الگوی موفق کشت و صنعت شریف آباد

در این حالت، ایجاد زنجیره تولید می‌تواند دامپروری ایران را در خدمت وارد‌کنندگان نهاده‌های دامی گذارد که برای حفظ منافع شخصی بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری کشور را در خدمت واردات و خروج ارز خواهند گذاشت. از جهت دیگر نیز دامپروری معیشت پایه به دلیل گران بودن تولیدات، توان پایداری در برابر محصولات وارداتی که می‌تواند به صورت قانونی یا غیرقانونی به کشور وارد شده و به دلیل برخورداری از  زنجیره تولید، ارزان‌قیمت هستند را نداشته و بنابراین معیشت دامپروران جزء به خطر خواهد افتاد. سیاستمداران دولتی ناظر بر صنعت دامپروری کشور با در نظر نگرفتن این خطر کاملا آشکار و آسیب زننده، تنها به دلیل ارزش اقتصادی که به واسطه ایجاد زنجیره تولید در کشورهای پیشرفته حاصل شده است؛ با وجود تفاوت فوق‌العاده شرایط صنعت دامپروری در ایران با سایر کشورها به جای ارائه زنجیره تولید با وابستگی کمتر به عوامل بیرونی، تنها بر ایجاد زنجیره تولیدی کاملا مشابه به سایر کشورها پافشاری می‌کنند.

حال بعد از مردمی‌سازی یارانه‌ها و آزاد‌سازی قیمت نهاده‌های دامی هزینه‌‌‌های دامداری‌ها افزایش قابل‌توجهی داشت به طوری که برخی دامداران با وجود دریافت تسهیلات بانکی دولتی، شرایط مناسبی نداشتند اما برخی نیز این مرحله سخت را مدیریت کردند.

در همین راستا مدیرعامل کشت و صنعت شریف آباد معتقد است: اگرچه تصمیم‌سازی صورت گرفته برای آزاد‌سازی نرخ ارز کالاهای اساسی، درست بود و باعث حذف دلال‌ها و واسطه‌ها شد اما بسیاری از شرکت‌های حوزه غذایی در این بخش دچار دغدغه‌های جدی شدند اما در این شرکت برای دریافت نهاده‌های امور دام به سراغ وارد کنندگان دست اول رفتیم تا در نهایت این محصولات را با قیمت کمتری خریداری کنیم که تاثیر زیادی در بهره‌‌‌وری، کاهش هزینه‌‌‌ها و سودآوری شرکت داشته است.

به گفته ابراهیم غلامی اقدام دیگری که برای مدیریت هزینه‌ها انجام شد پرداخت مدت دار هزینه خرید نهاده دامی و دریافت پول شیرخام در دوره‌های کوتاه‌مدت است؛ این مجموعه معمولا شیرخام خود را به صورت مدت دار می‌فروخت و نزدیک به دو ماه بعد پول خود را دریافت می‌کرد و از طرفی نهاده‌ها به صورت نقدی خریداری می‌شد؛ برای مدیریت هزینه‌ها، زمان دریافت مبلغ فروش محصولات را به کمتر از ۲۰ روز کاهش دادیم و پرداخت پول نهاده‌ها را مدت دار، ۲ ماهه و بدون واسطه و سود خریداری کردیم.

وی همچنین گفت: استفاده از انبارهای مناسب برای ذخیره‌سازی نهاده‌های دامی باعث شد که دیگر ضایعات ۲۵‌درصدی نهاده‌های دامی را نداشته باشیم که با توجه به قیمت‌های جدید نهاده‌ها رقم قابل‌توجهی به حساب می‌آید.

مشروح گفت‌وگو با ابراهیم غلامی مدیرعامل کشت و صنعت شریف آباد در این ارتباط به شرح زیر است.

تعریفی از فعالیت‌های کشت و صنعت شریف‌آباد که از بزرگ‌ترین اراضی کشاورزی و دامپروری در کشور به حساب می‌آید ارائه دهید،آیا فعالیت اقتصادی شما به عنوان الگو برای سایر فعالان بخش کشاورزی به حساب می‌آید یا صرفا بنگاهی دولتی است؟

این مجموعه فعالیت خود را از آبان سال ۱۳۵۵ شروع کرده و در سه حوزه کشاورزی، دامپروری و فرآورده‌های لبنی فعالیت می‌کند. ۹۰۰ هکتار وسعت با ابعادی دایره‌ای شکل و به صورتی مکانیزه که ۹۰‌درصد از اراضی این مجموعه به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده‌اند؛ وجود زمین کشاورزی با این ابعاد در کشور بی‌نظیر است.

به عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سازمان اقتصادی کوثر این تکلیف را داریم که با شرکت‌های دانش‌بنیان برای فعالیت‌های خود اقدام و حداکثر بهره‌وری را در مجموعه ایجاد کنیم.

با وجود مشکلات کم‌آبی که داریم در حد امکان، علوفه موردنیاز بخش دامپروری خود را در داخل کشت و صنعت تولید می‌‌‌کنیم به طوری که رقم برداشت جو علوفه مجموعه ما در سال‌جاری رشد ۲ تن در هر هکتار را تجربه کرده است. حوزه کشاورزی بخش سود‌آوری شده است و تولیدکنندگان در صورتی که به شکل تخصصی و بهینه اقدام به تولید کنند از تولیدات خود سود مناسبی به دست می‌آورند.

29 (1)

طرح مردمی‌سازی یارانه‌ها تاثیرات زیادی در صنعت دامپروری کشور داشت که برخی از تولیدکنندگان کوچک را نیز با مشکلات جدی برای تامین نقدینگی، دخل و خرج و فروش مواجه کرد. شما از این شرایط چگونه عبور کردید؟

قبل از مردمی‌سازی یارانه‌‌‌ها، 60‌درصد نهاده‌‌‌های دامی با قیمت دولتی تامین می‌شد به همین منظور بعد از تغییر نرخ ارز مرجع تغییر زیادی می‌کند به همین منظور ما قبل از آنکه نرخ نهاده‌های دامی آزاد شود، خود را برای این شرایط آماده کرده بودیم به طوری که اکنون 45‌درصد از نهاده‌های موردنیاز خود را از طریق واحد کشاورزی شرکت تامین می‌‌‌کنیم و در صورتی که میزان سهمیه آب بیشتری اختصاص یابد، می‌توانیم کل نیاز خود را تولید کنیم.

تصمیم‌سازی صورت گرفته برای آزاد‌سازی نرخ ارز کالاهای اساسی، درست بود و باعث حذف دلال‌ها و واسطه‌ها شد؛ با توجه به پیش‌بینی‌‌‌های انجام شده قبل از اجرای این طرح مطالعات خود را از سال قبل آغاز کردیم.

دوره سختی برای ما بود اما خود را با این شرایط تطبیق دادیم؛ در دو ماه ابتدایی این مجموعه و بسیاری از شرکت‌ها برای اداره امور با مشکلاتی مواجه بودند اما با برنامه‌ریزی‌ها اکنون دوباره شرایط تولید به حالت تعادل رسیده است.

در این شرایط مدیریت هزینه انجام شد به طوری که برای دریافت نهاده‌های امور دام به سراغ وارد کنندگان دست اول رفتیم تا در نهایت این محصولات را با قیمت کمتری خریداری کنیم که تاثیر زیادی در بهره‌‌‌وری، کاهش هزینه‌‌‌ها و سودآوری شرکت داشته است.

اقدام دیگری که برای مدیریت هزینه‌ها انجام شد پرداخت مدت دار هزینه خرید نهاده دامی و دریافت پول شیرخام در دوره‌های کوتاه‌مدت است؛ این مجموعه معمولا شیرخام خود را به صورت مدت دار می‌فروخت و نزدیک به دو ماه بعد پول خود را دریافت می‌کرد و از طرفی نهاده‌ها به صورت نقدی خریداری می‌شد؛ برای مدیریت هزینه‌ها، زمان دریافت مبلغ فروش محصولات را به کمتر از 20 روز کاهش دادیم و پرداخت پول نهاده‌ها را مدت دار، 2 ماهه و بدون واسطه و سود خریداری کردیم. استفاده از انبارهای مناسب برای ذخیره‌سازی نهاده‌های دامی باعث شد که دیگر ضایعات 25‌درصدی نهاده‌های دامی نداشته باشیم که با توجه به قیمت‌های جدید نهاده‌ها رقم قابل‌توجهی به حساب می‌آید.

قاضی‌زاده هاشمی رئیس بنیاد شهید بعد از قبول مسوولیت از سودآوری زیرمجموعه‌های این بخش دولتی خبر داد؛ چه اقداماتی در مجموعه شما انجام شده است؟

عملکرد شرکت در دوره یک‌ماهه (تیرماه 1401) بالغ بر 652‌میلیارد ریال بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل 205‌درصد افزایش یافته است. فروش تجمیعی شرکت در دوره هفت ماهه تا پایان تیرماه نسبت به دوره مشابه سال قبل، 71‌درصد رشد و افزایش یافته است.

سود ناخالص سال گذشته 750‌میلیارد ریال بوده و بودجه‌‌‌ای که برای سال‌جاری تعیین شده بود 850‌میلیارد ریال است که با توجه به عملکرد مناسب و برنامه‌‌‌های اجرایی در دست اقدام 45درصد افزایش یافت و سود خالص از سوی سازمان اقتصادی کوثر مبلغ 1100‌میلیارد به این شرکت ابلاغ شد که خبر خوشی برای سهامداران است.

کارخانه لبنی به نام رابتا یکی از مجموعه‌ها‌ی سازمان اقتصادی کشور (بخش اقتصادی بنیاد شهید) و زیرمجموعه شریف آباد است که قبل از حضور قاضی‌زاده هاشمی و فخاری رئیس سازمان اقتصادی کوثر، عملکرد این شرکت به مدت چند سال ضررده بود که اکنون به سود دهی مناسبی رسیده است.

این شرکت لبنی در گذشته بدون اینکه در بازار مطالعه داشته باشد اقدام به تولید می‌کرد و حتی در برخی مواقع موفق به فروش محصولات خود در بازار نمی‌‌‌شد یا بعد از گذشت مدتی محصولات باقی مانده در انبار‌ها با قیمت کمی به واسطه‌ها فروخته می‌‌‌شد.

واسطه‌ها به صورت مهندسی شده و به دلیل رانت‌‌‌هایی که داشتند از اطلاعات تولید و باقی ماندن محصولات در انبار این مجموعه مطلع می‌‌‌شدند و آنها را با قیمت کمی خریداری و در بازار عرضه می‌کردند که با آنها برخورد شد؛ در دولت جدید و با ریاست جدید بنیاد شهید و سازمان اقتصادی کوثر مبارزه با فساد به صورت جدی در دستور کار است و بدون هیچ اغماضی با متخلفان برخورد می شود. در حال حاضر بازاریابی براساس نیاز مشتری و دریافت پیش‌پرداخت تولید فرآورده‌‌‌های لبنی انجام می‌شود و با ظرفیت کامل انجام در حال تولید است.

در بحث مالی همچنین به دلیل نبود اعتبار‌سنجی مشتریان با وجود فروش و خارج شدن محصولات لبنی مبلغ کالاهای فروخته شده دریافت نمی‌شد که همه این مشکلات باعث شد که شرکت رابتا با زیان مواجه شود که برای همه این موارد پرونده حقوقی تشکیل شد و مطالبات سنگینی وجود داشت که به طور کامل وصول شد.

شرکتی که به مدت چند سال تولیداتش با ضرردهی همراه بود در سال‌جاری به سوددهی مناسبی رسیده و تا پایان سال مالی پیش‌بینی می‌شود که حدود 120‌میلیارد ریال سود دهی داشته باشد.

در نگاهی خوش‌بینانه می‌توان گفت که در گذشته اهمال، تسامح، عدم‌تدبیر و مدیریت صحیح این مجموعه را دچار زیان کرده بود. در حال حاضر در کشت و صنعت شریف آباد و مجموعه‌های وابسته دیگر نگاه دولتی وجود ندارد و مانند شرکت‌های خصوصی با تفکر اقتصادی به دنبال سود از تولیدات خود هستیم.

زنجیره‌های تولید که مورد تاکید وزارت جهاد کشاورزی است و منجر به اقتصادی شدن تولید می‌شود در مجموعه شما ایجاد شده است؟

از مزرعه تا سفره در مجموعه کشت و صنعت شریف آباد را دنبال می‌کنیم و در حوزه فرآورده‌های لبنی این زنجیره ایجاد شده است اما در تمام فرآورده‌های دامی و محصولات کشاورزی زنجیره‌ها ایجاد نشده است؛ به همین منظور برنامه‌‌‌هایی برای بسته‌بندی و عرضه مستقیم محصولات خود داریم و فروش مجازی را نیز در دستور کار داریم.

برنامه‌هایی نیز برای فعالیت‌های جدیدی از جمله تولید شیرخشک وجود دارد و در حال بررسی آن هستیم که با اجرای این طرح نسبت به ایجاد ارزش افزوده و افزایش سوددهی اقدام خواهد شد. همچنین برنامه‌های منسجمی برای انجام کشت قرار دادی در منطقه ایجاد شده که بر اساس آن خرید نهاده‌های دامی به صورت کشت قراردادی با کشاورزان منطقه‌ای انجام و این امر باعث شد با حذف واسطه‌ها این محصولات را با قیمت پایین‌تری خریداری کنیم و این انگیزه برای تولیدکنندگان ایجاد شد تا محصولات خود را با قیمت مناسبی به فروش برسانند و ما هم کاهش هزینه قابل ملاحظه و بهره‌‌‌وری و سوددهی بالاتری داشته باشیم.

همچنین برای بهره‌وری و سوددهی و استفاده حداکثری از ظرفیت و امکانات، قراردادی برای تولید برق از محل فضولات دامی توسط این شرکت با یک نیروگاه وابسته به سازمان اقتصادی کوثر منعقد و در حال انجام است.

موفق به صادرات محصولات خود شده‌اید و ارز‌آوری داشته‌اید؟

بخش اصلی فرآورده‌های لبنی محصولات ما به کشور‌های ترکمنستان، روسیه، پاکستان و عراق صادر می‌شود که در حال حاضر بخش عمده‌‌‌ای از محصولات تولیدی کارخانه رابتا به کشور ترکمنستان صادر می‌شود.

ارزش سهم شرکت در بورس با استقرار تیم جدید در دولت سیزدهم از مبلغ 250 تومان به 460 تومان رسید و استقبال خوبی از آن صورت گرفت.  در 6ماه دوره سال مالی جدید بودجه شرکت محقق شده و امید می‌رود با برنامه‌‌‌ریزی، سود خالص پیش‌بینی شده در پایان دوره سال مالی محقق خواهد شد. 8‌هزار میلیارد تومان تسهیلات ‌‌‌‌‌‌به دامداری‌‌‌ها و واحدهای مرغداری کشور پرداخت شد.

یاد‌آور می‌شود کشت و صنعت شریف آباد به عنوان یک شرکت بورسی متعلق به سازمان اقتصادی کوثر ( بخش اقتصادی بنیاد شهید) یکی از مجموعه‌هایی است که با داشتن 900 هکتار اراضی کشاورزی و دامپروری زنجیره‌های تولید را ایجاد کرده و از بزرگ‌ترین مجموعه‌های دامپروری کشور است.

29 (3)