چرا زنجیره تامین مهم است؟

به باور کارشناسان، دیدگاه مدیریت یکپارچه زنجیره تامین گردشگری به دنبال ارائه کیفیت، قیمت و تحویل رقابتی از طریق افزایش یکپارچگی‌ها و افزایش هماهنگی‌ها در سرتاسر زنجیره تامین است که می‌تواند بیشترین تاثیر را بر عملکرد مالی، کیفیت خدمات، ارتباطات و رضایت گردشگر داشته باشد. طبق گزارش مذکور، این رویکرد همچنین می‌تواند منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای کسب و کارهای فعال در صنعت گردشگری شود. اگر این باور عمومی وجود داشته باشد که گردشگری به مثابه یک سیستم است و تمام اجزای این سیستم باید در تعامل با یکدیگر و در راستای یک هدف مشترک باشند که توسعه گردشگری، خلق ارزش برای مشتری و دستیابی به جایگاه برد – برد ( برای جامعه میزبان و مهمان) است، ضعف و نقصان در یک عضو را نقص کلی قلمداد کرده و با همکاری و هم‌افزایی بیشتر درصدد مرتفع کردن آن نقیصه برخواهند آمد؛ چراکه هرگونه کارآمدی یا ناکارآمدی در ارائه خدمات هریک از اعضای زنجیره، تاثیر مستقیمی بر توفیق یا شکست سایر اعضا خواهد داشت.

بنابراین به‌راحتی می‌توان دریافت که میزان دستیابی به اهداف و برنامه‌های هر یک از این اعضا با عملکرد سایر اعضا ارتباط تنگاتنگی دارد، از این‌رو شناخت زنجیره تامین گردشگری در کشور، مولفه‌ها و اعضای تشکیل‌دهنده آن و شناسایی الگوهای موجود در این حوزه، ارتقا و بهبود صنعت گردشگری را به دنبال خواهد داشت. پیرامون مسائل اساسی مدیریتی در مدیریت زنجیره تامین گردشگری، باید گفت با علم به اهمیت هریک از موارد مطروحه همچون مدیریت تقاضا، روابط دوطرفه، مدیریت تامین، مدیریت موجودی، توسعه محصول، هماهنگی در زنجیره تامین گردشگری و فناوری اطلاعات و با توجه به وضعیت گردشگری کشور که متولی واحدی در این صنعت وجود ندارد، محققان توجه به مسائل مدیریت تقاضا و روابط دوطرفه را در اولویت می‌دانند زیرا زیرساخت‌های گردشگری کشور هنوز به وضعیت مناسب خود نرسیده‌اند و از دیدگاه راهبردی، تعامل لازم میان اعضای زنجیره تامین وجود ندارد. 

محققان در این گزارش یادآور می‌شوند شاید عدم آگاهی اعضای زنجیره تامین از لزوم و دلیل همکاری با یکدیگر و نیز عدم قطعیت در کسب سود کل را بتوان از جمله دلایل تعامل نامناسب بین اعضای زنجیره تامین گردشگری در ایران دانست؛ ضمن اینکه هنوز فلسفه ضرورت انجام کار گروهی در راستای یک هدف مشترک در میدان عمل راه‌نیافته است. در ارتباط با مساله روابط دوطرفه نیز باید نگرش تعاملی و همکاری را جایگزین رویکرد رقابتی کرد اما نباید از این نکته نیز غافل شد که رقابت سالم سبب رشد و پویایی سایر اعضا خواهد شد.

جایگاه خصوصی‌ها و دولتی‌ها در زنجیره

این گزارش با اشاره به سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ و آمارهای ارائه شده از سوی سازمان‌های جهانی گردشگری، خاطرنشان کرده که ایران پیش از هر اقدام دیگری به اتخاذ تصمیمات راهبردی در حوزه صنعت گردشگری نیاز دارد زیرا تکلیف این صنعت هنوز در سطح کلان و ملی مشخص نیست، برند گردشگری کشور انتخاب نشده و جایگاه بخش خصوصی در این صنعت دیده نشده است.   به باور کارشناسان، تا زمانی که تمرکز بر بخش خصوصی صورت نگیرد  هرگز نباید به رونق گردشگری کشور امیدوار بود. از آنجا که گردشگری صنعتی خصوصی است، زمینه باید به گونه‌ای فراهم شود که بخش خصوصی فراتر از بخش کوچک اقتصادی در این قسمت ایفای نقش داشته باشد. در این میان، دولت فقط وظیفه مدیریتی، تصویب قوانین و تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری را در این زمینه بر عهده دارد، نه شرکت در اصل برنامه‌های گردشگری.

با ارزیابی عملکرد مدیریت زنجیره تامین، انجام مطالعات مفهومی بهترین راه رویارویی با مشکلات مدیریت زنجیره تامین گردشگری خواهد بود. هم‌افزایی همه اعضای زنجیره تامین گردشگری با علم به تمام مشکلات موجود میان آنها سبب توسعه گردشگری و رونق این صنعت خواهد شد که به‌تبع آن می‌توان به بهبود تراز پرداخت‌ها، کاهش بیکاری، بهبود توزیع درآمد، کاهش قیمت خدمات، افزایش ظرفیت اشغال هتل‌ها و در نهایت، افزایش رقابت‌پذیری محصولات و خدمات گردشگری امیدوار بود.