سود و درآمد حمل‏‏‌ونقل باری در سال‌جاری افزایشی شد

اهرم تقویتی در لجستیک زمینی

دنیای اقتصاد-عباس بیات : لجستیک و حمل‌‌‌ونقل بار زمینی در بازار سرمایه شامل چهار شرکت است که مجموعا ۷همت از ارزش بازار سرمایه را تشکیل می‌دهند. ارزیابی متغیرهای بنیادین این صنعت نشان می‌دهد که شرکت‌های این حوزه به‌رغم نزول ۴۹درصدی شتاب درآمدی طی سال ۱۴۰۲، در سال‌جاری وضعیت مطلوب‌‌‌تری را تجربه کردند. مجموع درآمد حاصل از ارائه خدمات این صنعت در پنج‌ماه نخست امسال یک‌هزار و ۲۶۶میلیارد تومان بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۱درصد رشد یافته و عملکرد ضعیف سال گذشته خود را جبران کرده است.

از میان چهار  شرکت بورسی صنعت حمل‌‌‌ونقل بار زمینی،  «حفارس» با متوسط جهش درآمدی 222درصدی منبع اصلی درآمد خود یعنی حمل آرد طی پنج‌ماه نخست امسال موفق‌‌‌ترین شرکت به لحاظ رشد درآمدی و محرک اصلی درآمدی بوده است. شرکت‌های حمل‌‌‌ونقل زمینی به‌لحاظ متغیرهای سودآوری توانستند بسیار موفق عمل کنند. متوسط سه حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص این صنعت در سال 1402 به‌‌‌میزان 9.6درصد بوده که نسبت به سال ماقبل 2.3 و نسبت به متوسط سالانه بیش از 9درصد افزایش یافته است. در بهار امسال نیز رشد سودآوری در لجستیک زمینی رقم خورده و میانگین حاشیه سود این صنعت 8درصد به ثبت رسیده که در قیاس با متوسط فصلی 2درصد بهبود یافته است. در مجموع طی سال 1403 برخلاف سال گذشته، عملکرد لجستیک زمینی قابل قبول بوده است که عمده‌‌‌ترین عامل آن را می‌‌‌توان افزایش نرخ حمل‌‌‌ونقل جاده‌‌‌ای با وجود ثبات در نرخ سوخت و همچنین تسهیل تامین تایرهای دولتی عنوان کرد. 

پنج‌ضلع 4همتی بازار سرمایه

شرکت‌های حمل‌‌‌ونقل زمینی شامل 4شرکت با مجموع ارزش بازار نزدیک به 7 همت است. بیشترین ارزش بازار در این صنعت مربوط به شرکت حمل‌‌‌ونقل بین‌المللی خلیج‌فارس با نماد «حفارس» است که تا لحظه نگارش این گزارش با ارزش بازار 4همتی معامله می‌شود. متوسط قیمت به سود هر سهم شرکت‌های بورسی عضو گروه لجستیک زمینی در محدوده 20.8واحدی است. کمترین میزان نسبت قیمت به سود هر سهم در این صنعت مربوط به شرکت «حتوکا» با 5.5واحد است که به منزله ارزندگی قیمتی نماد مذکور است. 

تیک‌آف درآمدی لجستیک زمینی

چهار شرکت حمل‌‌‌ونقل زمینی در مقیاس سالانه به‌طور متوسط هر سال با رشد 67درصدی درآمد همراه بوده‌‌‌اند. این رشد طی سال 1401 به اوج خود رسیده و طی این سال مجموع درآمد خدمات حمل‌‌‌ونقل زمینی جهش 80درصدی را تجربه کرده است. با این حال طی سال 1402 نزول شتاب درآمدی رقم خورده است. در این سال مجموع درآمد این صنعت 2هزار و 678میلیارد تومان به ثبت رسید که در قیاس با سال 1401 به‌‌‌میزان 18درصد رشد یافته است. این امر به‌‌‌معنای نزول 49درصدی شتاب درآمد حمل‌‌‌ونقل زمینی‌‌‌ها طی سال 1402 است. بررسی ماهانه درآمد حاصل از ارائه خدمات حمل‌‌‌ونقل زمینی چهار شرکت بورسی نشان می‌دهد که در پنج‌ماه نخست سال‌جاری در مجموع یک‌هزار و 266میلیارد تومان درآمد توسط حمل‌‌‌ونقل زمینی‌‌‌ها شناسایی شده که این میزان درآمد در مقایسه با پنج‌ماه نخست سال 1402 حدود 41درصد افزایش یافته است.

مردادماه سال‌جاری، ماه خوبی برای حمل‌‌‌ونقل زمینی کشور نبوده است. طی این ماه مجموع درآمد این صنعت 128میلیارد تومان به ثبت رسیده که این عدد در قیاس با مرداد سال گذشته کاهش 43درصدی را تجربه کرده است. شرکت حمل‌ونقلی «حتوکا» طی پنج‌ماه نخست سال‌جاری 442میلیارد تومان درآمد شناسایی کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 44درصد رشد یافته است. همچنین شرکت مذکور طی پنجمین ماه از سال‌جاری با ثبت فروش 105میلیارد تومانی، موفق شده است درآمد خود را در مقیاس نقطه به نقطه 66درصد افزایش دهد و با این تفاسیر، چه در پنج‌ماه امسال و چه در مردادماه، «حتوکا» عملکرد درخشانی نسبت به شرکت‌های هم‌‌‌‌گروه خود به ثبت رسانده است. 

درخشش «حفارس» از محل حمل آرد

در شرکت‌های حمل‌‌‌ونقلی، حمل بسیاری از مرسولات به انجام می‌‌‌رسد. با این حال برخی از انواع محموله‌‌‌ها سهم بیشتری از درآمد کل شرکت‌های حمل‌و‌‌‌نقلی را به خود اختصاص می‌دهند. بر این اساس بررسی روند درآمد حاصل از حمل این محموله‌‌‌ها اهمیت زیادی دارد، چرا که نشان می‌دهد تا چه حد شرکت‌های حمل‌ونقلی توانستند درآمد حاصل از ارائه خدمات خود را حفظ کنند. طی مردادماه امسال به‌طور متوسط 48درصد به درآمد منبع اصلی شرکت‌های حمل‌‌‌ونقلی افزوده شده است. در این بین، شرکت «حفارس» موفق شده است طی مدت مذکور درآمد حاصل از حمل آرد خود را که 59درصد از سبد درآمدی این شرکت را تشکیل می‌دهد، به‎ میزان 95درصد نسبت به میانگین 1403 رشد دهد. مقایسه درآمدی پنج‌ماه نخست امسال شرکت‌های حمل‌‌‌ونقلی با مدت مشابه سال گذشته نشان می‌دهد که به‌طور متوسط 92درصد به منبع اصلی درآمدی این شرکت‌ها افزوده شده است. این رشد عمدتا مربوط به شرکت «حفارس» بوده است که یک‌بار دیگر با جهش 222درصدی درآمد حاصل از حمل آرد خود موفق شده است یکه‌‌‌تاز رشد درآمدی شرکت‌های حمل‌‌‌ونقل شود. در مقیاس نقطه به نقطه طی مردادماه امسال به‌طور میانگین 96درصد به درآمد حمل‌‌‌ونقل زمینی‌‌‌ها افزوده شده است. در این بین همان‌طور که «حفارس» در مقیاس‌‌‌های قبلی برترین شرکت حمل زمینی بورسی بود، در اینجا نیز با جهش 159درصدی درآمد حمل آرد خود طی مرداد 1403 سردمدار رشد درآمدی شده است. 

بهبود متغیرهای سودآوری

مهم‌ترین فاکتور در بررسی هر صنعت یا شرکت، طبیعتا متغیرهای سودآوری است که نشان می‌دهد یک شرکت تا چه حد توانسته است هزینه‌‌‌های خود را کنترل کند و به دنبال آن بتواند درآمد خود را افزایش دهد و درنهایت سود شناسایی کند. بر این اساس در بازه سالانه به‌طور متوسط طی 13سال گذشته، سه حاشیه سود ناخالص، عملیاتی و خالص شرکت‌های حمل‌‌‌ونقل زمینی به‌‌‌ترتیب 2، منفی 3 و یک‌درصد به ثبت رسیده است. با وجود میانگین بسیار پایین حاشیه سودهای این صنعت، روند متغیرهای سودآوری افزایشی بوده است. در سال 1402 متوسط سه حاشیه سود لجستیک زمینی‌‌‌ها به‌‌‌میزان 10درصد بوده که در قیاس با سال 1402، به‌طور میانگین 3درصد به سودآوری این صنعت افزوده شده است. در مقیاس فصلی نیز روند روبه بهبود سودآوری این صنعت مشهود است.

بر این اساس متوسط سه حاشیه سود لجستیک زمینی در 17فصل گذشته 6درصد به ثبت رسیده است. طی بهار سال‌جاری میانگین حاشیه سود این صنعت به 8درصد افزایش یافته است. از میان چهار حمل‌‌‌ونقل زمینی بازار سرمایه، شرکت «حرهشا» بهترین عملکرد را به‌لحاظ رشد مقادیر سودآوری به ثبت رسانده است. میانگین حاشیه سود شرکت مذکور در سال 1402 و بهار امسال به‌‌‌ترتیب 18 و 17درصد بوده و با این حساب سودآورترین شرکت لجستیک زمینی بوده است.