تاسیس سامانه جامع سالمندان در دستور کار باشد

سیدجواد حسینی در نشست تخصصی کشوری دبیرخانه شورای سالمندان که در خانه معلم شماره سه اصفهان برگزار شد، بیان کرد: دبیرخانه شورای سالمندی چنان‌که مطرح شد مشکلاتی دارد که بخشی از آن در ساختار دبیرخانه نهفته است. تلاش داریم که رییس‌جمهور در ریاست شورای سالمندی قرار گیرد، اما این مسئله اصلی نیست و همه مشکلات را حل نمی‌کند.

او ادامه داد: می‌توان این پرسش را مطرح کرد که آیا اگر دبیرخانه نباشد، سالمندان ضرر می‌کنند؟ بله. دبیرخانه باید باشد، اما کافی نیست.‌ از منظر جمعیت‌شناسی اگر ۱۴ تا ۲۵ درصد جمعیت کشوری سالمند باشند، آن کشور رسماً سالمند است. در سال ۱۴۳۰ حدود ۳۰ درصد از مردم کشور ما سالمند می‌شوند. در مسئله حرکت به سمت سالمندی پرشتاب‌ترین کشور هستیم و به یکی از سالمندترین کشورهای دنیا تبدیل می‌شویم.

رییس سازمان بهزیستی کشور افزود: برخی استان‌ها سالمندتر هستند که اصفهان هم جزوشان است و خوش‌حالم که این شهر دوستدار سالمند است. استاندار اصفهان نیز اعلام کرده‌اند که به این مسئله عنایت دارند.

حسینی سپس توضیح داد: نزدیک به ۹ و نیم میلیون نفر از جمعیت کشورمان سالمند است. به دو استراتژی نیازمندیم که جای آن‌ها خالی محسوب می‌شود. یکی خانواده است و دیگری امواج جمعیتی که در دل خانواده مورد بررسی قرار می‌گیرد.

او گفت: الان کودکی در ایران از نظر جامعه‌شناختی دو معضل دارد؛ جامعه بی‌کودک شده و کودکان تنها شده‌اند. تسخیر کودکی یک مسئله است. در نوجوانی هم گسل شناختی داریم. حتی در جهان دوره نوجوانی دچار این مسئله شد. آن‌قدر که به کودکی و جوانی توجه شده است، نوجوانی مورد تأمل قرار نگرفته. مطالعات نوجوانی باید گسترش یابد و نباید آن را نادیده گرفت. اکنون در ایران جوانی طولانی داریم که برای همین هم استراتژی نداریم! دوره میان‌سالی ما نیز به دورانی پر از مسئله و گرفتاری تبدیل شده است. بعد هم سالمندی شروع می‌شود که نباید در این دوره هم بدون استراتژی بدانیم.

معاون وزیر و رییس سازمان بهزیستی خاطرنشان کرد: ورود به بحث سالمندی کار آسانی نیست. نیازمند استراتژی و راهبرد است و اگر آن را حل نکنیم با بحران‌های بزرگ‌تری مواجه می‌شویم. باید ساختار اجرا شود. هم نیروی انسانی و هم اعتبار در اختیار پشتیبان دبیرخانه شورای سالمندی خواهیم گذاشت. برنامه تولید کنید، من در کنارتان هستم. این اقدام سختی‌های بسیاری دارد، اما به خاطر اهمیتش حاضر به کمک هستم.

حسینی با نظر به استراتژی‌ها تصریح کرد: ارتقا و بهبود ساختار شورای سالمندی و قانون شورا باید در دستور کار باشد. سند هم داریم و در حال ارزیابی است؛ اما ارزیابی آن نباید سبب توقف دیگر اقدامات شود. نکته دیگر رصد وضعیت سالمندان در کشور است. باید سالمندان به‌خوبی رصد شوند که نیازها و خواسته‌های آنان ازجمله خدمات، بیمه و بیماری و وضعیت خانواری آن‌ها مورد ارزیابی قرار بگیرد. یک مرجع دارای صلاحیت هم باید حضور داشته باشند تا این مسائل باید به سرانجام برسد و سامانه جامع سالمندان نیز باید تأسیس شود.

او اضافه کرد: برای شروع کار باید به توانمندسازی و آموزش توجه داشت. آموزش خود سالمند که یک نیاز است تا بتواند بر مسائلی چون آلزایمر غلبه و در یک کلام زندگی خود را با کیفیت کند، سالمندی می‌تواند دوره‌ای پردردسر باشد. سالمندیاری و افزایش توان سالمندیاران در  جامعه نیز اهمیت دارد.

معاون وزیر و رییس سازمان بهزیستی با نظر به طرح بهزیست محله توضیح داد: محلات ما همگی سرمایه‌اند و ظرفیت گسترده‌ای دارند. باید سازمان‌های داوطلبانه مردم برای فعالیت‌های بهزیستی به حرکت در بیایند. کمیته امداد در این زمینه موفق‌تر بوده و ما هم باید از این مانع عبور کنیم. تشکل‌های مردمی یکی از ظرفیت‌های مهم در محلات‌اند. جامعه ایران ظرفیت عظیمی است که باید در کنار بهزیستی ازجمله مسئله سالمندی باشد.  حسینی افزود: محیط دوستدار سالمند نیز حائز اهمیت است؛ اول اینکه مناسب‌سازی نگویید، چون وقتی می‌گویید مناسب‌سازی انگار ایثاری در حق دیگران می‌کنید! بگویید دسترس‌پذیری که بدانید یک حق است و این ما هستیم که موانع مختلفی را سر راه افراد گذاشته‌ایم. منزلت سالمندی که مسئله‌ای انسانی است باید در کشورمان ارتقا یابد.

ردیف بودجه رسمی برای سالمندی تعریف نشده است

مژگان رضازاده، رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور، اظهار کرد: جمعیت ایران با شتاب به سمت سالمندی می‌رود. سال ۱۴۳۰ رسماً یک کشور سالمند خواهیم شد. باید یک دوره آرام‌بخش، مطمئن و سالم را برای سالمندان مهیا کرد. درواقع، ما با ابرچالشی مواجهیم که اگر به آن توجه نشود، در ابعاد مختلفی تبعات خواهد داشت.

او ادامه داد: حضور دکتر سیدحسینی در دبیرخانه شورای ملی سالمندان نقطه مثبتی است و امید داریم که درایتشان به اتفاقات پرثمری در سراسر استان‌ها منجر شود. هر برنامه‌ای که به استان‌ها وارد می‌شود ممکن است چالش‌هایی پیش‌رو داشته باشد. باید در برنامه‌ریزی‌های بهزیستی مسئله سالمندی را جزو مسائل اصلی قرار دهید.

رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور افزود: در حوزه سالمندی فقر قوانین و اسناد، ساختار مدیریتی، مدیریت اطلاعات از مسائل متعددی است که با آن‌ها در دبیرخانه مواجهیم. یکی از چالشی‌ترین مسائل نبود ردیف بودجه برای سالمندان است و تمام استان‌ها این تقاضا را دارند. ما به‌طور رسمی به ردیف بودجه نیازمندیم. این موضوعات به هماهنگی‌های پرشمار و منظم بین بخش‌های مختلف نیاز دارد. در موضوع سالمندی هنوز استاندارها نگاه منظمی به برگزاری جلسات مربوطه ندارند. این افراد هنوز به درستی وارد موضوع سالمندی نشده‌اند.

رضازاده خاطرنشان کرد: در بحث توانبخشی دو نوع مراکز شبانه و روزانه داریم و نیاز ما به آن‌ها هر روز گسترش پیدا می‌کند. مدیران ما سالمندی را مسئله‌ای جزئی می‌دانند و سالمندان استان در مجموع جامعه هدف قرار نمی‌دهند. درواقع، هرکس پرونده سالمندی دارد مورد توجه قرار می‌گیرد. ما برنامه‌ریزی می‌کنیم و اعتبارات را به‌سختی به دست می‌آوریم، اما برنامه‌ها اجرایی نمی‌شوند. این نقصی است که باید برطرف شود. امیدوارم که دکتر حسینی در برنامه‌های کلان نگاه ویژه به سالمندی داشته باشند.