بهاندازه کافی از این احساسات تشکر کنیم.» وی افزود: «هیچچیز بیشتر از اینکه بگویم فردا صبح تحریم را لغو خواهیم کرد، مرا خوشحال نمیکند.» بااینحال، از دیدگاه فیصل، آنها نباید به همکاری خود مانند یک بازی شطرنج «که در آن دو دشمن علیه یکدیگر کار میکنند» نزدیک شوند، بلکه گفت: «باید موقعیتی باشد که تو دست مرا قوی کنی و من دست تو را.» او جلسه را با دعایی به پایان رساند که «میتوانیم با هم پیش برویم.»