ویژه نامه سراسری «صنعت تایر»

• چالش‌های پیش روی صنعت تایر

  

  صنعت تایر به عنوان یکی از صنایع ریشه دار در ایران هم اکنون با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند. مشکل اول ما تامین مواد اولیه و تجهیزات و قطعات است. صنعت تایر کشور از ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی استفاده می‌کند و به همین دلیل تامین مواد اولیه در نگاه نخست کار دشوار و پیچیده‌ای نیست. اما در اصل صنعت تایر با مشکلات فراوانی روبه‌رو است. تامین ارز، تخصیص ارز، توانایی در ارسال ارز، رسیدن پول به دست فروشندگان خارجی و... باعث می‌شود خرید یک محصول گاهی دو تا سه ماه به طول بیانجامد. این وقفه دو تا سه ماهه منجر به افزایش قیمت تمام شده کالا می‌شود؛ اما سازمان حمایت از مصرف‌کننده این موضوع را نمی‌پذیرد.

• صنعت تایر یکی از صنایع مهم ارزآور کشور

  

  حیات صنعت تایر جدا از حیات صنعت نبوده و مانند همه‌ صنایع کشور از فضای عمومی و محیط کسب‌و‌کار تاثیر می‌گیرد. از این رو، تلاش مدیران در کوتاه‌مدت در اولویت اول، حفظ تولید و استمرار آن بوده و در موقعیت‌های میسر، بهبود نسبی و ارتقای ظرفیت است اما در موقعیت بلندمدت، امیدواریم تا با رفع مشکلات کنونی‌ که بر فعالیت‌های اقتصادی مولد کشور سایه افکنده، صنعت تایر بتواند با تکیه بر پتانسیل، سرمایه‌های انسانی و توان ذاتی این صنعت در ایران، جهش رو به جلو دوباره‌ای در زمینه ارتقای کمیت، تنوع محصولات و دستیابی به استانداردهای کیفی بالاتر را تجربه کند.

• عدم تخصیص ارز؛ بلای جان صنعت تایر

  

  صنعت تایر ایران به لحاظ تاریخی و تامین مواد اولیه دارای پتانسیل بالایی در تولید لاستیک و تایر است و قدمت آن در کشور به بیش از نیم قرن (۱۳۳۷) بازمی‏گردد. همچنین از آن‏جا که بیش از ۶۰ درصد مواد اولیه تولید این محصول را مشتقات نفتی تشکیل می‏دهد، به‏نظر می‏رسد این صنعت باید از جایگاه ویژه‏ای در تولیدات کشور برخوردار باشد. همچنین، صنعت تایر کشور از صنایعی محسوب می‌شود که همواره نقش بسیار مهمی در تامین نیاز داخلی مصرف‌کنندگان به لاستیک‌های مورد استفاده در انواع خودروهای سبک و سنگین، موتورسیکلت‌ها و دوچرخه‌ها داشته است. با این حال، صنعت تایر چالش‌های بزرگی در مسیر تولید داخلی و فعالیت مجموعه‌های صنعتی تولید تایر در کشور وجود دارد که در صورت عدم ارائه راهکار برای این مشکلات و حل این معضلات، تولیدکنندگان داخلی با مشکلات عدیده‌ای در مسیر فعالیت‌های خود مواجه می‌شوند، به‌طوری‌که موجب تعطیلی کارخانه‌های تولید تایر خواهد شد. در حال حاضر، یکی از مشکلات بزرگ این صنعت، عدم تخصیص به‌موقع ارز است. در این راستا، برای بررسی مشکلات صنعت تایر و چاره‌اندیشی جهت رفع این معضلات با محمدرضا گنجی، رییس انجمن صنفی صنعت تایر ایران به گفت‌و‌گو نشستیم که شرح آن را در ادامه می خوانید.

• توسعه صنعت تایر امری مهم در رونق اقتصاد کشور

  

  صنعت تایر با توجه به مساحت کشور و گستردگی راه‌های ارتباطی زمینی، نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور دارد و هرگونه کمبود در عرضه این محصولات تبعات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به دنبال خواهد داشت. صنعت تایر در دنیا از لحاظ طراحی، ساختار، تکنولوژی ساخت و دستیابی به استانداردهای نوین بسیار متحول شده است و صنعت تایر در کشور ما باید خود را با این پیشرفت‌ها همسو کند؛ برای دستیابی به این مهم، برقراری ارتباط فنی و انتقال تکنولوژی از صاحبان برندهای جهانی لازم است که در شرایط فعلی اقتصادی و سیاسی کشورمان مقدور نیست اما برای ادامه حیات در صنعت تایر، چاره‌ای جز اتکا به ظرفیت‌های داخلی و توسعه جدی مراکز تحقیقاتی برای تایرسازان داخلی متصور نیست. به منظور بررسی این صنعت و یافتن راهکاری برای برون‌رفت از چالش‌ها با اسکندر ستوده مدیرعامل شرکت مجتمع صنایع لاستیک یزد گفت‌وگویی انجام دادیم. ستوده معتقد است از آنجا ‌که بخشی از مواد اولیه، لوازم یدکی و ماشین‌آلات باید از خارج از کشور تامین شود تحریم‌ها و شرایط اقتصادی موجود در کشور به چالش‌های اصلی در نگهداری ظرفیت تولید تبدیل شده است و محدودیت در منابع تامین، مشکلات بانکی و ارزی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم موانعی است که تایرسازان به‌طور روزمره با آن دست به گریبان هستند. افت نسبی و ناخواسته در تولید، افزایش قیمت‌های داخلی و هزینه‌های مالی زمینه افزایش بهای تمام‌شده و زیان تولیدکنندگان را فراهم کرده است.

• سرنوشت صنعت تایر در دستان وزارت صمت

  

  صنعت تایر از صنایعی است که به دلیل گستردگی و اهمیت کیفیت مناسب، صنایع وابسته‌ای را در خود جای داده که از ملزومات اصلی تولید تایر به‌شمار می‌رود. یکی از این صنایع، حوزه مهندسی و تحقیقات است. از جمله فعالیت‌های مربوط به این حوزه می‌توان به تهیه نقشه‌های فنی قطعات لاستیکی در حوزه‌های مختلف از جمله صنایع حفاری، ریلی، هوایی و... اشاره کرد. همچنین، رصد فناوری، قانون‌ها و استانداردهای نوین و سپس بومی کردن و تلاش در انطباق با آنها، از مهم‌ترین وظایف این صنعت است. به‌منظور بررسی فعالیت این صنعت، نقش آن در صنعت تایر و مشکلاتی که بر سر راه این صنعت قرار دارد با سعید تقوایی؛ مدیرعامل شرکت مهندسی و تحقیقات صنایع لاستیک، آرش مرادزادگان؛ معاون آموزش و اطلاع‌رسانی و سید عبدالرزاق تفرشی حسینی معاون بازرسی و آزمون این شرکت به ‌گفت‌و‌گو پرداختیم که در ادامه مطالعه ‌می‌کنید.

• هدف، دستیابی به ۱۴۰هزارتن تولید در سال

  

  از صنایع بزرگ تولیدکننده صنعت تایر که نقش بسزایی در اقتصاد، صنعت و خودروسازی کشور دارد، گروه صنعتی بارز است.این گروه صنعتی بزرگ‌ترین تولیدکننده تایر در کشور بوده و متنوع‌ترین گروه محصول و بیشترین تیراژ تایر را در بین تایرسازان داخلی دارد. به جهت بررسی عوامل موفقیت این گروه صنعتی و مشکلاتی که بر سر راه توسعه این شرکت وجود دارد با پرویز اخوان مدیرعامل گروه صنعتی بارز به گفت‌و‌گو پرداختیم. اخوان بیان کرد: بارز، اکنون به دنبال کسب جایگاه اول تولید تایر در میان کشورهای منطقه است و کامل‌ترین گروه محصولات داخلی با ۱۷۸ نوع محصول مختلف، به برند پرافتخار و بزرگ بارز تعلق دارد. همچنین، گروه صنعتی بارز اولین و تنها تولیدکننده تایرهای خودروهای شاسی بلند در ایران است. با این حال، قیمت مواد اولیه بسیار افزایش یافته است، اما متناسب با آن، قیمت در سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان افزایش پیدا نمی‌کند که این امر موجب می‌شود حاشیه سود تایرسازان روند نزولی داشته باشد.

• کویر تایر نخستین تولیدکننده تایرسبز در ایران

  

  صنعت تایر مکملی برای صنعت ترابری و صنعت خودروی کشور و نیم‌درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور به عهده‌ صنعت تایر است و باید زمینه‌سازی بیشتری برای رشد آن فراهم کرد. افزایش ارتباطات بین‌المللی در سطح صنعتی و حضور در حوزه‌هایی در سازمان ملل که روی قوانین زیست‌محیطی کار می‌کنند و تاثیر آتی مهمی روی صنایع مختلف کشور از جمله صنعت تایر دارد، موجب می‌شود که صنعت تایر کشور نیز فرصت تغییر متناسب با تحولات دنیا را به‌دست آورد. برای بررسی صنعت تایر کشور، مشکلات و نقاط قوت و ضعف آن با سید محمدحسین زینلی مدیرعامل شرکت کویر تایر به بحث و گفت‌و‌گو پرداختیم. زینلی بیان کرد: تحریم‌ها بر تامین مواد اولیه، قطعات یدکی، فناوری و ارتباطات با دنیای خارج و .... نه تنها روی صنعت تایر به صورت خاص بلکه روی زنجیره ارزش صنعت تایر نیز تاثیر می‌گذارد اما فرصت‌هایی نیز برای کویرتایر فراهم کرده است و برای نخستین بار در کشور، کویرتایر توانست پرس پخت مورد نیاز صنعت تایر را بومی‌سازی کند. همچنین، چندین تایر در اندازه‌ها و سرعت‌های مختلف با تکنولوژی تایر سبز در حوزه‌های تایرهای سواری و SUVها، کویرتایر را بی‌نیاز از خرید تکنولوژی تولید تایر سواری از خارج کشور کرده است.

• صنعت تایر در انتظار حمایت تعرفه‌ای دولت

  

  صنعت تایر از صنایع استراتژیک کشور و دارای سابقه و پتانسیل بالایی به لحاظ منابع انسانی و تکنولوژی برای جذب سرمایه و سرمایه‌گذاری است. در حال حاضر،این صنعت با نیم قرن تجربه مدیریتی و کارشناسی به بلوغ رسیده است و در وضعیت مناسبی قرار دارد اما با توجه به مشکلات و محدودیت‌های پیش‌رو، از پتانسیل‌های این صنعت به‌خوبی بهره‌گیری نمی‌شود و بستر مناسب برای رشد صنعت تایر وجود ندارد. همچنین، با توجه به پیچیدگی فرایند تولید و نیاز به اجزای مختلف از جمله مواد اولیه، تجهیزات، ماشین‌آلات موجب افزایش اشتغال چندین برابری، به صورت غیرمستقیم در زنجیره ارزش خود شده است. از طرفی، رشد صنعت تایر بر رشد صنایع وابسته اعم از تولید نخ تایر، سیم طوقه، محصولات پتروشیمی، دوده، قطعات لاستیکی، روکش تایر، رینگ و مواد اولیه اصلی و نظایر آن را که موجب زیرساخت‌های توسعه صنعتی و افزایش فرصت‌های شغلی کشور است، فراهم می‌کند، اما با عدم حمایت سازمان‌ها و نهادهای ذیربط، این پتانسیل نیز به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. با توجه به مطالب یاد شده و به‌منظور بررسی صنعت تایر با ارسلان امتعلی مدیرعامل شرکت ایران یاسا تایر و رابر به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه شرح آن را به تفصیل می‌خوانید.

• برنامه‌ریزی، تولید ۵۰هزارتن تایر رادیال باری- وانتی

  

  صنعت تایر جزء یکی از صنعت‌های استرتژیک کشور در افق ۱۴۰۴ به‌شمار می‌آید و می‌تواند نقش موثری در شاخص‌های سهم ارزش افزوده، اشتغال‌زایی، صادرات، سهم از بازار، مزیت نسبی و زنجیره تامین (به عنوان مواد اولیه یا کالاهای نهایی) و سطح دانش و فناوری داشته باشد. صنعت تایر دارای مزایایی مانند تکمیل صنعت خودرو، افزایش نرخ اشتغال‌زایی، تاثیر مثبت آن بر اقتصاد کشور، اثرگذاری در حمل و نقل کشور و نیم قرن تجربه در صنعت کشور است. در سال ۱۳۹۶، واحدهای تولیدی تایر کشور کمتر از ظرفیت اسمی خود تولید کرده‌اند به‌طوری‌که تولید محصولات تایر در سال ۱۳۹۶ حدود ۸۰ درصد مجموع ظرفیت اسمی کارخانه‌های کشور بوده و باقی نیاز بازار از طریق واردات تامین شده است؛ همچنین، با توجه به چهار طرح توسعه ۵۰ هزار تنی تایر، در «چشم‌انداز صنعت تایر ایران» برای سال‌های آینده باید نگاه ویژه به «صادرات این محصول استراتژیک» به صورت ویژه به بازارهای منطقه و سایر کشورها در نظر گرفته شود که لازمه این نگاه صادراتی، علاوه بر اجرایی شدن طرح‌های توسعه، پیاده‌سازی استاندارد جدید تایر از طرف هریک از شرکت‌های تایرسازی است. برای بررسی صنعت تایر و مشکلاتی که بر سر راه این صنعت قرار دارد بامهندس مهرداد فرزادنیا؛ مدیرعامل شرکت لاستیک پارس به گفت‌و‌گو پرداختیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.

• دولت از ایجاد دست‌انداز در مسیر شرکت‌های تولیدی پرهیز کند

  

  صنعت تایر از صنایع بزرگ کشور است که بخش زیادی از آن وابسته به صنعت «دوده صنعتی» است زیرا یکی از مواد اولیه مهم برای کارخانه‌های لاستیک‌سازی بوده و در حال حاضر، جایگزینی برای دوده در تولید صنعتی تایر و صنایع وابسته وجود ندارد. رونق و رکود این صنعت به‌طور مستقیم بر صنعت تولید دوده نیز تاثیرگذار بوده و هر نوسانی در آن، به سرعت به این صنعت منتقل می‌شود. با توجه به گستردگی صنعت تایر و صنعت دوده در کشور، مشکلات زیادی در این صنایع به‌وجود آمده است؛ در همین راستا، برای بررسی مشکلات این صنعت و ارائه راهکارها برای حل این معضلات با هوشنگ زینالی مدیرعامل شرکت کربن سیمرغ به گفت‌و‌گو پرداختیم که در ادامه مشروح آن را مطالعه می‌کنید.

• بقای صنعت تایر منوط به حمایت دولت

  

  صنعت تایر از صنایع راهبردی کشور محسوب می شود و طبق آمارهای موجود بیش از ۸۵ درصد از حمل و نقل کشور به‌صورت جاده‌ای بوده و بنابراین، صنعت تایر نقش بسزایی در این زمینه دارد. به همین دلیل و اهمیت انکارناپذیر صنعت تایر در اقتصاد کشور، برقراری روابط تجاری با کشورهای تامین‌کننده مواد اولیه و ماشین‌آلات و هموار ساختن راه‌های ارتباطی به منظور توسعه صادرات برای حفظ و توسعه این صنعت بسیار مهم است که دولت باید دستیابی به این مهم را در سیاست‌گذاری‌های خود لحاظ کند. همچنین، حمایت از طرح‌های توسعه و ظرفیت‌سازی جدید در کشور برای تولید تایر از دیگر مسائل ضروری است که نیاز به توجه ویژه دولت دارد. به منظور بررسی صنعت تایر و مشکلات آن و همچنین یافتن راهکاری برای برون‌رفت از این معضلات با عباس عباسی ابیانه، مدیرعامل شرکت مجتمع صنعتی «آرتاویل تایر» گفت‌وگویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.

• بازیافت تایرهای فرسوده استراتژی ماندگار از مسوولیت اجتماعی

  

  صنایع بازیافت به دلیل بازگرداندن منابع مصرفی به چرخه استفاده مجدد و صرفه‌جویی در مصرف منابع و همچنین به سبب کمک قابل توجه به پاک‌سازی محیط‌زیست، هم از نظر کارآفرینی و اشتغال زایی حائز اهمیت بسزایی است. صنعت بازیافت تایرهای فرسوده به سبب اینکه تایر یکی از ماندگارترین و پایاترین زباله‌های آلاینده محیط زیست شناخته می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و لزوم توجه بیشتری را طلب می‌کند.

• توسعه صنعت تایر در گرو تثبیت سه ساله نرخ ارز

  

  صنعت تایر به عنوان یک صنعت بالادستی، صنایع وابسته‌ای را در خود جای داده است که تولید تایر بدون حضور این صنایع غیرممکن است. از جمله این صنایع، صنعت تولید نخ و منسوجات تایر است که از مواد اولیه جداناپذیر برای تولید تایر محسوب می‌شود. هرگونه توسعه و رکود در صنعت تایر، تاثیرگذار بر این صنایع است، به همین دلیل حفظ بقا و روند رو به رشد صنعت تایر برای صنایع پایین‌دستی بسیار مهم و حیاتی است. به منظور رسیدگی و بررسی صنعت نخ و منسوجات تایر باحسن خیّر مدیرعامل شرکت نخ رازی تاکستان به گفت‌و‌گو پرداختیم که در ادامه شرح آن را به تفصیل می‌خوانید.

• توقف تولید از نتایج عدم حمایت از صنایع

  

  صنعت تیوب همانند صنعت تایر در زنجیره تامین و به تبع آن اقتصاد کشور نقش به‌سزایی دارد. به همین دلیل، به همان میزان نیز باید ملزومات توسعه این صنعت را تامین کرد. ۷۰ درصد از مواد اولیه برای تولید تیوب، وارداتی است و در شرایط به وجود آمده ازجمله تحریم و تغییرات نرخ ارز و ... این صنعت با مشکلات بسیاری مواجه شده است. برای بررسی این صنعت و یافتن راهکاری برای برون‌رفت از مشکلات به‌وجود آمده با ایرج زمانی‌فرد؛ مدیرعامل شرکت لاستیک خوزستان به بحث و گفتگو پرداختیم. زمانی‌فرد معتقد است به دلیل مشکلات عدیده مرتبط با واردات کالا، نقل و انتقال ارز، تغییر مکرر قوانین وارداتی و عدم تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی، تأمین مواد اولیه خارجی در زمان برنامه‌ریزی شده میسر نیست و از سوی دیگر افزایش قیمت‌های مواد اولیه داخلی و عدم حمایت بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش مورد نیاز شرکت، در مقاطعی موجب توقف فعالیت‌ها و همچنین کاهش تولید می‌شود.