«دنیای‌اقتصاد» بررسی کرد
بیش‌برآوردی از تورم انتظاری وسایل ارتباطی
گروه وسایل ارتباطی در میان گروه‌بندی‌های بازار سرمایه صنعتی تولیدی از سه شرکت تشکیل شده که تنها یکی از آنها یعنی نماد «لپارس» در بازار بورس پذیرفته شده است. دو نماد هم‌گروه دیگر یعنی «لکما» و «لپیام» در فرابورس مورد معامله قرار می‌گیرند. اولین عنصری که در تابلوهای اطلاعاتی این گروه توجه را جلب می‌کند این است که P/ E این گروه برابر با P/ E نماد لپارس و برابر با ۲۸۱ است. مطابق آخرین اطلاعات شرکت بورس تهران در شهریور ماه امسال، میانگین این شاخص در میان شرکت‌ها ۳۷ واحد بوده است. آمارهای مربوط به شاخص‌های اصلی مهرماه بازار بدون محاسبه P/ E میانگین منتشر شده است، با این حال با توجه به افت شاخص طی سه ماه گذشته قطعا میانگین P/ E بازار کاهش زیادی داشته است و اگر بخواهیم با عملکرد کنونی مقاسیه کنیم احتمالا به ۲۰ برابر هم خواهد رسید. سطوح بالای شاخص یادشده نشان‌دهنده رشد یک طرفه قیمت سهم بدون درنظر گرفتن عوامل بنیادین است که در سوددهی شرکت به‌صورت عینی و عددی مجسم می‌شود. منطقا با توجه به روند قبلی شاخص بورس، این اتفاق به دلیل تورم انتظاری جامعه درخصوص رشد کالاهای بادوام صورت گرفته است، اما به نظر می‌رسد تا این لحظه تورم در قیمت محصولات و سوددهی شرکت‌های تولیدی لوازم ارتباطی نمود نیافته است. البته این فرضیه هم ممکن است که در دوره رشد بازار، قیمت این سهم بسیار بیشتر از میانگین بازار افزایش یافته و هنوز به آن شدت هم تعدیل نشده است. برای بررسی این دو فرضیه باید به روند قیمت سهم و سوددهی این شرکت‌ها رجوع کرد.
روند شرکت‌ها
آمارها نشان می‌دهد که قیمت سهام پارس الکتریک از ابتدای شهریور حتی یک روز سبز هم به خود ندیده است. این اتفاق باعث شده که قیمت پایانی سهم لپارس از ۵۲ هزار و ۵۹۰ تومان به ۳۵ هزار و ۳۲۹ تومان (کاهش ۸/ ۴۸ درصدی) در پنجم آبان ماه نزول کند. اما در مقابل پیش از اینکه روند کاهشی در شهریور آغاز شود، قیمت‌های روزانه این سهم از ۲۸ اردیبهشت تا ابتدای شهریور تنها دو روز منفی به خود دیده بود و همواره روندی رو به رشد را تجربه می‌کرد. قیمت سهم در ابتدا و انتهای این دوره سه ماهه از ۸ هزار به ۵۲ هزار تومان (افزایش ۵۵۰ درصدی) رسید. اوج قیمت سهم لپارس در ۱۹ مرداد بود که به حدود ۵۵ هزار تومان رسید. بنابراین یک افزایش ۵۵۰ درصدی طی سه ماه و در مقابل یک افت حدود ۵۰ درصدی طی دو ماه داریم؛ موضوعی که نشان می‌دهد روند این سهم بیشتر از شاخص کل در دوره رشد آن افزایش یافته و بعد از آن همپا و تقریبا به اندازه شاخص کل تعدیل شده است. شاخص کل بازار از اوج قیمتی اواسط مرداد تاکنون حدود ۳۸ درصد افت کرده ولی از ابتدای خرداد تا قله مرداد ۱۰۸ درصد رشد کرد. اگر روند بلند مدت یکساله را هم درنظر بگیریم، شاخص کل از آبان سال گذشته تاکنون حدود ۳۰۰ درصد رشد کرده است، اما سهم لپارس طی همین دوره حدود ۱۷۰۰ درصد افزایش قیمت داشته است. این شواهد نشان می‌دهد که تعدیل قیمتی این سهم به میزانی نبوده که P/ E را به درجه‌ای از تعادل همسوی بازار برساند.
اما اگر وضعیت سوددهی این شرکت را درنظر بگیریم، سود خالص هر سهم در دوره ۶ ماهه سال گذشته به میزان ٢٧۶ ریال بوده است که این رقم در دوره ۶ ماهه ابتدایی امسال به ۳۲۹ ریال رسیده است. به بیان دیگر سوددهی شرکت طی یکسال تنها ۱۹ درصد رشد کرده است. طبق آمارها شرکت لپارس در دوره ۶ ماهه امسال به میزان ۵ هزار و ۴۶۸ دستگاه تلویزیون ال.ای.دی تولید کرده که ارزش فروش آن با نرخ هر دستگاه ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان، ۲/ ۱۶ میلیارد تومان بوده و هزینه تولید این محصولات هم ۱/ ۱۱ میلیارد تومان محاسبه شده است. به بیان دیگر حاشیه سود عملیاتی شرکت بالای ۳۰ درصد بوده که رقم خوبی به نظر می‌رسد، مخصوصا اینکه نرخ فروش این تلویزیون‌ها در مهر ماه به میزان ۷۴ درصد رشد کرده و به بالای ۵ میلیون تومان رسیده است. از همین رو عملکرد این شرکت در مهرماه امسال با فروش تعداد ۱۷ دستگاه تلویزیون
ال.ای.دی ۴/ ۸۷ میلیون تومان بوده است. فعلا تا زمانی که صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای منتشر نشود مشخص نیست که همپای این رشد قیمت در فروش محصولات، چه میزان هزینه تولید هم افزایش یافته است. ضمن اینکه شرکت لپارس یک مجوز افزایش ۳۰ درصدی قیمتی هم برای آبان ماه اخذ کرده است که در آن گفته شده نرخ تلویزیون‌های ۶/ ۳ میلیون تومانی قبلی از این تاریخ به ۴/ ۴ میلیون تومان خواهد رسید. مشخص نیست که این رشد قیمتی مربوط به کدام نوع از تلویزیون‌ها می‌شود، چرا که در گزارش فعالیت یک ماهه مهر ماه تنها با تولید و فروش یک محصول (تلویزیون ال.ای.دی) مواجه هستیم که آن هم به قیمت بالای ۵ میلیون تومان رسیده است.
همانطور که گفته شد سود خالص هر سهم طی دوره ۶ ماهه امسال ۳۲۹ ریال محاسبه شده و قیمت هر سهم آن هم ۵۰ هزار تومان بوده است که در این صورت به P/ E یک هزار و ۵۰۰ واحد خواهیم رسید. اما اینکه اکنون P/ E این سهم به ۲۸۱ واحد نزول کرده به این معنی است که درحال حاضر که قیمت سهم به رقم ۱۸ هزار و ۹۰تومان رسیده است، سود هر سهم شرکت به حدود دو برابر یعنی نزدیک ۷۰ تومان رسیده است.
همانطور که گفته شد، گروه تولیدات ارتباطی، دو شرکت دیگر هم دارد که یکی از آنها کارخانجات مخابرات ایران با نماد لکما است. این شرکت در بازار پایه زرد فرابورس قرار دارد و (EPS (TTM آن منفی ۱۶۱ است. به همین دلیل P/ E این شرکت منفی ۲/ ۶۸ محاسبه شده که در حسابداری خالی از معنا است. قیمت پایانی هر سهم این نماد به هزار و ۹۸ تومان در آخرین روز معاملاتی رسیده است. بالاترین قیمتی که این سهم در ۲۱ مرداد امسال به خود دید، ۱۵۶۶ تومان بود و بر اساس اطلاعات طی یکسال گذشته (از ۸ آبان ۹۸ تا ۷ آبان امسال) قیمت سهم لکما رشد ۲۲۴ درصدی را تجربه کرده است. مطابق صورت‌های مالی میان‌دوره شرکت سود هر سهم منفی ۹۹ ریال بوده است. بنابراین آن چیزی که P/ E این سهم را غیرجذاب کرده از سمت سوددهی منفی آن بوده، چراکه قیمت سهم آن از شاخص کل بازار هم کمتر رشد داشته است. اما در مورد سهم لپیام مربوط به شرکت گسترش صنایع پیام در بازار پایه زرد فرابورس هم باید گفت این سهم با P/ E حدود ۲۲۲ واحد وضعیت بهتری از دو سهم دیگر از این نظر دارد. در حال حاضر قیمت این سهم به ۳ هزار و ۸۴ تومان رسیده و (EPS (TTM آن ۱۳۹ ریال محاسبه شده است. این سهم طی یکسال منتهی به ۷ آبان به میزان ۵۳۹ درصد رشد داشته است.
