سه روزنامه الاخبار، العرب و رای‌الیوم تحلیل کردند
ایران و آمریکا در مسیر تنش‌زدایی؟
روزنامه الاخبار در این تحلیل با بیان اینکه پنتاگون سیاست متناقضی با سیاست دولت آمریکا درباره ایران در پیش گرفته است، نوشت: «جیمز متیس، فشارهای کشورش بر ایران را تنها به منظور تغییر سیاست خارجی تهران توصیف کرد که این امر بیشتر شبیه به دعوت ایران به گفت‌وگو است، گفت‌وگویی که تهران در وقت کنونی آن را رد کرده است.» الاخبار می‌نویسد: «متیس از لحنی آرام‌تر از لحن دوستش مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در نشست با مخالفان نظام ایران استفاده کرد، متیس از عبارت «رهایی از نظام ایران به حقیقت تبدیل خواهد شد» که پمپئو چند روز پیش آن را به کار برده بود، استفاده نکرد. متیس اعلام کرد که آمریکا به دنبال تغییر یا فروپاشی نظام ایران نیست بلکه هدف همچنان تغییر رفتارهای ایران در خاورمیانه است، تغییر رفتار ایران مساله‌ای است که همیشه آمریکایی‌ها آن را تکرار می‌کنند. جیمز متیس نیز بعد از یک دوره جنگ کلامی دوباره آن را تکرار کرد با این تفاوت که این بار عبارت «خاورمیانه» را به آن افزود. بنابراین متیس با تمام اظهارات پمپئو در کالیفرنیا در نشستی با ایرانیان خارج از کشور که از طرح ایجاد یک شبکه رسانه‌ای به زبان فارسی برای خطاب قرار دادن ملت ایران خبر داده بود، مخالفت کرد. اظهارات رئیس پنتاگون به این مساله تاکید دارد که هدف کنونی آمریکا تنها تغییر سیاست خارجی ایران است نه تغییر نظامی که پمپئو آن را «کابوس ملت» توصیف کرده و آن را به فساد و ظلم متهم کرده بود.»
در ادامه این گزارش آمده است که جیمز متیس در گفت‌وگو با خبرنگاران در پنتاگون در پاسخ به این سوال که آیا دولت ترامپ برای تغییر نظام یا فروپاشی آن سیاست جدیدی به‌کار گرفته است، گفت: چنین سیاستی تدوین نشده است؛ ما از آنها (ایران) می‌خواهیم که رفتارهایشان را در رابطه با برخی تهدیدات که ممکن است ارتش، اطلاعات یا نیروهای نیابتی آنها آن را تشکیل می‌دهند، تغییر دهند. جیمز متیس در واکنش به گزارش رسانه‌های استرالیایی مبنی بر احتمال حمله نظامی آمریکا به نیروگاه‌های هسته‌ای ایران نیز گفت که این گزارش تخیلی است و من بر این باورم که در وقت کنونی جای بحث ندارد. مالکوم ترنبول، نخست‌وزیر استرالیا، در واکنش به گزارش شبکه «ای‌بی‌سی» استرالیا گفت که این گزارش تنها ادعا است به‌خصوص که در آن ادعا شده است که از پایگاه‌های نظامی استرالیایی استفاده خواهند کرد. الاخبار نوشت: اظهارات جیمز متیس ساعاتی پس از سخنان سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران در واکنش به تهدیدات ترامپ و دعوت وی به مشورت با مسوولان نظامی و امنیتی آمریکا قبل از ایراد چنین تهدیداتی صورت گرفت. این ژنرال آمریکایی بیش از هر شخص دیگری در دولت آمریکا ثقل و موقعیت تهران در منطقه را می‌شناسد و برخلاف ترامپ اظهارات وی تحریک‌آمیز نبود بلکه در چارچوب یک پیام غیرمستقیم برای دعوت به مذاکره است اما موضع تهران در این باره تاکنون نامشخص است و دولت ایران گفت‌وگو با آمریکا را در وقت کنونی نپذیرفته است.
میانجی‌گری عمان برای کاهش تنش؟
همزمان با تحلیل الاخبار، روزنامه پان عرب «العرب» چاپ لندن نیز به تحلیل سفر وزیر خارجه عمان به واشنگتن پس از دیدار اخیر محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران از سلطنت عمان پرداخته است. العرب روز شنبه نوشت: «سفر روز جمعه یوسف بن‌علوی وزیر خارجه عمان به واشنگتن و دیدار با جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا برای میانجی‌گری این کشور و کاهش تنش میان ایران و آمریکا صورت گرفته است.» این روزنامه افزود: «سفر بن علوی به واشنگتن تاکیدی بر میانجی‌گری مسقط میان تهران و واشنگتن است؛ مانند آنچه که در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت و در نهایت به توافق هسته‌ای (برجام) در تابستان ۲۰۱۵ ختم شد.»
پیشتر حساب کاربری وزارت امور خارجه عمان در توییتر اعلام کرده بود: «متیس در دیدار یوسف بن‌علوی درخصوص مسائل امنیتی، منطقه‌ای و توسعه روابط میان دو کشور بحث و گفت‌وگو کردند. منابع آمریکایی هم اعلام کردند که بن‌علوی در دیدار با وزیر دفاع آمریکا علاوه بر مسائل امنیتی، پیرامون جنگ یمن، آزادی کشتیرانی و تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم نیز گفت‌وگو کرده است. وزیر‌خارجه عمان پیش از این دیدار با «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هم دیدار و گفت‌وگو کرد. سلطنت نشین عمان روابط نزدیکی با آمریکا و ایران دارد و برخی ناظران سیاسی معتقدند این کشور می‌تواند نقش مؤثری در کاهش تنش‌ها میان تهران و واشنگتن ایفا کند.
محور افشانشده مذاکرات پوتین - ترامپ
از سوی دیگر، روزنامه رای‌الیوم نیز در گزارشی با پرداختن به تهدیدات متقابل بین روسای‌جمهور ایران و آمریکا، نوشته است که این مساله، فرضیه‌هایی مبنی بر اینکه آمریکا درحال هموار کردن راه برای تقابل نظامی با ایران است را تقویت کرده است. این درحالی است که عده‌ای دیگر معتقدند این تهدیدات، به مسائل داخلی در ایران و آمریکا برمی‌گردد.
به گزارش «انتخاب»؛ این نشریه در ادامه آورده است: سناریوی جنگ محدود یا فراگیر بین آمریکا و ایران کمترین احتمال را دارد؛ حداقل در این مرحله. نتایج نشست هلسینکی بر این مساله تاکید می‌کند که تمسک به اصل سازش‌های بزرگ در مورد مسائل بین‌المللی و درگیری‌های منطقه‌ای، عنوان اداره هر مشکلی، از جمله پرونده ایران در تمام ابعاد آن است؛ همان طور که قابلیت و ظرفیت داخلی در ایالات‌متحده در دو سطح رسمی و ملی، برای یک جنگ خاورمیانه‌ای، محدود است. به‌نظر می‌رسد تهدیدات رد و بدل شده بین ایران و آمریکا در چارچوب آمادگی برای احتمالات شروع مذاکراتی بین دو طرف قرار می‌گیرد، که چه بسا در هلسینکی در این مورد توافقی شده باشد؛ همان‌طور که ترامپ تصریح کرده که آماده رسیدن به توافقی واقعی با ایران است. علاوه بر اینکه توافق‌های صورت گرفته در هلسینکی دلالت بر این دارد که پوتین با پرونده ایران در قالب پراگماتیسم عمل کرده و منافع و نقش بین‌المللی جدید روسیه را در نظر دارد.
ارسال نظر