شماره روزنامه ۶۱۹۶
|

تحریم و تورم، چگونه باعث افزایش جمعیت ندارها می‌شوند؟

روز گذشته نشست «افق‌گشایی موضوع فقر» در دفتر موسسه کار و تامین اجتماعی برگزار شد. در سال‌های گذشته تحریم‌های اقتصادی و تورم‌های بالا منجر به کاهش رشد اقتصادی و گسترش فقر شده‌اند. پیش از این مرکز ‌پژوهش‌‌های مجلس اعلام کرده بود که نرخ فقر در سال ۱۴۰۲ معادل ۳۰درصد بوده است. به عبارت دیگر یک‌سوم از…

ماجرای استقبال سرد سرمایه‌گذاران خارجی از بازسازی سوریه پسااسد چیست؟

یک پژوهش علمی نشان می‌دهد در سال‌های اخیر میزان تحریم‌ها به شکل نمایی در جهان زیاد شده و سطح تحریم‌های جدید نسبت به تحریم‌های لغوشده بیشتر شده است. در این پژوهش از برجام به‌عنوان یک تجربه مبتنی بر دیپلماسی که باعث لغو تحریم‌ها شد، یاد شده است. اکونومیست نیز به تازگی در یک گزارش به بررسی اقتصاد…

    دوشنبه، ۱۷ دی ۱۴۰۳
  • تمهیدات آموزش و پرورش برای فرهنگیان فاقد مسکن

    وزیر آموزش و پرورش در نشست مسکن فرهنگیان گفت: برخی همکاران در آموزش و پرورش از اقشار کم درآمد دولت محسوب می‌شوند و تسهیلات اعطائی باید به گونه‌ای باشد که پرداخت اقساط آن برای تمام اقشار فرهنگی امکانپذیر شود.
  • رئیس سازمان امور مالیاتی تاکید کرد:

    لزوم به روز‌رسانی و تطبیق ادارات و مؤدیان با سیستم جدید مالیاتی

    دنیای اقتصاد: سیدمحمدهادی سبحانیان، رئیس سازمان امور مالیاتی با اشاره به اصلاحات چند سال اخیر سیستم مالیاتی کشور بر لزوم به‌ روزرسانی و تطبیق ادارات و مؤدیان با سیستم جدید تأکید کرد.
  • بانک مرکزی اعلام کرد؛

    شرایط صدور دسته چک تغییر کرد

    دنیای اقتصاد: بنابر اعلام بانک مرکزی، صدور دسته چک از ۳۰ دی ماه سال جاری فقط با ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک و اسکان امکان‌پذیر است.
  • زمان تزریق ارزی جدید مشخص شد؛

    شکل جدید سیگنال‌دهی ارزی

    بررسی‌ها حاکی از آن است که مدل بازارسازی بانک‌مرکزی تغییر کرده است. پیش از این نهاد بازارساز از طریق عرضه مستقیم در بازار آزاد و همچنین انتشار اخبار مثبت در رابطه با میزان درآمد‌های ارزی کشور تلاش می‌کرد تا نوسانات نرخ ارز در بازار غیررسمی را کنترل کند. اما با عبور از یک گام مهم در راستای یکپارچه‌سازی بازار ارز، سیگنال‌دهی به معاملات آزاد از طریق تغییرات بازار رسمی صورت می‌پذیرد.
  • ماجرای استقبال سرد سرمایه‌گذاران خارجی از بازسازی سوریه پسااسد چیست؟

    میراث ماندگار تحریم‌ها

    یک پژوهش علمی نشان می‌دهد در سال‌های اخیر میزان تحریم‌ها به شکل نمایی در جهان زیاد شده و سطح تحریم‌های جدید نسبت به تحریم‌های لغوشده بیشتر شده است. در این پژوهش از برجام به‌عنوان یک تجربه مبتنی بر دیپلماسی که باعث لغو تحریم‌ها شد، یاد شده است. اکونومیست نیز به تازگی در یک گزارش به بررسی اقتصاد سوریه در دوران پسااسد پرداخته است. این گزارش به میراث تحریمی حکومت سابق سوریه برای حکومت جدید و دشواری لغو تحریم‌ها در این دوره اشاره کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد رفع تحریم‌های اقتصادی در صورت ماندگاری آنها، با گذشت زمان دشوارتر می‌شود. در این شرایط به نظر می‌رسد گام برداشتن در راستای لغو هر چه زودتر تحریم‌ها به‌صورت دائم و با دیپلماسی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا با طولانی‌تر شدن عمر تحریم‌ها رفع آنها نیز در آینده سخت‌تر می‌شود. روز گذشته در یک نشست تخصصی در تهران اثر تحریم بر گسترش فقر بررسی شد.
  • تحریم و تورم، چگونه باعث افزایش جمعیت ندارها می‌شوند؟

    دو بال پرواز فقر

    روز گذشته نشست «افق‌گشایی موضوع فقر» در دفتر موسسه کار و تامین اجتماعی برگزار شد. در سال‌های گذشته تحریم‌های اقتصادی و تورم‌های بالا منجر به کاهش رشد اقتصادی و گسترش فقر شده‌اند. پیش از این مرکز ‌پژوهش‌‌های مجلس اعلام کرده بود که نرخ فقر در سال ۱۴۰۲ معادل ۳۰درصد بوده است. به عبارت دیگر یک‌سوم از ایرانیان توانایی برآورده کردن نیازهای اساسی خود را در این سال نداشته‌اند. ابراهیم صادقی‌فر، رئیس موسسه کار و تامین اجتماعی، در این نشست بیان کرد بیش از ۲۲ تا ۲۷درصد مردم ایران درگیر فقر هستند. به گفته او، تحریم‌ها دسترسی به منابع مالی و فناوری‌های نوین را محدود کرده و این مساله نیازمند یک گفتمان رفاهی و سیاستگذاری جامع برای مقابله با فقر است.
    شنبه، ۱۵ دی ۱۴۰۳
  • برگزاری نشست سران قوا با موضوع مدیریت بازار ارز؛

    تاکید بر اختیارات کامل بانک مرکزی برای نظارت بر بازار رمزارزها

    دنیای اقتصاد: نشست سران قوا با موضوع مدیریت بازار ارز تشکیل و گزارش رئیس کل بانک مرکزی از مجموع مولفه‌های موثر بر بازار و نرخ ارز در این جلسه ارائه شد.
  • «دنیای اقتصاد» نامه مجلس به رییس‌جمهور را منتشر کرد؛

    دستور دهید بانک مرکزی از بستن درگاه‌ها و حساب‌های رمزارزی خودداری کند

    دنیای اقتصاد: مهدی طغیانی، نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی از رئیس جمهور خواست تا محدودیت های اعمال شده بر سکوهای تبادل رمزارز را رفع کند.
  • «ماسک» رکورد ثروتمندترین فرد تاریخ را شکست؛

    ثروت ایلان ماسک از کجاست؟

    دنیای اقتصاد: ارزش‌گذاری فزاینده شرکت‌های تسلا، اسپیس ایکس و xAI ثروت ایلان ماسک را تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۴ به ۴۲۱٫۲ میلیارد دلار افزایش داد، درحالی‌که در ابتدای سال ۲۰۲۴ ثروت او برابر ۲۵۱ میلیارد دلار بود.
  • بانک مرکزی اعلام کرد؛

    تکذیب ادعای کاهش ذخایر خارجی و عدم تکافو برای واردات

    دنیای اقتصاد: بانک مرکزی در واکنش به برخی ادعاها مبنی بر کاهش ذخایر ارزی کشور تاکید کرد: ذخایر ارزی خارجی و ذخایر ارز و طلا در داخل کشور کاملا مطمئن و قابل استفاده است و مشکلی در تامین ارز واردات کالا به کشور وجود ندارد.
  • عضو هیأت‌ عامل صندوق توسعه ملی:

    تنها ۱۱ میلیارد دلار منابع قابل مدیریت داریم

    دنیای اقتصاد: عضو هیأت عامل صندوق توسعه ملی با ارائه گزارشی از منابع و مصارف این صندوق گفت: از سال ۱۳۸۹ تا پایان آذر ۱۴۰۳، مجموعاً ۱۷۴ میلیارد دلار به صندوق توسعه ملی وارد شده است.
  • رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی:

    سهم ارزی نسل‌های آینده را نبلعیم

    دنیای اقتصاد: رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی گفت: «ماموریت اصلی صندوق توسعه ملی، تبدیل عواید نفت و گاز به ثروتی ماندگار و حفظ سهم نسل‌های آینده از این منابع است. این ثروت باید هر سال بزرگ‌تر شود و عملکرد صندوق با این هدف همخوانی داشته باشد.»
  • تورم ماهانه ترکیه به یک‌درصد رسید؛

    مهار تورم با ابزار سیاست انقباضی

    تورم سالانه ترکیه در دسامبر۲۰۲۴ به ۴۴.۳۸درصد کاهش یافت و به کمترین میزان از ژوئن سال۲۰۲۳ رسید. در این ماه تورم ماهانه نیز نسبت به ماه نوامبر ۱.۲۱واحد درصد کاهش یافت و به ۱.۰۳درصد رسید. این روند نزولی تورم سالانه که برای هفتمین ماه متوالی تداوم یافته است، نتیجه سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی ترکیه است. پس از افزایش شدید نرخ تورم در ترکیه که نتیجه سیاست‌های نامتعارف اردوغان بود، بانک مرکزی این کشور از ماه ژوئن سال۲۰۲۳ با هدف مهار تورم سیاست‌های انقباضی اتخاذ کرد و نرخ بهره را از ۸.۵درصد به ۵۰درصد رساند.
  • بازار ارز در سطوح قیمتی جدید رنج شده است؟

    هفته توافق بر سر دلار ۸۰

    در هفته‌ای که گذشت نرخ دلار آزاد در معاملات غیررسمی بازار تهران نوسانات رفت و برگشتی در کانال‌های ۸۰ و ۸۱ هزارتومانی را تجربه کرد. به عقیده تحلیلگران دو نیروی عرضه و تقاضای بازار دلار بر سر این بازه قیمتی به توافق رسیده‌اند. در این صورت احتمال افت نرخ به کانال‌هایی پایین‌تر کم‌رنگ خواهد شد.
  • آیا اقتصاد جهانی در سال جدید به تعادل می‌رسد؟

    دوراهی اقتصاد ۲۰۲۵

    اقتصاد ایران و جهان در سال۲۰۲۵ با چه چالش‌هایی روبه‌رو خواهد شد؟ درحالی‌که برخی پیش‌بینی‌ها از تعادل و پایداری در سال جدید خبر می‌دادند، اما اکنون نگرانی‌ها افزایش یافته‌اند و چشم‌انداز اقتصاد جهانی در سال۲۰۲۵ با چالش‌های بسیاری روبه‌رو است. در ایالات متحده، فدرال‌رزرو در رابطه با فشارهای تورمی و نرخ بهره بالاتر از انتظارات هشدار داده و به تاثیر سیاست‌های ترامپ اشاره کرده است. در اروپا، رشد اقتصادی کاهش یافته و بانک مرکزی اروپا به دنبال اجرای سیاست‌هایی برای تحریک رشد است. بریتانیا با احتمال رکود تورمی دست‌وپنجه نرم می‌کند و ژاپن به‌دلیل احتیاط در سیاست‌های پولی، از افزایش نرخ بهره فاصله گرفته است. در چین، نگرانی‌ها از رکود موجب تغییر سیاست پولی و تزریق بیشتر اعتبار در بازارها شده است. همچنین در برزیل نیز کسری بودجه و خروج سرمایه بی‌ثباتی ایجاد کرده است. در ایران نیز به گفته نهادهای بین‌الملل پیش‌بینی می‌شود رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۴ کاهش یابد که این روند به‌دلیل کاهش اثرات رشد نفتی است. علاوه بر این، ریسک‌های سیاسی و عدم اطمینان ناشی از سیاست‌های ترامپ، بر بازار ارز و تورم کشور سایه انداخته‌اند. با وجود برنامه‌های تزریق اعتبار برای رشد تولید در سال۱۴۰۴ کنترل نرخ تورم در این سال امکان‌پذیر به نظر نمی‌رسد و چالش‌های بسیاری در مسیر اقتصادهای جهانی و ایران قرار دارد. در همین حال از منظر اکونومیست، جدال میان مشاوران اقتصادی ترامپ که از سه طیف طرفداران ماگا، جریان اصلی جمهوری‏خواهان و رهبران فناوری برگزیده شده‏اند، به چالشی برای دولت جدید آمریکا تبدیل شده است. نحوه حل‏وفصل این تنش‌ها عمیقا بر اقتصاد آمریکا و طبعا اقتصاد جهانی تاثیر خواهد گذاشت. اگرچه دیدگاه‌های متضاد می‏تواند به بروز اختلافات سیاسی و ناامیدی منجر شود، اما چنین سناریوی ناگواری قطعی نیست. جناح‌های مختلف تیم ترامپ، می‌توانند به‌ جای مبارزه با هم، یکدیگر را تعدیل کنند. برای مثال، جریان‌های اصلی و رهبران فناوری می‌توانند افراطی‏ترین گرایش‏های رهبران ماگا درباره حمایت‌گرایی و مهاجرت را محدود کنند؛ درحالی‌‌که ایده‌های هوشمندانه فناوری برای اصلاحات می‌تواند به شیوه‌ای اجرا شود که از نظر سیاسی زیرکانه باشد.
    یکشنبه، ۱۶ دی ۱۴۰۳
  • بررسی آماری دخل‌وخرج صندوق توسعه ملی؛

    سلطه دولتی بر صندوق ثروت

    از ابتدای تاسیس صندوق در سال۱۳۸۹ تا پایان آذر ماه امسال، ۱۷۲میلیارد دلار به صندوق توسعه ملی واریز شده است. از این مبلغ ۹۶.۵میلیارد دلار به دولت تسهیلات داده شده و در واقع، در حال حاضر دولت ۹۶.۵میلیارد دلار بدهی به صندوق دارد. این آماری است که در نشست خبری چهاردهمین سالگرد تاسیس صندوق توسعه ملی مطرح شد. بر این اساس بدهی دولت که بخش بزرگی از منابع صندوق را تشکیل می‌دهد، می‌تواند مانعی جدی برای تحقق اهداف اصلی صندوق باشد.
  • شاخص ارزی به کانال ۷۹ بازگشت؛

    شروع کاهشی دلار در هفته جدید

    بازار ارز غیررسمی فعالیت خود در هفته جدید را با افت ارزش شاخص‌ها آغاز کرد. قیمت دلار آزاد که در بازار روزهای پایانی هفته گذشته به نیمه دوم کانال ۸۰هزار تومانی بازگشته بود در بازار روز شنبه حوالی مرز کانال‌های ۷۹ و ۸۰ به فروش رسید. این درحالی است که نرخ دلار رسمی در روز گذشته افزایشی بود. تحلیلگران معتقدند که بازار غیررسمی از پیک تقاضا گذر کرده است.
  • چرا شکست‌های سیاستی در ایران تکرار می‌شود؟

    ماشین فرسوده سیاستگذاری

    فرآیند سیاستگذاری در ایران به‌دلیل موانع ذی‌نفعان، کمبود شفافیت، نبود متخصصان، تغییرات مدیریتی مکرر و تکیه بر راه‌حل‌های غیرعلمی، ناکارآمد است. این مشکلات موجب تکرار اشتباهات و تثبیت فقر مطلق در ۳۰درصد و تورم دورقمی شده‌اند. بدون اصلاحات ساختاری، ماشین سیاستگذاری توان حرکت خود را از دست خواهد داد.
    پنجشنبه، ۱۳ دی ۱۴۰۳
  • جریان پوست‌اندازی در شکل مراودات تجاری؛

    جهانی‌سازی به پایان نمی‌رسد

    سوالی که بسیار مطرح می‌شود این است که آیا جهانی‌سازی به نقطه پایان خود رسیده است؟ «دنیای‌اقتصاد» با بررسی مجموعه‌ای از گزارش‌ها و تحولات آماری نشان می‌دهد که نه تنها جهانی‌سازی رو به اتمام نیست، بلکه سهم آن از تولید ناخالص داخلی در حال افزایش است.
  • مشکلات اژدهای زرد، زیاد می شود؛

    تاخیر سبقت اقتصادی چین از آمریکا

    دنیای اقتصاد: دوران طلایی رشد سریع چین به پایان رسیده است و دومین اقتصاد بزرگ جهان اکنون با ترکیدن بزرگ‌ترین حباب بازار مسکن تاریخ دست‌وپنجه نرم می‌کند. اکنون هدف چین برای پیشی گرفتن از ایالات متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان ممکن است دهه‌ها بیشتر از انتظار پکن طول بکشد، آن هم اگر اصلا به وقوع بپیوندد. درحالی‌که برخی پیش‌بینی می‌کردند اقتصاد چین در سال ۲۰۳۰ از آمریکا سبقت خواهد گرفت، حال به نظر می‌رسد که برخی چالش‌های اقتصادی باعث عقب افتادن این پیش‌بینی‌ها شود.
  • در آخرین ماه پاییز قیمت اقلام مصرفی خانوار چه تغییری داشتند؟

    پوشش خوراکی‌ها با حداقل دستمزد

    اخیرا مرکز آمار در گزارشی متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در آذر‌ماه را منتشر کرد. بر اساس محاسبات «دنیای اقتصاد» نسبت هزینه‌های ماهانه اقلام خوراکی برای یک خانوار ۴نفره در آبان‌ماه به حداقل حقوق به ۵۷.۳درصد رسیده است. این عدد در مدت مشابه سال گذشته معادل ۶۵.۶درصد بوده است. با ‌این ‌حال در ماه گذشته نسبت هزینه‌های ماهانه تهیه اقلام خوراکی خانوار به حداقل حقوق برابر با ۵۶.۸درصد بود و در آذر‌ماه افزایش ۰.۵واحد درصدی را تجربه کرده است. به عبارتی سهم خوراکی‌ها از سبد مخارج خانوار نسبت به سال گذشته بهبود داشته است؛ اما در مقایسه با آبان‌ماه افزایش را نشان می‌دهد. افزایش قیمت کالاهای خوراکی در حالی ادامه دارد که نسبت به رقم تورم کل کشور ۵واحد درصد پایین‌تر است.
    چهارشنبه، ۱۲ دی ۱۴۰۳
  • لوایح مرتبط با FATF دوباره بررسی می‌شود؛

    گام خروج از «لیست ‌سیاه»؛ آیا اقتصاد ایران به ریل اصلی باز می‌گردد؟

    روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه لوایح مرتبط با FATF، دوباره مورد بررسی مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار خواهد گرفت. البته این بررسی به معنی تصویب این لوایح نیست؛ اما می‌تواند یک گام رو به جلو برای خروج ایران از لیست سیاه FATF تلقی شود. روز گذشته علاوه بر تاکید رئیس‌جمهوری و وزیر اقتصاد، فعالان بخش خصوصی بر حرکت به سمت کاهش محدودیت‌ها با خروج از لیست سیاه تاکید کردند. در یک دهه اخیر، تشدید تحریم‌های اقتصادی و ماندن ایران در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی، باعث کاهش نقش اقتصاد ایران در اقتصاد جهانی شده و میزان سرمایه‌گذاری خارجی را نیز به حداقل رسانده است. از سوی دیگر، عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و تداوم رویکرد اقتصاد دستوری باعث تشدید ناترازی‌های انرژی شده است که این موضوع آینده رشد اقتصادی را تهدید خواهد کرد. در حال حاضر نگاه مشترک دولت و فعالان خصوصی، برای حل مساله FATF می‌تواند یک حرکت مثبت برای ارتباط‌گیری با اقتصاد جهانی و حرکت برای جذب سرمایه‌گذاری به‌ویژه از کشورهای همسو و همسایگان ایران باشد.
  • تالار ارز تجاری به تقاضای غیررسمی پاسخ نمی‏‏‌دهد؛

    چالش تغییر مرجعیت بازار ارز

    بانک‌مرکزی درتلاش است تا مرجعیت نرخ ارز را در کشور تغییر دهد. این نخستین‌بار نیست که مقامات اقتصادی کشور تلاش می‌کنند از اعتبار نرخ‌های غیررسمی کاسته و به اعتبار نرخ‌های رسمی ارز بیفزایند.
    سه‌شنبه، ۱۱ دی ۱۴۰۳
  • توییت عبدالناصر همتی در خصوص FATF؛

    روایت وزیر اقتصاد از موافقت رهبر انقلاب با بررسی مجدد FATF در مجمع تشخیص

    دنیای اقتصاد: عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی از موافقت رهبر معظم انقلاب با بررسی مجدد لوایح پالرمو و CFT در مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داد.
  • «دنیای‌اقتصاد» عواقب تثبیت نرخ ارز ترجیحی در بودجه سال آینده را بررسی می‌کند

    حکم تشدید شکاف ارزی

    درحالی‌که بسیاری از نهادهای پژوهشی نظیر مرکز پژوهش‌های مجلس، پژوهشکده پولی و بانکی و اقتصاددانان تاکید می‌کنند که تداوم تزریق ارز ترجیحی با نرخ ثابت ۲۸هزار و ۵۰۰تومان، نتوانسته اهداف حمایتی و کنترل نرخ کالاهای اساسی را برآورده کند، برخی سیاستگذاران بر تداوم آن تاکید دارند. به تازگی مجمع تشخیص مصلحت نظام، افزایش نرخ ارز ترجیحی را مغایر با سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه دانسته است که با این تصمیم در سال آینده شکاف نرخ ارز ترجیحی و نرخ بازار ارز تجاری تشدید خواهد شد. این در حالی است که مسوولان دولت چهاردهم با توجه به عواقب و خسارت‌ها به دنبال کاهش شکاف نرخ‌های ارزی بودند و قصد داشتند نرخ ارز ترجیحی را به ۳۸هزار و ۵۰۰تومان برسانند که با آن مخالفت شد. به نظر می‌رسد که اعمال نظرهای متفاوت درخصوص سیاست‌های ارزی، یکی از موضوعاتی است که باعث شده است سیاست چندنرخی شدن ارز تداوم یابد.
  • بانک مرکزی جزئیات آمارهای پولی و بانکی مهرماه و آبان‌ماه را منتشر کرد؛

    برگشت رشد پول از کف

    بانک مرکزی جزئیات آمارهای نقدینگی مهر و آبان۱۴۰۳ را منتشر کرد. رشد ماهانه نقدینگی ۱.۷درصد و رشد نقطه‌به‌نقطه آن ۲۸.۲درصد بوده است. رشد پول که به‌نوعی نمایانگر انتظارات تورمی شناخته می‌شود، از کف ۷۵ماه اخیر در فروردین با رقم ۱۵.۷درصد به ۲۷.۶درصد در آبان ماه امسال افزایش یافته است.
  • بازار ارز به آرامش می‌رسد؟

    عدم توقف دلار آزاد

    نرخ دلار آزاد در بازار روز گذشته مجددا افزایش یافت. این درحالی است که عمده تزریق‌های بانک‌مرکزی در بازار تجاری صورت می‌گیرد. نهاد بازارساز قصد دارد با افزایش حجم معاملات رسمی مرجعیت نرخ ارز را از نرخ‌های غیررسمی به نرخ‌های تجاری تغییر دهد. اما همچنان مشاهده می‌شود که انتظارات تورمی از بازار آزاد جهت می‌گیرد.