محمد جندقی:
زیان انباشته براساس صورتهای مالی منتشرشده برخی از بانکها تا پایان سال ۱۳۹۹، حدود ۳۲۰هزار میلیارد تومان گزارش شده است. در عین حال، برخی کارشناسان به استناد آمارهای بانکمرکزی، تعداد بانکهای زیانده را ۱۴بانک عنوان میکنند و رقم زیاندهی آنها ۲۷۰هزار میلیارد تومان برآورد میشود.
آیا بدهکاری و ورشکستگی میتواند نشانه سودآوری پنهان یکمجموعه باشد؟ پاسخ به این پرسش نامتعارف، میتواند فضای مباحث بانکی را روشنتر کند و برخی از تناقضها و ابهامات موجود در این خصوص را از جنبهای متفاوت که کمتر مورد توجه قرار گرفته است، توضیح دهد.
مجتبی قاسمی/ استادیار حقوق و اقتصاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی
در جملهای منتسب به مایر امشل روچیلد (۱۸۱۲-۱۷۴۴) آمده است که «اگر بگذارید پول یک کشور را کنترل کنم، برایم اهمیتی ندارد، چه کسی قانون آن کشور را مینویسد.» هرچند از ذهنخوانی روچیلد در بادی امر ممکن است بانکمرکزی بهعنوان ناشر انحصاری پول و متولی سیاست پولی در یک کشور به ذهن متبادر شود؛ اما میتوان این جمله را تا حدی به تمام بازیگران عرصه خلق پول تسری داد. یکی از مهمترین بازیگران، بانکهای تجاری هستند که نقش مهمی در فرآیند خلق پول و ایجاد نقدینگی در اقتصاد دارند.
طی ماههای اخیر، شاهد بودیم که گروهی از بانکهای کشور، اعم از دولتی و خصوصی، به دستگاه مولد زیان تبدیل شدهاند. البته این موضوع تازگی ندارد، ولی چرایی و چگونگی آن و در نهایت، ارائه راهکار، از مهمترین مواردی است که در این یادداشت به آن پرداخته شده است.